Η UNESCO χορήγησε «προσωρινή ενισχυμένη προστασία» σε δύο ουκρανικά πολιτιστικά μνημεία: το Λογοτεχνικό Μουσείο της Οδησσού και το Μνημείο Μπάμπι Γιαρ στο Κίεβο
Καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας πλησιάζει στην τρίτη επέτειό του, η UNESCO, ο πολιτιστικός βραχίονας των Ηνωμένων Εθνών, εντείνει τις προσπάθειές της για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας, η οποία έχει υποστεί σοβαρές επιπτώσεις.
Η τοποθεσία Μπάμπι Γιαρ, η οποία τιμά τους περισσότερους από 33.000 Εβραίους, Ρομά και Σοβιετικούς αιχμαλώτους που σφαγιάστηκαν από τους Ναζί το 1941, βρέθηκε στο στόχαστρο πέρυσι, όταν ένας ρωσικός πύραυλος χτύπησε κοντά, σκοτώνοντας πέντε ανθρώπους. Ενώ το ίδιο το μνημείο του Ολοκαυτώματος δεν έπαθε τίποτα, ένα κοντινό κτίριο που προοριζόταν για νέο μουσείο υπέστη ζημιές.
Το Λογοτεχνικό Μουσείο της Οδησσού είναι αφιερωμένο στη λογοτεχνική ιστορία της Οδησσού και σε διάσημους συγγραφείς που συνδέονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με το λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας. Το μουσείο παρουσιάζει μια πλούσια συλλογή χειρογράφων, βιβλίων και προσωπικών αντικειμένων από διάσημους συγγραφείς όπως ο Ισαάκ Μπαμπέλ, η Άννα Αχμάτοβα και ο Βαλεντίν Κατάεφ.
Το καθεστώς ενισχυμένης προστασίας της UNESCO παρέχει το υψηλότερο επίπεδο ασυλίας σε αυτούς τους χώρους, απαγορεύοντας τη χρήση τους για στρατιωτικούς σκοπούς ή άμεσες επιθέσεις. Σύμφωνα με την UNESCO, οι παραβιάσεις αυτής της προστασίας θα συνιστούσαν "σοβαρή παραβίαση" του Δεύτερου Πρωτοκόλλου της Σύμβασης της Χάγης του 1999, με το ενδεχόμενο διεθνούς δίωξης.
Από την έναρξη του πολέμου το 2022, περισσότεροι από 340 πολιτιστικοί χώροι στην Ουκρανία έχουν υποστεί ζημιές, συμπεριλαμβανομένων 31 μουσείων και πολυάριθμων θρησκευτικών και ιστορικών κτιρίων. Η UNESCO έχει ήδη υποσχεθεί βοήθεια ύψους άνω των 10 εκατομμυρίων δολαρίων (9,6 εκατ. ευρώ) για την υποστήριξη της αποκατάστασης αυτών των χώρων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας σε περιόδους συγκρούσεων.
Η γενική διευθύντρια της UNESCO Audrey Azoulay τόνισε τη σημασία αυτής της προστασίας, ιδίως για το Μπάμπι Γιαρ. "Σε περιόδους πολέμου, η διεθνής αλληλεγγύη είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της απειλούμενης πολιτιστικής κληρονομιάς", δήλωσε η ίδια. "Η απόφαση αυτή θα καταστήσει δυνατή την περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας αυτών των δύο ουκρανικών πολιτιστικών χώρων, συμπεριλαμβανομένου ενός σημαντικού χώρου μνήμης του Ολοκαυτώματος".