Διάβρωση: Ο νούμερο ένα εχθρός του εδάφους στην Ευρώπη

Πώς θα αποτρέψουμε τη διάβρωση και τη ρύπανση του εδάφους; Επιστήμονες στη βόρεια Ιταλία, ως μέρος ενός μεγάλου ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος που ονομάζεται ESDAC αποσκοπούν στην καλύτερη προστασία της γης που μας τρέφει και μας προστατεύει.

Τα ευρωπαϊκά εδάφη αντιμετωπίζουν πολλαπλές απειλές, τη διάβρωση, τη ρύπανση, τη μείωση της βιοποικιλότητας, την αστικοποίηση .Οι επιστήμονες του εδάφους, οι βιολόγοι του εδάφους, οι γεωργικοί μηχανικοί για να κατανοήσουν τι συμβαίνει κάτω από τα πόδια μας συλλέγουν δείγματα εδάφους. Όπως μας λέει, η Οϊχάνε Φερνάντεζ Ουγκάλντε,γεωργική μηχανικός του Κοινού Κέντρου Ερευνών:«Συλλέξαμε 25.000 δείγματα από όλη την Ευρώπη που αναλύσαμε για να μελετήσουμε τις φυσικές, χημικές και βιολογικές τους ιδιότητες».

Πώς επιλέγονται τα σημεία δειγματοληψίας;
«Προσπαθούμε να επιλέγουμε τις περιοχές ώστε να δώσουμε μία ομοιογενή εκπροσώπηση όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Επιλέγονται ανάλογα με την κάλυψη της γης, με τη χρήση του εδάφους, τις κλιματικές συνθήκες και τα διάφορα είδη των εδαφών ».

[Actu] Atlas mondial de la #biodiversité des #sols via EU_ScienceHub</a> & <a href="https://twitter.com/theGSBI">theGSBI avec Inra_France</a> et partenaires <a href="https://t.co/4CMA8kMJe8">https://t.co/4CMA8kMJe8</a></p>&mdash; INRA Île-de-France (INRA_IDF) 24 mai 2016

Για παράδειγμα,σε ένα καλλιεργήσιμο έδαφος: ένα χωράφι με καλαμπόκια νέας συγκομιδής. Οι ερευνητές λένε ότι φέρει σημάδια από τον κύριο εχθρό
του εδάφους: τη διάβρωση.

Η βροχή, οι ακατάλληλες γεωργικές πρακτικές και η τοπογραφία ευθύνονται για την απομάκρυνση ετησίως περίπου 2,4 τόνων ανά εκτάριο γόνιμου εδάφους σε όλη την Ευρώπη.

Η κατανόηση της κατάστασης βοηθά τους ερευνητές να προτείνουν τεχνικές πρόληψης κατά της διάβρωσης του εδάφους.

Για τον Πάνο Πανάγο, ειδικό στη διάβρωση του εδάφους του Κοινού Κέντρου Ερευνών: «Είμαστε σε θέση να συνιστούμε στους αγρότες τι πρακτικές μπορούν να ακολουθούν, μπορούμε να τις συνοψίσουμε. Μειωμένο όργωμα, αφού έχουν κάνει τη συγκομιδή τα υπολείμματα να τα αφήνουν στο χωράφι και πολλές φορές να αφήνουν γρασίδι στα όρια του χωραφιού».

Οι επιστήμονες από το Κοινό Κέντρο Ερευνών στοχεύουν στην λεπτομερή κατανόηση του τι συμβαίνει κάτω από τα πόδια μας, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να καθορίσει καλύτερα τις πολιτικές για μια σωστή και βιώσιμη διαχείριση των εδαφών της.

Πολλά διακυβεύονται, λένε οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με τον Αργουίν Τζόουνς, επιστήμονα:« Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν το έδαφος ως πηγή τροφής, επειδή, για παράδειγμα, το 99,9% των θερμίδων που καταναλώνουμε προέρχονται από χερσαίες καλλιέργειες. Ωστόσο, τα εδάφη εκτελούν και άλλες λειτουργίες, όπως καθαρίζουν το νερό, αμβλύνουν τις επιπτώσεις των πλημμυρών, καταπολεμούν την αλλαγή του κλίματος με την δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και την παγίδευσή του στο έδαφος. Και εξουδετερώνουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης».

Για την επίτευξη αυτών των στόχων, τα εδάφη πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση.

Ένας καλός δείκτης είναι η βιοποικιλότητα που φιλοξενούν.

Οι ερευνητές λαμβάνουν επίσης δείγματα από δάση, για παράδειγμα, για περαιτέρω βιολογική ανάλυση.

Εκτιμούμε ότι σε 10 στρέμματα εδάφους υπάρχουν περίπου 5 τόνοι ζωντανών οργανισμών. Αυτό αντιστοιχεί περίπου με το βάρος 100 προβάτων»,λέει ο Αλμπέρτο Οργιάτζι βιολόγος.

Know what it is? Check out the JRC Global Soil Biodiversity Atlas and learn more about #soilhttps://t.co/QbJd7ZVxxmpic.twitter.com/UZudkuKrXs

— Tremeur Denigot (@TremeurDenigot) May 24, 2016

Οι κλασική βιολογικές αναλύσεις θα πρέπει να συνδυαστούν με εξελιγμένες μελέτες του DNA για να προσδιοριστούν με μεγαλύτερη ακρίβεια οι διαφορετικοί
τύποι των βιολογικών κοινοτήτων των εδαφών.

« Μελετώντας τις ακολουθίες DNA που παίρνουμε από το έδαφος είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε τι είδους ζωντανοί οργανισμοί διαβιούν σε αυτό. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τη βιοποικιλότητα ενός συγκεκριμένου εδάφους».

Άτλαντες, διαδραστικές βάσεις δεδομένων, μοντέλα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού είναι τα τελικά αποτελέσματα της ερευνητικής προσπάθειας που δεσμεύεται να συνεχίσει την αναζήτηση στα μυστικά των εδαφών μας.