Η USAID έχει γίνει στόχος για ψευδείς ισχυρισμούς από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο και ο έλεγχος της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία έχει ενταθεί.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ένα ψευδές βίντεο διακινείται ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ κατέβαλαν 4 εκατομμύρια δολάρια (3,8 εκατομμύρια ευρώ) στο περιοδικό Time για να ανακηρύξει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι "Πρόσωπο της Χρονιάς" το 2022.
Το βίντεο αναρτάται συχνά με λεζάντες που αναφέρουν πως η προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ, υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, χρησιμοποίησε τα χρήματα των φορολογουμένων για να κάνει "πλύση εγκεφάλου" στους πολίτες και να "δωροδοκήσει τα μέσα ενημέρωσης".
Άλλοι λένε ότι αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη στα δυτικά μέσα ενημέρωσης επειδή, όπως αναφέρουν, κάποιος «μπορεί να αγοράσει το εξώφυλλο του περιοδικού Time στη σωστή τιμή».
Το ίδιο το βίντεο αναφέρει ότι από τότε που ξεκίνησε τις εργασίες του, το νέο Τμήμα Κυβερνητικής Αποδοτικότητας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με επικεφαλής τον Ίλον Μασκ, ανακάλυψε "τεράστια χρηματικά ποσά που σπαταλήθηκαν από την κυβέρνηση".
Εκτός από τους ισχυρισμούς σχετικά με τον Ζελένσκι, το βίντεο αναφέρει ότι η USAID -η διεθνής υπηρεσία βοήθειας των ΗΠΑ- έδωσε περισσότερα από 8 εκατομμύρια δολάρια στο Politico, χρηματοδότησε χιλιάδες δημοσιογράφους και μετέφερε χρήματα στο Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ.
Το βίντεο χρησιμοποιεί το λογότυπο της New York Post για να υποδηλώσει ότι οι ισχυρισμοί προέρχονται από εκεί, αλλά μια αναζήτηση στον ιστότοπο του αμερικανικού ειδησεογραφικού Μέσου δείχνει ότι δεν υπάρχει τέτοια είδηση.
Το EuroVerify επικοινώνησε με τη New York Post, αλλά δεν έχει λάβει απάντηση μέχρι τη στιγμή του παρόντος ελέγχου γεγονότων.
Μπορούμε επίσης να ελέγξουμε τον εύχρηστο δικτυακό τόπο USAspending.gov, ο οποίος δεν περιέχει λεπτομέρειες για πληρωμές προς το περιοδικό Time ή την Salesforce - την εταιρεία που ίδρυσε ο ιδιοκτήτης του Time, Marc Benioff.
Το Time ανακήρυξε τον Ζελένσκι και το «Πνεύμα της Ουκρανίας» ως Πρόσωπο της Χρονιάς το 2022, τη χρονιά που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία. Ανέλυσε μάλιστα εκτενώς το σκεπτικό του γιατί το έκανε αυτό τότε.
USAID: Μια υπηρεσία στο στόχαστρο παραπληροφόρησης
Η USAID έχει γίνει σημαντικός στόχος για ψευδείς ισχυρισμούς από τότε που ο Τραμπ μπήκε ξανά στον Λευκό Οίκο και ο έλεγχος της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία έχει ενταθεί.
Οι ισχυρισμοί σχετικά με τα 8 εκατομμύρια δολάρια για το Politico για παράδειγμα είναι ανακριβείς, διότι τα αρχεία δείχνουν ότι η USAID κατέβαλε μόνο 44.000 δολάρια σε συνδρομές το 2023 και το 2024, ενώ επιπλέον πληρωμές προήλθαν από άλλους κυβερνητικούς φορείς.
Το Politico ανακοίνωσε επίσης σε δήλωση προς τους αναγνώστες του από τον διευθύνοντα σύμβουλο Goli Sheikholeslami και τον αρχισυντάκτη John Harris ότι δεν λαμβάνει κυβερνητική επιχορήγηση.
Στο στόχαστρο της παραπληροφόρησης με βάση την USAID έχουν μπει και άλλα μέσα ενημέρωσης: το BBC, για παράδειγμα, λέγεται ότι έλαβε περίπου 3,2 εκατομμύρια δολάρια κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2023-2024.
Αλλά αυτά τα χρήματα δεν πήγαν στην ειδησεογραφική του λειτουργία - πήγαν στο BBC Media Action, ένα διεθνές φιλανθρωπικό ίδρυμα που είναι "μέρος της οικογένειας του BBC", αλλά συντακτικά και οικονομικά χωριστό από το BBC News, ανέφερε το ίδρυμα σε ανακοίνωσή του. Αντιπροσώπευε περίπου το 8% του προϋπολογισμού του BBC Media Action εκείνο το έτος.
