Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού 2025 επικεντρώνεται στην πρόληψη και την έγκαιρη ανίχνευση ως βασικά εργαλεία κατά μιας νόσου που πλήττει εκατομμύρια γυναίκες. Αυτός ο όγκος, ο πιο κοινός στον γυναικείο πληθυσμό, απαιτεί μεγαλύτερες επενδύσεις στην έρευνα και την ισότητα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ο καρκίνος του μαστού έχει καθιερωθεί ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως. Η ασθένεια αναπτύσσεται όταν τα κύτταρα του μαστού πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, σχηματίζοντας όγκους που μπορούν να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος εάν δεν αντιμετωπιστούν σωστά. Αν και μπορεί να προσβάλει τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες, η συχνότητα εμφάνισης είναι σημαντικά υψηλότερη στον γυναικείο πληθυσμό.
Η διεθνής ιατρική κοινότητα συμφωνεί ότι η έγκαιρη ανίχνευση είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση αυτής της νόσου. Οι τακτικές μαστογραφίες και τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου μπορούν να εντοπίσουν τους όγκους σε πρώιμα στάδια, όταν οι πιθανότητες ίασης είναι πάνω από 90%. Ωστόσο, η άνιση πρόσβαση σε αυτά τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου παραμένει ένα σημαντικό εμπόδιο σε πολλές περιοχές του κόσμου.
Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, οι γενετικές μεταλλάξεις όπως οι BRCA1 και BRCA2, οι ορμονικοί παράγοντες και ο τρόπος ζωής. Η έρευνα συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών της νόσου, γεγονός που έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων και αποτελεσματικών θεραπειών.
Υπάρχει σαφής ανοδική τάση σε αυτόν τον τύπο καρκίνου, με τάση αύξησης μεταξύ 1% και 5% ανάλογα με τη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι 398.037 νέες περιπτώσεις γυναικείου καρκίνου του μαστού προβλέπονται για το σύνολο του 2025 στις χώρες της ΕΕ. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν διαφορές στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Αναλυτικά ανά χώρα, τα στοιχεία για τον καρκίνο του μαστού έχουν ως εξής
Η Γερμανία είναι η χώρα της ΕΕ με τα περισσότερα κρούσματα και ακολουθούν η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, με περίπου τα μισά κρούσματα σε σχέση με τη Γερμανία. Η ανοδική τάση είναι κοινή για όλες τις χώρες.
Θεραπευτικές πρόοδοι και εναπομένουσες προκλήσεις
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι πρόοδοι στην ογκολογία έχουν βελτιώσει σημαντικά την πρόγνωση του καρκίνου του μαστού. Ο συνδυασμός χειρουργικής επέμβασης, ακτινοθεραπείας, χημειοθεραπείας, ορμονικών θεραπειών και ανοσοθεραπείας έχει αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης. Οι εξατομικευμένες θεραπείες, με βάση τα ειδικά μοριακά χαρακτηριστικά κάθε όγκου, αποτελούν το μέλλον της ογκολογίας.
Υπάρχει πρόοδος στην ΤΝ στο σημείο της πρόληψης και η διαγνωστική μαστογραφία αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στην ανίχνευση.
Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις. Ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού, ο οποίος αντιπροσωπεύει περιπτώσεις σε προχωρημένο στάδιο όπου η νόσος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα, παραμένει μια δύσκολη μάχη με πιο περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές. Οι ασθενείς με αυτή τη διάγνωση χρειάζονται όχι μόνο πιο αποτελεσματικές θεραπείες, αλλά και μεγαλύτερη ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη.
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα επιμένει στην ανάγκη αύξησης των επενδύσεων στην έρευνα, ιδίως στις πιο επιθετικές μορφές της νόσου. Ζητά επίσης μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση όσον αφορά τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και την έκθεση σε δυνητικά καρκινογόνες ουσίες που μπορεί να συμβάλλουν στην αύξηση των κρουσμάτων.
