EventsEventsΠοντάκαστ
Loader
Find Us
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Γιάννης Σκουρλέτης: «Έχω φτάσει σε ένα σημείο, που στα πράγματα που κάνω, θέλω να υπάρχει φως»

Γιάννης Σκουρλέτης
Γιάννης Σκουρλέτης Πνευματικά Δικαιώματα χ
Πνευματικά Δικαιώματα χ
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Δημοσιεύθηκε
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Ο Γιάννης Σκουρλέτης παρουσιάζει με την ομάδα του bijoux de kant το θεατρικό έργο του Άκη Δήμου «Μάθε με να φεύγω», στο χώρο Hood στο Μοναστηράκι. Βασίζεται στο μύθο της επιστροφής Οδυσσέα στην Ιθάκη και της Πηνελόπης που τον περίμενε καρτερικά.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Γιάννης Σκουρλέτης είναι αεικίνητος. Η φετινή σεζόν ήταν άλλη μια γεμάτη χρονιά για αυτόν, καθώς υπέγραψε αρκετές σκηνοθεσίες. Εμείς τον συναντήσαμε στο Hood, το χώρο όπου μέχρι πρότινος έκανε πρόβες, σεμινάρια και γίνονταν οι συναντήσεις της ομάδας του, της bijoux de kant. Τώρα ο χώρος διαμορφώθηκε εξαρχής για να υποδεχτεί την καινούργια του παράσταση, το «Μάθε με να φεύγω» το θεατρικό έργο, που είχε ο Άκης Δήμου για πολλά χρόνια στο συρτάρι του, το πήρε ο Γιάννης και το παρουσιάζει για πρώτη φορά. Βασίζεται στο μύθο της επιστροφής Οδυσσέα στην Ιθάκη και της Πηνελόπης που τον περίμενε καρτερικά.

Στο επίκεντρο του έργου ένα ξενοδοχείο ανθρώπινων «λειψάνων». Η Αγνή στη δύση της ζωής της και ο αδελφός της Ίωνας που μένει μαζί της, συζητούν για στιγμές και εραστές του παρελθόντος, ασήμαντα και σημαντικά περιστατικά του παρόντος, προσπαθώντας να γεμίσουν το χρόνο τους, την αδιάφορη ζωή τους. Ένα ένοχο μυστικό, ένας ανεξιχνίαστος φόνος τους συνδέει. Δίπλα τους τα ερείπια ενός μυθικού παλατιού (του Οδυσσέα;), που αναμένουν την αρχαιολογική σκαπάνη και σκυλιά που αλυχτούν στη διαρκή παρουσία ενός ξένου που επιστρέφει. Αυτή περιβάλλεται από αντικείμενα-τρόπαια που της θυμίζουν τους παλιούς πελάτες της, τους δεκάδες «μνηστήρες» της. Στις διαρκείς αναπολήσεις της ξεχωρίζει έναν άνδρα, που έμεινε μαζί της μια νύχτα. Αυτός ο εξαφανισμένος «Οδυσσέας» εμφανίζεται τελικά. Είναι ένας αδιάφορος βιοπαλαιστής, που γράφει ταξιδιωτικούς οδηγούς για μέρη, που δεν έχει ταξιδέψει ποτέ, αντλώντας πληροφορίες από το διαδίκτυο. Ήρθε η ώρα να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς του παρελθόντος, να δώσουν συνέχεια στην άνω τελεία της σχέσης τους, να δουν αν είναι πραγματικά ζωντανοί ή πεθαμένοι. Γιατί μερικές φορές η αγάπη δεν αρκεί. Είναι εμπόδιο. Δεν σε αφήνει να φύγεις.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Ο Γιάννης Σκουρλέτης δημιούργησε για άλλη μια φορά ένα τέλειο σκηνικό σύμπαν, για την υποδοχή των τριών χαρακτήρων, που πρωταγωνιστούν στο έργο του Δήμου. Αυτό αποτέλεσε την αφετηρία της κουβέντας μας.

Είσαι ένας από τους λίγους Έλληνες σκηνοθέτες που φροντίζουν τόσο πολύ την εικόνα των παραστάσεών σου, είτε πρόκειται για το ενδυματολογικό μέρος, είτε για την σκηνογραφία των έργων που ανεβάζεις. Γιατί σε απασχολεί τόσο έντονα το αισθητικό μέρος της παράστασης;

Το θεωρώ πολύ βασικό συστατικό της ίδιας της δραματουργίας. Τώρα που έχει ανοιχτεί πάρα πολύ και είναι πλέον ένα πολύ ανοικτό πεδίο και μπορείς να στήνεις μια παράσταση από μια απλή εικόνα, ένα βλέμμα ή μια κίνηση, θεωρώ ότι το αισθητικό μέρος είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι ενός έργου. Δεν έχουμε πλέον απλά τον συγγραφέα με το ολοκληρωμένο έργο του. Υπάρχει και το άλλο, το όλον, όπου πρέπει να δημιουργήσεις έναν κόσμο από το μηδέν. Άλλωστε όταν ξεκίνησα την ομάδα, την bijoux de kant, το 2010, δεν με ενδιέφερε να κάνω μια στενά θεατρική ομάδα, που θα έχει περιορισμούς στον τρόπο ανεβάσματος των έργων. Ήθελα να μιλήσω και να συνομιλήσω με πολλά πεδία και με τη ζωγραφική και με την αρχιτεκτονική και με την ιστορία της τέχνης και με την ποίηση. Με ενδιέφεραν ισότιμα. Γιατί το θέατρο για μένα είναι μια σειρά από διαφορετικά πεδία που συμπληρώνουν, τροφοδοτούν το ένα το άλλο και λειτουργούν ισότιμα. Επηρεάζουν το ένα το άλλο.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Σε βοηθά η «θητεία» σου στα εικαστικά στη μεταμόρφωση και τη μετουσίωση μιας ιδέας σε παράσταση;

Θέλει αναμφισβήτητα πολλή δουλειά να γίνει μια ιδέα παράσταση. Οδηγός μου είναι τι συμβαίνει γύρω μου και μέσα μου. Θέτω διαρκώς ερωτήσεις. Αναμφισβήτητα το παρελθόν μου στα εικαστικά έχει παίξει ένα ρόλο. Από την άλλη πλευρά, δεν αισθάνομαι ότι άφησα κάτι για να πάω κάπου αλλού. Νιώθω, αυτό που μου συμβαίνει, ως μια φυσική εξέλιξη. Εγώ ζωγράφιζα δάση και νεκροταφεία. Αυτό που κάνω τώρα είναι, αντί να σκιτσάρω με μελάνι το χαρτί, στήνω μια παράσταση. Ο τρόπος είναι διαφορετικός, αλλά αυτό που λέω και στις δύο περιπτώσεις είναι το ίδιο. Απλά βλέπω τα θέματα με τα οποία καταπιάνομαι με μια πιο λοξή ματιά, βάζοντάς τους έναν πιο περίεργο φωτισμό. Άλλωστε το ζήτημα είναι ο τρόπος που κοιτάς κάτι, όχι το θέμα.

Πώς θα περιέγραφες αυτή τη λοξή ματιά;

Είναι εκεί που συνυπάρχει το υψηλό με το απολύτως χαμηλό. Με ενδιαφέρει να μιλάω για πολύ σημαντικά πράγματα, με τον πιο ασήμαντο τρόπο, για να μην γίνουν βαρύγδουπα και «απενεργοποιηθούν».

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Ένα δεύτερος θεματικός άξονας που σε απασχολεί έντονα είναι η έννοια της ελληνικότητας, η ελληνική ταυτότητα.

Με ενδιαφέρει να εστιάσω σε διάφορα στοιχεία αυτής της ταυτότητας. Τι τη συνθέτει. Με αρέσει να τη βλέπω κριτικά και να τη φωτίζω από κάτω. Με ενδιαφέρει πολύ να επιστρέφω σε ένα διαρρηγμένο ελληνικό παρελθόν. Άλλωστε οι εγγραφές που έχουμε, τις κουβαλάμε. Δεν είμαστε μόνο το παρόν μας, είμαστε και το παρελθόν μας και αυτό χρειάζεται σίγουρα αναψηλάφηση και έρευνα. Για μένα αυτή η ταυτότητα είναι ο Μεγάλος Ερωτικός. Θέλω να την αναλύσω πάρα πολύ και έχω πολύ δρόμο μπροστά μου. Με ενδιαφέρει το σημείο που συναντιέται ο Επιτάφιος με το σπασμένο αρχαιοελληνικό άγαλμα. Αυτό που μας συνθέτει δηλαδή σε μια ερωτική διάσταση, που υπερβαίνει τα σχήματα και τα δόγματα.

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του βιώματος σε όλο αυτό;

Καθοριστικός θα έλεγα. Για παράδειγμα η Μπέττυ (Βακαλίδου), με την οποία έχουμε συνεργαστεί πολύ, φέρει μια ιστορική πληγή. Το πληγωμένο σώμα της δεν είναι μόνο δικό της, είναι και το σώμα της Ελλάδας. Το ίδιο συμβαίνει αντίστοιχα με το σώμα του Γιώργου Ιωάννου. Κατεβαίνοντας από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, κουβαλά μια ολόκληρη ιστορία, μια ταυτότητα, τον ξεριζωμό. Έχει μια συνέχεια αυτή η κάθοδος. Αυτά με απασχολούν έντονα. Δεν μπορεί να μην υπάρχει το βίωμα, όταν ασχολείσαι με αυτά τα θέματα, που κάνω εγώ. Χωρίς βίωμα, δεν μπορείς να συγκινήσεις τον εαυτό σου και πολύ περισσότερο τους άλλους. Το κουβαλάς και είναι αναγκαίο. Και για μένα το κομβικό στοιχείο στο βίωμα είναι η απώλεια, το τραύμα. Από την άλλη πλευρά, έχω φτάσει σε ένα σημείο, που στα πράγματα που κάνω, θέλω να υπάρχει φως. Δεν μπορώ το σκοτάδι για το σκοτάδι, το βάρος για το βάρος. Θέλω να ξέρουμε όλοι οι συντελεστές μιας παράστασης ότι υπάρχει ένα ανοιχτό παράθυρο και πρέπει να βγούμε έξω, στο φως. Αυτό είναι ουσιαστικό στοιχείο στη δουλειά μου.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Βλέπεις πολλά πράγματα στη δουλειά σου, μέσα από εικόνες, με έναν αισθησιακό τρόπο. Σε παιδεύει η δημιουργία αυτού του κόσμου ή είναι κάτι κατεκτημένο;

Είναι κάτι κατεκτημένο. Γεννιέται πολύ φυσικά και αυθόρμητα. Από την άλλη, δεν έχω τη μανία του αριστουργήματος. Έχω δραπετεύσει από αυτή την εμμονή. Γι’ αυτό και κάνω και τόσες δουλειές, στη διάρκεια του χρόνου. Το 2023, έκανα επτά σκηνοθεσίες. Θα μπορούσα ποτέ με επτά σκηνοθεσίες μέσα σε έναν χρόνο να πιστεύω ότι θα κάνω το αριστούργημα; Η δουλειά είναι βασικό εργαλείο πια στον τρόπο ζωής μου. Μου είναι απαραίτητη. Όσον περνούν τα χρόνια, αισθάνομαι ότι λιγοστεύει και ο χρόνος που έχω μπροστά μου, για να κάνω όσα θέλω. Γι’ αυτό και έχω πέσει με τα μούτρα στην σκηνοθεσία.

