Ο Τομάζ Μπουντιζέφσκι και ο γιος του Αντός, σατιρίζουν τον Ρώσο Πρόεδρο και δηλώνουν πως οι Πολωνοί δεν θέλουν να δώσουν μήλα στην Ρωσία.
Ο Τομάζ είναι ιδιοκτήτης του εστιατορίου «Αngelika» στα περίχωρα της Βαρσοβίας. Ο Πολωνός εστιάτορας συμμετέχει στον ρωσο-ευρωπαϊκό «πόλεμο των μήλων».
Από την ώρα που ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέβαλλε εμπάργκο στα ευρωπαϊκά φρούτα και λαχανικά, η πολωνική κοινωνία αντεπιτίθεται με χιούμορ και παραδοσιακές συνταγές.
Οι εφημερίδες δημοσιεύουν μαγειρικές συνταγές, ενώ τα εστιατόρια φιλοξενούν ειδικές δράσεις γύρω από το μήλο.
«Κάντε πόλεμο στον Πούτιν τρώγοντας μήλα» διαβάζουν οι πελάτες στην είσοδο πολλών εστιατορίων. Κάποια μαγαζιά προτείνουν: «Πάρτε ένα μήλο χωρίς να πληρώσετε και δείξτε στον Πούτιν τα δόντια σας».
«Συμμετέχουμε σε αυτές τις δράσεις αλληλεγγύης, επειδή θέλουμε να αυξηθεί η κατανάλωση μήλων, αλλά και να βοηθήσουμε τους φρουτοπαραγωγούς» δήλωσε στην κάμερα του euronews ο Τομάζ Μπουντιζέφσκι.
Ο Τομάζ είναι ο βασιλιάς της κουζίνας. Μας επιτρέπει να ρίξουμε μια ματιά στο βασίλειο του, την ώρα που ετοιμάζει πολωνική πάπια με πολωνικά μήλα.
«Με την προσθήκη μήλων σε αυτή την υπέροχη πάπια, δίνουμε μια πιο γλυκιά γεύση σε αυτό το πιάτο. Μπορεί να συγκριθεί με την γεύση των καρπών, είναι σαν να προσθέτεις μια φέτα πορτοκάλι. Χωρίς το μήλο, είναι απλά μια ψητή πάπια. Το μήλο είναι που δίνει τη νοστιμιά σε αυτό το πιάτο!» δήλωσε στην κάμερα του euronews ο Τομάζ Μπουντιζέφσκι.
Όπου κι αν κοιτάξεις στη Βαρσοβία, βλέπεις γιγαντοαφίσες που ζητούν από τους Πολωνούς να κάνουν το πατριωτικό τους καθήκον.
«Φάτε μήλα» είναι το σύνθημα, που σαφώς έχει και πολιτική διάσταση αφού στρέφεται κατά του ολοκληρωτισμού που σημάδεψε την Πολωνική ιστορία.
«Υπολογίζουμε πως φέτος, οι παραγωγοί φρούτων και λαχανικών θα υποστούν ζημιά ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ. Το ρωσικό εμπάργκο έχει κάνει μεγάλη ζημιά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει 125 εκατομμυρία ευρώ για αποζημιώσεις, όμως δεν είναι αρκετά. Πολλοί αγρότες δεν μπορούν να ενταχθούν στο σύστημα αποζημίωσης επειδή δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα» υποστηρίζει ο Μιροσλάβ Μαλισζέφσκι, πρόεδρος της Πολωνικής ομοσπονδίας φρουτοπαραγωγών.
Τον περασμένο Αύγουστο, η Μόσχα επέβαλλε εμπάργκο στα ευρωπαϊκά τρόφιμα. Αυτή ήταν η απάντηση της Ρωσίας στις ευρωπαϊκές κυρώσεις που στόχο είχαν τις τράπεζες, το πετρέλαιο και την άμυνα της χώρας.
Το ρωσικό εμπάργκο κοστίζει ακριβά σε κάποιες περιοχές. Η μεσαιωνική πόλη Σαντορμίζ, είναι μία απο αυτές.
