Το μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα της Ελβετίας υποστηρίζει ότι ένα πρόσφατο δημοψήφισμα δείχνει ότι οι ψηφοφόροι δεν επιθυμούν ριζοσπαστικούς στόχους για το κλίμα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Λίγες ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού.
Η διαδικασία θα διαρκέσει ένα χρόνο για να ολοκληρωθεί, αλλά η απόφαση να αποχωρήσει ενθάρρυνε άλλους πολιτικούς ηγέτες να θέσουν το ενδεχόμενο μιας εξόδου.
Μετά από ψηφοφορία που απέρριψε με συντριπτική πλειοψηφία μια πρωτοβουλία για την περιβαλλοντική ευθύνη, το μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα της Ελβετίας ζήτησε από τη χώρα να ακολουθήσει τις ΗΠΑ.
Χαρακτηρίζοντας τις συμφωνίες ως μια συλλογή "ουτοπικών κλιματικών στόχων", το Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα επιθυμεί την έξοδο της χώρας από τη Συμφωνία του Παρισιού. Αλλά πόσο ρεαλιστικό είναι αυτό το αίτημα και τι θα σήμαινε για τις μελλοντικές κλιματικές υποχρεώσεις της Ελβετίας;
Το Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα ζητά έξοδο από τη συμφωνία του Παρισιού
Στις 9 Φεβρουαρίου, σε δημοψήφισμα οι Ελβετοί ψηφοφόροι απέρριψαν μια "πρωτοβουλία περιβαλλοντικής ευθύνης" - πάνω από το 60% ψήφισε όχι.
Το δεξιό Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα πανηγύρισε το αποτέλεσμα, ισχυριζόμενο ότι η πρωτοβουλία ήθελε να "επαναφέρει την Ελβετία στη λίθινη εποχή". Σε ένα δελτίο Τύπου, ανέφεραν ότι οι περιορισμοί στη στέγαση, τη θέρμανση, τα τρόφιμα και τα ρούχα θα ήταν όλα στην ημερήσια διάταξη.
"Η οδήγηση θα είχε καταστεί αδύνατη. Οι τιμές θα είχαν εκτοξευθεί στα ύψη, οι θέσεις εργασίας και η εκπαίδευση θα είχαν καταστραφεί. Η φτώχεια θα είχε γίνει ο κανόνας", προσθέτουν.
Το Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα χρησιμοποίησε επίσης τη δήλωση για να απαιτήσει την αποχώρηση της Ελβετίας από τη Συμφωνία του Παρισιού. "Οι ουτοπικοί στόχοι για το κλίμα οδηγούν μόνο σε νέες απαγορεύσεις και δισεκατομμύρια φράγκα σε πρόσθετο κόστος για τον ελβετικό πληθυσμό", ανέφεραν.
Σε συνέντευξή του στη δημόσια ελβετική τηλεόραση RTS, ο ηγέτης του κόμματος Μαρσέλ Ντέτλινγκ υποστήριξε ότι η κυβέρνηση "επικύρωσε αυτή τη συμφωνία χωρίς να ρωτήσει το κοινοβούλιο ή τον ελβετικό λαό".
"Η κυβέρνηση μπορεί ανεξάρτητα να αποφασίσει να αποσυρθεί από αυτή τη συμφωνία", πρόσθεσε.
Θα μπορούσε η Ελβετία να εγκαταλείψει τη συμφωνία του Παρισιού τόσο εύκολα;
Το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Ελβετίας επικύρωσε τη Συμφωνία του Παρισιού το 2017, αφού εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο νωρίτερα το ίδιο έτος.
Στη συνέχεια υποβλήθηκε σε κάτι που είναι γνωστό ως προαιρετικό δημοψήφισμα. Αυτό δίνει στους Ελβετούς πολίτες την ευκαιρία να αμφισβητήσουν την απόφαση σε διάστημα 100 ημερών. Επειδή δεν ξεκίνησε καμία τέτοια αμφισβήτηση, θεωρείται στη συνέχεια ότι έχει εγκριθεί σιωπηρά από τον ελβετικό λαό.
Ανεξάρτητα από αυτο, μια πρωτοβουλία για την αποχώρηση της Ελβετίας από τη Συμφωνία του Παρισιού θα πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο μέσω ομοσπονδιακού διατάγματος. Αυτό θα σήμαινε επίσης ότι θα υπόκειτο σε δημοψήφισμα και, ως εκ τούτου, στην έγκριση του ελβετικού κοινού.
"Η αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού δεν θα απαλλάξει την Ελβετία από τις νομικές της υποχρεώσεις να συνεχίσει την επιστημονικά τεκμηριωμένη δράση για το κλίμα - απλώς θα στερήσει από τη χώρα την επιρροή της στη διαμόρφωση των μελλοντικών παγκόσμιων αποφάσεων για το κλίμα", προσθέτει ο Σεμπάστιαν Ντούικ, ανώτερος δικηγόρος και υπεύθυνος της εκστρατείας Human Rights & Climate Campaign του Κέντρου Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου.