Τι σε απασχολεί;

Με απασχολεί πολύ έντονα η ανακάλυψη νέων θεατρικών εργαλείων με στόχο πάντα την επικοινωνία. Εκεί ξεκινάει το θέατρο για μένα. Σε αυτή την ανάγκη επικοινωνίας με τον άλλο. Γι’ αυτό και το βλέπεις να ανθίζει πάρα πολύ σε περιόδους μεγάλων κρίσεων, γιατί είναι η πιο φτηνή τέχνη. Δεν απαιτεί ούτε χρήματα, ούτε τεχνογνωσία.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Πώς βρέθηκε αυτό το έργο στα χέρια σου;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Συνήθως με τους συγγραφείς που δουλεύω, τα πράγματα ξεκινούν από μια σκέψη και αρχίζουμε να συζητάμε. Δεν παίρνω συνήθως έτοιμα κείμενα. Κτίζουμε σιγά σιγά τα κείμενα και γεννιούνται σκέψεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έγινε κάτι τέτοιο. Ο Άκης έχει γράψει αυτό το κείμενο πολύ παλιότερα και είχε μείνει στο συρτάρι του. Όταν τον ρώτησα, αν είχε κάτι που δεν είχε παρουσιαστεί, μου το έστειλε. Μου άρεσε πάρα πολύ, γιατί χρησιμοποιεί με πολύ λοξό και ανατρεπτικό τρόπο το μύθο του Οδυσσέα. Τον ξετινάζει. Δεν περιμένεις δηλαδή να δεις Οδυσσέα τον Θανάση Δήμου. Δεν περιμένεις το στοιχείο του μπουλβάρ και της ελαφρότητας με τον οποίο ο συγγραφέας καταπιάνεται με τη σχέση του Οδυσσέα και της Πηνελόπης. Παρόλο που ο Άκης είχε γράψει το έργο για γυναίκα και όχι για άνδρα, χάρηκε όταν του είπα ότι το ρόλο της Αγνής, θα τον έπαιζε άνδρας. Γιατί ενίσχυε τα στοιχεία που θέλαμε και είναι ένας έξυπνος θεατρικός τρόπος για να πεις κάτι. Απλά πρέπει να πω ότι από γραφής υπήρχε αυτή η αίσθηση των φωτορομάντζων των περιπτέρων ή των ιστοριών μυστηρίου με την Αγκάθα Κρίστι και τον Ηρακλή Πουαρό. Από γραφής ο Άκης στόχευε να κάνει ένα μπουλβάρ και όχι ένα δράμα. Το δράμα προκύπτει, καθώς κρατά σφιχτά το χέρι της κωμωδίας. Αυτό το στοιχείο μου άρεσε πολύ. Αυτοί οι χαρακτήρες έρχονται από τον κόσμο της καρικατούρας, της Commedia dell’ arte. Έχουν όμως παράλληλα και δραματικό βάθος.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Ας έρθουμε στην παράσταση και σε κάποια γενικότερα ζητήματα που σε απασχολούν έντονα. Έχεις ασχοληθεί με διάφορες πτυχές του έρωτα, με τη δύναμη και το πάθος που δημιουργεί, με την καταστροφή που αφήνει γύρω του, με την απώλεια και τους ηττημένους. Τι είναι αυτό που σε απασχολεί τόσο εμμονικά;

Ο έρωτας για μένα είναι πολιτική θέση. Νομίζω ότι όσο πιο ιδιωτικός γίνεσαι, τόσο πιο δημόσιος γίνεσαι, τόσο περισσότερο κόσμο αφοράς. Για μένα δεν έχει πια νόημα να βγω στον δρόμο και να αρχίσω να πετάω πέτρες στο Σύνταγμα. Με ενδιαφέρει να γυρίσω τις πέτρες προς τα μένα. Δεν το εννοώ μαζοχιστικά. Να σπάσω εγώ ο ίδιος και να δω τι συμβαίνει μέσα σε αυτή τη διαδήλωση που υπάρχει μέσα μου. Για μένα ο έρωτας είναι μια πολιτική πράξη και μια αντίσταση στο τέλμα που υπάρχει γύρω μας, στην ανυπαρξία. Είναι λοιπόν μια πολιτική δήλωση.

Και οι τρεις χαρακτήρες του έργου είναι ηττημένοι με έναν διαφορετικό τρόπο. Δεν τους έχει απομείνει τίποτε, μετά τα τόσα χρόνια ματαίωσης;

Είναι πραγματικά κουρελιασμένοι. Είναι ηττημένοι. Έχουν ματαιωθεί όλες οι προσδοκίες τους. Είναι βαθιά πληγωμένοι. Είναι αντιήρωες, σκιές του μύθου. Από την μια πλευρά είναι τοποθετημένοι σε μια παράξενη σφαίρα και από την άλλη είναι τόσο αληθινοί. Καμώνονται ότι είναι κάτι άλλο, από αυτό που είναι. Έτσι είναι άλλωστε και οι δικές μας ζωές. Καμωνόμαστε. Ζούμε όπως και αυτοί μια συνειδητή αυταπάτη. Το ταξίδι για την Ιθάκη είναι μια αυταπάτη.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Αλέξανδρος Σκουρλέτης

Υπάρχει όμως μια αντίσταση. Ένα αίτημα. Δεν παραδίδουν τα όπλα. Περιμένουν κάτι.

Έτσι ακριβώς είναι! Το ταξίδι θα γίνει. Μέσα από αυτή την ήττα, την απώλεια και τη ματαίωσή τους, έχουν ακόμη ένα αίτημα ζωής και συνάντησης με τον άλλο. Λέει αυτός σε αυτήν: «Γύρισα για να δω πού είμαστε θαμμένοι». Παρά την ήττα, θέλουν δηλαδή και οι δύο να συναντηθούν. Θα προσπαθήσουν πάλι και πάλι. Και αφού υπάρχει το αίτημα, υπάρχει ζωή. Θα κάνουν το ταξίδι. Θα κερδίσουν τη διαδρομή, για να συναντήσουν έστω αυτό το βλέμμα. Και μόνο αυτό μπορεί να είναι ένα κέρδος. Μη νομίζεις ρε Γιώργο, πόσα βλέμματα θα συναντήσουμε όσο ζούμε; Πόσα βλέμματα θα γυρίσεις να δεις και θα σε καθορίσουν, θα σε συγκλονίσουν και θα σου αλλάξουν τη ζωή; Πόσα ηλιοβασιλέματα, φεγγάρια; Πόσες παραλίες; Μετρημένες είναι! Τι κερδίζουμε στο τέλος; Ένα συνένοχο βλέμμα, μια διαδρομή, ένα χαμόγελο. Γι’ αυτό το θέατρο είναι μαγικό. Λένε ότι έχει μετρηθεί ότι κατά τη διάρκεια μιας παράστασης, δεν σκέφτεσαι ότι θα πεθάνεις. Γιατί σε βάζει σε μια συνθήκη να παρακολουθείς κάτι άλλο, έξω από σένα.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Εβίτα Σκουρλέτη

Οι δύο ήρωες μοιάζουν να είναι εγκλωβισμένοι σε αυτόν τον κόσμο. Μπορούν να δραπετεύσουν; Μπορούν να φύγουν;

Νομίζω ότι δεν μπορούν να φύγουν. Θα συμφωνήσω με αυτό που της λέει ο Οδυσσέας. Αυτή λέει: «Βοήθησέ με να γίνω καπνός». Κι αυτός απαντά: «Κανείς δεν γίνεται καπνός. Και αυτοί που φεύγουν, μένουν πιο πολύ». Αυτό που μένει είναι η προσπάθεια, το αίτημα. Ότι θα αντισταθώ. Αυτό είπα και όταν είχα την περιπέτεια της υγείας μου. Θα αντισταθώ. Δεν θα αντισταθώ στην ασθένεια. Αυτή ήθελα να την κάνω φίλη μου. Δεν ήθελα να μιλάω με πολεμικούς όρους για αυτήν. Ήθελα να αγγίξω τον καρκίνο μου, σαν φίλο. Πρέπει να συμφιλιώνεσαι με τα τραύματά σου. Αυτό κάνουν και οι ήρωες στο έργο.