Στο κτήμα Ρεφάλ εργάζονται περίπου 50 εργαζόμενοι, ενώ τις δυνάμεις τους έχουν ενώσει 15 παραγωγοί μήλων. Η μονάδα παράγει ετησίως 10.000 τόνους μήλα. Όμως εξαιτίας του εμπάργκο, οι υπεύθυνοι σκέφτονται να μειώσουν δραστικά την παραγωγή, ενώ και οι εποχιακοί εργαζόμενοι ανησυχούν για τη δουλειά τους.
«Τα μήλα πλέον, δεν μπορούν να εξαχθούν στη Ρωσία, δεν μπορούμε να τα πουλήσουμε» δήλωσε η Μαρλένα που εργάζεται στη μονάδα. Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξήγαγε στη Ρωσία φρούτα αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Οι παραγωγοί του Σαντορμίζ έχουν πληγεί σημαντικά, αφού η Πολωνία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός μήλων στην Ευρώπη.
«Ο Πούτιν και όλα αυτοί οι ισχυροί παίρνουν τέτοιες αποφάσεις, δεν υποφέρουν από το εμπάργκο. Οι απλοί άνθρωποι πληρώνουν το τίμημα. Όλοι εκείνοι που εργάζονται στην παραγωγή και τη συγκομιδή. Οι παραγωγοί δεν μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους, άρα δεν μπορούν να κρατήσουν στην δουλειά, όλους αυτούς εργαζόμενους. Μπορεί να χάσουμε την δουλειά μας, μπορεί να βρεθούμε στο δρόμο… » φοβάται ο Άνταμ, που εργάζεται στη μονάδα.
Ενώ τα μικρότερα μήλα μπορούν να γίνουν χυμός, ο πρόεδρος του συνεταιρισμού μηλοπαραγωγών προσπαθεί να σώσει τη βιομηχανία φρούτων της περιοχής του. Το «Σχέδιο Β» προβλέπει την είσοδο των πολωνικών μήλων στις αγορές της Κίνας, της Ινδίας της Αλγερίας και του Καζακστάν.
«Συνήθως πουλάμε 60 με 70 % των μήλων που παράγουμε στη ρωσική αγορά. Τώρα, ως συνέπεια του ρωσικού εμπάργκο τροφίμων πρέπει να ψάξουμε για άλλες αγορές στην Ευρώπη, στην Ασία, ακόμη και στην Αφρική» δήλωσε ο Ζμπιγνίβι Ρενέβα. πρόεδρος των φρουτοπαραγωγών της περιοχής.
«Οι Πολωνοί μπορούμε να τρώμε περισσότερα μήλα. Σήμερα, τρώμε κατά μέσο όρο 14-15 κιλά μήλα το χρόνο. Θα μπορούσε ο καθένας από μας να τρώει 2 κιλά μήλα παραπάνω και τότε όλα τα προβλήματα θα λυθούν» πιστεύει ο Ζμπιγνίβι Ρενέβα πρόεδρος των φρουτοπαραγωγών της περιοχής.
Όμως υπάρχουν και άλλες λύσεις.Ταξιδέψαμε για το Μπίλγκοραχ, μια μικρή πολωνική πόλη ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα. Το Μπίλγκοραχ αποτελεί σημαντικό κέντρο παραγωγής μηλίτη. Συναντήσαμε τους Άρτουρ και Μαρσίν.
Είναι διαχειριστές μονάδας παραγωγής που διαθέτει δεξαμενές ζύμωσης χωρητικότητας 50.000 λίτρων
Για επαγγελματικούς λόγους, τρώνε πολλά μήλα.Δοκιμάζουν τα φρούτα και δημιουργούν νέες μάρκες μηλίτη.
