Δήμος Αθηναίων: Μια μεγάλη θεματική έκθεση-ύμνος στο Ρεμπέτικο

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

125 έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, βίντεο και φωτογραφίες 50 Ελλήνων καλλιτεχνών αποτελούν την μεγάλη θεματική έκθεση «Ρεμπέτικο», που διοργανώνει ο Δήμος Αθηναίων, από την Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου έως τις 3 Απριλίου, σε τρεις χώρους του: Στην Πινακοθήκη, στο Κέντρο Τεχνών και στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας».

Πρόκειται για μία έκθεση σύγχρονης τέχνης για την αγάπη, τη φυγή́, αλλά και για κάθε άλλη έννοια που συνοδεύει αυτό́ το «μεγάλο νεοελληνικό́ πολιτιστικό́ γεγονός», όπως έχει χαρακτηρίσει το ρεμπέτικο ο συνθέτης Νίκος Μαμαγκάκης. Η έκθεση, που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, ιδιαίτερα σε εκείνους που αγαπούν την παραδοσιακή μουσική, έχει στόχο να εικονοποιήσει το ρεμπέτικο και τη μυθολογία του μέσα από́ μια σύγχρονη οπτική.

Στο άκουσμα των λέξεων ρεμπέτικο και εικαστικά́, ο νους συχνά πηγαίνει στα σχέδια του Αλέκου Φασιανού́ για τα βιβλία του Ηλία Πετρόπουλου, στα χαρακτικά του Τάσσου για τα εξώφυλλα δίσκων της Μπέλλου, ή στους χορευτές του ζεϊμπέκικου που ζωγράφιζε με απαράμιλλο ζήλο ο Τσαρούχης. Η έκθεση έρχεται να εμπλουτίσει την εικονολογία που σχετίζεται με το ρεμπέτικο, αλλάζοντας ριζικά́ την οπτική́ του πρόσληψη. Αποδεικνύει ότι το ρεμπέτικο όχι μόνο ανήκει στο παρόν, αλλά́ ενδύεται και νέες μορφές.

Εκείνο που, κυρίως, εξετάζεται είναι ο τρόπος με τον οποίο «συνομιλεί» η σύγχρονη τέχνη με το ρεμπέτικο, και ο τρόπος με τον οποίο οι σύγχρονοι Έλληνες καλλιτέχνες - ανάμεσά τους ο Τσαρούχης, ο Τάσσος και ο Φασιανός - το προσεγγίζουν και το ερμηνεύουν. Επίσης, το πώς ένας σύγχρονος εικαστικός μπορεί να συνδεθεί συναισθηματικά́ και να αποδώσει μέσα από́ εικόνες τα ρεμπέτικα τραγούδια, που, σύμφωνα με τον μελετητή του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού Ηλία Πετρόπουλο, είναι «τα άσματα των πληγωμένων, απλών, αγνών και αισθαντικών ψυχών της Ελλάδος».

Ο επιμελητής της έκθεσης Χριστόφορος Μαρίνος επισημαίνει: «Το ρεμπέτικο μπορεί να συνδεθεί με τη σύγχρονη τέχνη με τον ίδιο τρόπο που οι Αγγλοσάξονες συνδέουν με τα εικαστικά τη δική τους μουσική κληρονομιά – το ροκ και το πανκ. Θυμίζουμε ότι πολλά μουσεία και κέντρα τέχνης του εξωτερικού, από το MCA Chicago, το MACBA και την Kunsthalle Wien έως το Barbican και το ICA στο Λονδίνο, έχουν φιλοξενήσει εκθέσεις που διερευνούν τη σχέση της ροκ μουσικής με τα εικαστικά. Οι Έλληνες επιμελητές οφείλουν να προσεγγίσουν την πολιτιστική μας κληρονομιά δίχως συμπλέγματα. Και το ρεμπέτικο, εν προκειμένω, αποτελεί σημαντικό στοιχείο του πλούτου της. Αρκεί να θυμίσουμε ότι έχει ήδη μελετηθεί μέσα από εκθέσεις το «αθηναϊκό underground» και η «αντικουλτούρα» στην Ελλάδα μετά το 1980. Ήρθε λοιπόν η στιγμή να εξετάσουμε και το ρεμπέτικο σε σχέση με τη σύγχρονη τέχνη».

Από́ τα διεθνούς απήχησης έργα που δημιούργησαν οι καλλιτέχνες, διακρίνει κανείς συγκλίσεις, ομοιότητες έως και κοινά́ μοτίβα, όπως την «καρέκλα», η οποία εμφανίζεται σε πολλά́ έργα. Στην έκθεση, η ζωγραφική έχει την τιμητική της, ωστόσο περιλαμβάνει και άλλα μέσα έκφρασης, όπως είναι η φωτογραφία, η χαρακτική, το βίντεο, η ηχητική εγκατάσταση, η περφόρμανς και το βιβλίο ως έργο τέχνης.