Πάνω από όλα το αίτημα. Η αντίσταση.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Εκεί βρίσκεται το φως, που συζητούσαμε πριν, στο συγκεκριμένο έργο. Για μένα η παράσταση είναι παράλληλα και ένα σχόλιο για το ίδιο το θέατρο. Γι’ αυτό και χρησιμοποιώ στοιχεία ενός παλιού θεάτρου, που έχει να κάνει για παράδειγμα με τη Νόνικα Γαληνέα, τον Νίκο Τζόγια, με το Θέατρο της Δευτέρας και το παλιό ελληνικό αστικό θέατρο. Δεν τα χρησιμοποιώ με μια διάθεση παρωδίας, αντίθετα μάλιστα τα πιστεύω πολύ. Έχουν την δική τους αλήθεια, τη δική τους γοητεία. Σε αυτή την παράσταση θέλουμε να συναντήσουμε θεατρικούς τρόπους, που έρχονται από το παρελθόν. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, μπορείς να αλιεύσεις χρήσιμα στοιχεία, που θα αναδείξουν πιο ολοκληρωμένα την περιπέτεια αυτών των χαρακτήρων, θα ξεδιπλώσουν καλύτερα ποιοι είναι.

«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Εβίτα Σκουρλέτη

Στην αρχή του έργου αισθάνεσαι ότι είναι μια κωμωδία, που σύντομα όμως αρχίζει να «δαγκώνει», να ενισχύεται το δραματικό στοιχείο και να αποκτά μια βαθύτητα, που σε διαλύει. Είναι σαν να ξεγελάς τον θεατή, να του στήνεις μια παγίδα.

Έτσι είναι πραγματικά. Γι’ αυτό θεωρώ ότι είναι ευφυές το έργο του Άκη. Σε ξεγελά πραγματικά. Νομίζεις ότι είναι κάτι άλλο και σταδιακά αντιλαμβάνεσαι ότι πηγαίνει κάπου αλλού.

Γιατί αποφάσισες το καστ να είναι αποκλειστικά ανδρικό;

Για να ενισχύσει αυτή την αίσθηση του κωμικού, του μπουλβάρ σε πρώτο επίπεδο και να δηλώσει ότι ακόμη και το φύλο είναι επιλογή. Είναι αυτό που συζητάμε στα έμφυλα ζητήματα, ότι αυτοπροσδιορίζεσαι. Ότι πέρα από το βιολογικό σου φύλο, έχεις και το δικό σου αυτοπροσδιορισμό, που μπορεί να διαφέρει από το βιολογικό.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
«Μάθε με να φεύγω»
«Μάθε με να φεύγω»Εβίτα Σκουρλέτη

To queer, τα θέματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και τα έμφυλα ζητήματα είναι κυρίαρχη τάση και επιλογή τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό θέατρο. To queer υπάρχει έντονα και στις δικές σου παραστάσεις, στην τωρινή, αλλά και στην περσινή του Φεστιβάλ Αθηνών που επαναλαμβάνεται. Γιατί είναι κατά τη γνώμη σου τόσο δημοφιλές;

Νομίζω ότι αυτό είναι σημείο των καιρών. Στην πανδημία, με το κίνημα του #metoo, αυτό που τέθηκε στο τραπέζι είναι ότι το παλιό σύστημα δεν είναι πλέον αρκετό. Ότι φτάνει πια με την πατριαρχία. Το κυρίαρχο αφήγημα που έφτιαξε το ιστορικό σώμα, ακόμη και η γλώσσα που χρησιμοποιούμε, ήταν πάντα μέσα από το πρίσμα της πατριαρχίας. Για να μπορέσει αυτό να σπάσει, να μετακινηθεί σε κάτι άλλο, θα χρειαστούν οπωσδήποτε ανατροπές και μαζί θα έρθουν αναμφισβήτητα και σκουπίδια. Δεν είναι κακό. Σκέψου τι έχουμε δει και τι έχουμε βιώσει όλα αυτά τα χρόνια. Τότε τα βάζαμε όλα κάτω από το χαλί. Τώρα που εμφανίστηκε το queer υπάρχει πρόβλημα; Νομίζω ότι διεκδικεί απλά ένα χώρο, που δεν τον είχε στο παρελθόν. Οπότε πρέπει να πάρει σταδιακά τον χώρο που του αναλογεί. Ακόμη και οι δομές της γλώσσας πρέπει να μετακινηθούν, για να ξανασυναντήσουμε αλλιώς το ουδέτερο και τη φύση μας. Σήμερα οι gay και οι straight είναι πια πολύ παλιά πράγματα. Δεν αρκούν. Μέσα σε αυτή την αλλαγή λοιπόν, πιστεύω ότι έρχεται πολύ συντηρητισμός και πολύ σκουπίδι, γιατί το σύστημα αντιδρά σε αυτό που συμβαίνει. Δεν πειράζει. Το καλό είναι ότι το κυρίαρχο σύστημα έχει αρχίσει να κλονίζεται.

