Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις εισέρχονται σε μια περίοδο βαθιών αλλαγών, καθώς το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας επιχειρεί τη μεγαλύτερη αναμόρφωση της τελευταίας δεκαετίας
Σε τροχιά εκτεταμένων αλλαγών εισέρχονται οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας σηματοδοτεί μια συνολική αναδιάρθρωση του στρατεύματος.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή (σταδιοδρομία και εξέλιξη αξιωματικών, μονίμων υπαξιωματικών και Επαγγελματιών Οπλιτών των Ενόπλων Δυνάμεων, μισθολογικές ρυθμίσεις για το στρατιωτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, αναδιοργάνωση ακαδημαϊκής εκπαίδευσης των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατολογία των Ελλήνων, εθελοντική στράτευση γυναικών και άλλες διατάξεις)» τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση ((https://www.opengov.gr/mindefence/?p=7457), το βράδυ της Πέμπτης, που αναμένεται να ολοκληρωθεί την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου.
Με παρεμβάσεις που εκτείνονται από το μισθολόγιο και την εκπαίδευση μέχρι τη θητεία, την εφεδρεία και την οργανωτική δομή, το σχέδιο νόμου επιχειρεί να διαμορφώσει ένα πιο ευέλικτο και σύγχρονο στρατιωτικό μοντέλο, προσαρμοσμένο στις νέες επιχειρησιακές απαιτήσεις και γεωπολιτικές προκλήσεις. Την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις για αυστηροποίηση στο καθεστώς αναβολών, η θέσπιση ενεργής εφεδρείας και η εισαγωγή εθελοντικής στράτευσης γυναικών προκαλούν έντονο δημόσιο διάλογο, αποτυπώνοντας το εύρος και τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που προωθούνται.
Το Σχέδιο Νόμου, το οποίο συμπληρώνει τη δέσμη πολιτικών που υλοποιούνται στο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030» και σχετίζονται με τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, είχε παρουσιασθεί από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια και είχε εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο συνεδρίασε υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, στις 30 Σεπτεμβρίου 2025.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Στο επίκεντρο του νομοσχεδίου βρίσκεται η καθιέρωση νέου μισθολογίου για τα στελέχη. Το υφιστάμενο σύστημα αντικαθίσταται από ένα μοντέλο που επιχειρεί να συνδέσει τις αποδοχές με τη θέση, τις ευθύνες και τα προσόντα του κάθε στρατιωτικού. Παράλληλα, αναδιαμορφώνεται το βαθμολόγιο και το πλαίσιο προαγωγών, με στόχο τον «εξορθολογισμό» της σταδιοδρομίας, αλλά και την αντιμετώπιση χρόνιων στρεβλώσεων. Σημαντική τομή αποτελεί και η αύξηση των αποδοχών των σπουδαστών στις στρατιωτικές σχολές, οι οποίοι αποκτούν πλέον οικονομική ενίσχυση που αντανακλά τη φύση και τις απαιτήσεις της εκπαίδευσής τους.
Ένα δεύτερο μεγάλο πεδίο αλλαγών αφορά τη στρατιωτική θητεία και το σύστημα αναβολών. Το νομοσχέδιο εισάγει αυστηρότερο πλαίσιο στις αναβολές και απαλλαγές, επιχειρώντας να περιορίσει φαινόμενα καταχρήσεων που απασχολούν εδώ και χρόνια το στράτευμα. Παράλληλα, δρομολογείται η δημιουργία ενός σώματος 150.000 ενεργών εφέδρων, το οποίο θα ενισχύσει την επιχειρησιακή ετοιμότητα της χώρας.
Στο πλαίσιο των προσαρμογών, προβλέπεται επίσης η πιλοτική εφαρμογή εθελοντικής στράτευσης γυναικών από το 2026. Αν και σε αρχικό στάδιο ο αριθμός αναμένεται να είναι περιορισμένος, η ρύθμιση εισάγει για πρώτη φορά ένα οργανωμένο και θεσμοθετημένο πλαίσιο συμμετοχής των γυναικών στη θητεία, με ειδικά κίνητρα και προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στην εκπαίδευση.Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μιας νέας «Διοίκησης Ακαδημαϊκής Εκπαίδευσης», η οποία θα εποπτεύει κεντρικά όλα τα στρατιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η νέα δομή αναμένεται να ευθυγραμμίσει τις σπουδές με τα διεθνή πρότυπα και να δώσει μεγαλύτερη έμφαση σε επιστημονικά και τεχνολογικά αντικείμενα κρίσιμα για τη σύγχρονη άμυνα.
Παράλληλα, σημαντικές αλλαγές προωθούνται στο υγειονομικό προσωπικό και τις παροχές υγείας για τα στελέχη. Προβλέπεται ενίσχυση της στελέχωσης των υγειονομικών μονάδων, βελτίωση της οδοντιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης και αναβάθμιση των υγειονομικών υποδομών, με στόχο την καλύτερη υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού.
Το νομοσχέδιο δεν παραλείπει και τον εκσυγχρονισμό της οργανωτικής δομής. Με ανακατανομή αρμοδιοτήτων, μείωση γραφειοκρατίας και ενίσχυση των επιχειρησιακών διοικήσεων, επιδιώκεται ένα πιο λειτουργικό και ευέλικτο σύστημα διοίκησης, ικανό να ανταποκριθεί στις σημερινές και μελλοντικές απειλές.
Παρά τις επιφυλάξεις που εκφράζονται, το νέο νομοσχέδιο αποτελεί αναμφίβολα μια μεγάλη τομή σε μια εποχή αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων.