Ο Ούγκο Τσάβες επανεξελέγη τον περασμένο Οκτώβριο για δεύτερη συνεχόμενη θητεία, την οποία ίσως να μην προλάβει καν να αρχίσει. Άγνωστο παραμένει αν θα δώσει το παρών στην ορκωμοσία στις 10 Ιανουαρίου και αν θα είναι σε θέση να συνεχίσει.
Το μέλλον είναι αβέβαιο και ο διοικητής δεν έχει διορίσει ακόμη επισήμως τον διάδοχό του.
Ο αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Νίκολας Μαδούρο, από τους πιο έμπιστους ανθρώπους του Ούγκο Τσάβες, αναμένεται να είναι ο άνθρωπος που θα τον διαδεχτεί στην εξουσία. Υποψήφιος είναι και ο επικεφαλής του κοινοβουλίου Ντιοσντάντο Καμπέλο. Οι δύο άνδρες δεν έχουν την ίδια πορεία. Ο Καμπέλο είναι στρατιώτης αλλά δεν έχει καμία επαφή με την Κούβα.
Ο Μαδούρο είναι πρώην συνδικαλιστής και όπως και ο Τσάβες έχει στενές επαφές με τους αδερφούς Κάστρο.
Πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στη Βενεζουέλα; Ποιο μονοπάτι θα ακολουθήσει η χώρα; Να περιμένουμε νέες εκλογές, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, ή αναβολή της διαδικασίας;
Ο καθηγητής Μπόρις Μαρτίνοφ από το Λατινοαμερικανικό Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών μας δίνει τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά.
Μπόρις Μαρτίνοφ: Νομίζω πως οι προσταγές του Συντάγματος θα ακολουθηθούν κατά γράμμα. Ο,τιδήποτε άλλο θα βλάψει τα συμφέροντα των αρχών. Δεν ξέρουμε όμως πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό. Ισως δούμε το σενάριο της κυβερνητικής συνέχειας, με τον Τσάβες να παραδίδει όλες τις εξουσίες στον αντιπρόεδρο Νικολάς Μαδούρο κι εκείνος με τη σειρά του να προγραμματίσει τις επόμενες εκλογές μέσα σε 30 μέρες. Ή το άλλο σενάριο, όπου η εξουσία περνάει στο νεοεκλεγέντα πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης. Ο οποίος όμως και πάλι θα κινήσει τις διαδικασίες για τη διεξαγωγή εκλογών μέσα σε 30 μέρες, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα.
Δημοσιογράφος: Να περιμένουμε πιο δραστικές κινήσεις από την αντιπολίτευση, ή ακόμα και βίαιες εξελίξεις;
Μαρτίνοφ:Πράγματι, η αντιπολίτευση πιθανόν να γίνει πιο δραστήρια. Διότι, για παράδειγμα, παρά τις συνεχείς εκλογικές νίκες του Τσάβες, έχει καταφέρει σημαντική πρόοδο. Το κυριότερο ήταν πως κατέβασε ένα κοινά αποδεκτό υποψήφιο. Οσο για τα ακραία σενάρια, όπως ήδη είπα, μόνο κακό θα κάνουν στη Βενεζουέλα. Η χώρα είναι απόλυτα ενταγμένη στις Λατινοαμερικανικές δομές, όπου η δημοκρατία αποτελεί κανόνα. Και κάθε παραβίαση των δημοκρατικών αρχών μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις, κι έχουμε το πρόσφατο παράδειγμα της Παραγουάης.
Δημοσιογράφος: Κι αν ο Τσάβες πεθάνει ή δεν είναι ικανός να κυβερνήσει, τι ξέρουμε για το διάδοχό του, το Νικολάς Μαδούρο;
Μαρτίνοφ: Δυστυχώς, δεν ξέρουμε και πολλά.
Είναι βέβαιο πάντως ότι έχει τις ίδιες ιδέες και τα ίδια ιδανικά με αυτά του Τσάβες. Οπως και να‘χει πάντως, και όπως λένε στο ποδόσφαιρο, ο «τσαβισμός» έχει ένα πολύ μεγάλο πάγκο αναπληρωτών. Συνεπώς, ο επόμενος πρόεδρος, είτε είναι ο Μαδούρο, ή ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Καμπέγιο ή οποισδήποτε άλλος, το πρώτο και σημαντικότερο που έχει να κάνει είναι να ξεκινήσει διάλογο με την αντιπολίτευση.
Δημοσιογράφος: Επιμένω… Αν ο Τσάβεζ βγει από το προσκήνιο, τι μονοπάτι θα ακολουθήσει η Βενεζουέλα;
Μαρτίνοφ: Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν η Βενεζουέλα, και συγκεκριμένα ο Ούγκο Τσάβες, που έδωσαν την πρώτη ώθηση σε αυτή τη λεγόμενη αριστερή στροφή της Λατινικής Αμερικής. Ακολούθησαν, με τη μια μορφή ή την άλλη, η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Βολιβία, το Εκουαδόρ. Ομως όσο κι αν έχει διάφορες μορφές, αυτή η αριστερή διακυβέρνηση χαρακτηρίζεται πάντα από ισχυρές κρατικές δομές με ισχυρή κοινωνική συνιστώσα. Επίσης από οικονομία της αγοράς, έστω και με παραλλαγές, και από εθνικά συμφέροντα όχι όμως εθνικιστικά που υπαγορεύουν την εξωτερική πολιτική. Νομίζω ότι, ενώ έχει ακολουθήσει αυτό το καλούπι ανάπτυξης, σταδιακά η Βενεζουέλα θα απαλλαγεί από αυτό τον ριζοσπαστισμό του Τσάβες, τον παραφουσκωμένο αντι-αμερικανισμό του, κι όλα τα σοσιαλιστικά συνθήματα που δεν είναι πλέον τόσο δημοφιλή.
Διότι η εποχή για αυτές τις αντιθέσεις σοσιαλιστές, καπιταλιστές, αριστερά, δεξιά έχει πια περάσει.
Αυτό που έρχεται τώρα είναι η εποχή των πολιτικών με προσανατολισμό εθνικό και πολιτισμικό.