Ειδικοί δήλωσαν στο Euronews ότι τα κεντροαριστερά κόμματα χάνουν τη σύνδεση με τους ψηφοφόρους σε όλη την ήπειρο σε μια περίοδο που τα κοινωνικά ζητήματα είναι πιεστικά.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έσπευσαν να συγχαρούν τον κεντρώο Νικουσόρ Νταν για τη δραματική νίκη του στις προεδρικές εκλογές της Κυριακής στη Ρουμανία επί του ακροδεξιού αντιπάλου του Γκέοργκε Σιμιόν.
Ο Νταν κέρδισε το 53,6% των ψήφων, μπροστά από τον Σιμιόν, ο οποίος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας παρουσίασε το κίνημά του ως υπέρμαχο εθνικιστικών αξιών και συντηρητικών πολιτικών παρόμοιων με αυτές του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Αντίθετα, ο Νταν - ο φιλοευρωπαίος και φιλονατοϊκός δήμαρχος του Βουκουρεστίου - είχε ορκιστεί να κρατήσει το έθνος στο ευρωπαϊκό ρεύμα και να διατηρήσει την υποστήριξη προς τη γειτονική Ουκρανία. Η νίκη του αποτελεί τεράστια ανακούφιση για την ΕΕ και την Ουκρανία σε μια περίοδο κρίσιμων προκλήσεων για την Ευρώπη.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσέφερε υποστήριξη για την οικοδόμηση "μιας ανοικτής και ευημερούσας Ρουμανίας σε μια ισχυρή Ευρώπη". Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι το αποτέλεσμα δείχνει "ένα ισχυρό μήνυμα της προσήλωσης των Ρουμάνων στο ευρωπαϊκό σχέδιο".
Ο Ζαν Μισέλ νε Βελέ, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο ULB των Βρυξελλών, δήλωσε στο Euronews ότι μόνο ο χρόνος θα δείξει αν αυτό αποδειχθεί πλήγμα για τους Ευρωπαίους εθνικιστές, αλλά τόνισε ότι οι ηγέτες δεν μπορούν να αγνοήσουν την οργή των αντικαθεστωτικών ψηφοφόρων.
«Υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν. Και οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτό το τμήμα (της Ευρώπης) δεν έχουν πειστεί από την ΕΕ. Εξάλλου, το 46% των Ρουμάνων πολιτών ψήφισε τον Σιμιόν. Επομένως, η ΕΕ μπορεί να χαίρεται, αλλά δεν πρέπει να ξεχνά» τόνισε ο αναλυτής.
Συγκεκριμένες πολιτικές και ισχυρές θέσεις
Παράλληλα με τη Ρουμανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία προσήλθαν στις κάλπες την Κυριακή που αποδείχθηκε η σούπερ Κυριακή των ευρωπαϊκών εκλογών.
Στην Πολωνία, ο φιλοευρωπαίος υποψήφιος Ραφάλ Τρασκόφσκι κέρδισε τον πρώτο γύρο, μπροστά από τον συντηρητικό Κάρολ Ναβρότσκι. Οι δύο τους θα βρεθούν αντιμέτωποι σε δεύτερο γύρο την 1η Ιουνίου.
Στην Πορτογαλία, η κυβερνώσα κεντροδεξιά συμμαχία AD κέρδισε τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, αλλά δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία, ενώ η ακροδεξιά του Chega σημείωσε κέρδη ρεκόρ. Εν τω μεταξύ, το αριστερό PS έχασε 20 έδρες στο κοινοβούλιο, με αποτέλεσμα την παραίτηση του ηγέτη του κόμματος Pedro Nuno Santo.
Τα παραδοσιακά αριστερά κόμματα βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση και στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις. Ο De Waele δήλωσε ότι στη Ρουμανία, η έλλειψη υποστήριξης της κεντροαριστεράς προς τον υποψήφιο υπέρ της ΕΕ αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη.
"Υπάρχει μια κρίση ταυτότητας στην Ευρώπη και τα αριστερά κόμματα δεν έχουν πολλά να προσφέρουν και δεν αμφισβητούν πολύ τον εαυτό τους", εξήγησε ο ντε Βελέ.
"Το ρουμανικό PSD είναι μέλος του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, το οποίο υποστηρίζει τη δημοκρατία, αλλά αυτό είναι εντελώς ανεπαρκές. Έτσι, νομίζω ότι δείχνει έλλειψη κατεύθυνσης, έλλειψη ηγεσίας", πρόσθεσε.
Στον πρώτο γύρο των πολωνικών προεδρικών εκλογών, δύο δεξιοί υποψήφιοι βρέθηκαν αντιμέτωποι χωρίς αριστερό υποψήφιο.
Σύμφωνα με τον De Waele, οι αγώνες των κεντροαριστερών κομμάτων στη Ρουμανία, την Πολωνία και την Πορτογαλία περιστρέφονται γύρω από την απώλεια επαφής με τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους τους.
"Το βλέπουμε αυτό ξεκάθαρα στην Πορτογαλία. Οι περιοχές στις οποίες το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα ή η Αριστερά ήταν ισχυρά, κατατρώγονται από την ακροδεξιά", δήλωσε ο ντε Βελέ. "Έτσι, έχουν χάσει την επαφή με το κοινό, δεν έχουν πολλά να προσφέρουν από άποψη λόγου, ως όνειρο, ως κοινωνικό σχέδιο. Και βρίσκονται σε πολύ, πολύ μεγάλη δυσκολία".
Τον τελευταίο καιρό, οι Γερμανοί και οι Ούγγροι σοσιαλδημοκράτες αγωνίζονται να κερδίσουν ψηφοφόρους έναντι των δεξιών ή κεντροδεξιών αντιπάλων τους. Αυτό οφείλεται εν μέρει σε ένα ζήτημα ηγεσίας, σύμφωνα με τον ντε Βελέ.
"Νομίζω ότι χρειαζόμαστε ισχυρούς ηγέτες που να τολμούν πραγματικά να αναλάβουν δράση. Ξέρετε, το να είσαι στην αριστερά σήμερα είναι σχεδόν λίγο ντροπιαστικό. Είναι σαν να μην υπάρχει πλέον υπερηφάνεια, σαν να μην υπάρχει πλέον σχέδιο, σαν η σοσιαλδημοκρατία να έχει χάσει το πρόγραμμά της".
Ο ντε Βελέ πιστεύει ότι η κρίση ηγεσίας είναι μία από τις αιτίες της στροφής πολλών ψηφοφόρων προς ηγέτες με προσανατολισμό στη δράση.
"Νομίζω ότι οι πολίτες απαιτούν συγκεκριμένες πολιτικές και οι κυβερνήσεις παίρνουν ισχυρές θέσεις. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ... ο Τραμπ είναι τόσο επιτυχημένος. Είναι αυτό το είδος του πολύ αρρενωπού, πολύ ισχυρού λαϊκιστή ηγέτη".
"Μέρος της νίκης τους προέρχεται από το γεγονός ότι λένε ότι θα κάνω κάτι για εσάς. Και νομίζω ότι, δυστυχώς, η μετριοπαθής αριστερά ή η μετριοπαθής δεξιά έχουν παραλύσει και δεν έχουν ισχυρές προτάσεις", κατέληξε ο ντε Βελέ.