Κατά τη συνάντησή του με τον πρόσφατα ορκισθέντα Πολωνό Πρόεδρο, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η Πολωνία ήταν μία από τις μόλις δύο χώρες που πέτυχαν τον στόχο του ΝΑΤΟ για δαπάνες 2% αλλά τα στοιχεία του ίδιου του ΝΑΤΟ τον διαψεύδουν και μέρος αυτής της διάψευσης αποτελεί και η... Ελλάδα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η Πολωνία ήταν μία από τις δύο μόλις χώρες που πληρούσαν προηγουμένως τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ), ο οποίος αυξήθηκε πρόσφατα στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035 κατόπιν απαίτησης του ίδιου του προέδρου των ΗΠΑ.
«Η Πολωνία ήταν ένα από τα δύο έθνη που πλήρωναν περισσότερα από όσα έπρεπε να πληρώσουν με το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο αμερικανός πρόεδρος. «Δεν ξέρω αν το γνωρίζει κανείς αυτό, αλλά ήταν δύο έθνη και η Πολωνία πλήρωσε περισσότερα από όσα έπρεπε», πρόσθεσε.
Τα σχόλια έγιναν κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Πολωνό πρόεδρο Κάρολ Ναβρότσκι, ο οποίος εξασφάλισε μια οριακή νίκη στις πολωνικές προεδρικές εκλογές του Μαΐου, αφού έλαβε την υποστήριξη του Τραμπ.
Αλλά μια πιο προσεκτική ματιά στα ιστορικά στοιχεία του ΝΑΤΟ σχετικά με τις υποχρεώσεις των συμμάχων για δαπάνες δείχνει ότι οι ισχυρισμοί του Τραμπ είναι ανακριβείς.
Μέχρι και δέκα σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, πληρούσαν τον στόχο το 2023, ανεβαίνοντας σε 18 χώρες το 2024.
Αν πάμε σχεδόν μια δεκαετία πίσω, στο 2014, όταν συμφωνήθηκε ο στόχος του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες 2% του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Ουαλίας, τρεις χώρες -η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες- είχαν ήδη φτάσει στο όριο.
Άλλες συμμαχικές χώρες άργησαν να ανταποκριθούν στη δέσμευση.
Η Πολωνία ήταν η μόνη χώρα που αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες πέραν του 2% το επόμενο έτος, το 2015, αλλά οι δαπάνες της υποχώρησαν και πάλι κάτω από το σημείο αναφοράς μεταξύ 2016 και 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΝΑΤΟ που συμβουλεύτηκε το EuroVeirfy.
Η Πολωνία επιτυγχάνει συνεχώς τον στόχο από το 2020 και μετά, ενώ αύξησε σημαντικά τις δαπάνες της μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Η Λετονία και η Εσθονία επιτυγχάνουν επίσης σταθερά τον στόχο του 2% από το 2018 και το 2019 αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΝΑΤΟ.
Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρξε έτος κατά το οποίο η Πολωνία να ήταν μεταξύ των μόλις δύο συμμαχικών χωρών εκτός των ΗΠΑ που πετυχαίνουν τον στόχο του 2%.
Αν καταλάβουμε ότι ο Τραμπ αναφερόταν μόνο στα σημερινά κράτη μέλη της ΕΕ, αποκλείοντας επομένως το Ηνωμένο Βασίλειο, ο ισχυρισμός του πατάει όντως πιο κοντά στην πραγματικότητα.
Ωστόσο, μόνο το 2105 η Πολωνία ήταν μεταξύ των δύο σημερινών κρατών μελών της ΕΕ, μαζί με την Ελλάδα, που πέτυχαν τον στόχο.
Τα στοιχεία που παρέχει το ΝΑΤΟ αποκλίνουν από άλλες πηγές λόγω του τρόπου υπολογισμού τόσο των αμυντικών δαπανών όσο και των προβλέψεων για το ΑΕΠ.
Τα στοιχεία που παρέχονται από την Παγκόσμια Τράπεζα δείχνουν ότι το 2015, η Πολωνία ήταν μεταξύ των τριών κρατών μελών της ΕΕ -μαζί με την Ελλάδα και την Εσθονία- που ξεπέρασαν τον στόχο του 2%, διαψεύδοντας περαιτέρω τους ισχυρισμούς του Τραμπ.
Τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν σε έναν αυξημένο στόχο αμυντικών δαπανών ύψους 5% του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Χάγης, μετά από μήνες αυξανόμενων πιέσεων από την κυβέρνηση Τραμπ.
Αναμένεται να επιτύχουν τον στόχο αυτό μέχρι το 2035.
Όλοι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και ο Καναδάς προβλέπεται να επιτύχουν τον στόχο του 2% του ΑΕΠ για πρώτη φορά φέτος, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η στρατιωτική συμμαχία. Έρχεται πάνω από μια δεκαετία από τότε που ο στόχος τέθηκε για πρώτη φορά.
Αυτό θα πρέπει να φέρει τις αμυντικές δαπάνες των συμμάχων από την Ευρώπη και τον Καναδά σε ένα κοινό ποσοστό 2,27% του ΑΕΠ, το οποίο αυξάνεται στο 2,76% του ΑΕΠ αν συνυπολογιστεί η συμμετοχή των ΗΠΑ.
Η Πολωνία προβλέπεται να δαπανήσει σχεδόν το 4,5% του ΑΕΠ της για την άμυνα φέτος, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σύμμαχο του ΝΑΤΟ, γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο σημερινό συνεισφέροντα από πλευράς ποσοστού του ΑΕΠ.