Η Νίκη Κ. Αραμπατζή, πρόεδρος του ΟΠΑΝΔΑ αναφέρει: «Το ρεμπέτικο είναι μια σημαντική έκφανση του αστικού λαϊκού πολιτισμού, έχει καταγράψει όλες τις πτυχές της πραγματικότητας και τα προβλήματα των ανθρώπων χωρίς εξωραϊσμούς και πέρα από κοινωνικές συμβάσεις. Ορόσημο στην ανάπτυξη του είδους υπήρξε η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Όπως γνωρίζουμε, το 2022 είναι αφιερωμένο στην επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή και είναι πραγματικά συγκινητικό που ο ΟΠΑΝΔΑ διοργανώνει μια εικαστική έκθεση με θέμα το ρεμπέτικο και τους ρεμπέτες, αυτές τις πολυδιάστατες φυσιογνωμίες που καθόρισαν την αισθητική του. Τα ρεμπέτικα μιλάνε στην καρδιά όλων των Ελλήνων, ενώ, όπως έχει φανεί, συγκινούν και πολλούς φίλους της Ελλάδας, οι οποίοι αγαπούν και μελετούν τον πλούσιο λαϊκό πολιτισμό της. Όπως αποδεικνύει η έκθεση που διοργανώνουμε, τα ρεμπέτικα όχι μόνο συνεχίζουν να ασκούν επιρροή σε μουσικούς της νεότερης γενιάς, αλλά αποτελούν πηγή έμπνευσης και για τους σύγχρονους εικαστικούς καλλιτέχνες».

Με αφορμή την έκθεση, ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, τονίζει: «Τα περισσότερα έργα για το «Ρεμπέτικο», αποτελούν αναθέσεις που έγιναν από τον Δήμο Αθηναίων σε Έλληνες καλλιτέχνες, προκειμένου να ενταχθούν στην πρωτότυπη αυτή έκθεση. Μέσα από αυτά, εικαστικοί της σύγχρονης εποχής, συναντούν τους μεγάλους τους δασκάλους, δίνοντάς μας την ευκαιρία να απολαύσουμε την εικονοποίηση της λαϊκής αστικής μας παράδοσης, που πλέον ανήκει επίσημα στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO».

Το «Ρεμπέτικο» συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο, ο οποίος περιλαμβάνει κείμενα των συμμετεχόντων καλλιτεχνών, προσκεκλημένων συγγραφέων (Νίκη Γιάνναρη, Χρήστος Δερμεντζόπουλος, Μάκης Μαλαφέκας, Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Θεόφιλος Τραμπούλης), καθώς και μελετητών του ρεμπέτικου, όπως ο Κώστας Βλησίδης, η Gail Holst-Warhaft, ο Tony Klein, ο Γιώργος Κοντογιάννης και η Gaia Zaccagni. Όλα τα κείμενα εστιάζουν στη σημασία του ρεμπέτικου σήμερα.

**Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες: **Βαγγέλης Αβραμόπουλος, Σώτος Αλεξίου, Γιάννης Βαρελάς, Φίλιππος Βασιλείου, Αντώνης Βολανάκης, Βασίλης Γεροδήμος, Φοίβη Γιαννίση, Απόλλωνας Γλύκας, Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Ανέστης Ιωάννου, Γιώργος Ιωάννου (1926-2017), Γιώργος Κόντης, Αλέξανδρος Κορογιαννάκης(1906-1966), Πάνος Κουτρουμπούσης (1936-2019), Σταμάτης Λαζάρου (1916-1988), Εσθήρ Λέμη, Ανδρέας Λόλης, Μαρία Λουίζου, Δημήτρης Μεράντζας, Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη, Κώστας Μπέζος(1905-1943), Χρόνης Μπότσογλου, Μυρτώ Ξανθοπούλου, Λάμπρος Ορφανός(1916-1995), Άγγελος Παπαδημητρίου, Νίκος Παπαδόπουλος, Ηλίας Παπαηλιάκης, Ρένα Παπασπύρου, Τάσος Παυλόπουλος, Γιώργος Σικελιώτης(1917-1984), Ηλίας Σιψάς, Σπύρος Στάβερης, Άσπα Στασινοπούλου(1935-2017), Τάσσος (1914-1985), Πέτρος Τουλούδης, Νίκος Τρανός, Μαρία Τσάγκαρη, Γιάννης Τσαρούχης(1910-1989), Κώστας Τσώλης, Αλέκος Φασιανός (1935-2022), Πάνος Χαραλάμπους, Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, Μάριος Χατζηπροκοπίου σε συνεργασία με τον Μιχάλη Αλεξανδράτο, Θάλεια Χιώτη, Κώστας Χριστόπουλος, Αλέξανδρος Ψυχούλης, CacaoRocks, The Callas, CharlesHoward (1936-2021)

Επιμέλεια έκθεσης: Χριστόφορος Μαρίνος, Επιμελητής εκθέσεων και δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ

Βοηθός επιμελήτρια:Εβίτα Τσοκάντα

Σχεδιασμός καταλόγου: Studio Lialios Vazoura

Διάρκεια έκθεσης: Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου – Κυριακή 3 Απριλίου 2022

INFO

Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων (κτίριο Μεταξουργείου)

Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή. Πληροφορίες: 210 5202420

Ωράριο: Τρίτη - Σάββατο 11:00 - 19:00, Κυριακή 10:00 – 16:00, Δευτέρα κλειστά

Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Βασ. Σοφίας, Πάρκο Ελευθερίας

Πληροφορίες: 210 7232604, 210 7224028, στάση Μετρό: Μέγαρο Μουσικής

Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 11:00 – 19:00 Σάββατο - Κυριακή 10:00 – 15:00, Δευτέρα κλειστά.

Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας»

Ακαδημίας 59, Πληροφορίες: 210 3642540

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 11:00 – 19:00, Σάββατο - Κυριακή 10:00 – 15:00

Δευτέρα κλειστά

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.