Παρά την υπόσχεση για σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων έως το 2025, οι κυβερνήσεις των G7 συνεχίζουν να αυξάνουν τις δαπάνες των φορολογουμένων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί προς την κατεύθυνση της διακοπής των επιδοτήσεων για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα μεταξύ των χωρών της ομάδας G7, επισημαίνεται σε νέα έκθεση της Greenpeace.
Η ομάδα G7, η οποία περιλαμβάνει τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, δεσμεύτηκε το 2016 να καταργήσει όλες τις επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα έως το 2025. Όμως, η έκθεση δείχνει ότι, αντί να μειώσουν τις επιδοτήσεις, όλες οι χώρες της G7, εκτός από μία, έχουν στην πραγματικότητα πληρώσει περισσότερα στους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων το 2023 από ό,τι πλήρωναν όταν αναλήφθηκε η δέσμευση.
Συνολικά, οι επιδοτήσεις έχουν αυξηθεί κατά 15% από το 2016 σε συνολικό ποσό 1,36 τρισ. δολαρίων (1,32 τρισ. ευρώ) το 2023.
"Οι χώρες της G7, μερικές από τις πλουσιότερες και ισχυρότερες χώρες της Γης, έδωσαν στον εαυτό τους σχεδόν μια δεκαετία για να λάβουν μέτρα για την "εξάλειψη" των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2025", εξηγεί ο Βιραγκ Καουφερ, επικεφαλής της Greenpeace για το κλίμα και την ενέργεια.
"Έφτασε το 2025 - η χρονιά έχει ξεκινήσει με καταστροφικές κλιματικές καταστροφές - και δεν χάνουν απλώς αυτόν τον στόχο, αλλά έχουν αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες για καύσιμα που καταστρέφουν το κλίμα".
Ποιες χώρες επιδοτούν περισσότερο το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο;
Για την αξιολόγηση των επιδοτήσεων που καταβάλλονται, η Greenpeace ανέθεσε στο «Φόρουμ για μια οικολογική και κοινωνική οικονομία της αγοράς» (FöS) τη σύνταξη της έκθεσης. Χρησιμοποιώντας στοιχεία από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η έρευνα ανέδειξε τους χειρότερους παραβάτες όσον αφορά τις επιχορηγήσεις που καταστρέφουν το κλίμα.
Η Ιταλία αύξησε τις επιδοτήσεις της περισσότερο από κάθε άλλο κράτος, από περίπου 17 δισ. δολάρια (16,4 δισ. ευρώ) το 2016 σε 46 δισ. δολάρια (44,5 δισ. ευρώ) το 2023. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 166%.
Η Γερμανία έδωσε τα περισσότερα "έξτρα" χρήματα, διογκώνοντας τις επιδοτήσεις της κατά 37,4 δισεκατομμύρια δολάρια (36 δισ. ευρώ) στην επταετία, δηλαδή κατά 49%.
"Με την πολιτική επιδοτήσεων που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα, η γερμανική κυβέρνηση δημιουργεί ψευδή κίνητρα που είναι επιβλαβή για το κλίμα", λέει η Σοφία βαν Βουγκτ της Greenpeace Γερμανίας. "Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου θα ήταν καλύτερα να ανακουφίσει τους πολίτες με έναν κοινωνικά κλιμακωτό φόρο για το κλίμα, αντί να χρηματοδοτεί συμπεριφορές που βλάπτουν το κλίμα με περαιτέρω ενεργειακές επιδοτήσεις".
Η Γαλλία έδωσε 12,6 δισ. δολάρια (12 δισ. ευρώ) περισσότερα, δηλαδή αύξηση 40%, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο αύξησε τις επιδοτήσεις του κατά 10,4 δισ. δολάρια (10 δισ. ευρώ) ή 22%.