«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»
«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»KAROL JAREK (c)/KAROL JAREK

Σε λίγες μέρες (15-18 Ιουνίου) παρουσιάζεις ξανά τα «Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο» στο Φεστιβάλ Αθηνών. Τι είναι ακριβώς αυτό το queer κονσέρτο;

Είναι μεγάλη χαρά για μένα, που το φεστιβάλ επαναλαμβάνει αυτή τη μουσική παράσταση. Και εδώ, η αφετηρία για μένα είναι και πάλι το θέμα της ταυτότητας. Το πώς ορίζουμε την ελληνικότητα. Με ενδιέφερε πολύ η περίπτωση του σπουδαίου Μικρασιάτη συνθέτη, μαέστρου και πιανίστα Γιάννη Κωνσταντινίδη, ως ένα πρόσωπο, που μετακινούνταν σε διάφορες ταυτότητες. Όταν έφυγε από την Σμύρνη στη Μικρασιατική Καταστροφή και πήγε στο Βερολίνο, έγινε Κόστα Τόρες. Ως συνθέτης σοβαρής μουσικής, υπέγραφε Γιάννης Κωνσταντινίδης και όταν έγραφε ελαφριά μουσική ως Κώστας Γιαννίδης. Αυτή η συνεχής μεταμόρφωση, μετακίνηση, μετατροπή με οδήγησε στην ιδέα του drag. Ήταν σαν να φορούσε κάθε φορά άλλες μάσκες. Έτσι γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα του drag. Δεν ήθελα όμως να γίνει μια παράσταση με drag queen, γιατί θα βαριόμουν πάρα πολύ.

«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»
«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»KAROL JAREK (c)/KAROL JAREK

Τι είναι τα τραγούδια του ελληνικού λαού;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Στη ρίζα τους είναι δημοτικά τραγούδια που αναπτύχθηκαν μέσα στην Τουρκοκρατία και φέρουν όλη την πατριαρχική δομή και τοποθέτηση. Αυτός τα μετακινεί και από δημοτικά τα κάνει κάτι σαν γερμανικά lied. Αυτή η μετακίνηση με βοήθησε πάρα πολύ να καταλάβω πώς μια ταυτότητα μπορεί με έναν τρόπο να μετακινηθεί από αυτό που είναι, σε κάτι άλλο. Το βρήκα εξαιρετικά γοητευτικό, γιατί δεν επεμβαίνει στη μελωδία, αλλά στον τρόπο που αναδεικνύεται το τραγούδι. Πάνω σε αυτή την σκέψη, άρχισε να χτίζεται η ιδέα ότι οι ελληνικότητες είναι πολλές. Πάνω σε αυτή τη βάση, μπαίνουν φυσικά και ζητήματα παρέκκλισης, έμφυλης βίας, αποκλεισμού και πατριαρχίας. Είναι σαν να βλέπεις κάτι που γνωρίζεις με μια διαφορετική οπτική. Αφηγούμαστε μια άλλη, αθέατη πολλές φορές Ελλάδα.

Πώς το αντιμετώπισες λοιπόν όλο αυτό;

Δεν μπήκαμε με μια διάθεση να κανιβαλίσουμε, να κάνουμε camp. Ο στόχος μας ήταν οι μελωδίες να ακουστούν απόλυτα σωστά, όπως τις είχε στο μυαλό του ο Κωνσταντινίδης. Θέλαμε απλά να αναδείξουμε τον τρόπο. Είναι άλλωστε πολύ καλοί μουσικοί, αυτοί που συμμετέχουν.

