Καθώς ο σάλος για την Τεχνητή Νοημοσύνη κοπάζει, ρωτήσαμε ειδικούς πώς αλλάζει η εμπειρία χρήστη και γιατί η «βαρετή» ΤΝ θα ξεπεράσει τα φανταχτερά εργαλεία
Από επιθετικά chatbot τεχνητής νοημοσύνης έως ακατανόητες περιλήψεις προϊόντων στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το «AI slop» (μαζική παραγωγή χαμηλής ποιότητας περιεχομένου από τεχνητή νοημοσύνη) γνώρισε πραγματικά άνθηση το 2025, μολύνοντας μηχανές αναζήτησης, πλατφόρμες αγορών και ακόμη και τα επίσημα κανάλια επικοινωνίας του Λευκού Οίκου.
Ο όρος, που περιγράφει χαμηλής ποιότητας και γενικά ανεπιθύμητο περιεχόμενο παραγόμενο από AI, κυκλοφορεί στο διαδίκτυο από τις αρχές της δεκαετίας του 2020, αλλά τα δεδομένα δείχνουν ότι έφτασε σε νέο αποκορύφωμα φέτος.
Η εταιρεία διαδικτυακών μέσων, κοινωνικής και καταναλωτικής ευφυΐας Meltwater διαπίστωσε ότι το 2025 οι αναφορές στο «AI slop» σε ολόκληρο το Ίντερνετ αυξήθηκαν εννεαπλάσια σε σχέση με το 2024, με την αρνητική διάθεση να αγγίζει το 54% τον Οκτώβριο.
Το φαινόμενο (και η συζήτηση γύρω από αυτό) δεν δείχνει να σταματά· σύμφωνα με την εταιρεία βελτιστοποίησης για μηχανές αναζήτησης (SEO) Graphite, τα άρθρα που δημιουργούνται από AI αποτελούν πλέον πάνω από το μισό του αγγλόφωνου περιεχομένου στον ιστό.
Το «AI slop» κέρδισε μάλιστα τον τίτλο «Λέξη της Χρονιάς» για το 2025 από το Merriam-Webster και το εθνικό λεξικό της Αυστραλίας.
Καθώς το 2025 φτάνει στο τέλος του, κοιτάζουμε πώς τα χαρακτηριστικά AI άλλαξαν ορισμένους από τους πιο χρησιμοποιημένους ιστότοπους του διαδικτύου και μοιραζόμαστε προβλέψεις για το πώς μπορεί να είναι το 2026 στον Παγκόσμιο Ιστό.
«Λύσεις σε αναζήτηση προβλήματος»
Μέσα στην άνοδο του «AI slop», τον συνεχιζόμενο υπερβολικό θόρυβο γύρω από την ΤΝ που τροφοδοτεί τις χρηματαγορές και την κούρσα για κυριαρχία στη νέα οικονομία που αναδύεται γύρω από αυτές τις τεχνολογίες, οι σχεδιαστές προϊόντων βρέθηκαν στη μέση, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές του σχεδιασμού εμπειρίας χρήστη (UX).
«Στον χώρο του design υπάρχει μεγάλη πίεση να δείξουμε στους μετόχους: “Κοιτάξτε, βάλαμε AI στο προϊόν μας”», είπε η Kate Moran, αντιπρόεδρος έρευνας και περιεχομένου στη Nielsen Norman Group, εταιρεία έρευνας και σχεδιασμού που συμβουλεύει ερευνητές παγκοσμίως και σχεδιαστές εμπειρίας χρήστη (UX).
«Αυτό είναι σχεδιασμός καθοδηγούμενος από την τεχνολογία: ξεκινάς από το εργαλείο και μετά προσπαθείς να βρεις ένα πρόβλημα που ενδεχομένως το εργαλείο θα μπορούσε να λύσει. Υπάρχει πίεση να ξεκινήσεις από τη λύση και να πας προς τα πίσω για να βρεις το πρόβλημα, κάτι που είναι αντίθετο με τον τρόπο που πρέπει να γίνεται ο σχεδιασμός», είπε στο Euronews Next.
Τα προηγούμενα χρόνια, οι σχεδιαστές προϊόντων είχαν αναλάβει να ενσωματώνουν την AI παντού, είπε η Moran, ακόμη κι όταν μπορεί να μην έχει νόημα.
Έφερε ως παράδειγμα τη Meta, η οποία εισήγαγε πέρυσι στο Instagram λειτουργία αναζήτησης με AI, αντικαθιστώντας το παραδοσιακό πεδίο αναζήτησης.
