Μέχρι πριν από μερικά χρόνια στην Σουηδία, η βία κατά των γυναικών, ήταν ένα θέμα που δεν συζητείτο ανοιχτά , ακόμη και στην χώρα αυτή, που θεωρείται πρωτοπόρος σε θέματα ισότητας των δύο φύλων.
Κι όμως η βία διαρκώς αυξάνεται. Κάθε τρείς βδομάδες μία γυναίκα δολοφονείται στην Σουηδία, από άνδρα που βρίσκεται στο περιβάλλον της.
Στο ρεπόρτερ που ακολουθεί, θα αναζητήσουμε τις αιτίες που τα φαινόμενα αυτά δεν περιορίζονται αλλά αυξάνονται.
Eva-Britt Svensson, θύμα κακοποίησης “ Δεν μπορώ καταλάβω τι συνέβη. Είχαμε ένα καλό γάμο, μία καλή σχέση και δύο κόρες. Ξαφνικά κάτι άλλαξε και δεν μπόρεσα να καταλάβω το γιατί. Έγινε βίαιος μετά από 20 χρόνια γάμου, και το περίεργο είναι ότι δεν ξεκίνησε καν να με προσβάλει λεκτικά, αλλά κατευθείαν να βιαιοπραγεί σε βάρος μου. “
Πρίν από δεκαπέντε χρόνια, η Eva-Britt Svensson, αποφάσισε να απομακρυνθεί από τον σύζυγο της, που την χτυπούσε. Μας είπε ότι εκείνος ήλεγχε τα πάντα , ακόμη και τον τραπεζικό της λογαριασμό. Ήθελε να έχει την πλήρη εξουσία επάνω της. Ακόμα και όταν ενθάρρυνε την ανεξαρτησία της και της επιλογή της να ασχοληθεί με την πολιτική, παράλληλα την απειλούσε ότι θα την σκότωνε.
Eva-Britt Svensson, θύμα κακοποίησης
“ Μία μέρα, καθώς πήγαινα στην δουλειά, συνειδητοποίησα ότι εάν επιστρέψω σπίτι, δεν θα επιβίωνα. Είχα μία πολύ καλή φίλη…την πήρα τηλέφωνο, και της είπα όλη την αλήθεια για το τί μου συμβάινει τον τελευταίο χρόνο. Και εκείνη μου είπε, ελα σε εμένα. Μην πας σπίτι. Τηλεφώνησα στην στέγη κακοποιημένων γυναικών της περιοχής μου και πήγα εκεί. Από τότε ξεκίνησα μια καινούργια ζωή. Η Eva-Britt εξελέγη στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο το 2004. Όταν ο σύζυγος της πέθανε 5 χρόνια αργότερα, αποφάσισε να πει δημοσίως την ιστορία της. Έγινε γνωστή ώς η γυναίκα που επιβίωσε σε ένα πρόγραμμα που πήρε την ονομασία “ Αιτία θανάτου….είναι ότι είμαι γυναίκα.”
Μία έρευνα που έγινε για την βία κατά των γυναικών, και διεξήχθη σε δέκα χώρες, όπως η Ισπανία, η Σουηδία, το Πακιστάν, οι ΗΠΑ, και η Ρωσία, απέδειξε ότι μία γυναίκα δολοφονείται κάθε μία ώρα, και ότι στην Αίγυπρο μία γυναίκα πέφτει θύμα βιασμού κάθε μισή ώρα.
Kerstin Weigl, δημοσιογράφος
“ Για μία γυναίκα ηλικίας μεταξύ 15 και 44, η βία στο σπίτι και ο βιασμός είναι πιο επικίνδυνα για την ζωή της από ότι ο καρκίνος. Περισσότερες γυναίκες χάνουν την ζωή τους από βίαια περιστατικά από ότι από τον καρκίνο. Αυτό είναι ένα συγκλονιστικό στοιχείο, και είναι εξοργιστικό το γεγονός ότι δεν συζητάται όσο θα έπρεπε σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού πλέον τίνει να πάρει διαστάσεις επιδημίας.
Η Kerstin έχει ένα δικό της μπλόγκ αφιερωμένο στις γυναίκες που έχουν δολοφονηθεί, στην Σουηδία από στενό τους πρόσωπο. Μας είπε ότι τα περιστατικά είναι περίπου 20 κάθε χρόνο. Παρόλο που το νούμερο είναι μικρό εν συγκρίσει με΄άλλες χώρες, η Kerstin μας λέει ότι για μία χώρα που είναι περήφανη για την ίσοτητα ανάμεσα στα δύο φύλα, πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερα.
Kerstin Weigl, δημοσιογράφος
“ Όταν τηλεφώνησα στην αστυνομία να τους πω για ένα περιστατικό μίας γυναίκας που δολοφονήθηκε από τον σύζυγο της, αυτοί έδωσαν την εξήγηση της οικογενειακής τραγωδίας. Το αντιμετώπισαν σαν κάτι τραγικό άλλα σαν να μη είχε γίνει ο φόνος. Αυτό με εξοργίζει. Δεν πρόκειται για οικογενειακό θέμα. Δεν είναι κάτι που πρέπει να αποκρύπτεται από την κοινωνία. Πρέπει να μιλήσουμε ανοικτά για το θέμα. “
Μιλήστε δυνατά, αυτό είναι το μήνυμα πίσω από την καμπάνια που κάνει η αστυνομία της Σουηδίας, για την βία κατά των γυναικών.
