Οι αρχές πασχίζουν να αντιμετωπίσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των "ιπποπόταμων της κοκαΐνης" που έφερε στην Κολομβία ο βαρόνος των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ για τον ιδιωτικό του ζωολογικό κήπο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤριάντα ένα χρόνια μετά το θάνατο του διαβόητου βαρόνου των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ, ο κολομβιανός στρατός κινητοποιείται για να εξουδετερώσει μια διαφορετική απειλή που συνδέεται με το εμπόριο κοκαΐνης.
Μόνο που αυτή τη φορά στο στόχαστρο δεν βρίσκονται οι συμμορίες των ναρκοβαρόνων αλλά... οι ιπποπόταμοι.
Στο απόγειο της δύναμής του, το καρτέλ του Μεντεγίν του Πάμπλο Εσκομπάρ ήλεγχε το 80% του παγκόσμιου εμπορίου κοκαΐνης, με την προσωπική του περιουσία να εκτιμάται σε περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τον τον έβδομο πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο.
Με τα αμύθητα κέρδη χρηματοδοτούσε μια αδίστακτη οργάνωση που δολοφονούσε, εκβίαζε και τρομοκρατούσε. Τη δεκαετία του 1980, και μέχρι το θάνατό του το 1993, το καρτέλ του Εσκομπάρ ήταν υπεύθυνο για χιλιάδες δολοφονίες. Εκτιμάται ότι περίπου 7.500 άνθρωποι δολοφονήθηκαν στο Μεντεγίν μόνο το 1991.
Ιδιωτικός ζωολογικός κήπος
Το προπύργιο του Εσκομπάρ ήταν ένα τεράστιο ιδιωτικό κτήμα που ονομαζόταν Hacienda Napoles, μεταξύ Μεντεγίν και Μπογκοτά.
Το τεράστιο ράντσο διέθετε το δικό του αεροδιάδρομο, μια αρένα ταυρομαχιών 1.000 θέσεων, ένα θεματικό πάρκο δεινοσαύρων και έναν ζωολογικό κήπο με λαθραία εισαγόμενα εξωτικά ζώα, όπως ζέβρες, καμηλοπαρδάλεις, ελέφαντες και τέσσερις ιπποπόταμους, τρία θηλυκά ένα γιγάντιο αρσενικό που ονομαζόταν Πέπε.
Μετά το θάνατο του Εσκομπάρ σε ανταλλαγή πυροβολισμών το 1993, τα περισσότερα ζώα πέθαναν ή μεταφέρθηκαν σε ζωολογικούς κήπους από τις αρχές. Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη με τους ιπποπόταμους. Το μέγεθός τους καθιστούσε σχεδόν αδύνατη τη σύλληψη και την επανένταξή τους, ενώ οι οικολόγοι διαφωνούσαν με την θανάτωσή τους.
Κίνδυνος για τα ενδημικά είδη και τους ανθρώπους
Χωρίς φυσικούς θηρευτές, με άφθονη τροφή και σταθερό κλίμα με πολλές βροχές - οι τέλειες συνθήκες αναπαραγωγής για τους ιπποπόταμους - ο αριθμός τους αυξήθηκε ραγδαία.
Μέχρι το 2009 οι τέσσερις ιπποπόταμοι του Εσκομπάρ είχαν γίνει 27. Σήμερα, οι αρχές της Κολομβίας εκτιμούν ότι ο αριθμός τους ξεπερνά τους 169, γεγονός που τους καθιστά τον μεγαλύτερο πληθυσμό ιπποπόταμων εκτός Αφρικής.
Η περιβαλλοντική απειλή που δημιουργούν αυτά τα γιγάντια παμφάγα ζώα για το ενδημικό οικοσύστημα είναι τεράστια. Τρώνε τεράστιες ποσότητες χόρτου, ένας μόνο ιπποπόταμος μπορεί να καταναλώσει έως και 37 κιλά την ημέρα, και αποθέτουν έως και έξι κιλά αποβλήτων στα ποτάμια και τις υδάτινες οδούς της Κολομβίας.
Τα απόβλητά τους μεταβάλλουν τα επίπεδα θρεπτικών ουσιών των ποταμών, σκοτώνοντας τα ψάρια και στερώντας από τα ντόπια είδη τροφή και βιότοπο. Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των ιπποπόταμων, αυξάνεται και η ζημιά που προκαλούν στο ευαίσθητο οικοσύστημα της Κολομβίας. Η απειλή είναι τόσο σοβαρή που οι αρχές της Κολομβίας τους έχουν χαρακτηρίσει "χωροκατακτητικό είδος".
Ανησυχίες έχουν επίσης εκφραστεί σχετικά με την απειλή των ιπποπόταμων του Εσκομπάρ για τις κοντινές αγροτικές κοινότητες. Στην Αφρική οι ιπποπόταμοι σκοτώνουν περίπου 500 ανθρώπους ετησίως, καθιστώντας τους περισσότερο από δύο φορές πιο θανατηφόρους από τα λιοντάρια.
Ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις
Οι οικολόγοι απορρίπτουν κάθε σενάριο για θανάτωση των ιπποπόταμων. Αλλά και οι ντόπιοι είναι διστακτικοί, καθώς οι επισκέπτες που συρρέουν για να ζήσουν την "εμπειρία Escobar" που περιλαμβάνει περιηγήσεις στην Hacienda Napoles, αφήνουν μεγάλα έσοδα στην τοπική οικονομία.
Τα σχέδια μεταφοράς 70 ιπποπόταμων σε καταφύγια στο Μεξικό και την Ινδία πέρυσι απέτυχαν, λόγω καθυστερήσεων στην εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών.
Ένα πρόγραμμα στειρώσεων της περιβαλλοντικής υπηρεσίας της Κολομβίας σταμάτησε όταν ένας ιπποπόταμος που βρισκόταν σε νάρκωση καθ' οδόν για στείρωση, προκάλεσε με το βάρος του την υπερθέρμανση του στρατιωτικού ελικοπτέρου που τον μετέφερε, το οποίο και παραλίγο να συντριβεί.
Οι κολομβιανές αρχές παραδέχονται ότι προς το παρόν κανένα σχέδιο δεν έχει λειτουργήσει, αλλά ο αγώνας θα συνεχιστεί για να ελεγχθούν οι "ιπποπόταμοι της κοκαΐνης" και να απαλλαγεί η Κολομβία από την τοξική περιβαλλοντική κληρονομιά του Εσκομπάρ.