«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»
«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»KAROL JAREK (c)/KAROL JAREK

Υπάρχει μεγάλη παραγωγή στις μέρες μας. Από αυτά που βλέπεις να γίνονται, έχεις την αίσθηση ότι κάτι υπάρχει κάτι ελπιδοφόρο ή κάτι που έχει μεγάλο ενδιαφέρον;

Βλέπω να γίνονται πολλά πράγματα, απλά για να γίνονται, για να δηλωθεί κάτι. Υπάρχει ένας περίεργος ακτιβισμός, που κατά τη γνώμη μου δεν λειτουργεί. Υπάρχουν πολλές παραστάσεις νέων ανθρώπων, οι οποίοι έχουν πέσει στην παγίδα να αναμασούν πολύ παλιά λεξιλόγια. Δεν γίνεται το 2024, το θέατρο να είναι μόνο stand up comedy. Να χρησιμοποιώ δηλαδή το συγκεκριμένο είδος για να κάνω θέατρο. Γιατί εν τέλει φέρνουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκουν. Φέρνουν κατά τη γνώμη μου έναν συντηρητισμό. Θέλω πολύ να πάω να δω μια παράσταση νέων ανθρώπων, που θα τα ανατινάξουν όλα και θα προτείνουν νέα λεξιλόγια και νέους τρόπους. Δεν βλέπω κάτι τέτοιο. Απλά επιβεβαιώνουν την ύπαρξή τους και την επιλογή τους, μόνο με το θέμα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

ΜΑΘΕ ΜΕ ΝΑ ΦΕΥΓΩ

Κείμενο: Άκης Δήμου

Σκηνοθεσία: Γιάννης Σκουρλέτης

Σκηνογραφία: Νίκος Παπαδόπουλος

Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Φωτισμοί: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης

Σύμβουλος δραματολογίας: Ασημένια Ευθυμίου

Συντονισμός παραγωγής: Γιώργος Παπαδάκης

Φωτογραφίες: Εβίτα Σκουρλέτη

Video: Γιώργος Αποστολόπουλος

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Βοηθός σκηνοθέτη Α’: Βικτωρία Πάνου

Βοηθός σκηνοθέτη Β’: Γεωργία Παλιούρα

Υπεύθυνοι επικοινωνίας: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας

Ερμηνεύουν: Στέλιος Δημόπουλος, Θανάσης Δήμου, Χάρης Χαραλάμπους-Καζέπης

INFO

bijoux de kant HOOD art space

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Πολυκλείτου 21, Μοναστηράκι

Ημέρες & Ώρα έναρξης: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα στις 21.00

Προπώληση εισιτηρίων 

«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»
«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»KAROL JAREK (c)/KAROL JAREK

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

«Τραγούδια του ελληνικού λαού- Drag Ορατόριο»

Σύλληψη – Σκηνοθεσία Γιάννης Σκουρλέτης

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μουσική Γιάννης Κωνσταντινίδης / Κώστας Γιαννίδης

Σκηνικά Κωνσταντίνος Σκουρλέτης

Κοστούμια Daglara

Φωτισμοί bijoux de kant

Κείμενο – Μετάφραση Αλέξανδρος Παπαδόπουλος

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Δραματολόγος – Καλλιτεχνικός συντονισμός Γιώργος Παπαδάκης

Ερμηνεύουν Νίνα Νάη (βαρύτονος in drag), Γιώργος Ζιάβρας (πιάνο), Daglara (περφόρμερ)

Οργάνωση παραγωγής Ασημένια Ευθυμίου

Εκτέλεση παραγωγής bijoux de kant

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ – ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

15-18 Ιουνίου

Προπώληση εισιτηρίων 

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Γιάννης Σκουρλέτης: «Έχουμε εξοικειωθεί με τη βία. Έχει αλώσει όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας»

Penny Siopis: «Δεν μπορούσα να ζήσω ως καλλιτέχνιδα, χωρίς να αντιδρώ στην απόλυτη αδικία που βίωνα»

20 πρωτότυπα έργα κεραμικής συνομιλούν με προϊστορικά εκθέματα στη Σαντορίνη