«Αν δεν πας μπροστά, πέφτεις από το ποδήλατο», αυτή είναι η προειδοποίηση της επικεφαλής οικονομολόγου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, Beata Javorcik.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Θα είναι η δεύτερη προεδρική θητεία του Trump η βασική επιρροή στην παγκόσμια οικονομία του 2025;
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), είναι ένας από τους πολλούς λόγους ανησυχίας.
«Η χαλάρωση της παγκοσμιοποίησης θα έχει αρνητικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία», δήλωσε η Beata Javorcik, επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD, στην Angela Barnes στο τελευταίο επεισόδιο της εκπομπής The Big Question.
Κατακερματισμός της παγκόσμιας οικονομίας
Οι δύο βασικοί λόγοι ανησυχίας της Beata για το 2025 είναι ο αντίκτυπος των εν εξελίξει συγκρούσεων και ο κατακερματισμός της παγκόσμιας οικονομίας. Ανέφερε το Brexit, τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ και Κίνας και τις ρωσικές κυρώσεις ως μακροπρόθεσμα ζητήματα που εξακολουθούν να δημιουργούν οικονομικούς κινδύνους.
Για να ευημερήσει η Ευρώπη, εξήγησε, ο συνασπισμός πρέπει να λάβει υπόψη τις προειδοποιήσεις που διατυπώνονται στην έκθεση του Mario Draghi του 2024 «Το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας».
«Η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να διατηρήσει το βιοτικό της επίπεδο εάν συνεχίσει στην τρέχουσα πορεία της.»
«Αλλά, παραδόξως, τα πλήγματα που μπορεί να βιώσει η Ευρώπη το 2025 ίσως συγκεντρώσουν την προσοχή και οδηγήσουν σε δράση. Ίσως να είναι μια στιγμή «ή τώρα ή ποτέ» για την Ευρώπη», πρόσθεσε η Beata.
Ενώ η Ευρώπη αναμένει επί του παρόντος περαιτέρω νέα σχετικά με τους προτεινόμενους εμπορικούς δασμούς των ΗΠΑ, αυτή δεν είναι η μόνη αμερικανική κίνηση που θα προκαλέσει αλυσιδωτές αναταραχές σε ολόκληρο τον κόσμο.
«Εάν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναγκαστεί να διατηρήσει τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυτό θα μεταφραστεί σε υψηλότερο κόστος δανεισμού για τις αναδυόμενες αγορές», εξήγησε η Beata.
«Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και αναδυόμενες οικονομίες επιβαρύνονται ήδη από ένα βαρύ φορτίο χρέους που συσσωρεύτηκε εν μέρει κατά τη διάρκεια της πανδημίας.»
«Και τα υψηλά επιτόκια καθιστούν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αρκετά υψηλό. Ναι, ο πληθωρισμός βοήθησε να μειωθεί το βάρος του χρέους, αλλά το βάρος αυτό παραμένει αρκετά σημαντικό. Και αυτό είναι λόγος ανησυχίας.»
Πώς επηρεάζουν οι κυρώσεις τη ρωσική οικονομία;
Αν και δεν είναι ακόμη σαφές πώς θα εξελιχθούν οι νέες σχέσεις Ρωσίας και ΗΠΑ τα επόμενα τέσσερα χρόνια, η Beata εξέφρασε την άποψη ότι αυτήν τη στιγμή η Ρωσία αρχίζει να υφίσταται τις συνέπειες των παρατεταμένων κυρώσεων.
Αν και μέρος της απώλειας του εμπορίου από την Ευρώπη έχει καλυφθεί από εξαγωγές από την Κίνα και την Τουρκία, δεν πρόκειται για άμεση αντικατάσταση.
«Το τεχνολογικό περιεχόμενο αυτών των εξαγωγών διαφέρει και βλέπετε στα στοιχεία ότι αλλοδαπές θυγατρικές που είναι σε αυτές τις χώρες επιλέγουν να μην τροφοδοτούν τη ρωσική αγορά.»
Επίσης, πρόσθεσε ότι, καθώς οι πολυεθνικές εταιρείες συνέχισαν να αποχωρούν από τη ρωσική αγορά, αυτό οδήγησε στην παύση των νέων άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ).
«Αυτό σημαίνει λιγότερες ροές γνώσεων», εξήγησε η Beata.
«Αυτές είναι οι συνέπειες που δεν είναι ορατές αμέσως. Λειτουργούν αργά, αλλά σίγουρα αρχίζουν να επιβαρύνουν τη ρωσική οικονομία.»
Πού θα δούμε ανάπτυξη στην Ευρώπη το 2025;
Ευτυχώς, το 2025 δεν είναι μόνο καταστροφή και ζοφερότητα, με την Beata να προσθέτει ότι είναι «πολύ αισιόδοξη για τις υπηρεσίες στην αναδυόμενη Ευρώπη».
Ενώ η αυξημένη εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης θα επηρεάσει τις αγορές εργασίας της Ανατολικής και της Δυτικής Ευρώπης με εντελώς διαφορετικό τρόπο, η Beata βλέπει την Ανατολική Ευρώπη να ακμάζει στον τομέα των υπηρεσιών πληροφορικής.
«Το γεγονός ότι πολλές από αυτές είναι εντός Σένγκεν, στην ίδια ζώνη ώρας, έχουν το ίδιο καθεστώς προστασίας δεδομένων με τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης προμηνύει καλούς οιωνούς για μεγαλύτερες εξαγωγές υπηρεσιών.»
«Καθώς οι εταιρείες σκέφτονται το αποτύπωμα άνθρακά τους, ανακαλύπτουν ότι οι εκπομπές άνθρακα που είναι ενσωματωμένες στις υπηρεσίες που αγοράζουν αποτελούν μεγάλο μέρος αυτού του αποτυπώματος άνθρακα. Επομένως, η εγγύτητα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης τις κάνει πιο ελκυστικές ως παρόχους υπηρεσιών ΤΠΕ.»
Το The Big Question είναι μια σειρά από το Euronews Business όπου συζητάμε με ηγέτες και ειδικούς διαφόρων κλάδων για μερικά από τα πιο σημαντικά θέματα της σημερινής ατζέντας.
Παρακολουθήστε το παραπάνω βίντεο για ολόκληρη τη συζήτηση με την Beata Javorcik από την EBRD.