ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου, οι δημοσιογράφοι είχαμε για πρώτη φορά την ευκαιρία να μπούμε μέσα στα κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Όπερας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) και να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι, ότι βρίσκονται στην τελική τους φάση παράδοσης και ότι η τελική εικόνα είναι εντυπωσιακή, η εμπειρία καθηλωτική. Το κτιριακό συγκρότημα δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από αντίστοιχα μνημειώδη έργα στο εξωτερικό.
Στην ξενάγηση που έγινε, κατά τη διάρκεια της 61ης συνεδρίαση της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ελληνικού Δημοσίου (Ε.Σ.Ε.Ε.Δ.) με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για το ΚΠΙΣΝ, η οποία έχει ως στόχο την έγκαιρη προετοιμασία και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών, προκειμένου να διασφαλιστεί η βέλτιστη μελλοντική λειτουργία του έργου, ήταν σαφής η τεράστια πρόοδος αυτού του μεγαλειώδους έργου. Όλα προχωρούν με γοργούς ρυθμούς, εκτός από τη συγκοινωνιακή σύνδεση του κέντρου με το ΚΠΣΙΝ, όπου η κρατική ολιγωρία είναι χαρακτηριστική και τίποτε συγκεκριμένο δεν ανακοινώθηκε.
Οι εργασίες βρίσκονται στην τελική τους φάση. Το Πάρκο είναι ήδη έτοιμο (1850 δέντρα, 280.000 θάμνοι ήδη φυτεμένοι), η Εθνική Βιβλιοθήκη είναι στην τελευταία φάση εργασιών, ενώ και από την ‘Όπερα λείπουν ελάχιστες ακόμη λεπτομέρειες. Το ΚΠΙΣΝ πλησιάζει την κατασκευαστική του ολοκλήρωση, με το 94% των εργασιών να έχουν ήδη αποπερατωθεί.
Στις 31 Μαρτίου ο κατασκευαστής του έργου θα παραδώσει το Κέντρο Πολιτισμού στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και αυτό με τη σειρά του θα παραδώσει μέσα σε δύο μήνες, αφού γίνουν όλοι οι έλεγχοι, το έργο στο Ελληνικό Δημόσιο και πιο συγκεκριμένα στο Υπουργείο Οικονομικών που θα είναι ο αποκλειστικός του ιδιοκτήτης, μεταβιβάζοντάς του τη μία και μοναδική μετοχή του. Όλοι αυτοί οι έλεγχοι παράδοσης-παραλαβής αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2016, ενώ στις αρχές του 2017 θα μεταφερθούν στους νέους τους χώρους τόσο η Εθνική Βιβλιοθήκη, όσο και η Εθνική Λυρική Σκηνή. Τα εγκαίνια και η πλήρης λειτουργία των φορέων θα έχουν γίνει μέχρι τον Ιούνιο του 2017.
Το πιο ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι από τη μελέτη επιδράσεων που εκπόνησε η Boston Consulting Group, μετά από ανάθεση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, αναμένεται ότι τα ετήσια φορολογικά έσοδα από τη λειτουργία του ΚΠΙΣΝ θα φτάσουν τα 19 εκατομμύρια ευρώ, υπερκαλύπτοντας τις ανάγκες της κρατικής χρηματοδότησης, η οποία συμπεριλαμβάνει τις επιπρόσθετες ανάγκες χρηματοδότησης της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης για τη λειτουργία τους στο ΚΠΙΣΝ. Τα μεγέθη αυτά βασίζονται στην οικονομική δραστηριότητα από τη λειτουργία του ΚΠΙΣΝ, στην επιπλέον δαπάνη των επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ, καθώς και στα πολλαπλασιαστικά οφέλη των ανωτέρω στην ευρύτερη οικονομία.
Για τις ανάγκες της μεταφοράς των δύο δημόσιων φορέων και της εκπαίδευσης του προσωπικού τους το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος προχώρησε σε δωρεά επιπλέον 10 εκατομμυρίων ευρώ προς τους δυο οργανισμούς. Χωρίς αυτά τα χρήματα, η μετεγκατάστασή τους θα ήταν αδύνατη.
Εθνική Βιβλιοθήκη
Η μεταφορά της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Φάληρο θα σημάνει την αναγέννησή της, την επανίδρυσή της. Μια δυναμική επανεκκίνηση, μακριά από το παλιό, κακό παρελθόν της. Θα είναι ένα νέο κεφάλαιο, που θα οδηγήσει τον θεσμό αυτό να ανοιχτεί για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό, φιλοδοξώντας να φέρει χιλιάδες αναγνώστες, ερευνητές και φοιτητές στις αίθουσές της. Για πρώτη φορά επίσης θα φανερώσει πολλούς θησαυρούς της, ενώ έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα τεκμηρίωσης, ψηφιακής καταγραφής και ελεύθερης πρόσβασης σε σπουδαία έργα της. Πώς πάει η εξέλιξη του έργου, που θα χαρίσει στο θεσμό αυτό 23.000 τ.μ.; Έχει ολοκληρωθεί ο περίφημος πύργος των βιβλίων που θα καλωσορίζει τον επισκέπτη και φτάνει τα 20 μέτρα, ενώ σύντομα και τα αναγνωστήρια, τα ειδικά τμήματα που απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους, ενήλικες και ειδικούς ερευνητές θα είναι έτοιμα. Περισσότερα από 1.000.000 βιβλία θα πάρουν το δρόμο προς το Φάληρο, ενώ μέχρι σήμερα έχουν καθαριστεί και αποκατασταθεί 68.000 τόμοι. Τα βιβλιοστάσια είναι έτοιμα και τα περιμένουν. Θα υπάρχουν τμήματα ψηφιοποίησης, εργαστήρια συντήρησης των βιβλίων, αίθουσες με υπολογιστές, αλλά και ειδικός χώρος για τα σπάνια χειρόγραφα. Θα υπάρχουν επίσης οπτικοακουστικά στούντιο και χώροι προβολών.