Σύμφωνα με την έκθεση, το υψηλότερο συνολικό ποσό που δαπανήθηκε για επιδοτήσεις ήταν στις ΗΠΑ, με 790 δισ. δολάρια (765 δισ. ευρώ) να χύνονται στα ορυκτά καύσιμα το 2023. Δεύτερη ήταν η Ιαπωνία με 269 δισ. δολάρια (260 δισ. ευρώ), ενώ τρίτη ήταν η Γερμανία με 114 δισ. δολάρια (110 δισ. ευρώ).
Από τα επτά κράτη, μόνο ο Καναδάς έχει μειώσει τις επιδοτήσεις του στα ορυκτά καύσιμα από το 2016. Σημείωσε μια μέτρια μείωση της τάξης του 11%, αφού μείωσε τις δαπάνες του από 44 δισ. δολάρια (42,5 δισ. ευρώ) σε 39 δισ. δολάρια (37,8 δισ. ευρώ).
Γιατί η G7 πρέπει να μειώσει τις επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων;
Η επιδότηση των ορυκτών καυσίμων παρεμποδίζει ενεργά την υιοθέτηση καθαρής ενέργειας. Το να γίνονται φθηνότερα τα ορυκτά καύσιμα σημαίνει ότι οι τεχνολογίες καθαρής ενέργειας γίνονται λιγότερο ανταγωνιστικές και λιγότερο ελκυστικές για επενδύσεις. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η G7 δεσμεύτηκε να καταργήσει σταδιακά τις επιδοτήσεις καυσίμων.
Μετά τη σύνοδο κορυφής του 2016, η δήλωση των ηγετών ανέφερε: "Παραμένουμε προσηλωμένοι στην εξάλειψη των αναποτελεσματικών επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και ενθαρρύνουμε όλες τις χώρες να το πράξουν έως το 2025".
Η εξάλειψη των επιδοτήσεων προς τους προμηθευτές ορυκτών καυσίμων θεωρείται από τους εμπειρογνώμονες στον τομέα της ενέργειας ως ένα από τα πιο οικονομικά αποδοτικά μέτρα που μπορούν να λάβουν οι κυβερνήσεις για την επίτευξη των δεσμεύσεών τους στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού . Η επιδότηση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου αποτελεί ουσιαστικά κίνητρο για τη χρήση τους, ενισχύοντας την εξάρτηση από αυτές τις πηγές ενέργειας.
Η Greenpeace επισημαίνει ότι οι επιδοτήσεις αυτές είναι επίσης δυσανάλογα επωφελείς για τους πλούσιους, οι οποίοι τείνουν να έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα και μεγαλύτερη χρήση ορυκτών καυσίμων. Επίσης, προστατεύει τα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα από το πραγματικό κόστος της ενέργειας, καθιστώντας την απρόσιτη αν καταργηθούν οι επιδοτήσεις.
"Με τη φετινή χρονιά να έχει ήδη φέρει ζημιές ρεκόρ από πυρκαγιές στις ΗΠΑ, άλλες καταστροφές που οφείλονται στο κλίμα και την τελευταία σειρά κερδών πολλών δισεκατομμυρίων για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, οι κυβερνήσεις πρέπει να ελέγξουν τις δημόσιες δαπάνες", πρόσθεσε ο Καουφερ. "Πρέπει επειγόντως να τις εκτρέψουν από τα κίνητρα για ορυκτά καύσιμα προς μια δίκαιη και βιώσιμη μετάβαση".
Απαντώντας σε ερωτήματα του Euronews Green, εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης επιβεβαίωσε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει τις επιχορηγήσεις που βλάπτουν το κλίμα, ώστε να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι και να απελευθερωθούν οικονομικοί πόροι για βιώσιμες επενδύσεις. Έχουν προσδιοριστεί μηχανισμοί για το σκοπό αυτό, αλλά εναπόκειται στον νικητή των προσεχών εκλογών να αποφασίσει πώς θα προχωρήσουν τα πράγματα.
Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είχαν ανταποκριθεί σε αίτημα σχολιασμού κατά τη στιγμή της δημοσίευσης.