Τα Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα στην Κρήτη μεταξύ των νέων μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η UNESCO πρόσθεσε αρκετούς νέους χώρους στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς μετά την εξέταση αιτήσεων που απαιτούσαν εκτεταμένες διαδικασίες έρευνας και παρουσίασης.

Ανάμεσά τους ήταν αρκετοί ευρωπαϊκοί χώροι, όπως τα περίφημα παραμυθένια κάστρα του βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου Β', οι μεγαλιθικές πέτρες Carnac στη βορειοδυτική Γαλλία και καθώς και τα έξι Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO στην Κρήτη.

Τα Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα, συμπεριλαμβανομένων της Κνωσού, της Φαιστού, των Μαλίων, της Ζάκρου, της Ζωμίνθου και της Κυδωνίας, ήταν βασικά κέντρα του μινωικού πολιτισμού της Εποχής του Χαλκού, ο οποίος άκμασε μεταξύ 2800 και 1100 π.Χ..

Η εγγραφή στην Παγκόσμια Κληρονομιά αναγνωρίζει την ιστορική σημασία των χώρων, την αρχιτεκτονική ακεραιότητα και την ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου προστασίας και διαχείρισης.

«Με τη σημερινή απόφαση της 47ης συνόδου της επιτροπής παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, αναγνωρίζεται διεθνώς η εξέχουσα οικουμενική αξία του Μινωικού πολιτισμού. Ενός από τους λαμπρότερους του προϊστορικού Αιγαίου, που γεννήθηκε στην Κρήτη για να αποτελέσει ρίζα της ευρωπαϊκής σκέψης και αισθητικής» ανέφερε σε πανηγυρική ανάρτησή του ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Έτσι, η αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία, όπως και ο μίτος της Αριάδνης επιστρέφουν από την αρχαία ελληνική μυθολογία στη σύγχρονη ζωή, μεταφέροντας τα διαχρονικά της μηνύματα. Με πρώτο ανάμεσά τους, το δίδαγμα του διαρκή αγώνα για ελευθερία και πρόοδο του ανθρώπου» προσθέτει.

Ο πρωθυπουργός επισημαίνει ότι η εξέλιξη αυτή, που χαροποιεί κάθε Ελληνίδα και Έλληνα, είναι το επιστέγασμα μιας πολύχρονης και επίμονης συλλογικής προσπάθειας, στην οποία αξίζει να θυμηθούμε ότι συμμετείχε με πάθος και η αείμνηστη Μαριάννα Βαρδινογιάννη. «Πρόκειται για μία δικαίωση που τιμά τη μνήμη της», τονίζει.

Επίσης, ο πρωθυπουργός συγχαίρει το υπουργείο Πολιτισμού και τη μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην ΟΥΝΕΣΚΟ, καθώς και την Περιφέρεια Κρήτης και όλους τους φορείς που συνεργάστηκαν, προετοιμάζοντας τον φάκελο της υποψηφιότητας. «Σε δύσκολους καιρούς, ένας ακόμη ευγενής στόχος της χώρας μας έγινε πραγματικότητα!» αναφέρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Οι πρώτες αντιδράσεις στην Κρήτη

Την ικανοποίηση τους εκφράζουν οι φορείς της Κρήτης για την ένταξη των έξι Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, μετά από πολυετή και συστηματική προσπάθεια τεκμηρίωσης και υποστήριξη της σχετικής υποψηφιότητας.

Σε δήλωσή του, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης υπογράμμισε: «Μία πολυετής και συστηματική προσπάθεια έφερε σπουδαίο αποτέλεσμα. Με τη διατύπωση, την τεκμηρίωση και την αποδοχή από την UNESCO της υποψηφιότητας για τα Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα, η Κρήτη αποκτά, με «ήπια ισχύ», διευρυμένο ρόλο στην οικουμενική πολιτιστική διπλωματία. Η εγγραφή των 6 Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, συνιστά μια εξέλιξη με αναμφίβολα πολλαπλασιαστικά οφέλη για τον τόπο μας. Η συμβολή του Υπουργείου Πολιτισμού και της Ελληνικής Μόνιμης Αντιπροσωπείας στην UNESCO, ήταν καθοριστική. Θέλω να ευχαριστήσω, τόσο την ηγεσία του Υπουργείου και της Μόνιμης Αντιπροσωπείας, όσο και τα στελέχη των υπηρεσιών, καθώς και τους συνεργάτες μας στην Περιφέρεια και τους Δήμους για την καθοριστική τους συμβολή. Μόνο όλοι μαζί καταφέρνουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Από σήμερα, μιλώντας για τα Μινωικά Ανάκτορα, ο κόσμος θα αναγνωρίζει ότι αναφέρεται σε μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Και αυτό μας κάνει υπερήφανους και αισιόδοξους για τη συνέχεια".