«Πέρυσι στην Πολωνία η παραγωγή μας έφτασε τα δύο εκατομμύρια λίτρα μηλίτη. Φέτος, η προοπτική είναι να φτάσουμε τα 15 εκατομμύρια λίτρα. Σε δύο έως πέντε χρόνια μπορεί να παράγουμε ως 100 εκατομμύρια λίτρα!» υποστηρίζει ο Αρτούρ Ντουμπάχ, διευθυντής της μονάδας παραγωγής μηλίτη.
«Πολύ σύντομα, θα χρειαζόμαστε κάθε χρόνο 100 με 140 τόνους μήλα το χρόνο. Η παραγωγή μηλίτη αυξάνεται συνεχώς.
Στο παρελθόν εξάγαμε μέχρι και ένα εκατομμύριο τόνους μήλα στη Ρωσία.
Η παραγωγού πολωνικού έκρηξη μηλίτη, σύντομα θα μπορούσε να απορροφήσει το 15% των εξαγωγών μήλων στην Ρωσία» υποστηρίζει ο Αρτούρ Ντουμπάχ, διευθυντής της μονάδας παραγωγής μηλίτη.
Ας επισκεφθούμε μια περιοχή που βρίσκεται στα σύνορα με την Λευκορωσία. Εκεί παράγεται χοίρινο κρέας, διάσημο για την ποιότητα του, όμως και αυτό είναι αποκλεισμένο από την Ρωσική αγορά.
Η μονάδα κρέατος στο Μοσκιμπρόντι έχασε πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ. Η Ρωσία απαγορεύει την εισαγωγή πολωνικού χοιρινού από το Φεβρουάριο, που συνδέεται με μεμονωμένες περιπτώσεις πανώλης των χοίρων.
Οι Πολωνοί παραγωγοί κρέατος ζητούν την βοήθεια της διεθνούς κοινότητας.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δημιουργήσει ταμείο αλληλεγγύης. Όλα τα κράτη μέλη πρέπει να συνεισφέρουν. Πολλές μονάδες επεξεργασίας κρέατος δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και χρειάζονται βοήθεια. Αυτό το «ταμείο αλληλεγγύης» θα πρέπει να αγοράσει το κρέας και να το εξάγει σε φτωχές χώρες της Αφρικής ή να το διαθέσει σε φιλανθρωπικά ιδρύματα στην Ουκρανία. Οι γείτονες μας πρέπει να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του φοβερού πολέμου που συνεχίζεται» δήλωσε στην κάμερα του euronews, ο βουλευτής και ιδιοκτήτης μονάδας επεξεργασίας κρέατος, Κριτζόφ Μπορκόφσκι
Το 2013, η ΕΕ πούλησε στη Ρωσία χοιρινό κρέας αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Πρόκειται για το 20% της ποσότητας χοιρινού κρέατος που καταναλώθηκε στη Ρωσία.
Τον Απρίλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε στον παγκόσμιο οργανισμό υγείας κατά του ρωσικού εμπάργκο.
Οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν πως μεμονωμένα περιστατικά πανώλης δεν δικαιολογούν το εμπάργκο στο χοιρινό κρέας. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για πολιτικά παιχνίδια που προκαλούν μεγάλη οικονομική ζημία.
«Τα αγροκτήματα μας προστατεύονται καλά, είναι περιφραγμένα. Πραγματοποιούνται κτηνιατρικοί έλεγχοι και μάλιστα πολύ συχνά. Η κατάσταση βρίσκεται υπο πλήρη έλεγχο. Το ρωσικό εμπάργκο έχει μόνο πολιτικά κίνητρα, τίποτα περισσότερο…» υποστηρίζει ο αγρότης Νταριούζ Νιεντζιβλάκ.
Οι ευρωπαϊκές αγροτικές επιχειρήσεις πωλούν στην Ρωσία τρόφιμα αξίας 12 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ η Ευρώπη απορροφά το ένα τρίτο των ρωσικών εξαγωγών. Όμως τώρα οι τιμές των τροφίμων ανεβαίνουν στη Ρωσία, ενώ οι Ευρωπαίοι αναζητούν νέες αγορές.