Στον πρώτο γύρο των πολωνικών προεδρικών εκλογών, ο Σλάβομιρ Μέντζεν και ο Γκρέγκορτς Μπράουν κέρδισαν συνολικά σχεδόν το 21% των ψήφων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Τον Φεβρουάριο, η Ευρώπη συγκλονίστηκε από το αποτέλεσμα του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη στην Μπούντεσταγκ. Μετά τις βουλευτικές εκλογές της 18ης Μαΐου στην Πορτογαλία, το ακροδεξιό Chega μπορεί να αποδειχθεί η δεύτερη πολιτική δύναμη στη χώρα. Την ίδια ημέρα, οι Ρουμάνοι εξέλεξαν τον πρόεδρό τους. Ο ακροδεξιός Τζόρτζε Σιμιόν βρέθηκε ένα βήμα πριν από τη νίκη.
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Πολωνία, που πραγματοποιήθηκε επίσης στις 18 Μαΐου, δείχνει πολύ μεγάλη υποστήριξη για τους υποψηφίους των πιο δεξιών κομμάτων. Συνολικά, η πολωνική δεξιά έλαβε πάνω από το 50% των ψήφων.
Ο Σλάβομιρ Μέντζεν, προεδρικός υποψήφιος της Konfederacja, η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως συντηρητικό-φιλελεύθερο κόμμα, και ο Γκρέγκορτς Μπράουν από την Konfederacja Korony Polskiej, ένα κόμμα από την ιστοσελίδα του οποίου μπορεί κανείς να κατεβάσει, μεταξύ άλλων, ένα έγγραφο με τίτλο "A Quo Primum - Για τον υπερβολικό ρόλο των Εβραίων στο Βασίλειο της Πολωνίας", συγκέντρωσαν μαζί σχεδόν το 21% των ψήφων. Συνεπώς, ένας στους πέντε Πολωνούς ψήφισε την ακροδεξιά.
Τους ψηφοφόρους τους διεκδικούν τώρα οι υποψήφιοι που πέρασαν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών - ο Ραφάλ Τρασκόφσκι από τον φιλελεύθερο Συνασπισμό Πολιτών και ο Κάρολ Ναβρότσκι, που υποστηρίζεται από το δεξιό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη.
Ποιοι είναι οι ψηφοφόροι του Μέντσεν;
"Οι ψηφοφόροι του Μέντσεν δεν είναι μια ομοιογενής ομάδα", λέει ο Δρ Όλγκιερντ Ανούσεβιτς, πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, σε συνέντευξή του στο Euronews. Ποιοι, λοιπόν, περιλαμβάνονται στο 14,8% που τον ψήφισε στις εκλογές της Κυριακής στην Πολωνία;
"Σίγουρα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που πιστεύουν ακράδαντα σε ορισμένες απομονωτικές σκέψεις, αποστρέφονται την Ευρωπαϊκή Ένωση ή σκέφτονται γενικά με πολύ παραδοσιακούς όρους, σε κοινωνικά θέματα για παράδειγμα, όπου ο Σλάβομιρ Μέντσεν έχει εκφραστεί" - εκτιμά ο πολιτικός επιστήμονας.
Τονίζει ότι είναι επίσης ψηφοφόροι της ελεύθερης αγοράς. "Πιστεύουν ότι μόνο η ελεύθερη αγορά είναι σε θέση να τους δώσει κάποιο επίπεδο ευτυχίας ή εμπιστοσύνης στο κράτος. Πρόκειται για ψηφοφόρους που έχουν εν μέρει αποξενωθεί από την κυριαρχία της Πλατφόρμας των Πολιτών, η οποία ήταν κάποτε αυτή η επιτομή του πολωνικού πολιτικού φιλελευθερισμού, και σήμερα αυτός ο φιλελευθερισμός αποδίδεται πιο συμβατικά στην Πλατφόρμα".
"Τέλος, πρόκειται επίσης για μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων, ιδίως νέων, που ψήφισαν τον Σλάβομιρ Μέντζεν, όχι απαραίτητα λόγω των απόψεων που πρεσβεύει, αλλά επειδή, πρώτον, είναι αντισυστημικός, και οι νέοι πολύ συχνά δεν συμπαθούν το σύστημα, δεν συμπαθούν το κράτος και τους θεσμούς του, αλλά και απλώς επειδή τους φάνηκε δροσερός, τους φάνηκε ελκυστικός, ενδιαφέρων", εξηγεί ο Δρ Ανούσεβιτς. "Ας θυμηθούμε ότι ο Μέντσεν ήταν ο νεότερος από όλους τους υποψηφίους που κατέβηκαν. Κατάφερε, με τον τρόπο του, να βρει επαφή με αυτή τη νέα γενιά".