Η αστυνομία πιστεύει ότι η καμπάνια λειτούργησε θετικά. Τον περασμενο μόνο χρόνο δηλώθηκαν 35 χιλιάδες υποθέσεις βίας. Το νούμερο αυτό περιλαμβάνει όλες τις εκφάνσεις βίας, ακόμη και απέναντι σε παιδιά.
Για τις αρχές, πλέον αποδεικνύεται ότι η βία δεν είναι ένα θέμα που δεν πρέπει να το αγγίζουμε.
Helene Forssbaeck, αστυνομικός
“ Υπάρχει μία γκρί ζώνη όσον αφορά, στον αριθμό των καταγγελιών που γίνονται, αλλά υπάρχει σαφής αύξηση των κρουσμάτων που καταγγέλλονται τα τελευταία χρόνια. Πιστεύω πως αυτό συμβαίνει εξαιτίας της καλύτερης ενημέρωσης που γίνεται για το θέμα αλλά και της υποστήριξης που έχουν τα θύματα από την πολιτεία. Οι γυναίκες πλέον ενθαρρύνονται και καταγγέλουν τα περιστατικά στην αστυνομία. “
Η Carina είναι μια κλασσική περίπτωση γυναίκας που έπεσε θύμα βίας και μίλησε ανοιχτά για το τί της συνέβη. Ο σύζυγος την την χτυπόυσε επί σειρά ετών.
Βρήκε το κουράγιο να τον καταγγείλει , όταν συνειδητοποίησε ότι δεν ήταν μόνη. Στην υπόθεση την βοήθησε πολύ και ο δικηγόρος της. Ακόμα και σήμερα όμως δεν έχει καταλάβει ποιός ήταν ο λόγος που ο σύζυγος της ήταν τόσο βίαιος.
Carina, θύμα κακοποίησης
“ Δεν μπορούσες να ξέρεις τι σε περιμένει. Δεν μπορούσες να το προβλέψεις. Πότε θα ξεκινούσε πάλι. Κάποιες φορές όμως είχα ένα προαίσθημα. Θα ξεκινούσε να σφυρ‘ίζει και μετά άρχιζε να με χτυπά. Δεν ξέρω τι το προκαλούσε αυτό.”
Susanne Croné-Morell, δικηγόρος
“ Η αλήθεια έιναι ότι τα θύματα βίας, νίωθουν ντροπή για αυτό που τους συμβάινει. Όλα γίνονται πίσω από κλειστές πόρτες και δεν υπάρχει κανένας μάρτυρας, εκτός από το θύμα, τον θύτη και κάποιες φορές και τα παιδιά. Επειδή μιλάμε περισσότερο για αυτές τις γυναίκες που κακοποιούνται, οι υπόλοιπες γυναίκες συνειδητοποιούν ότι δεν είναι οι μόνες που τους συμβάινει αλλά υπάρχουν και άλλες. “
Η Carina κατάφερε να καταδικαστεί ο πρώην σύζυγος της τρείς φορές, κυρίως εξαιτίας των φωτογραφιών που προσκόμισε στο δικαστήριο, με το πρόσωπο τις γεμάτο μόλωπες. Μπήκε στη φυλακή δύο φορές, για 4 και 6 μήνες αντίστοιχα. Σήμερα αυτός έχει ξαναπαντρευτεί. Η Carina μας λέει ότι είναι σε θέση να γνωρίζει πως χτυπά και την τωρινή γυναίκα του. …..ένα βράδυ την πήρε τηλέφωνο και της ζήτησε να την βοηθήσει. Αλλά εκείνη επέστρεψε σε εκέινον, κάτι που η Carina κατανοέι γιατί συμβάινει.
Carina, θύμα κακοποίησης
“ Στην αρχή ορκιζόταν ότι δεν θα επαναλειφθεί ξανά, και ότι καταλάβαινε το λάθος του. Και τον πίστευα. Αλλά μετά ξεκινούσε να με απειλεί ότι θα κατέστρεφε την ζωή μου εάν τον εγκατέλειπα και αυτό με δυσκόλευε στο να πάρω την τελική μου απόφαση. Υπολογίζεται ότι μία στις επτά γυναίκες περίπου το (15%) των γυναικών στη Ευρώπη, πάνω από την ηλικία των 16, έχουν πέσει θύματα βίας, κάποιες από αυτές το πλήρωσαν και με την ίδια τους τη ζωή.
Και παρόλο που όλο και περισσότερα θύματα μιλούν ανοιχτά για το τί αντιμετώπισαν, όπως η Eva-Britt and Corina, ο φόβος εξακολουθεί να υπάρχει.
Eva-Britt, θύμα κακοποίησης
“Έχουν περάσει 15 χρόνια αλλά ακόμη και τώρα, εξακολουθώ να περπατώ στο δρόμο και να φοβάμαι, ότι καποιος με ακολουθεί. Η πρωτη μου σκέψη είναι ότι ο πρώην άντρας μου θα μου επιτεθέι. Η επόμενη σκέψη είναι ότι δεν είμαι στην Σουηδία αλλά στις Βρυξέλλες. Και μετά αναλογίζομαι ότι αυτός έχει πεθάνει. Το θέμα είναι ότι ακόμη και τώρα που δεν υπάρχει λόγος, ο φόβος είναι μέρος της ζωής μου. “