Ανέτρεψε το βέτο της προέδρου στον νόμο περί «ξένης επιρροής» το γεωργιανό κοινοβούλιο

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Παρά τις δυτικές επικρίσεις και τις ογκώδεις διαδηλώσεις που βύθισαν στο χάος τη Γεωργία, το κοινοβούλιο της χώρας παρέκαμψε σήμερα το προεδρικό βέτο και υιοθέτησε αμετάκλητα τον αμφιλεγόμενο νόμο περί «ξένης επιρροής».

Ο νόμος, εμπνευσμένος από έναν αντίστοιχο ρωσικό, εγκρίθηκε με ψήφους 84 υπέρ έναντι 4 κατά. Οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης αποχώρησαν από την αίθουσα τη στιγμή της ψηφοφορίας, όπως ανέφερε ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.

Η πρόεδρος της Γεωργίας Σαλόμε Ζουραμπισβίλι, οι εξουσίες της οποίας είναι ως επί το πλείστον εθιμοτυπικές, είχε ασκήσει βέτο στον νόμο αυτόν, όμως η σημερινή ψηφοφορία στο κοινοβούλιο ανοίγει τον δρόμο ώστε ο πρόεδρος του σώματος να τον υπογράψει, επικυρώνοντάς τον, εντός των επόμενων ημερών.

Ο νόμος απαιτεί από τους οργανισμούς που λαμβάνουν από το εξωτερικό πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους να καταγραφούν ως «πράκτορες ξένης επιρροής». Εισάγονται επίσης βαριά πρόστιμα για παραβάσεις αλλά και επαχθείς απαιτήσεις αποκάλυψης.

Οι επικριτές του νόμου αυτού, που κατέβηκαν κατά δεκάδες χιλιάδες στους δρόμους από τις αρχές Απριλίου, χαρακτηρίζουν το κείμενο "ρωσικό νόμο" λόγω της ομοιότητάς του με έναν νόμο περί "ξένων πρακτόρων" που χρησιμοποιείται στη Ρωσία από το 2012 προκειμένου να καταπνιγεί κάθε αντίθετη φωνή. 

Μετά την ανακοίνωση της διεξαγωγής της ψηφοφορίας εντός της ημέρας, διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται μπροστά στο κτήριο του Κοινοβουλίου στην Τιφλίδα, πολλοί κρατώντας γεωργιανές και ευρωπαϊκές σημαίες.

Σφοδρές αντιδράσεις

Οι πολέμιοι του νομοσχεδίου οργάνωσαν τον τελευταίο μήνα κάποιες από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν γίνει στη χώρα μετά την ανεξαρτητοποίησή της, το 1991, με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. ΗΠΑ, Βρετανία και Ευρωπαϊκή Ένωση κατέκριναν τον νόμο που η γεωργιανή αντιπολίτευση τον αποκαλεί «ρωσικό», υποστηρίζοντας ότι βασίζεται σε ρωσική νομοθεσία που χρησιμοποιήθηκε εναντίον αντιπάλων του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η Ρωσία είναι αντιδημοφιλής για πολλούς Γεωργιανούς επειδή στηρίζει τις αποσχισθείσες περιοχές της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας. Η κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ της ένταξης της Γεωργίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Οι ΗΠΑ απείλησαν ότι θα επιβάλουν κυρώσεις σε Γεωργιανούς που θα υπερψηφίσουν τον νόμο, ωστόσο η γεωργιανή κυβέρνηση κατηγορεί τις Δυτικές χώρες για «εκβιασμό». Η Ρωσία από την πλευρά της αρνείται ότι έπαιξε οποιονδήποτε ρόλο στην προώθηση του νόμου αυτού, τον οποίο όμως υπερασπίστηκε απέναντι στις δυτικές επικρίσεις.

Στη Γεωργία, πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις εκφράζουν φόβους ότι θα αναγκαστούν να κλείσουν επειδή παρέχουν υπηρεσίες τις οποίες αδυνατεί να καλύψει το κράτος. Η Σάρα Κεμεκσέι λειτουργεί ένα καταφύγιο αδέσποτων σκύλων στην πρωτεύουσα, το οποίο επιβιώνει χάρη σε μικρές δωρεές -5 ή 10 δολαρίων- από το εξωτερικό. Με βάση τον νόμο αυτόν, το καταφύγιο, που φροντίζει έως και 50 σκύλους, θα χαρακτηριστεί «πράκτορας ξένης επιρροής».

«Το μοναδικό συμφέρον που επιδιώκουμε είναι το συμφέρον των σκυλιών αυτών και προκαλώ όποιον θέλει να μου πει ποιο από αυτά είναι ξένη δύναμη», είπε η Κεμεκσέι, εξηγώντας ότι με την εφαρμογή του νόμου το καταφύγιό της θα επιβαρυνθεί με διοικητικά έξοδα, θα απειληθεί με πρόστιμα και ίσως αναγκαστεί να κλείσει. «Από τη μια, θα αυξηθεί το κόστος λειτουργίας, από την άλλη, θα έχουμε πολύ μικρότερο εισόδημα. Το θεωρώ ανήθικο που κάνουμε τη δουλειά της κυβέρνησης εδώ και μια δεκαετία και τώρα μας αποκαλούν ξένους πράκτορες», τόνισε.

Ο Βάζα Κασαραϊσβίλι, διευθυντής του Tanadgoma, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που στηρίζει εθισμένους και ασθενείς με HIV, είπε ότι τίθεται σε κίνδυνο το έργο της. Όπως είπε, φοβάται ότι πολλοί ξένοι δωρητές, που αποτελούν την πλειοψηφία των χρηματοδοτών του, θα αποθαρρυνθούν με τον χαρακτηρισμό του «ξένου πράκτορα», που παραπέμπει στην εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. «Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί με τους διεθνείς δωρητές. Ίσως να σταματήσουν να στηρίζουν τη Γεωργία εντελώς», είπε.