"Οι νέοι ψηφοφόροι απλώς κοινωνικοποιούνται πολιτικά, το ύφος και η μορφή της επικοινωνίας είναι πολύ σημαντικά γι' αυτούς, όχι το περιεχόμενο, π.χ. ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του πολύ συντηρητικού Μέντσεν δεν θεωρεί καθόλου τους εαυτούς του δεξιούς. Ο Μέντσεν ενθαρρύνθηκε από την επιφυλακτικότητά του απέναντι στην άνευ όρων υποστήριξη της Ουκρανίας και τις ακραίες απόψεις του υπέρ της αγοράς. Οι νεότερες γενιές έχουν ανατραφεί σε μια αναποφάσιστη λατρεία του άγριου καπιταλισμού υπό το σήμα της Μάργκαρετ Θάτσερ και βλέπουν το φάρμακο για την κρίση του καπιταλισμού σε ακόμα πιο αγοραίες ιδέες", εξηγεί ο πολιτικός επιστήμονας καθηγητής Ράφαλ Κβέντορουκ από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.
Ποιοι είναι οι ψηφοφόροι του Μπράουν;
Ο Γκρέγκορτς Μπράουν έλαβε ένα εκπληκτικά υψηλό αποτέλεσμα - 6,34% των ψήφων - και κέρδισε την τέταρτη θέση στην προεδρική κούρσα, παρόλο που ήταν μόλις έβδομος στις δημοσκοπήσεις.
"Αυτό είναι, βέβαια, λίγο εκπληκτικό, διότι φαίνεται ότι ένας υποψήφιος με πολύ ακραίες απόψεις, ο οποίος είναι πολύ εκφραστικός με αυτόν τον τρόπο, αλλά και πολύ αμφιλεγόμενος στην πολιτική σκηνή, δεν θα ήταν ελκυστικός για πάρα πολλούς ψηφοφόρους. Αυτό, παρεμπιπτόντως, συνέβαινε συνήθως με αυτού του είδους τους υποψηφίους και στην ιστορία. Ωστόσο, έχει εξελιχθεί διαφορετικά"," - λέει ο Δρ Όλγκιερντ Ανούσεβιτς στο Euronews.
"Ο Μπράουν κέρδισε την υποστήριξη κυρίως ανδρών μέσης ηλικίας. Οι υποστηρικτές του ζουν σε πολλούς από τους πιο συντηρητικούς δήμους σε εθνικό επίπεδο, με χαμηλή αστικοποίηση, με ισχυρούς παραδοσιακούς κοινωνικούς δεσμούς. Εκτός από τον ηθικό συντηρητισμό, υπάρχουν φωνές διαμαρτυρίας για την έλλειψη πολωνικής πολιτικής απέναντι στην Ουκρανία, η αίσθηση της απειλής ότι ο πολωνικός στρατός θα εμπλακεί σε στρατιωτική δράση στην Ουκρανία, η οποία απορρίπτεται από την πλειοψηφία των Πολωνών πολιτών, και ο φόβος για τις συνέπειες της μετανάστευσης", - προσθέτει ο καθηγητής Κβάντορουκ.
Σύμφωνα με τον Δρ Ανούσεβιτς, ο ψηφοφόρος του Μπράουν "αντιπαθεί πολύ την πραγματικότητα γύρω του" και "δεν έχει σημασία αν δικαίως, αλλά φοβάται λίγο τον κόσμο γύρω του".
Ο πολιτικός επιστήμονας λέει ότι αυτός ο ψηφοφόρος "θα ήθελε το κράτος να αντιμετωπίζει πρώτα τις ανάγκες του αλλά ταυτόχρονα έχει την αίσθηση, άσχετα αν την έχει δικαίως ή αδίκως, ότι το κράτος στηρίζει περισσότερο τους άλλους παρά τον εαυτό του". Προσθέτει ότι η παράδοση είναι πολύ σημαντική γι' αυτόν τον ψηφοφόρο.
"Είναι επίσης τελικά ένας τέτοιος ψηφοφόρος που μάλλον έχει χάσει την πίστη, την αγάπη για τέτοια κλασικά πολιτικά κόμματα. Αν μιλάμε για κόμματα της δεξιάς, του Νόμου και της Δικαιοσύνης. Και έχει αναζητήσει κάποιον άλλο σε αυτή τη δεξιά πλευρά της πολιτικής σκηνής, απλά πιο εκφραστικό" - εξηγεί.
Το 50% των Πολωνών ψήφισε Δεξιά
Περισσότερο από το 50% των Πολωνών ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ της δεξιάς στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 18 Μαΐου.
"Αυτή η ψήφος προς τη Δεξιά προέρχεται από το γεγονός ότι εμείς, οι πολίτες, αισθανόμαστε ελαφρώς ανήσυχοι. Νιώθουμε ανησυχία για την κατάσταση της ασφάλειας, νιώθουμε ανησυχία για τα ζητήματα της μετανάστευσης, για τη θέση του ανθρώπου σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Και η Δεξιά είναι εδώ και χρόνια αρκετά συνεπής στο να επικοινωνεί και να οικοδομεί στο εκλογικό σώμα αυτή την πεποίθηση ότι είναι η θεραπεία για όλα τα κακά και ότι είναι αυτοί που θα παρέχουν αυτή την ασφάλεια", λέει ο δρ. Ανούσεβιτς.
"Σήμερα, η μεγαλύτερη πρόκληση αυτής της κεντρώας πλευράς της πολωνικής πολιτικής σκηνής είναι να πείσει τους Πολωνούς ότι αυτοί θα φροντίσουν εξίσου καλά για την ασφάλεια". - καταλήγει.