Έχουν ήδη γίνει 36 νέες προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ που θα αφορούν βιβλιοθηκονόμους. Για πρώτη φορά στην ιστορία της η Εθνική Βιβλιοθήκη θα είναι δανειστική και γι’ αυτό το λόγο καταρτίζεται ένα νέο σχέδιο νόμου που θα της παρέχει αυτή την δυνατότητα. Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, το Ίδρυμα θα προβεί στην αγορά βιβλίων για την κάλυψη των νέων της στόχων. Παράλληλα θα τρέξει πρόγραμμα εκπαίδευσης του προσωπικού για να μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που θα δημιουργηθούν.
Εθνική Λυρική Σκηνή-Όπερα
Η νέα Όπερα της Αθήνας, 28.000 τ.μ., είναι μια ανάσα από την ολοκλήρωσή της. Στην κεντρική αίθουσα των 1400 θέσεων, το μόνο που λείπει είναι η τοποθέτηση των καθισμάτων στην πλατεία. Η ξύλινη επένδυση του χώρου είναι από κερασιά, η οποία χάρις σε μια ειδική βαφή δίνει μια απολαυστική έντονη αίσθηση στο μάτι. Ο θόλος και τα θεωρεία είναι έτοιμα, ενώ μετά τις 31 Μαρτίου που θα γίνει η παράδοση θα αρχίσουν οι ακουστικές δοκιμές στο χώρο.
Με αυτή την καινούργια αίθουσα, η Εθνική Λυρική Σκηνή θα μπορεί να φέρνει οποιαδήποτε παράσταση από το εξωτερικό, ακόμη κι αν αυτή έχει τις πιο μεγάλες απαιτήσεις. Δίπλα της η Εναλλακτική Σκηνή, χωρητικότητας 400 ατόμων θα λειτουργεί ως ένας πολυχώρος που θα μεταμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε θεάματος που θα φιλοξενεί.
Στόχος της η νεανική δημιουργία και η προσέλκυση καινοτόμων προτάσεων. Στον 4ο και 5ο όροφο του κτιρίου της Όπερας θα υπάρχουν επίσης χώροι προβών, τα γραφεία της Διοίκησης, η Σχολή Χορού της Λυρικής Σκηνής, αλλά και το εστιατόριο. Θα γίνουν και σ’ αυτή την περίπτωση σεμινάρια εκπαίδευσης του προσωπικού.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Στην κορυφή του κτιρίου της Όπερας θα υπάρχει ο περίφημος Φάρος (lighthouse), που έχει περιμετρική θέα 360 μοιρών στον Αργοσαρωνικό και σε όλη την πόλη. Ο γυάλινος αυτός πολυχώρος θα αποτελέσει πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών.
Αγορά
Πρόκειται για εξωτερικό χώρο διαστάσεων 40×40μ που περικλείεται και οριοθετείται από τα υαλοστάσια των κτιρίων, και είναι ο κοινός χώρος μεταξύ της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ) και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ). Συνδέεται οπτικά με τους δύο κεντρικούς χώρους υποδοχής της ΕΒΕ και της ΕΛΣ, των οποίων αποτελεί φυσική προέκταση. Από την Αγορά μπορεί κανείς να προσεγγίσει όλες τις σημαντικές λειτουργίες του ΚΠΙΣΝ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚέντρο Επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ
Είναι το πρώτο κτίριο του συγκροτήματος σχεδιασμένο από τον Renzo Piano που άνοιξε για το κοινό και δίνει μια πρώτη γεύση της αισθητικής και του σχεδιασμού που θα χαρακτηρίζει και τα υπόλοιπα κτίρια του ΚΠΙΣΝ. Αποτελεί, δε, λειτουργική συνέχεια του αρχικού και προσωρινού Κέντρου Επισκεπτών που είχε σχεδιαστεί από τους φοιτητές αρχιτεκτονικής, Σπύρο Γιωτάκη και Άγι-Παναγιώτη Μουρελάτο, οι οποίοι επιλέχθηκαν από τον Renzo Piano, μέσα από πανελλήνιο σπουδαστικό διαγωνισμό. Το προσωρινό Κέντρο Επισκεπτών λειτούργησε από τον Οκτώβριο του 2013 έως τον Ιανουάριο του 2016, φιλοξενώντας περισσότερες από 300 εκδηλώσεις και πάνω από 58.000 επισκέπτες – μεταξύ αυτών, 9.000 μαθητές – ενημερώνοντάς τους για την πορεία του έργου και προσφέροντας μια ευρεία ποικιλία πολιτιστικών και επιμορφωτικών δράσεων. Το νέο Κέντρο Επισκεπτών, που άνοιξε μόλις τις πόρτες του, προσφέρει επίσης την ευκαιρία στο κοινό να ενημερωθεί για τις τεχνικές λεπτομέρειες της κατασκευής του έργου, καθώς και για την αποστολή του ΚΠΙΣΝ. Μέσα από εκθέσεις και δραστηριότητες για το κοινό, το Κέντρο Επισκεπτών προσφέρει μια πρώτη γεύση της μελλοντικής λειτουργίας του ΚΠΙΣΝ.
