Πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια για να εκδικαστεί η υπόθεση, με τους Γερμανούς δικαστές να ταξιδεύουν στο Περού για να επισκεφθούν το χωριό του αγρότη
Μια υπόθεση-ορόσημο για το κλίμα που ασκήθηκε από έναν περουβιανό αγρότη κατά του ενεργειακού γίγαντα RWE συνεχίζεται σήμερα (17 Μαρτίου) στο Ανώτατο Περιφερειακό Δικαστήριο στο Χαμ της Γερμανίας.
Ο Σαούλ Λουσιάνο Λιούγια είναι ένας αγρότης και οδηγός βουνού που μιλάει Κέτσουα από την περιοχή Ανκάς του Περού. Ο 44χρονος πιστεύει ότι η RWE, ως ένας από τους κορυφαίους εκπέμποντες αερίων του θερμοκηπίου στον κόσμο, θα πρέπει να συμμετάσχει στο κόστος της προστασίας της γενέτειράς του, Χουαράζ, από μια διογκωμένη λίμνη που κινδυνεύει να υπερχειλίσει λόγω της τήξης του χιονιού και των πάγων.
Οι ακροάσεις θα καθορίσουν ποια αποδεικτικά στοιχεία θα είναι επιτρεπτά στην τελική δίκη, η οποία θα αποφανθεί εάν η RWE - η οποία δεν έχει ποτέ δραστηριοποιηθεί στο Περού - μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για ζημίες.
Η RWE αρνείται τη νομική ευθύνη, υποστηρίζοντας ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που προκαλείται από πολλούς συντελεστές.
Τι αφορά η υπόθεση;
Ο Λιούγια βρέθηκε για πρώτη φορά απέναντι στην RWE αφού μια μελέτη του 2013 των Carbon Majors διαπίστωσε ότι η εταιρεία ευθύνεται για το 0,5% της κλιματικής αλλαγής από τότε που ξεκίνησε η εκβιομηχάνιση τη δεκαετία του 1850.
Ζητά από την εταιρεία να πληρώσει περίπου το 0,5% του κόστους προστασίας του Χουαράζ από τον άμεσο κίνδυνο πλημμύρας και υπερχείλισης της λίμνης Παλκακότσα. Το ποσό αυτό έχει υπολογιστεί σε περίπου 17.000 ευρώ.
"Αυτό που ζητώ είναι να αναλάβει η εταιρεία την ευθύνη για μέρος του κόστους κατασκευής, όπως ένα ανάχωμα σε αυτή την περίπτωση", δήλωσε στους δημοσιογράφους στη Λίμα στις αρχές Μαρτίου πριν αναχωρήσει για τη Γερμανία.
Το 2015, ο Λιούγια κατέθεσε αγωγή κατά της εταιρείας, η οποία απορρίφθηκε αργότερα από δικαστήριο της Έσσης. Το 2017, ένα ανώτερο δικαστήριο στο Χαμ έκανε δεκτή την έφεση.
Έπειτα από καθυστερήσεις που προκλήθηκαν από την πανδημία, οι αρχικές ακροάσεις πραγματοποιούνται τώρα.
Τι σημαίνει αυτό για τις παγκόσμιες εταιρείες;
Η υπόθεση είναι πρωτοποριακή από κάθε άποψη.
Η RWE επιμένει ότι συμμορφωνόταν πάντοτε με τις κυβερνητικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και στοχεύει να είναι ουδέτερη ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2040. Ωστόσο, η ιστορική συμβολή της στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη την έχει βάλει στο στόχαστρο, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την εταιρική ευθύνη για την κλιματική αλλαγή και τις διασυνοριακές νομικές ευθύνες.
"Ποτέ άλλοτε μια υπόθεση κλιματικής δικαιοσύνης δεν έχει φθάσει σε αποδεικτικό στάδιο", δήλωσε στη Λίμα η Αντρέα Τανγκ, δικηγόρος της Germanwatch, της περιβαλλοντικής ΜΚΟ που υποστηρίζει τον Λιούγια.
Πρόσθεσε ότι η υπόθεση "θα δημιουργήσει ένα τεράστιο προηγούμενο για το μέλλον της κλιματικής δικαιοσύνης".
Με περισσότερες από 40 υποθέσεις αποζημίωσης για το κλίμα να βρίσκονται σε εξέλιξη παγκοσμίως, σύμφωνα με τη μη κερδοσκοπική ερευνητική ομάδα Zero Carbon Analytics, η υπόθεση του Λιούγια έχει σημαντικές δυνατότητες δημιουργίας δεδικασμένου.
Πώς ένας περουβιανός αγρότης έγινε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως
Πριν καν φτάσει η υπόθεση σε αυτό το στάδιο, είχε ήδη προσελκύσει την παγκόσμια προσοχή.
Πρώτον, ο Λιούγια δεν είχε φύγει ποτέ από το Περού πριν αποφασίσει να προσφύγει στη δικαιοσύνη κατά της RWE. Οι προσπάθειές του έφεραν επίσης Ευρωπαίους εμπειρογνώμονες στο Περού.
Μετά από διπλωματικές συνομιλίες, δικαστές από τη Γερμανία επισκέφθηκαν το Χουαράζ και τη λίμνη Παλκακότσα - περίπου 4.500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στις Άνδεις - το 2022. Περιτριγυρισμένοι από δεκάδες δημοσιογράφους και ομάδες ντοκιμαντέρ, αξιολόγησαν τον πιθανό κίνδυνο για το χωριό.
Ενώ ο Λιούγια κέρδισε τη νομική μάχη για να εκδικαστεί η υπόθεσή του, μένει να φανεί αν η επίσκεψη αυτή έφερε και τους δικαστές από τη δική του πλευρά του επιστημονικού επιχειρήματος.