«Έκαναν πολύ γρήγορα πίσω, γιατί είμαι σίγουρη ότι ο κόσμος εξοργίστηκε», είπε. «Πιστεύεις ότι ένα πεδίο αναζήτησης κάνει ένα συγκεκριμένο πράγμα, και ξαφνικά, όταν αρχίζεις να πληκτρολογείς εκεί, μιλάς σε ένα chatbot AI ενώ δεν το ήθελες. Είναι μια κακή εμπειρία.»
Φέτος, το «AI slop» πέρασε και στον φυσικό κόσμο, με καταναλωτικό hardware με επίκεντρο την AI, όπως το Humane AI Pin, να λαμβάνει κατακεραυνωτικές κριτικές από χρήστες και στελέχη, μεταξύ των οποίων και η CEO της Logitech, Hanneke Faber.
«Ό,τι κυκλοφορεί εκεί έξω είναι μια λύση που ψάχνει για ένα πρόβλημα που δεν υπάρχει», είπε η Faber σε συνέντευξή της στο Bloomberg.
Από την ενεργή αντίδραση στην παθητική αδιαφορία
Η Meta υπήρξε ιδιαιτέρως δραστήρια στην υιοθέτηση εργαλείων AI και περιεχομένου παραγόμενου από AI, λανσάροντας φέτος μια νέα εφαρμογή αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στο «AI slop».
Σε ανταπόκριση στην εφαρμογή Sora της OpenAI, που βοηθά τους χρήστες να δημιουργούν βίντεο με AI, η Meta παρουσίασε το «Vibes» στις ευρωπαϊκές αγορές τον Νοέμβριο. Η εταιρεία περιγράφει την πλατφόρμα ως «ένα ολοκαίνουργιο feed όπου μπορείτε να δημιουργείτε και να μοιράζεστε σύντομα βίντεο παραγόμενα από AI, να κάνετε remix περιεχομένου άλλων και να εξερευνάτε έναν κόσμο φανταστικών δυνατοτήτων».
Ωστόσο, σύμφωνα με εσωτερικά δεδομένα που είδε το Business Insider, το Vibes δεν προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στην Ευρώπη, φέρνοντας μόλις 23.000 καθημερινούς ενεργούς χρήστες στις πρώτες εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του. Τα μεγαλύτερα κοινά εντοπίστηκαν σε Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, σύμφωνα με την έκθεση, με 4.000 έως 5.000 καθημερινούς ενεργούς χρήστες σε κάθε χώρα.
Η εταιρεία δεν δημοσιεύει δημόσια στοιχεία χρηστών και δεν απάντησε στο αίτημα του Euronews Next για σχολιασμό.
Η στροφή της Meta προς περιεχόμενο παραγόμενο από AI είναι ιδιαίτερα παράδοξη, δεδομένου ότι νωρίτερα φέτος η εταιρεία δήλωνε πως αντιμετωπίζει το «μη πρωτότυπο περιεχόμενο» και συμβούλευε τους δημιουργούς να προτιμούν την «αυθεντική αφήγηση» έναντι σύντομων, χαμηλής αξίας βίντεο.
Γιατί περισσότερο AI δεν είναι πάντα η λύση
Σύμφωνα με τη Moran, τα εντυπωσιακά εργαλεία AI συχνά δεν είναι αυτό που αναζητούν οι χρήστες σε ένα ψηφιακό προϊόν ή υπηρεσία. Μπορούν να μπερδέψουν τους χρήστες, αμφισβητώντας τη βασική τους κατανόηση για το πώς υποτίθεται ότι λειτουργούν εξαρχής αυτές οι υπηρεσίες, αυτό που η ίδια αποκαλεί το «νοητικό μοντέλο» τους.
Για τον Daniel Mügge, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ που μελετά την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση της AI μέσω του έργου RegulAite, αυτό αντανακλά ένα μεγαλύτερο ζήτημα στις προτεραιότητες των εταιρειών τεχνολογίας.
«Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο, και θα έπρεπε να μας ανησυχεί πραγματικά, πως αρκετές από αυτές τις εταιρείες έχουν εμπλακεί σε έναν αγώνα μεταξύ τους», είπε στο Euronews Next.
«Φαίνεται να πρόκειται για ένα απελπισμένο στοίχημα του τύπου όλα ή τίποτα για άλλες μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, που ουσιαστικά παίζουν όλα για όλα στο αν μπορούν ακόμη να βρουν τρόπο να κερδίσουν την OpenAI στο δικό της παιχνίδι», πρόσθεσε.
