Η συμφωνία εταιρικής σχέσης ΕΕ-Mercosur προβλέπει τη δημιουργία της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο. Χρειάστηκαν 25 χρόνια για να επιτευχθεί μια συμφωνία που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι προς κύρωση.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Πολλά προϊόντα της ΕΕ καταβάλλουν σήμερα υψηλούς εξαγωγικούς δασμούς στον συνασπισμό της Mercosur, ο οποίος αποτελείται από την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη. Μερικά αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι τα αυτοκίνητα (35%), τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά (έως 35%), τα τυριά (28%) και τα μηχανήματα (έως 20%).
Με τη συμφωνία εταιρικής σχέσης ΕΕ-Mercosur, οι δασμοί αυτοί θα καταργηθούν ή θα μειωθούν σημαντικά, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για μια αγορά 780 εκατομμυρίων καταναλωτών, που αντιπροσωπεύει το 25% του παγκόσμιου εμπορίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις υπέβαλε πρόταση για τη διαδικασία κύρωσης της πολιτικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο του 2024. Ωστόσο, οι αγρότες, οι περιβαλλοντολόγοι, ορισμένες ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κράτη μέλη αντιτίθενται στη συμφωνία.
«Πρόκειται για ένα ριψοκίνδυνο εγχείρημα, διότι, αν ολόκληρη η συμφωνία κυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια, ορισμένα από αυτά μπορεί να φέρουν αντίρρηση στο κείμενο, όπως συνέβη ήδη στο παρελθόν», εξηγεί η Peggy Corlin, ανώτερη δημοσιογράφος του Euronews για την εμπορική πολιτική.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να διαχωρίσει το εμπορικό μέρος από το πολιτικό, έτσι ώστε το Συμβούλιο των κρατών μελών να ψηφίσει το κείμενο με ειδική πλειοψηφία. Θα ψηφιστεί επίσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με απλή πλειοψηφία, οπότε υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να εφαρμοστεί γρήγορα», πρόσθεσε.
Η Γαλλία, η Πολωνία και η Ιταλία συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο επιφυλακτικών κρατών μελών, φοβούμενες τις επιπτώσεις στον σημαντικό αγροτοβιομηχανικό τους τομέα. Τουλάχιστον 15 κράτη μέλη, που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ, πρέπει να ψηφίσουν υπέρ της εμπορικής συμφωνίας προκειμένου αυτή να τεθεί σε ισχύ.
Ο γεωργικός τομέας είναι ένας από τους μεγαλύτερους επικριτές της συμφωνίας, γι' αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσθεσε πρόσφατα εγγυήσεις σε ένα νέο νομικό κείμενο που θα προσαρτηθεί στη συμφωνία. Αυτές περιλαμβάνουν ποσοστώσεις οι οποίες περιορίζουν τις εισαγωγές προϊόντων που θεωρούνται πιο ευαίσθητα (όπως το βόειο κρέας, τα πουλερικά, η ζάχαρη, το ρύζι και το μέλι) και ένα ταμείο ύψους 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για να βοηθηθούν οι αγρότες που πλήττονται από τις κρίσεις της αγοράς.
Μια νέα γεωπολιτική στάση μετά το «Πρώτα η Αμερική»
Ένας από τους παράγοντες που οδηγούν στην ταχύτερη κύρωση είναι η αλλαγή της γεωπολιτικής κατάστασης από τότε που ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις με τη Mercosur πριν από περίπου 25 χρόνια.
«Ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος για τη Λατινική Αμερική είναι πλέον η Κίνα. Πρέπει επίσης οπωσδήποτε να συνάψουμε αυτήν τη συμφωνία για να γίνουμε πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος για τη Λατινική Αμερική», δήλωσε ο Karel Lannoo, διευθύνων σύμβουλος της δεξαμενής σκέψης CEPS (Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής) που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
«Μετά τη σχεδόν σκανδαλώδη εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ, η ΕΕ θα μπορούσε να θεωρηθεί αναξιόπιστος εταίρος», δήλωσε ο Lannoo για τη συμφωνία που κλείστηκε τον Αύγουστο, η οποία θα αυξήσει τους δασμούς στο 15% για περίπου το 70% των προϊόντων της ΕΕ που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Η συμφωνία με τη Mercosur θα αυξήσει επίσης την πρόσβαση σε βασικές πρώτες ύλες, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τη βιομηχανία της ΕΕ. «Είναι και πάλι μια ευκαιρία για εμάς προκειμένου να μειώσουμε δραστικά την τεράστια εξάρτηση που έχουμε από την Κίνα, η οποία δημιουργήθηκε χωρίς να το καταλάβουμε», δήλωσε ο αναλυτής του CEPS.
Μια ομάδα αριστερών ευρωβουλευτών ηγείται ενός σχεδίου ψηφίσματος για να μπλοκαριστεί η διαδικασία κύρωσης της συμφωνίας με τη Mercosur ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, επικρίνοντας τη λύση που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δείτε το βίντεο εδώ!
Δημοσιογράφος: Isabel Marques da Silva
Παραγωγή περιεχομένου: Pilar Montero López
Παραγωγή βίντεο: Zacharia Vigneron
Γραφικά: Loredana Dumitru
Συντονισμός σύνταξης: Ana Lázaro Bosch και Jeremy Fleming-Jones