Χρήστες στα social media και κάποια ειδησεογραφικά πρακτορεία ισχυρίζονται ότι έγγραφα του ΝΑΤΟ που έχουν συνταχθεί εδώ και δεκαετίες αποκαλύπτουν ότι η στρατιωτική συμμαχία ήταν ο εγκέφαλος πίσω από τη Eurovision.
Η περίοδος της Eurovision τελείωσε για άλλη μια χρονιά, αλλά ο κόσμος εξακολουθεί να μιλάει γι' αυτήν, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρισμών στο διαδίκτυο ότι ο εμβληματικός διαγωνισμός τραγουδιού δημιουργήθηκε από το ΝΑΤΟ.
Οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ακόμη και ορισμένα ειδησεογραφικά πρακτορεία ισχυρίζονται ότι η στρατιωτική συμμαχία ήθελε να τον χρησιμοποιήσει για να ασκήσει την ισχύ της κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και πέραν αυτού.
Ορισμένες αναρτήσεις μοιράστηκαν στιγμιότυπα οθόνης ενός εγγράφου της Επιτροπής Πληροφοριών και Πολιτιστικών Σχέσεων του ΝΑΤΟ, με ημερομηνία Νοέμβριος 1955, το οποίο αναφέρεται σε ένα "Βορειοατλαντικό Φεστιβάλ".
Το έγγραφο αναφέρει ότι μια "παράσταση" θα μπορούσε να είναι ένας διακριτικός τρόπος για να προωθηθεί μια φιλοΝΑΤΟϊκή αφήγηση μεταξύ του γενικού πληθυσμού.
"Θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο να μοιραστούν ενημερωτικά φυλλάδια του ΝΑΤΟ στο Φεστιβάλ", αναφέρει το έγγραφο. "Ωστόσο, θα πρέπει να σταθμιστεί προσεκτικά η σκοπιμότητα μιας τέτοιας ενέργειας και, εκ πρώτης όψεως πιστεύω ότι θα ήταν λάθος, καθώς θα εισήγαγε ένα στοιχείο προπαγάνδας, ενώ το Φεστιβάλ στοχεύει στην επίτευξη παρόμοιων αποτελεσμάτων με πιο διακριτικά μέσα".
"Σε κάθε περίπτωση, θα ήταν πολύ πιο φυσικό να επηρεαστεί η κοινή γνώμη υπέρ του ΝΑΤΟ μέσω της ίδιας της παράστασης", συνεχίζει η ανακοίνωση.
Το «Βορειοατλαντικό Φεστιβάλ» δεν είναι το ίδιο πράγμα με το ESC
Ωστόσο, αν και το έγγραφο είναι αυθεντικό, έχει αφαιρεθεί από τα συμφραζόμενα. Αυτό και άλλα αρχεία του ΝΑΤΟ μάς δείχνουν ότι η συμμαχία όντως έθεσε την ιδέα ενός "Βορειοατλαντικού Φεστιβάλ", αλλά δεν είχε καμία σχέση με τον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision και δεν έγινε ποτέ όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί.
Θα γινόταν στο περιθώριο μιας δημοφιλούς, ετήσιας στρατιωτικής έκθεσης του γαλλικού στρατού, γνωστής ως "Les Nuits de l'Armée", με χορηγό το γαλλικό περιοδικό Paris Match. Η έκθεση περιελάμβανε διάφορες παραστάσεις και προσέλκυε χιλιάδες θεατές στο Παρίσι κάθε χρόνο.
"Οι 'NUITS DE L'ARMEE' είναι δημοφιλείς όχι μόνο επειδή η επίδειξη είναι πολύ υψηλού επιπέδου και οι φυσικές ρυθμίσεις εξαιρετικές, αλλά επειδή το κοινό αγαπά τη λάμψη και τη μεγαλοπρέπεια μιας ειρηνικής στρατιωτικής επίδειξης αυτού του είδους", ανέφερε το ΝΑΤΟ σε ένα από τα έγγραφα. "Είναι αυτή η τελευταία σκέψη που ώθησε τους εκδότες του 'PARIS MATCH' να οραματιστούν ένα βορειοατλαντικό φεστιβάλ στα πρότυπα του γαλλικού 'NUITS DE L'ARMEE', στο οποίο θα λάβουν μέρος επιλεγμένες μονάδες των ενόπλων δυνάμεων των διαφόρων χωρών του ΝΑΤΟ".
Η ιδέα ήταν να παρουσιαστούν πολιτιστικές στρατιωτικές επιδείξεις από διάφορα μέλη του ΝΑΤΟ, όπως ένα σκωτσέζικο εμβατήριο με μουσική γκάιντας από το Ηνωμένο Βασίλειο, μια επίδειξη από τα σκυλιά της βελγικής αστυνομίας και μια αλλαγή φρουράς από τους Καναδούς Mounties.
