Κατά την τελευταία δεκαετία, οι άστεγοι έχουν αυξηθεί σε όλη την Ευρώπη. Σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν υπερδιπλασιαστεί, σύμφωνα με τα στοιχεία
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ έλλειψη στέγης εξελίσσεται όλο και περισσότερο σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ευρώπης, καθώς σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι κοιμούνται στο δρόμο κάθε βράδυ στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία.
Οι άνθρωποι που ζουν στους δρόμους σε πολλές από τις πρωτεύουσες και τις πόλεις της ηπείρου, ακόμη και σε μέρη όπου παλιότερα δεν υπήρχε μεγάλο ζήτημα, δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο, σύμφωνα με έρευνα της οργάνωσης FEANTSA.
"Είναι πιθανό ότι ο πραγματικός αριθμός των αστέγων είναι πολύ μεγαλύτερος", προειδοποίησε η FEANTSA, τονίζοντας ότι τα στοιχεία της περιορίζονται στις πιο ορατές μορφές αστέγων.
Η έξαρση των αστέγων είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με τις δύο χώρες να έχουν το υψηλότερο ποσοστό αστέγων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Δεν υπάρχει διεθνώς συμφωνημένος ορισμός της έλλειψης στέγης και οι στατιστικοί ορισμοί διαφέρουν ευρέως μεταξύ των χωρών. Η συλλογή δεδομένων είναι επίσης δύσκολη, καθιστώντας τις διεθνείς συγκρίσεις δύσκολες.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ για το περασμένο έτος, η Αγγλία έχει το υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων που βιώνουν την έλλειψη στέγης - το οποίο περιλαμβάνει ανθρώπους που ζουν στο δρόμο ή διαμένουν σε καταλύματα έκτακτης ανάγκης ή σε καταλύματα για αστέγους - με 43 άστεγους ανά 10.000 κατοίκους.
Στην ΕΕ, η Γαλλία έχει το υψηλότερο ποσοστό αστέγων ανά 10.000 κατοίκους, με 30,7, ακολουθούμενη από την Τσεχία (28,4), τη Γερμανία (25,8) και την Ιρλανδία (25,3).
Το ποσοστό αυτό είναι λίγο πάνω από 10 στην Πορτογαλία, ενώ η γειτονική Ισπανία τα καταφέρνει κάπως καλύτερα (5,4). Οι σκανδιναβικές χώρες ανέφεραν επίσης συγκριτικά χαμηλότερα ποσοστά αστέγων.
Όλες αυτές οι μετρήσεις είναι σημειακές, παρουσιάζοντας ένα "στιγμιότυπο" της έλλειψης στέγης σε έναν μόνο χρόνο και τόπο. Ωστόσο, η έλλειψη στέγης είναι συνήθως μια ρευστή και εξελισσόμενη κατάσταση, ανάλογα με τις ατομικές συνθήκες.
Γι' αυτό, αντίθετα, οι καταμετρήσεις ροής συλλέγουν δεδομένα για μια δεδομένη περίοδο, όπως ο αριθμός των ατόμων που έμειναν σε ένα καταφύγιο κατά τη διάρκεια ενός έτους, αποτυπώνοντας μια κάπως διαφορετική εικόνα.
Στην κατηγορία της ροής, η Λετονία ανέφερε σχεδόν 32 άστεγους ανά 10.000 άτομα το 2023.
Στην Αυστρία, το ποσοστό αυτό των αστέγων ανήλθε σε 21,7 ανά 10.000, φτάνοντας το 16,8 στη Σλοβενία και το 16,3 στην Ιταλία.
Στη Γαλλία και την Αγγλία, οι άστεγοι διπλασιάστηκαν σε 13 χρόνια
Ο συνολικός αριθμός των αστέγων αυξάνεται όταν συμπεριληφθούν οι υπόλοιπες τρεις κατηγορίες, που αποτελούνται από άτομα που ζουν σε "ιδρύματα, μη συμβατικές κατοικίες και προσωρινή στέγαση σε οικογένεια και φίλους".