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός σε δήλωση του ανέφερε: "Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση υποδεχόμαστε την ένταξη των έξι Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων της Κρήτης, μεταξύ των οποίων περίοπτη θέση έχει το Ανάκτορο της Κνωσού, στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, όπως αποφάσισε μόλις η 47η Σύνοδος της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς που συνεδρίασε στο Παρίσι. Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για την Ελλάδα, την Κρήτη και το Ηράκλειο, καθώς η αναγνώριση της ιστορικής και πολιτιστικής αξίας της Κνωσού και των άλλων Ανακτορικών Κέντρων της Κρήτης, θα συμβάλει στην προστασία και την ανάδειξή τους. Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους όσους ανέλαβαν και συνέβαλαν στην επιτυχή προσπάθεια: Στην Υπουργό Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη, τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη και τους συνεργάτες τους, τους Δήμους και τις Εφορείες Αρχαιοτήτων. Ειδικότερα για τον Δήμο Ηρακλείου, όπου δουλέψαμε εντατικά και συστηματικά για τον κοινό σκοπό με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Περιφέρεια Κρήτης, θέλω να ευχαριστήσω τους αντιδημάρχους Γιώργο Σισαμάκη και Νίκο Γιαλιτάκη, τα στελέχη των Υπηρεσιών μας, και ιδιαίτερα την Εύη Παπαδάκη, την Κάλλια Νικολιδάκη, τη Ρίτα Χαιρέτη και τον Στέλιο Μικράκη. Τώρα είναι ώρα μεγάλης χαράς, σύντομα θα πούμε περισσότερα».

Την εγγραφή των Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO χαιρέτισε και ο Δήμαρχος Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης και η δημοτική αρχή. "Η απόφαση αυτή αποτελεί διεθνή αναγνώριση της εξέχουσας οικουμενικής αξίας του Μινωικού Πολιτισμού και της μοναδικής συμβολής του στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Ειδικά για τη Ζώμινθο, η οποία δεσπόζει στις πλαγιές του Ψηλορείτη, σηματοδοτεί τη δικαίωση χρόνιων προσπαθειών επιστημονικής τεκμηρίωσης, προστασίας και ανάδειξης του σημαντικού αυτού αρχαιολογικού χώρου", τονίζει ο κ. Κεφαλογιάννης.

Παραμυθένια κάστρα στη Γερμανία

Κατά τη συνεδρίασή της στο Παρίσι, η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς αποφάσισε να αναγάγει στην Παγκόσμια Κληρονομιά το γερμανικό κάστρο Νόισβανστάιν (Neuschwanstein), το Χερενχιμζεε (Herrenchiemsee), το Λίντερχοφ (Linderhof) και τον βασιλικό οίκο στο Σάχεν (Schachen).

Τα υπέροχα κάστρα στην Άνω Βαυαρία προσελκύουν πολυάριθμους τουρίστες εδώ και πάνω από 140 χρόνια. Τα κτίρια του βασιλιά Λουδοβίκου Β΄ (1845-1886) προσέλκυσαν μόνο πέρυσι πάνω από 1,7 εκατομμύρια επισκέπτες - μεταξύ των οποίων και πολλοί διεθνείς επισκέπτες, ιδίως από τις ΗΠΑ και τις ασιατικές χώρες.

"Η συμπερίληψη των ανακτόρων στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς αποτελεί εξαιρετική τιμή για αυτά τα εντυπωσιακά μέρη", δήλωσε η πρόεδρος της γερμανικής επιτροπής UNESCO Μαρία Μπέμερ. "Αποτελούν όλα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα και μαρτυρούν την καλλιτεχνική φαντασία, αλλά και την εκκεντρικότητα του παραμυθένιου βασιλιά".