"Από διπλωματική άποψη, θα ήταν το ισοδύναμο του να πετύχουμε αυτογκόλ".
Οι Ελβετοί ψηφοφόροι επιθυμούν την έξοδο από τη συμφωνία του Παρισιού;
Το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Ελβετίας, δήλωσε μετά την ψηφοφορία ότι η πρωτοβουλία ήταν απλώς "η λάθος λύση για τις τρέχουσες προκλήσεις της πολιτικής για το κλίμα".
Όμως, πρόσθεσε το κόμμα, οι πιο πρόσφατες ψηφοφορίες δείχνουν ότι η ανάγκη για δράση για το κλίμα εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα για τον πληθυσμό.
Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο υπουργός Περιβάλλοντος Άλμπερτ Ρόστι, ο οποίος, παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του Ελβετικού Λαϊκού Κόμματος, απέρριψε τα αιτήματα του κόμματος.
Σε συνέντευξη Τύπου μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι αυτό το "όχι" δεν ήταν "σίγουρα ένα "όχι" στην προστασία του περιβάλλοντος".
Ο Ρόστι επεσήμανε επίσης ότι τον Ιούνιο του 2023, το 60% των ψηφοφόρων ενέκρινε ένα νέο νόμο για το κλίμα, ο οποίος επιδιώκει να επιταχύνει τη μετάβαση της Ελβετίας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να φτάσει στο καθαρό μηδέν μέχρι το 2050.
Δήλωσε στον ελβετικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Nau.ch ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει τη Συμφωνία του Παρισιού παρά τις επικρίσεις του κόμματός του.
"Ο πληθυσμός ψήφισε ξεκάθαρα τον νόμο για το κλίμα και την καινοτομία 2023. Ο πληθυσμός έχει έτσι δεσμευτεί για τους κλιματικούς στόχους του Παρισιού", δήλωσε ο Ρόστι.
"Ενώ ορισμένοι ελβετοί λαϊκιστές έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους για να ακολουθήσουν την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να εγκαταλείψει τη Συμφωνία του Παρισιού, η πλειοψηφία του ελβετικού κοινού παραμένει σταθερά υπέρ της δράσης για το κλίμα, όπως επιβεβαιώθηκε στο δημοψήφισμα του 2023", αναφέρει ο Ντουικ.
"Η κυβέρνηση της Ελβετίας υπέβαλε επίσης μόλις την τελευταία δέσμευσή της στο πλαίσιο της συμφωνίας".
Αυτό το εθνικό σχέδιο για το κλίμα, γνωστό ως Εθνικά Καθορισμένη Συνεισφορά, δεσμεύει τη χώρα να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 65% έως το 2035. Ήταν μία από τις μόλις 15 χώρες που υπέβαλαν την επικαιροποιημένη έκθεσή της μέχρι την προθεσμία της 10ης Φεβρουαρίου.
Ποιες άλλες χώρες θέλουν να αποχωρήσουν από τη Συμφωνία του Παρισιού;
Μέχρι στιγμής οι ΗΠΑ είναι η μόνη χώρα που έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αποχώρησης από τη Συμφωνία του Παρισιού. Αλλά εκτός της Ευρώπης, άλλοι παγκόσμιοι ηγέτες έχουν επίσης διατυπώσει την ιδέα να αποσύρουν τις χώρες τους από τη συμφωνία.
Ο πρόεδροςτης Αργεντινής Χαβιέρ Μίλεϊ έχει ασχοληθεί με την ιδέα από τότε που ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές στις ΗΠΑ πέρυσι. Ήταν ο πρώτος αρχηγός κράτους που είδε ο Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα μετά τη νίκη του και έχει προηγουμένως χαρακτηρίσει τις διεθνείς προσπάθειες για το κλίμα ως "σοσιαλιστικό ψέμα".
Η Ινδονησία, επίσης, φλερτάρει με την έξοδο από τη Συμφωνία του Παρισιού μετά τη νίκη του Τραμπ. "Εάν οι ΗΠΑ δεν θέλουν να συμμορφωθούν με τη διεθνή συμφωνία, γιατί θα πρέπει μια χώρα όπως η Ινδονησία να συμμορφωθεί με αυτήν;" ρώτησε ο Επίτροπος για το κλίμα Χασιμ Τζογιοχαντικουσούμο ε ένα φόρουμ για τη βιωσιμότητα στις αρχές Φεβρουαρίου.
Ο Τζογιοχαντικουσούμο υπογράμμισε τη διαφορά στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά άτομο μεταξύ των δύο χωρών - οι ΗΠΑ εκπέμπουν περίπου 13 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά άτομο ετησίως, ενώ ο μέσος Ινδονήσιος εκπέμπει μόλις 3 τόνους.
Ο επίτροπος πρόσθεσε ότι δεν είναι "δίκαιο" να ζητείται από την Ινδονησία να κλείσει τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της με άνθρακα, ενώ ένας από τους μεγαλύτερους εκπέμποντες στον κόσμο είναι εκτός των συμφωνιών.