Οι ισχυρισμοί εμφανίζονται εν μέρει βασισμένες στο έτος που διεξήχθη για πρώτη φορά ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision: το 1956, το έτος μετά τη δημοσίευση ορισμένων από αυτά τα έγγραφα από το ΝΑΤΟ.
Το "Φεστιβάλ του Βορείου Ατλαντικού" μπορεί επίσης να συγχέεται με τον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision επειδή μοιράζονται ορισμένα χαρακτηριστικά και στόχους, συγκεκριμένα την πρόθεσή τους να προωθήσουν την ενότητα και την ειρήνη στην Ευρώπη και να γιορτάσουν τον πολιτισμό και τα μέσα ενημέρωσης σε ολόκληρη την ήπειρο.
Ένα άλλο έγγραφο αναφέρει ότι το BBC πρότεινε τη μετάδοση του φεστιβάλ σε όλη την Ευρώπη χρησιμοποιώντας το δίκτυο της Eurovision, που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU).
"Αφού αναφέρθηκε πρόσφατα στο Λονδίνο το σχέδιο του Φεστιβάλ του Βορείου Ατλαντικού, όταν το Τμήμα Πληροφοριών επικοινώνησε με την Τηλεοπτική Υπηρεσία του BBC, η τελευταία δήλωσε ότι θα ήταν σίγουρα έτοιμη να φροντίσει για την αναμετάδοση του προγράμματος μέσω του δικτύου της Eurovision (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία)", αναφέρει το ΝΑΤΟ στο έγγραφο.
"Οι αρχές του BBC εξήγησαν ότι μια προβολή όπως το Φεστιβάλ του Βόρειου Ατλαντικού ήταν ακριβώς το είδος της προβολής που αναζητούσαν", προστίθεται.
Παρ' όλα αυτά, το δίκτυο της Eurovision δεν είναι το ίδιο πράγμα με τον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision: το πρώτο είναι μια ραδιοτηλεοπτική υποδομή που δημιουργήθηκε από την EBU το 1954 για την ανταλλαγή τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού περιεχομένου σε όλη την Ευρώπη, ενώ το δεύτερο είναι ένα συγκεκριμένο ψυχαγωγικό πρόγραμμα που χρησιμοποιεί το δίκτυο αυτό για τη μετάδοση ενός ζωντανού μουσικού διαγωνισμού μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν.
Ο δικτυακός τόπος του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision αναφέρει ότι η ιδέα για το δίκτυο προήλθε από τον Marcel Bezençon, γενικό διευθυντή της Ελβετικής Ραδιοφωνίας, και ότι η ιδέα για τον διαγωνισμό προήλθε από τη RAI, τον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα της Ιταλίας.
"Το πιο δημοφιλές και επιτυχημένο πρόγραμμα που θα παρήγαγε το δίκτυο της Eurovision θα ήταν το ομώνυμό του: ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision", αναφέρεται στην ιστοσελίδα. "Μετά από προτάσεις που υποβλήθηκαν στη συνεδρίαση της Επιτροπής Προγράμματος στο Μόντε Κάρλο του Μονακό το 1955, η EBU αποφάσισε στη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσής της στη Ρώμη αργότερα το ίδιο έτος να καθιερώσει τον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision".
"Η έμπνευση για τον Διαγωνισμό προήλθε από τη RAI, η οποία διοργάνωνε το Festival di Sanremo (το Ιταλικό Φεστιβάλ Τραγουδιού του Σανρέμο) στο ομώνυμο παραθαλάσσιο θέρετρο από το 1951", συνεχίζει.
Είναι επίσης ανακριβές να υπονοείται ότι ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision δημιουργήθηκε για να προωθήσει προπαγάνδα υπέρ του ΝΑΤΟ κατά της ΕΣΣΔ και αργότερα της Ρωσίας, όπως έχουν κάνει κάποιες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τόσο η Ρωσία όσο και η Λευκορωσία ήταν πλήρη μέλη της EBU, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision, μέχρι να ανασταλούν το 2022 και το 2021, αντίστοιχα.
Καμία από τις δύο χώρες δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δείχνοντας επίσης την ανεξαρτησία της στρατιωτικής συμμαχίας από την EBU.
Τέλος, ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε στο EuroVerify ότι η συμμαχία δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη δημιουργία του διαγωνισμού τραγουδιού, χαρακτηρίζοντας ανακριβείς τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου.
Εν τω μεταξύ, εκπρόσωπος του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision δήλωσε ότι "δεν υπάρχει καμία αλήθεια σε αυτούς τους ισχυρισμούς".
"Ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση το 1956, η οποία συνεχίζει να συντονίζει τον διαγωνισμό για λογαριασμό των μελών της - δημόσια μέσα ενημέρωσης από 56 χώρες", δήλωσε ο εκπρόσωπος.