Η Γερμανία είχε προηγουμένως 54 Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO - μεταξύ των οποίων οι παλιές πόλεις Στράλσουντ και Βισμαρ, ο καθεδρικός ναός της Κολωνίας, η Θάλασσα Βάντεν και οι ρωμαϊκές συνοριακές οχυρώσεις Limes.

Οι μεγάλιθοι Carnac στη Βόρεια Γαλλία

Πέρα από τα γερμανικά κάστρα και τα ελληνικά μινωικά ανάκτορα, οι γαλλικοί μεγάλιθοι Carnac περιλαμβάνονται επίσης στο νέο κατάλογο και αφορούν δομές από την αρχαιότητα.

Τα Carnac είναι μια πυκνή συλλογή μεγαλιθικών χώρων κοντά στη νότια ακτή της Βρετάνης, που χρονολογούνται από το 4500-3300 π.Χ..

Πολιτιστικό κύρος

Αν και ο τίτλος Παγκόσμιας Κληρονομιάς δεν επιφέρει καμία οικονομική ενίσχυση, εξασφαλίζει περαιτέρω διεθνή προσοχή και πολιτιστικό κύρος.

Ο τίτλος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς συνοδεύεται επίσης από απαιτήσεις της UNESCO που έχουν ως στόχο να ωφελήσουν ιδιαίτερα τον τοπικό πληθυσμό, ο οποίος επιβαρύνεται από την εισροή τουριστών. Μεταξύ άλλων, ο οργανισμός απαιτεί μια ιδέα για την αποτελεσματική διαχείριση των επισκεπτών, ώστε να ελέγχεται καλύτερα ο μαζικός τουρισμός.

Οι συνέπειες της μη τήρησης των κατευθυντήριων γραμμών της UNESCO καταδείχθηκαν το 2009 στην κοιλάδα του Έλβα της Δρέσδης, όπου μια νέα γέφυρα οδήγησε στην αφαίρεση του καθεστώτος παγκόσμιας κληρονομιάς. Η κατασκευή της λεγόμενης γέφυρας Waldschlösschenbrücke θεωρήθηκε ότι βλάπτει την "εξαιρετική οικουμενική αξία" του πολιτιστικού τοπίου. Ήταν η πρώτη φορά που η UNESCO αφαίρεσε ένα ευρωπαϊκό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από τον κατάλογο.

Η Ιταλία έχει 60 καταγεγραμμένα μνημεία, τα περισσότερα από κάθε άλλη χώρα. Μερικά αξιοσημείωτα παραδείγματα περιλαμβάνουν τα ιστορικά κέντρα της Ρώμης, της Φλωρεντίας και της Νάπολης, τους αρχαιολογικούς χώρους της Πομπηίας και του Ηρακλείου και την ακτή Αμάλφι.

Άλλες τοποθεσίες που προστέθηκαν στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς αυτή την εβδομάδα περιλαμβάνουν τρεις τοποθεσίες που χρησιμοποιήθηκαν από το βίαιο καθεστώς των Ερυθρών Χμερ της Καμπότζης ως τόποι βασανιστηρίων και εκτελέσεων πριν από 50 χρόνια.

Η εγγραφή συνέπεσε με την 50ή επέτειο από την άνοδο στην εξουσία της κομμουνιστικής κυβέρνησης των Ερυθρών Χμερ, η οποία προκάλεσε τον θάνατο περίπου 1,7 εκατομμυρίων κατοίκων της Καμπότζης μέσω πείνας, βασανιστηρίων και μαζικών εκτελέσεων κατά τη διάρκεια μιας τετραετούς διακυβέρνησης από το 1975 έως το 1979.

Ο Κατάλογος Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO απαριθμεί χώρους που θεωρούνται σημαντικοί για την ανθρωπότητα και περιλαμβάνει το Σινικό Τείχος της Κίνας, τις Πυραμίδες της Γκίζας στην Αίγυπτο, το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία και το αρχαιολογικό συγκρότημα Ανγκόρ της Καμπότζης.