Υπόλοιποι Χώροι
Το 60% των φωτοβολταϊκών, που θα καλύπτουν το σύνολο των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων, έχει ήδη τοποθετηθεί στο στέγαστρο, ενώ σε πλήξη εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες στο περίφημο κανάλι με νερό που εκτείνεται κατά μήκος των δύο κτιρίων. Το κανάλι μέσω αγωγών θα φέρνει νερό από την θάλασσα και το βάθος του θα ξεκινάει από τα 70 εκατοστά και θα φτάνει στο κέντρο τα 1.40 εκατοστά. Θα έχει μήκος 400 μέτρα και πλάτος 30 μέτρα και θα λειτουργεί αντιστικτικά προς τις κτιριακές εγκαταστάσεις. Το κανάλι ενισχύει και επαναφέρει συμβολικά τη σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα και θα λειτουργεί σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων ως αποδέκτης των ομβρίων υδάτων, εξασφαλίζοντας, σε συνδυασμό με άλλα προβλεπόμενα μέτρα, την αντιπλημμυρική προστασία του έργου. Τροφοδοτείται με νερό από τη θάλασσα, το οποίο φιλτράρεται πριν περάσει μέσα στο κανάλι και επιστρέφει πάλι στη θάλασσα με συνεχόμενη ροή.
Η εσπλανάδα, στο νοτιοανατολικό τμήμα του έργου, παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης της περιβάλλουσας αστικής περιοχής προς τη θάλασσα. Αναδιαμορφώνεται και θα φυτευθούν κουκουναριές. συνεχίζονται οι ανασκαφές στο χώρο, καθώς βρέθηκε το αρχαϊκό νεκροταφείο του Φαλήρου. Σε μια έκταση περίπου 3.000τμ και συγκεκριμένα σε τμήμα της περιοχής που κατασκευάστηκε ο Λόφος και το Κανάλι, αποκαλύφθηκε ένα εκτεταμένο αρχαίο νεκροταφείο, τμήματα του οποίου είχαν ανασκαφεί από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία στις αρχές του περασμένου αιώνα. Η έκταση, η πυκνότητα και η μεγάλη διάρκεια χρήσης τριών σχεδόν αιώνων συνηγορούν υπέρ του χαρακτηρισμού του ως μια από τις σημαντικότερες νεκροπόλεις της Αττικής κατά την αρχαϊκή περίοδο. Σχεδόν έτοιμο είναι και το κτίριο στάθμευσης αυτοκινήτων, 1000 θέσεων, που είναι θαμμένο μαζί με τα άλλα δύο κτίρια κάτω από το λόφο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Σημαντική ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας
Η μελέτη της Boston Consulting Group αναδεικνύει επίσης την άμεση και μακροχρόνια συνεισφορά του ΚΠΙΣΝ στην ελληνική οικονομία. Το 75% των €596 εκατομμυρίων της συνολικής δωρεάς από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος έχει δαπανηθεί στην Ελλάδα. Επιπλέον, η άμεση αλλά και ευρύτερη συνεισφορά στην οικονομία κατά την περίοδο της κατασκευής δημιούργησε περισσότερες από 13.000 θέσεις εργασίας, προσέθεσε €1,1 δις στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας (0,2% του ΑΕΠ ετησίως) και συνεισέφερε €57 εκ. σε φορολογικά έσοδα. Με την ολοκλήρωση του έργου και την έναρξη της λειτουργίας του, το ΚΠΙΣΝ αναμένεται να προσφέρει €140 εκ. ετησίως στο ΑΕΠ, να δημιουργήσει 2.300 θέσεις πλήρους απασχόλησης και να συνεισφέρει €19 εκ. σε ετήσια φορολογικά έσοδα.
Πότε θα μπορέσετε να μπείτε στα κτίρια
Όπως και πέρσι, έτσι και φέτος, το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος θα οργανώσει 23-26 Ιουνίου μια σειρά δωρεάν εκδηλώσεων, στο χώρο του Πάρκου για όλους. Κατά τη διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων, θα οργανωθούν δωρεάν ξεναγήσεις στους χώρους της Όπερας και της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑκολουθήστε το euronews στα Ελληνικά στο Facebook και στο Twitter