Τα κοινά στοιχεία για όλες τις κατηγορίες δείχνουν ότι ο συνολικός αριθμός των αστέγων μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, ο συνολικός εκτιμώμενος αριθμός των αστέγων ανέρχεται σε περίπου 333.000 στη Γαλλία και 263.000 στη Γερμανία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση στέγασης και αστέγων Shelter εκτιμά ότι υπάρχουν 309.000 άστεγοι στην Αγγλία. Όταν συμπεριληφθούν η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρεια Ιρλανδία, ο αριθμός αυτός αυξάνεται σε περίπου 400.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Διαχρονικά, η Γαλλία και η Αγγλία έχουν επιδείξει σχεδόν τις χειρότερες επιδόσεις στην αντιμετώπιση των αστέγων. Σύμφωνα με το σύνολο δεδομένων του ΟΟΣΑ, ο αριθμός των άστεγων ατόμων ή νοικοκυριών υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2010 και 2023 σε αυτές τις χώρες.
Στην Αγγλία, ο αριθμός των άστεγων νοικοκυριών αυξήθηκε από 52.168 το 2010 σε 109.658 το 2023. Στη Γαλλία, ο αριθμός των αστέγων αυξήθηκε από 141.500 το 2010 σε 333.000 το 2023. Ο αντίστοιχος αριθμός υπερτριπλασιάστηκε στη Σλοβακία.
Τα τελευταία 13 χρόνια, το ποσοστό των ανθρώπων που βιώνουν την έλλειψη στέγης ως ποσοστό του συνολικού πληθυσμού στην Αγγλία έχει σχεδόν διπλασιαστεί, φθάνοντας το 0,46%. Η Ιρλανδία έχει επίσης παρουσιάσει δραματική αύξηση από το 2016, με το ποσοστό αστέγων να έχει σχεδόν διπλασιαστεί.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι συμβαίνει και γιατί;
"Η αγορά κατοικίας, σε συνδυασμό με τις επιλογές πολιτικής και το δυσμενές οικονομικό πλαίσιο, πιθανόν να εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την οξεία κρίση αστέγων στην Αγγλία", δήλωσε στο Euronews η Ρουθ Όουεν, αναπληρώτρια διευθύντρια της FEANTSA.
"Η έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης είναι ένας κρίσιμος παράγοντας. Τα ανεπαρκή επιδόματα, συμπεριλαμβανομένου του επανειλημμένου παγώματος των επιδομάτων στέγασης, είναι ένας άλλος", πρόσθεσε η ίδια.
Η Όουεν τονίζει ότι τα συμβούλια αναγκάζονται όλο και περισσότερο να βασίζονται σε προσωρινά καταλύματα για τη διαχείριση των αστέγων, ενώ η κεντρική κυβέρνηση επικεντρώνει τις προσπάθειές της στον τερματισμό της διανυκτέρευσης στο δρόμο. "(Αν και αυτό) είναι ένας σημαντικός στόχος, δεν μπορεί να δώσει λύση στον εκρηκτικά αυξανόμενο αριθμό των ατόμων που βρίσκονται σε προσωρινά καταλύματα", εξηγεί.
Η Όουεν επισημαίνει επίσης ότι ο τομέας της ιδιωτικής ενοικίασης στην Αγγλία είναι «ανασφαλής» με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Ιρλανδία και η Ολλανδία έχουν επίσης σημειώσει σημαντική αύξηση των αστέγων τα τελευταία χρόνια, σημειώνει η Όουεν.
Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι μένουν άστεγοι, η FEANTSA εξηγεί: "Υπάρχουν πολλαπλές διαδρομές προς την έλλειψη στέγης. Μια σύνθετη αλληλεπίδραση δομικών, θεσμικών και προσωπικών παραγόντων συχνά συμβάλλει στο να γίνει κάποιος άστεγος".