Οι Βρυξέλλες αναφέρουν ότι παραβιάζει το ενωσιακό δίκαιο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων προσέφυγε η Κομισιόν κατά της Ουγγαρίας. Οι Βρυξέλλες κατηγορούν την κυβέρνηση Όρμπαν ότι με τον αμφιλεγόμενο νόμο περί «εθνικής κυριαρχίας» παραβιάζεται το ενωσιακό δίκαιο. Ήδη πολλές ΜΚΟ καταγγέλλουν ότι το εν λόγω νομοσχέδιο είναι ένα «εργαλείο» της ακροδεξιάς κυβέρνησης «για να φιμώσει την αντιπολίτευση».
Η αγωγή, που ανακοινώθηκε το απόγευμα της Πέμπτης, αποτελεί το επόμενο βήμα της νομικής διαδικασίας που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Φεβρουάριο και είναι μια αντίδραση στις «μη ικανοποιητικές» απαντήσεις που έδωσε η Βουδαπέστη. Η απόφαση μεταφέρει ουσιαστικά την υπόθεση από τις Βρυξέλλες στο Λουξεμβούργο, όπου εδρεύει το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Κομισιόν δεν ζητά από τους δικαστές να επιβάλουν προσωρινά μέτρα, όπως η προσωρινή αναστολή του νόμου. Η τελική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί τα επόμενα χρόνια.
«Η Επιτροπή, αφού αξιολόγησε προσεκτικά την απάντηση των ουγγρικών αρχών, διατηρεί την δυσαρέσκειά της για ζητήματα που ακόμη δεν έχουν επιλυθεί», ανέφερε η Κομισιόν.
Ο επίμαχος νόμος, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο χάρη στην υποστήριξη του κυβερνώντος κόμματος του Βίκτορ Όρμπαν, θεσπίζει το λεγόμενο Γραφείο Προστασίας της Κυριαρχίας (SPO) για τη διερεύνηση ατόμων και οργανώσεων που θεωρούνται ύποπτα για υπονόμευση της «εθνικής κυριαρχίας» και της «συνταγματικής ταυτότητας» της χώρας.
Το SPO μπορεί να συλλέγει πληροφορίες για άτομα ή ομάδες που λαμβάνουν χρηματοδότηση από το εξωτερικό και θεωρείται ότι επηρεάζουν τη δημοκρατική συζήτηση και τις εκλογικές διαδικασίες «προς το συμφέρον άλλου κράτους» ή «ξένου οργάνου». Οι μυστικές υπηρεσίες της Ουγγαρίας είναι υποχρεωμένες να συνδράμουν το γραφείο, το οποίο έχει δικαίωμα πρόσβασης σε διαβαθμισμένα έγγραφα.
Μόλις ολοκληρωθεί η έρευνά του, το SPO δημοσιεύει τα συμπεράσματά του. Ο νόμος δεν προβλέπει διορθωτικά μέτρα για την αμφισβήτηση των πορισμάτων.
Ο Όρμπαν, ο οποίος συχνά καταφέρεται εναντίον των επικριτών του ως δυτικά αμειβόμενων πρακτόρων, λέει ότι ο νόμος είναι απαραίτητος για τη θωράκιση της Ουγγαρίας από αδικαιολόγητες πολιτικές παρεμβάσεις.
Ωστόσο, η ευρεία εντολή του νόμου, οι ασαφείς ορισμοί και η έλλειψη δικαστικής εποπτείας έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες στην κοινωνία των πολιτών και στους ανεξάρτητους δημοσιογράφους, οι οποίοι φοβούνται ότι θα ντροπιαστούν άδικα επειδή αρνούνται να ακολουθήσουν το πολιτικό δόγμα του Όρμπαν και ότι θα μείνουν ανίσχυροι να αμφισβητήσουν τα δημόσια συμπεράσματα του SPO.
Μια διεθνής υπηρεσία «για την Διαφάνεια στην Ουγγαρία» και η Átlátszó, μια μη κερδοσκοπική ερευνητική οργάνωση που υποστηρίζεται από διεθνείς δωρεές, έχουν ήδη μπει στο στόχαστρο του γραφείου.
Η Επιτροπή επανέλαβε αυτές τις εκτιμήσεις όταν κίνησε τη νομική διαδικασία τον Φεβρουάριο, λέγοντας ότι ο νόμος παραβιάζει ένα ευρύ φάσμα θεμελιωδών αξιών και νομικών εγγυήσεων, όπως η αρχή της δημοκρατίας, το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, η ελευθερία της έκφρασης, της πληροφόρησης και του συνεταιρίζεσθαι, καθώς και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, μεταξύ άλλων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης καυτηριάσει τον «δρακόντειο» νόμο, λέγοντας ότι «η προσπάθεια της ουγγρικής κυβέρνησης να παρενοχλήσει, να εκφοβίσει και να τιμωρήσει ανεξάρτητες οργανώσεις έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της δημοκρατικής διακυβέρνησης που εδράζονται στο κράτος δικαίου».
Περαιτέρω επικρίσεις διατυπώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Επιτροπή της Βενετίας, τη Διεθνή Αμνηστία και την Ουγγρική Επιτροπή Ελσίνκι, καθώς και από δεκάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης.
Η τελευταία εξέλιξη έρχεται εν μέσω ενός εξαιρετικά φορτισμένου κεφαλαίου στη δεκαετή διαμάχη μεταξύ Βρυξελλών και Βουδαπέστης. Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ουγγαρία έχει δεχθεί πυρά επειδή αρνήθηκε να πληρώσει πρόστιμο ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ, απειλώντας να μεταφέρει με λεωφορεία μετανάστες στο Βέλγιο και διευκολύνοντας τις άδειες εργασίας για Ρώσους και Λευκορώσους πολίτες.
Ο Όρμπαν είναι προγραμματισμένο να μιλήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την επόμενη εβδομάδα στο πλαίσιο της εξάμηνης προεδρίας της Ουγγαρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ, το οποίο τελεί σε μποϊκοτάζ ως απάντηση στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τον Ιούλιο.