Η αντιπολίτευση και η ΕΕ

Η αντιπολίτευση στη Γεωργία και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατήγγειλαν έναν νόμο που θεωρούν πως δεν συνάδει με τις φιλοδοξίες αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας του Καυκάσου να γίνει κάποια στιγμή μέλος της ΕΕ και ο οποίος, αντίθετα, τη φέρνει πιο κοντά στη Μόσχα.

Βλέπουν επίσης σε αυτόν ένα εργαλείο καταστολής σε βάρος αντίθετων φωνών καθώς πλησιάζουν οι βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν στη χώρα στα τέλη Οκτωβρίου.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της εξετάζουν όλες τις επιλογές για να αντιδράσουν στις εξελίξεις στη Γεωργία σχετικά με τον νόμο περί «ξένης επιρροής» αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σημειώνουν ότι η ΕΕ έχει τονίσει επανειλημμένα ότι ο νόμος που εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο της Γεωργίας αντίκειται στις βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ. Η θέσπισή του οδηγεί σε οπισθοδρόμηση σε τουλάχιστον τρία από τα εννέα βήματα (σχετικά με την παραπληροφόρηση, την πόλωση, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών) που ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής για το καθεστώς υποψηφιότητας που ενέκριναν οι ηγέτες της ΕΕ και θα επηρεάσει αρνητικά την πορεία της Γεωργίας προς την ΕΕ.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Πέρα από το νόμο για τη διαφάνεια της ξένης επιρροής, μέχρι στιγμής, δεν έχει κινητοποιηθεί επαρκής πολιτική προσοχή για την ουσιαστική πρόοδο στα εννέα στάδια, επισημαίνουν ο Ζοζέπ Μπορέλ και η Κομισιόν.

«Προτρέπουμε τις αρχές της Γεωργίας να αναστρέψουν αυτή την τάση και να επιστρέψουν σταθερά στον δρόμο της ΕΕ. Υπάρχει ακόμη χρόνος για να αλλάξει η δυναμική - αλλά απαιτείται ισχυρή δέσμευση από τις κυβερνητικές αρχές» υπογραμμίζουν.

Tαυτόχρονα, εξέφρασαν τη «βαθιά» λύπη της ΕΕ που το κοινοβούλιο της Γεωργίας αποφάσισε να παρακάμψει το βέτο της προέδρου στον νόμο για τη διαφάνεια της «ξένης επιρροής» και να αγνοήσει τα λεπτομερή νομικά επιχειρήματα της Επιτροπής της Βενετίας που οδηγούν σε σαφή σύσταση για την κατάργηση αυτού του νόμου.

«Συνεχίζουμε να στεκόμαστε στο πλευρό του γεωργιανού λαού και αναγνωρίζουμε την επιλογή της συντριπτικής πλειοψηφίας για ένα ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας τους» καταλήγουν.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

"Εκβιασμός από τις ΗΠΑ"

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν προειδοποίησε από την πλευρά του την περασμένη εβδομάδα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επανεξετάσουν το σύνολο της συνεργασίας τους με την Τιφλίδα μετά την έγκριση του κειμένου.

Έτσι η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε περιορισμούς στη χορήγηση βίζας διαμονής στις Ηνωμένες Πολιτείες για τα άτομα που εκτιμάται πως "υπονομεύουν τη δημοκρατία" στη Γεωργία καθώς και για τους συγγενείς τους.

Το κόμμα "Γεωργιανό Όνειρο" αντέδρασε καταγγέλλοντας "εκβιασμό" και "κατάφωρη προσπάθεια να καταπατηθεί η ανεξαρτησία και η κυριαρχία της Γεωργίας". 

Κατηγορίες για "εκβιασμό" έχουν εκτοξευθεί επίσης και εναντίον ενός Ευρωπαίου Επιτρόπου που είχε προσπαθήσει να επιχειρηματολογήσει κατά της έγκρισης του νόμου στον Γεωργιανό πρωθυπουργό Ιρακλί Κομπαχίντζε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η επιρροή της Μόσχας

Αν και η Γεωργία είναι επίσημα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ χώρα από τον Δεκέμβριο του 2023, και το "Γεωργιανό Όνειρο" υποστηρίζει επίσημα αυτόν τον σκοπό που έχει εγγραφεί στο Σύνταγμα να γίνει μια μέρα μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, το κόμμα αυτό, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2012, έχει πολλαπλασιάσει τα τελευταία χρόνια τα μέτρα που φέρνουν τη χώρα πιο κοντά στη Μόσχα.

Η διαμάχη γύρω από το κείμενο έφερε επίσης στο φως την επιρροή του Μπιτζίνα Ιβανισβίλι, ενός επιχειρηματία που έκανε περιουσία στη Ρωσία.

Ιδρυτής του κόμματος "Γεωργιανό Όνειρο", διετέλεσε για σύντομο διάστημα πρωθυπουργός (2012-2013) και εξακολουθεί, σύμφωνα με τους επικριτές του, να διοικεί τη χώρα από τα παρασκήνια.

Αν και λέει πως θέλει η Γεωργία να ενταχθεί στην ΕΕ, πρόσφατα πολλαπλασίασε τις δηλώσεις κατά του ΝΑΤΟ και βλέπει τις ΜΚΟ ως εσωτερικό εχθρό.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