Ο πόλεμος στην Ουκρανία, από και η πιθανότητα επανεκλογής Τραμπ με πιθανές συνέπειες στο ΝΑΤΟ, κάνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέσει στο στόχαστρο την ευρωπαϊκή άμυνα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τρίτη μια νέα αμυντική βιομηχανική στρατηγική, καθώς η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπαθεί να καταστήσει το θέμα κεντρικό σημείο της υποψηφιότητάς της για μια δεύτερη θητεία.
Αν και η πρόταση της Κομισιόν επεκτείνει τις υπάρχουσες πρωτοβουλίες για την παραγωγή πυρομαχικών και την από κοινού προμήθεια όπλων, δεν θα γίνουν άμεσες αγορές όπλων ή δεν θα δημιουργηθεί το ταμείο των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε υποσχεθεί προηγουμένως ο Επίτροπος Τιερί Μπρετόν.
«Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδεικνύει και πάλι τη σταθερή αποφασιστικότητα και τη δέσμευσή μας να κλιμακώσουμε την άμυνά μας και την υποστήριξή μας στην Ουκρανία», είπε ο Μπρετόν σε δήλωση, λέγοντας ότι η στρατηγική είναι ένα «σαφές όραμα για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής μας ετοιμότητας».
Η Επιτροπή λέει ότι θέλει η βιομηχανική της βάση να μπορεί να παρέχει όλα τα αμυντικά προϊόντα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και ελπίζει ότι τα μέλη της ΕΕ έως το 2030 θα προμηθεύονται τουλάχιστον το 40% του αμυντικού εξοπλισμού τους από κοινού.
Η Φον ντερ Λάιεν, πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, την περασμένη εβδομάδα είπε στους νομοθέτες ότι ήταν καιρός η Ευρώπη να «ενταθεί» για να αποφύγει μια ρωσική νίκη στην Ουκρανία, υποσχόμενη να δημιουργήσει έναν Επίτροπο Άμυνας υπό τη δεύτερη θητεία της και ένα Γραφείο Αμυντικής Καινοτομίας στην Κίεβο.
Η αμυντική δράση της ΕΕ έχει υποκινηθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, από την πιθανότητα ένας μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ και από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, που είναι επί μακρόν σκεπτικιστικό για τη δημιουργία ενός στρατού της ΕΕ.
Ένας αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών χωρών πρόκειται τώρα να εκπληρώσουν τους στόχους του ΝΑΤΟ για να ξοδέψουν το 2% της οικονομίας τους στην άμυνα, και η ΕΕ εισήγαγε πέρυσι νέα μέτρα για να υποστηρίξει ενεργά την παραγωγή πυρομαχικών και να ενθαρρύνει τα μέλη της να συνεννοούνται όταν αγοράζουν στρατιωτικό εξοπλισμό.
Αλλά επιδιώκοντας να τα πάει πιο μακριά, η φον Ντερ Λάιεν αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές νομικές προκλήσεις, δεδομένου ότι μέλη του μπλοκ όπως η Ιρλανδία παραμένουν ουδέτερα.
Το μπλοκ πρόκειται να αποτύχει να επιτύχει τον στόχο να παράσχει ένα εκατομμύριο οβίδες στην Ουκρανία έως τον Μάρτιο και η επιτροπή μπορεί το πολύ να διευκολύνει τις κοινές αγορές για λογαριασμό χωρών.
Σε μια ομιλία του τον Ιανουάριο, ο Μπρετόν είπε ότι «είναι ανάγκη να υπάρξει ένα τεράστιο αμυντικό ταμείο για να επιταχυνθεί πιθανώς το ποσό των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ», προσθέτοντας ότι εργάζεται για να οριστικοποιήσει τις λεπτομέρειες μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.
Άλλοι, όπως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, έχουν προτείνει την ιδέα της δημιουργίας ευρωπαϊκών αμυντικών ομολόγων για να προσφέρουν μια ενιαία ροή χρηματοδότησης για τις κοινές στρατιωτικές δαπάνες.
Σήμερα, όμως, ένας αξιωματούχος της Κομισιόν, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε ότι ο Μπρετόν εξέφραζε μια «τάξη μεγέθους» που «δεν συνδέεται με τον προϋπολογισμό αυτής της πρωτοβουλίας», η οποία θα κινητοποιήσει 1,5 δισ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια.
Υπήρξε επίσης μια διαμάχη σχετικά με το εάν η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει να αποκτήσει όπλα μόνο από τους δικούς της προμηθευτές και όχι από παρόχους στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Τουρκία.
«Πρέπει να πείσουμε τους φορολογούμενους ότι δημιουργούμε θέσεις εργασίας στην Ευρώπη», είπε ο ανώνυμος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι οι στόχοι για το 35% των αμυντικών δαπανών εντός της ΕΕ έως το 2030 είναι «μη δεσμευτικοί» και «δεν έχουν νόμιμο συνέπειες».