Η μονοήμερη σύνοδος κορυφής θα επικεντρωθεί κυρίως στη Μέση Ανατολή και τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά και στην ανταγωνιστικότητα και τους κλιματικούς στόχους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έφτασαν στις Βρυξέλλες για μια μονοήμερη σύνοδο κορυφής με έντονο γεωπολιτικό άρωμα, η οποία θα καλύψει τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, την ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας, την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ταλαιπωρημένη κατάσταση της διατλαντικής συμμαχίας στη νέα εποχή του Ντόναλντ Τραμπ, τα οποία έχουν επιτείνει την αίσθηση συναγερμού και αβεβαιότητας στις πρωτεύουσες.
Οι δασμοί, η μετανάστευση, η ανταγωνιστικότητα και ο στόχος για το 2040 στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας θα κάνουν επίσης την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια των κλειστών συζητήσεων της Πέμπτης.
Η σύνοδος κορυφής πραγματοποιείται δύο ημέρες αφότου ο Τραμπ ανακοίνωσε μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν, η οποία φαίνεται να ισχύει παρά τις υψηλές εντάσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Η ανακοίνωση χαιρετίστηκε θερμά από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι ανησυχούσαν για μια επικίνδυνη διάχυση με απρόβλεπτες συνέπειες.
Η παύση των εχθροπραξιών θα επιτρέψει μεγαλύτερη εστίαση σε ένα άλλο θέμα που σχετίζεται με τη Μέση Ανατολή και εξακολουθεί να διχάζει το μπλοκ: τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) παρουσίασε την πολυαναμενόμενη επανεξέταση της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, διαπιστώνοντας "ενδείξεις" ότι η χώρα είχε παραβιάσει τις υποχρεώσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα βάσει του άρθρου 2.
Βασιζόμενη στο έργο διεθνών οργανισμών, η επτασέλιδη ανασκόπηση παρέχει έναν εκτενή κατάλογο παραβιάσεων, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού της ανθρωπιστικής βοήθειας, των στρατιωτικών επιθέσεων κατά νοσοκομείων, του αναγκαστικού εκτοπισμού του παλαιστινιακού πληθυσμού, των μαζικών συλλήψεων, των αυθαίρετων κρατήσεων και των βίαιων πράξεων που διαπράττονται από ισραηλινούς εποίκους.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη διχάζονται ως προς το τι πρέπει να γίνει στη συνέχεια: ορισμένες χώρες τάσσονται υπέρ μιας συγκεκριμένης αντίδρασης, ενώ άλλες θα προτιμούσαν να μην αναλάβουν καμία δράση. Η τελευταία εκδοχή των συμπερασμάτων, που είδε το Euronews, αντανακλά το εσωτερικό δίλημμα: το κείμενο απλώς "λαμβάνει υπόψη" την αναθεώρηση και "καλεί" τους υπουργούς Εξωτερικών σε μια "επακόλουθη" συζήτηση στα μέσα Ιουλίου.
"Υπήρξε μια επανεξέταση που είναι αναμφισβήτητη", δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας. "Δεν θα υπάρξει ποτέ συναίνεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αναστολή της συμφωνίας. Αλλά πρέπει να γίνουν ορισμένα πράγματα επειδή υπάρχει πρόβλημα. Υπάρχουν 55.000 άνθρωποι νεκροί".
Ένας διπλωμάτης από άλλη χώρα προέτρεψε τις Βρυξέλλες να εμπλακούν σε διάλογο με το Ισραήλ για να βρεθούν τρόποι βελτίωσης της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα, αλλά προειδοποίησε ότι μπορεί να ληφθούν "μέτρα" στα μέσα Ιουλίου, αν δεν υπάρξει απτή πρόοδος στο πεδίο.