Η γενετική AI έχει λάβει δυσανάλογα πολλή προσοχή, σύμφωνα με τον Mügge, αν αναλογιστεί κανείς τον σχετικά περιορισμένο αντίκτυπό της στο σύνολο της οικονομίας. Είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν καλύτερα να επενδύσει σε AI που αντιμετωπίζει συγκεκριμένα κοινωνικά ζητήματα, όπως η ρομποτική ή η μεταποίηση.
«Βλέπουμε ότι αρκετές επενδύσεις σε AI καταλήγουν σε εφαρμογές που κάνουν την κοινωνία χειρότερη και όχι καλύτερη», είπε ο Mügge, αναφέροντας ως παράδειγμα τα εργαλεία AI στη διαφήμιση, μια εφαρμογή που θεωρεί ενεργά επιβλαβή.
«Αυτό είναι το είδος της επένδυσης που πιστεύω ότι δεν χρειαζόμαστε και, αν δεν το έχουμε εδώ στην Ευρώπη για παράδειγμα, είναι καλό αντί για κακό.»
Μπορεί η «βαρετή» ΤΝ να αποδειχθεί καλύτερη μακροπρόθεσμα;
Η αντίδραση στην ποσότητα του «AI slop» που καταλαμβάνει το ίντερνετ έχει οδηγήσει ορισμένους ιστότοπους, συμπεριλαμβανομένων των Pinterest και YouTube, να εισαγάγουν λειτουργίες που επιτρέπουν στους χρήστες να περιορίζουν την ποσότητα περιεχομένου παραγόμενου από AI που βλέπουν.
Τέτοιες λειτουργίες, μαζί με πιο πρακτικά εργαλεία AI που απαιτούν λιγότερη αλληλεπίδραση από τον χρήστη, είναι θετικά στοιχεία στη διαδικτυακή εμπειρία χρήστη, είπε η Moran.
«Τα πράγματα που μπορεί να κάνει αυτή η τεχνολογία και είναι πραγματικά χρήσιμα, που πιστεύω ότι όντως αλλάζουν τα προϊόντα που σχεδιάζουμε και τον τρόπο που δουλεύουμε, δεν είναι τα εντυπωσιακά», είπε.
Ως χρήσιμο, όσο κι αν είναι βαρετό, χαρακτηριστικό AI, ανέφερε τη σύνοψη κριτικών προϊόντων με AI του Amazon, η οποία βελτιώνει την εμπειρία του χρήστη χωρίς να αλλάζει θεμελιωδώς τον τρόπο που αλληλεπιδρά με την υπηρεσία.
«Το να μπορείς να δώσεις μια γρήγορη ποιοτική σύνοψη του πώς αισθάνονται οι άνθρωποι για το προϊόν είναι πραγματικά πολύτιμο και δεν απαιτεί καμία αλληλεπίδραση. Το μόνο που έχουν να κάνουν οι άνθρωποι είναι να το διαβάσουν», είπε.
Το να δοθεί χώρος σε μικρότερες εταιρείες που φτιάχνουν χρήσιμα προϊόντα, τα οποία μπορεί να μην τραβούν τόσο την προσοχή, θα μπορούσε επίσης να είναι ένας καλός τρόπος για τα τεχνολογικά οικοσυστήματα στην Ευρώπη να χαράξουν ξεχωριστό δρόμο, σύμφωνα με τον Mügge.
«Πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο για σχετικά μικρότερες, πολύ πιο εξειδικευμένες εταιρείες να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο σε αυτό. Και τότε δεν χρειάζεται να ανησυχούμε τόσο ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκός ανταγωνισμός για την OpenAI», είπε ο Mügge.
Και ο Mügge και η Moran συμφωνούν ότι το ρεύμα φαίνεται να αλλάζει, καθώς ο θόρυβος γύρω από την AI δίνει τη θέση του σε πιο στοχευμένο σχεδιασμό προϊόντων και στρατηγική που εστιάζει στον αντίκτυπο.
«Κανείς δεν ξέρει τι ακολουθεί ή προς τα πού θα εξελιχθεί η τεχνολογία από εδώ και πέρα», είπε η Moran.
«Αυτή τη στιγμή, αυτά τα μικρότερα, πιο στενά οριοθετημένα χαρακτηριστικά είναι πολύ πιο εύκολα στη χρήση για τον κόσμο και, ακόμη κι αν δεν είναι εντυπωσιακά ή “σέξι”, μπορούν να κάνουν πραγματικά μεγάλη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων», πρόσθεσε.