Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού φρενάρει τα σχέδια επανεξοπλισμού
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ότι επιθυμεί να αναβαθμιστούν ή να επανεκπαιδευτούν 600.000 άτομα για την αμυντική βιομηχανία μέχρι το 2030, καθώς ο τομέας δυσκολεύεται να προσλάβει προσωπικό με τον απαιτούμενο ρυθμό για να καλύψει τις ανάγκες επανεξοπλισμού.
Το σχέδιο αναβάθμισης δεξιοτήτων αποτελεί μέρος μιας σειράς μέτρων που παρουσίασε η Κομισιόν την Τετάρτη στο πλαίσιο του οδικού χάρτη Μετασχηματισμού της Αμυντικής Βιομηχανίας, ο οποίος περιλαμβάνει επίσης μια λεγόμενη Πλατφόρμα Ταλέντου για την υποστήριξη μαθητειών σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, startups και scaleups που δραστηριοποιούνται σε διπλής χρήσης τεχνολογίες και αμυντικές εφαρμογές.
Η ΕΕ τρέχει για επανεξοπλισμό – κυρίως με εξοπλισμό κατασκευής εντός Ευρώπης – πριν από το τέλος της δεκαετίας, εκτιμώντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να βρεθεί σε θέση να επιτεθεί σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Ωστόσο, ένα από τα κύρια προβλήματα είναι η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, αποτέλεσμα εν μέρει δεκαετιών υποεπένδυσης στην άμυνα από τα κράτη μέλη.
Μετά από χρόνια υποχώρησης, η αγορά εργασίας στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία άρχισε να ανακάμπτει το 2022, μετά την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία ώθησε τις ευρωπαϊκές χώρες να δεσμευτούν σε σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών τους.
Το 2023, η αμυντική βιομηχανία της ΕΕ δημιούργησε περίπου 581.000 θέσεις εργασίας, και στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα φέτος έδειξαν ότι, ενώ οι αγγελίες στον τομέα έχουν μειωθεί ελαφρώς από την κορύφωση στα τέλη του 2022, παραμένουν 41% υψηλότερες σε σχέση με τα επίπεδα του 2021.
Ωστόσο, ο τελευταίος οδικός χάρτης της Κομισιόν αναφέρει ότι το κενό σε εργατικό δυναμικό και δεξιότητες στον τομέα «απειλεί τις επιχειρησιακές δυνατότητες και επομένως επηρεάζει την ασφάλεια της ΕΕ».
Η έλλειψη αυτή, προσθέτει, αποτελεί πρόβλημα τόσο για την πλευρά της προσφοράς, όπου αναπτύσσονται επαναστατικές τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική τεχνολογία για εφαρμογές στην άμυνα, όσο και για την πλευρά της ζήτησης, όπου οι ένοπλες δυνάμεις και οι φορείς προμηθειών χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις για να αποκτήσουν και να ενσωματώσουν γρήγορα αυτά τα νέα συστήματα.
Προετοιμασία για την άμυνα
Για να γεφυρωθεί το κενό, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ θέλει να δημιουργήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα Skills Guarantee για να βοηθήσει «εργαζόμενους από τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και τις σχετιζόμενες αλυσίδες προμηθειών που υφίστανται αναδιάρθρωση ή διατρέχουν κίνδυνο ανεργίας να μεταβούν σε θέσεις εργασίας σε αναπτυσσόμενους στρατηγικούς τομείς όπως η άμυνα», αναφέρει ο οδικός χάρτης.
Ο Άντριους Κουμπίλιους, Ευρωπαίος Επίτροπος για την Άμυνα, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τα μέτρα στοχεύουν στην «αναβάθμιση περίπου του 12% του υπάρχοντος εργατικού δυναμικού στον τομέα της άμυνας και της αεροδιαστημικής κάθε χρόνο και στην επανεκπαίδευση 600.000 ατόμων για την αμυντική βιομηχανία μέχρι το 2030».
Η Κομισιόν επιδιώκει επίσης να δημιουργήσει μια Πλατφόρμα Ταλέντου για την Αμυντική Βιομηχανία της ΕΕ, η οποία θα υποστηρίζει μαθητείες μέσω ενός συστήματος κουπονιών. Το πιλοτικό πρόγραμμα προβλέπει την παράδοση 300 κουπονιών σε φοιτητές.
«Η ιδέα είναι να προσφέρουμε σε περίεργα και ευφυή μυαλά την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τι απαιτείται για να ενσωματωθεί η καινοτομία στο αμυντικό οικοσύστημα», είπε ο αξιωματούχος της Κομισιόν.
Το τελευταίο σκέλος της στρατηγικής είναι να αξιοποιηθούν υπάρχουσες ευρωπαϊκές διαδικτυακές εκπαιδευτικές πλατφόρμες, όπως η EUSPA Space Academy και οι Digital Skills Academies, για την ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται με την άμυνα.
Η Κομισιόν προβλέπει επίσης τη δημιουργία μιας αυτόνομης Ακαδημίας Δεξιοτήτων για την Αμυντική Βιομηχανία της ΕΕ, αλλά όχι πριν από το 2028, όταν το μπλοκ θα εισέλθει σε μια νέα προγραμματική περίοδο.