Ορμπάν και Φίτσο συνεργάζονται
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα απασχολήσει επίσης μεγάλο μέρος της πολιτικής συζήτησης την Πέμπτη, αν και η Μέση Ανατολή έχει μετατοπίσει τελευταία το γεωπολιτικό επίκεντρο του μπλοκ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy έχει προγραμματιστεί να απευθυνθεί στους ηγέτες της αίθουσας μέσω τηλεδιάσκεψης για να συζητήσει τις τελευταίες εξελίξεις στο πεδίο της μάχης, την οικονομική υγεία της χώρας του και την επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί η στρατιωτική υποστήριξη.
Ένα άλλο ζήτημα υψηλής προτεραιότητας που είναι πιθανό να θέσει ο Zelenskyy στην παρέμβασή του είναι η υποψηφιότητα της Ουκρανίας για την ΕΕ, η οποία παραμένει ουσιαστικά παγωμένη λόγω του αδιαπραγμάτευτου βέτο της Ουγγαρίας.
Το αδιέξοδο αναμένεται να επιδεινωθεί αφού ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν παρουσιάσει τα αποτελέσματα μιας αμφιλεγόμενης εθνικής διαβούλευσης που ξεκίνησε η κυβέρνησή του για να μετρήσει τη γνώμη των Ούγγρων πολιτών σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας. Της διαβούλευσης είχε προηγηθεί μια εμπρηστική εκστρατεία υπό την ηγεσία του ίδιου του πρωθυπουργού, γεμάτη με κατηγορίες προς τους "γραφειοκράτες" των Βρυξελλών.
Την ίδια στιγμή, ο Όρμπαν, μαζί με τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, τον ολοένα και πιο στενό σύμμαχό του, θα προβάλουν τα επιχειρήματά τους κατά του προτεινόμενου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οδικού χάρτη για τη σταδιακή κατάργηση όλων των εισαγωγών ρωσικών ορυκτών καυσίμων έως το τέλος του 2027.
Και οι δύο περίκλειστες χώρες εξακολουθούν να βασίζονται στη ρωσική ενέργεια και προειδοποιούν ότι η σταδιακή κατάργηση κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή τους ασφάλεια και να αυξήσει τις τιμές των καταναλωτών. Η Σλοβακία έχει ζητήσει απροσδιόριστες "εγγυήσεις" για να αντιμετωπίσει τις πιθανές "αρνητικές επιπτώσεις", μια διατύπωση που ορισμένοι στις Βρυξέλλες ερμηνεύουν ως αίτημα για χρήματα ή εξαιρέσεις - ή και τα δύο.
Περιπλέκοντας τα πράγματα, ο Όρμπαν και ο Φίτσο έχουν συνδέσει τη σταδιακή κατάργηση με την έγκριση του επόμενου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο είναι έτοιμο να τεθεί σε εφαρμογή μετά από ημέρες εντατικών διαπραγματεύσεων. Εάν οι δύο πρωθυπουργοί αισθανθούν ικανοποιημένοι στο τέλος της Πέμπτης, οι πρεσβευτές θα μπορούσαν να εγκρίνουν επίσημα τους περιορισμούς ήδη από την Παρασκευή.
"Θέλουμε αυτό (το πακέτο) να έχει άμεσο, πιο αποφασιστικό αντίκτυπο. Όχι μόνο στο πώς θα ασκήσουμε πίεση στα έσοδα της Ρωσίας και στην πρόσβαση σε προϊόντα, αλλά στον άμεσο στόχο μας, που είναι η κατάπαυση του πυρός", δήλωσε τρίτος διπλωμάτης.
Οι κυρώσεις, ωστόσο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χάσουν ένα σημαντικό στοιχείο: την αναθεώρηση του ανώτατου ορίου τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο από τα 60 δολάρια στα 45 δολάρια ανά βαρέλι. Αφού οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία στη σύνοδο κορυφής της G7 και η κρίση στη Μέση Ανατολή προκάλεσε αναταράξεις στις αγορές πετρελαίου, ορισμένα κράτη μέλη έπαθαν ψυχρότητα στην προοπτική να προχωρήσουν μόνα τους.
Ως αποτέλεσμα, το ανώτατο όριο των 45 δολαρίων θεωρείται ουσιαστικά νεκρό.