Οι οικονομικές αναταράξεις, οι πόλεμοι σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα απασχόλησαν σε σημαντικό βαθμό την Ευρώπη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠαρά το γεγονός ότι η κρίση του κόστους ζωής έδειξε σημάδια αποκλιμάκωσης το 2023, αφού ο πληθωρισμός έδειξε σημάδια υποχώρησης, οι ευρωπαϊκές οικονομίες που χαρακτηρίζονται «ανθεκτικές», δέχθηκαν τεράστιες πιέσεις λόγω των επιπτώσεων του πληθωρισμού.
Επιπροσθέτως, το 2023, τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη σημείωσαν μικρή άνοδο, ενισχύοντας τη δυναμική τους ενόψει των ευρωεκλογών του 2024.
Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, ο Ιούλιος που πέρασε ήταν ο πιο θερμός μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν πολλές πυρκαγιές στη νότια Ευρώπη. Πολλές χώρες πλέον βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας ενισχύοντας τον στόλο τους καθώς αναμένουν ότι τα επόμενα καλοκαίρια θα είναι εξίσου δύσκολα.
Το euronews κατέγραψε όλα τα κρίσιμα γεγονότα και τα παρουσιάζει μέσα από δεδομένα και διαγράμματα.
Αποκλιμακώνεται η κρίση του κόστους ζωής
Μετά την εκτόξευση των τιμών το 2022 εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης που προκλήθηκε λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το 2023 ο πληθωρισμός «πάγωσε» σε όλη την γηραιά ήπειρο.
Τσεχική Δημοκρατία, Ουγγαρία και Σλοβακία πάλεψαν με τις υψηλές τιμές μέχρι το τέλος του έτους. Εν τέλει όμως ο πληθωρισμός μειώθηκε κατά τρεις φορές και στα 27 κράτη μέλη της Ένωσης, από 9,9% κατά μέσο όρο τον Φεβρουάριο σε 3,1% τον Νοέμβριο.
Η πτώση οφείλεται στην ιδιαίτερα απότομη μείωση του κόστους της ενέργειας, το οποίο μειώθηκε κατά 11,5% σε ετήσια βάση στη ζώνη του ευρώ τον Νοέμβριο του 2023, η μεγαλύτερη μείωση από το 2020.
Η συνεχής μείωση των τιμών στα τρόφιμα έφερε επίσης μια μικρή ανάσα στους καταναλωτές, μετά την εκτίναξη των τιμών των βασικών ειδών διατροφής για τα νοικοκυριά το 2022.
Πιέσεις στις οικονομίες
Ωστόσο, ο επίμονος υψηλός πληθωρισμός καθ' όλη τη διάρκεια του 2022 και στις αρχές του 2023 επιβάρυνε τις οικονομίες της Ευρώπης, γεγονός που προκάλεσε τριγμούς στην κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Η ευρωζώνη των 19 χωρών εισήλθε σε τεχνική ύφεση τον Ιούνιο μετά από δύο συνεχόμενα τρίμηνα πτώσης, λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας. Συνέχισε να συρρικνώνεται το τρίτο τρίμηνο, ενώ η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέμεινε στάσιμη.
Η ύφεση οφείλεται στις απογοητευτικές οικονομικές επιδόσεις της βιομηχανικής ατμομηχανής της Ευρώπης, της Γερμανίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησής της, η οικονομία της Γερμανίας αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,4% το 2023, ενώ το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ προβλέπει ελαφρώς μικρότερη συρρίκνωση κατά 0,3%.
Μικρά κέρδη για την ακροδεξιά
Το 2023 η ακροδεξιά στην Ευρώπη σημείωσε μικρά αλλά σταθερά κέρδη, αποκτώντας δυναμική που θα μπορούσε να μεταφραστεί σε εκλογική επιτυχία στις κρίσιμες εκλογές που θα διεξαχθούν το 2024.
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) πήρε μια ιστορική νίκη στις τοπικές εκλογές στο κεντρικό κρατίδιο της Θουριγγίας τον Ιούνιο και τις πρώτες της δημαρχιακές εκλογές σε πόλη τον Δεκέμβριο.
Ο Geert Wilders αιφνιδίασε πολλούς στην Ευρώπη όταν απέσπασε μια αιφνιδιαστική εκλογική νίκη στις ολλανδικές εκλογές του Νοεμβρίου, αφήνοντάς τον στην πρώτη θέση στις συνεχιζόμενες συνομιλίες για κυβέρνηση συνασπισμού.
Με αυξανόμενη υποστήριξη σε χώρες όπως η Γαλλία και η Αυστρία, τα ακροδεξιά κόμματα θα μπορούσαν να προσβλέπουν σε σημαντικά κέρδη στις ευρωεκλογές του επόμενου Ιουνίου.
Η Ευρώπη «βράζει»
Ο Ιούλιος ήταν ο θερμότερος μήνας όλων των εποχών καθώς καταγράφηκε νέο ρεκόρ στην παγκόσμια θερμοκρασία της θάλασσας με 20,98ºC.
Η Ισπανία είδε τις θερμοκρασίες της θάλασσας να φτάνουν τους 31,21ºC στη Ντραγκονέρα, στις Βαλεαρίδες νήσους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜαζί με τον καυσωνα ήρθαν όμως και οι καταστροφικές πυρκαγιές. Η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην ΕΕ ξέσπασε στην Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο, με αποτέλεσμα ολόκληρη η Ένωση να αναγκαστεί να κινητοποιήσει μεγάλο μέρος του εναέριου στόλου της προκειμένου να τεθεί υπό έλεγχο το πύρινο μέτωπο.