Επί του παρόντος, σε δοκιμές για τον επιθετικό καρκίνο του μαστού βρίσκεται ένα φάρμακο που σε συνδυασμό με THP υπόσχεται 66% ποσοστό επιτυχίας στην εξάλειψη του καρκίνου, 11% υψηλότερο από την τρέχουσα θεραπεία. Υπάρχει επίσης μια μελέτη που χρησιμοποιεί τη χολέρα ως φορέα για την εξόντωση των καρκινικών κυττάρων και η οποία έχει ελπιδοφόρα στοιχεία.
Η κατάσταση στην Ισπανία
Το τοπίο του καρκίνου του μαστού στην Ισπανία αντικατοπτρίζει τόσο την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσο και τις εναπομείνασες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας. Σύμφωνα με την έκθεση της Ισπανικής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (SEOM) για το 2025, 37.682 νέα περιστατικά θα διαγνωστούν στη χώρα φέτος, εδραιώνοντας τη θέση του ως ο πιο συχνός όγκος μεταξύ των Ισπανίδων.
Τα στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής αποκαλύπτουν ότι το 2023, 6.518 άτομα πέθαναν από την ασθένεια αυτή στην Ισπανία, εκ των οποίων 6.429 ήταν γυναίκες, αντιπροσωπεύοντας το 98,6% του συνόλου. Παρά τους αριθμούς αυτούς, υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια: μεταξύ 2022 και 2023, οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού στις γυναίκες μειώθηκαν κατά 248 και το ποσοστό επιβίωσης είναι σχεδόν 86%. Τα θετικά αυτά αποτελέσματα αποδίδονται στις βελτιώσεις στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τις θεραπευτικές εξελίξεις.
Η πιθανότητα μια γυναίκα να νοσήσει από καρκίνο του μαστού στην Ισπανία είναι 1 στις 8. Γενικά εμφανίζεται μεταξύ των ηλικιών 35 και 80 ετών, αν και η υψηλότερη συχνότητα καταγράφεται μεταξύ των ηλικιών 45 και 65 ετών, που συμπίπτει με τις ορμονικές αλλαγές της περιεμμηνόπαυσης και της μετεμμηνόπαυσης, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα GEICAM Breast Cancer Research group.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού 2025 στην Ισπανία σηματοδοτείται από την κρίση που δημιουργήθηκε από τις αποτυχίες στο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου του συστήματος υγείας της Ανδαλουσίας, η οποία ανέδειξε την ανάγκη ενίσχυσης των ελέγχων ποιότητας σε αυτά τα ζωτικής σημασίας προγράμματα. Οι επιστημονικές εταιρείες ζητούν την πρόληψη και την έγκαιρη ανίχνευση ως απόλυτες προτεραιότητες για το σύστημα υγείας.
Οι Ισπανοί ασθενείς έχουν καλέσει σε συγκεντρώσεις σε πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Ντονοστία και η Βαλένθια με το σύνθημα "Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι ροζ", καταγγέλλοντας την επισφάλεια του δημόσιου συστήματος υγείας, την παραμέληση του μεταστατικού καρκίνου και την έκθεση σε τοξικές ουσίες χωρίς επαρκή ρύθμιση. "Το γεγονός ότι στην Ισπανία 6.600 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο, 550 το μήνα, 18 την ημέρα ή μία κάθε 90 λεπτά, δεν είναι ροζ", αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους.
Η Ισπανική Ομοσπονδία για τον Καρκίνο του Μαστού (FECMA) απαιτεί η έρευνα, η καινοτομία και η έγκαιρη διάγνωση να αποτελέσουν προτεραιότητες του Εθνικού Συστήματος Υγείας, επιμένοντας στην ανάγκη για ομοιογενή προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης σε όλες τις αυτόνομες κοινότητες.
Από την πλευρά της, η Ισπανική Ένωση Μεταστατικού Καρκίνου του Μαστού (AECMM) τονίζει τη σημασία της επέκτασης της περίθαλψης σε όσους πάσχουν σε προχωρημένα στάδια, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν μεταξύ 5 και 6% όλων των περιπτώσεων.
Οι οργανώσεις ζητούν σεβασμό και εξατομικευμένη θεραπεία, το δικαίωμα των ασθενών να έχουν πρόσβαση στις διαγνώσεις και τις ιατρικές εκθέσεις τους, καθώς και πρόσβαση σε ειλικρινή, επαρκή και αληθινή πληροφόρηση ως πρωταγωνιστές της υγείας τους.