"Ακολουθούμε τα συντακτικά πρότυπα και τις αξίες του BBC στην υποστήριξή μας προς τα μέσα ενημέρωσης δημοσίου ενδιαφέροντος", αναφέρεται στην ανακοίνωση. "Ωστόσο, το σύνολο της χρηματοδότησής μας πηγαίνει στα δικά μας έργα. Αυτά είναι εντελώς ξεχωριστά από τη δημοσιογραφία του BBC News. Δεν έχουμε καμία επιρροή στη λήψη συντακτικών αποφάσεων του BBC News. Το BBC στο Ηνωμένο Βασίλειο χρηματοδοτείται ως επί το πλείστον από το τέλος τηλεοπτικής άδειας".
Το BBC -χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το BBC Media Action, το οποίο αποτελεί ξεχωριστή οντότητα- αποκτά επίσης έσοδα από τις εμπορικές θυγατρικές του οργανισμού.
Το Associated Press ήταν επίσης μεταξύ των μέσων ενημέρωσης που λέγεται ότι λαμβάνουν χρηματοδότηση από την USAID. Αν και το ειδησεογραφικό πρακτορείο έχει πληρωθεί 37,5 εκατομμύρια δολάρια από άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες από το 2008, κανένα από αυτά δεν προήλθε από την USAID, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Η εκπρόσωπος του AP, Λόρεν Ίστον, δήλωσε ότι "η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι εδώ και καιρό πελάτης του AP - τόσο από τις Δημοκρατικές όσο και από τις Ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις. Χορηγεί άδειες χρήσης της αμερόληπτης δημοσιογραφίας του AP, όπως και χιλιάδες ειδησεογραφικά πρακτορεία και πελάτες σε όλο τον κόσμο. Είναι αρκετά σύνηθες για τις κυβερνήσεις να έχουν συμβόλαια με ειδησεογραφικούς οργανισμούς για το περιεχόμενό τους".
Δεν είναι μόνο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που βρίσκονται στο στόχαστρο: Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ δήλωσε στους δημοσιογράφους τον Φεβρουάριο ότι η USAID δαπάνησε "1,5 εκατομμύριο δολάρια για την προώθηση προγραμμάτων διαφορετικότητας, ισότητας και ενσωμάτωσης (DEI) στους χώρους εργασίας της Σερβίας, 70.000 δολάρια για την παραγωγή ενός μιούζικαλ DEI στην Ιρλανδία, 47.000 δολάρια για μια όπερα για τρανσέξουαλ στην Κολομβία, 32.000 δολάρια για ένα κόμικς για τρανσέξουαλ στο Περού".
Οι ισχυρισμοί διαδόθηκαν γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, αλλά μόνο η επιχορήγηση σε μια σερβική οργάνωση που ονομάζεται Grupa Izadji δόθηκε από την USAID. Ο δηλωμένος στόχος της είναι να "προωθήσει την ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη στους χώρους εργασίας και τις επιχειρηματικές κοινότητες της Σερβίας".
Οι υπόλοιπες χορηγήθηκαν από το Γραφείο του Υφυπουργού Δημόσιας Διπλωματίας και Δημοσίων Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Το 2022, χορήγησε 70.884 δολάρια σε μια ιρλανδική εταιρεία για "μια ζωντανή μουσική εκδήλωση για την προώθηση των κοινών αξιών των ΗΠΑ και της Ιρλανδίας για την ποικιλομορφία, την ισότητα, την ένταξη και την προσβασιμότητα".
Το 2021 δόθηκε επιχορήγηση ύψους 25.000 δολαρίων σε πανεπιστήμιο της Κολομβίας "για την ευαισθητοποίηση και την αύξηση της εκπροσώπησης των τρανσέξουαλ" μέσω της παραγωγής όπερας, ενώ επιπλέον 22.020 δολάρια προήλθαν από μη ομοσπονδιακή χρηματοδότηση.
Άλλο ένα ποσό 32.000 δολαρίων που χορηγήθηκε το 2022 σε έναν οργανισμό του Περού χρηματοδότησε "ένα προσαρμοσμένο κόμικ, με πρωταγωνιστή έναν ΛΟΑΤΚΙ+ ήρωα για την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων και ζητημάτων ψυχικής υγείας".
Ειδικοί δήλωσαν στο AP ότι είναι λογικό τα προγράμματα αυτά να χρηματοδοτούνται από το γραφείο του υφυπουργού, επειδή υποτίθεται ότι αντικατοπτρίζουν τις αξίες των ΗΠΑ, όπως η διαφορετικότητα και η δημοκρατία καθώς και η φιλία μεταξύ των χωρών.
Καθώς τα πρόσφατα παγκόσμια γεγονότα στρέφουν τα φώτα της δημοσιότητας στο πόσα χρήματα στέλνουν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ στο εξωτερικό, είναι ζωτικής σημασίας η σωστή ενημέρωση του κοινού.