Πέρυσι, μια έκταση μεγαλύτερη από την Ινδία χάθηκε από πυρκαγιές παγκοσμίως.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι δασικές πυρκαγιές γίνονται όλο και πιο συχνές, μεγαλύτερες και πιο καταστροφικές σε όλο τον κόσμο και η κλιματική αλλαγή έχει αναγνωριστεί ως βασικός λόγος για την κλιμάκωση.
Η δεύτερη ετήσια έκθεση για την κατάσταση των πυρκαγιών, που δημοσιεύθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης αυτή την εβδομάδα, αποκαλύπτει ότι μεταξύ Μαρτίου 2024 και Φεβρουαρίου 2025, 3,7 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα και 100 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν από πυρκαγιές παγκοσμίως.
Αυτό αντιστοιχεί σε μια έκταση μεγαλύτερη από την Ινδία και θέτει σε κίνδυνο σπίτια και υποδομές αξίας 183 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Τι κάνει τα δάση πιο εύφλεκτα;
Η έκθεση αναφέρει ότι η κλιματική αλλαγή δεν δημιουργεί απλώς πιο επικίνδυνες καιρικές συνθήκες που είναι επιρρεπείς σε πυρκαγιές, αλλά επηρεάζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται και ξηραίνεται η βλάστηση, παρέχοντας περισσότερη καύσιμη ύλη για πυρκαγιές.
Στη Νότια Αμερική, η περιοχή Pantanal-Chiquitano βίωσε πυρκαγιές 35 φορές μεγαλύτερες από ό,τι θα ήταν σε έναν κόσμο χωρίς την ανθρωπογενή αύξηση της θερμοκρασίας, διαπιστώνει η έκθεση.
"Οι θανατηφόρες πυρκαγιές στο Λος Άντζελες τον Ιανουάριο ήταν δύο φορές πιο πιθανές και έκαψαν μια έκταση 25 φορές μεγαλύτερη από ό,τι θα [ήταν] σε έναν κόσμο χωρίς την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη", αναφέρει ο συν-συγγραφέας Hamish Clarke, από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Λίγα μέρη του κόσμου γλίτωσαν από την εντατικοποίηση των καταστροφών από τις πυρκαγιές. Στην πατρίδα των συγγραφέων, περισσότερες από 1.000 μεγάλες πυρκαγιές έκαψαν περίπου 470.000 εκτάρια στη δυτική Αυστραλία, ενώ περισσότερα από πέντε εκατομμύρια εκτάρια κάηκαν στην κεντρική Αυστραλία.
Πυρκαγιές ρεκόρ κατέστρεψαν επίσης τμήματα του Αμαζονίου και του Κονγκό, απελευθερώνοντας δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα.
Μόνο στον Αμαζόνιο σημειώθηκε η "πιο καταστροφική" αντιπυρική περίοδος των τελευταίων δύο δεκαετιών, παρά την επιβράδυνση της αποψίλωσης των δασών. Πέρυσι, οι πυρκαγιές έπληξαν 3,3 εκατομμύρια εκτάρια στην περιοχή και απελευθέρωσαν τόσο διοξείδιο του άνθρακα όσο μια ολόκληρη χώρα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
ΗΕυρώπη δεν έχει ξεφύγει από την τάση αυτή.
Μέχρι τον Ιούλιο του 2025, οι καύσωνες, η ξηρασία και η κακή διαχείριση των δασών είχαν κάψει 232.000 εκτάρια γης, περίπου όσο το μέγεθος του Λουξεμβούργου, καθώς η νότια Ευρώπη, ιδίως, μάχεται με όλο και πιο έντονες αντιπυρικές περιόδους.
Παγκόσμιες συνέπειες για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα
Οι συνέπειες των πυρκαγιών που προκαλούνται από το κλίμα υπερβαίνουν την άμεση καταστροφή που προκαλούν.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature αυτή την εβδομάδα, τα τροπικά δάση στο Κουίνσλαντ της Αυστραλίας έγιναν τα πρώτα στον κόσμο που μετατράπηκαν από αποδέκτες άνθρακα σε πηγές εκπομπών.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα 49 ετών από 20 περιοχές και διαπίστωσαν ότι ο άνθρακας εκπέμπεται επειδή τα δέντρα πεθαίνουν και αποσυντίθενται ταχύτερα από ό,τι μπορούν να αντικατασταθούν.
Οι ερευνητές επικαλούνται για την αλλαγή αυτή τον ξηρότερο αέρα και την άνοδο της θερμοκρασίας. Οι συνθήκες αυτές έχουν ασκήσει πρωτοφανή πίεση στους κορμούς και τα κλαδιά των δέντρων, αν και όχι στις ρίζες, εξηγούν. Αυτό έχει υπονομεύσει την ικανότητά τους να αποθηκεύουν τα αέρια του θερμοκηπίου.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η προστασία και η αποκατάσταση αυτών των οικοσυστημάτων είναι σήμερα πιο επείγουσα από ποτέ, καθώς ο συνδυασμός των θερμότερων συνθηκών, των παρατεταμένων ξηρασιών και της πιο εύφλεκτης βλάστησης απειλεί τόσο τη βιοποικιλότητα όσο και την ικανότητα του πλανήτη να απορροφά άνθρακα.
"Γινόμαστε μάρτυρες των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που διαδραματίζονται σε ολόκληρο τον κόσμο μας σε ακραία κλίμακα", λέει ο Clarke, προσθέτοντας μια νότα αισιοδοξίας:
"Ενώ το μέλλον φαίνεται δύσκολο, η έκθεση τονίζει ότι δεν είναι πολύ αργά για να δράσουμε".