Το Ιράν απασχόλησε την παγκόσμια κοινότητα το τελευταίο διάστημα με το νέο γύρο των διεθνών διαπραγματεύσεων αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα αλλά και με την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.
Η δημοσιογράφος του Euronews Φαρίμπα Μαβαντάτ συνομίλησε με τον Μοχάμεντ Τζαβάντ Λαριτζανί, Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ιράν και σύμβουλο του πνευματικού ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Χαμενεΐ.
Euronews: “Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει πολλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αδικαιολόγητη φυλάκιση, βασανιστήρια αλλά και κατά καιρούς εκτελέσεις ανηλίκων. Τι έχετε να πείτε για αυτό;”
Λαριτζανί: “Για όνομα του θεού. Δεν λέω ότι έχουμε φτάσει το τέλειο, αλλά εκτιμώ ότι η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι χειρότερη από άλλες χώρες που μας κατηγορούν. Πολλές από αυτές τις χώρες είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μέθοδος αυτή έχει και άλλη ανάγνωση. Επιχειρούν να ασκήσουν πίεση στο Ιράν. Αυτή τη φορά ανοίγει ένα άλλο μέτωπο”.
Euronews: “Η έκθεση αυτή όμως βασίζεται σε 169 συνεντεύξεις και έρευνες για διάφορες περιπτώσεις παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν. Επιπλέον βασίζεται, εκτός από τα Ηνωμένα Έθνη, στο πόρισμα τριών από τις πιο αξιοσέβαστες οργανώσεις στον κόσμο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρόκειται για τη Διεθνή Αμνηστία, τους Δημοσιογράφους χωρίς σύνορα και το Παρατηρητήριο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν μπορείτε να πείτε ότι όλοι είναι προκατειλημμένοι. Πρέπει να υπάρχει μικρή ή μεγάλη δόση αλήθειας”.
Λαριτζανί: “Το ζήτημα της αξιοπιστίας σε αυτήν την έκθεση είναι πολύ σοβαρό. Συμφωνούμε ότι ορισμένοι από τους νόμους μας χρειάζονται τροποποίηση και υπόκεινται στην κριτική της Δύσης. Αναφορικά με τον αριθμό των εκτελέσεων στο Ιράν πιστεύουμε ότι ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος και αυτό είναι πολύ κακό. Θα πρέπει να αλλάξει ο νόμος. Υπάρχουν εγκλήματα που συνδέονται με τη διακίνηση ναρκωτικών, που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Περίπου το 74% των εκτελέσεων σχετίζεται με τη διακίνηση των ναρκωτικών. Κατά τη γνώμη μου αυτά δεν είναι εγκλήματα που πρέπει να επιφέρουν την θανατική ποινή. Αυτό όμως πρέπει να τροποποιηθεί με νόμο. Πολλά μέλη του κοινοβουλίου δεν συμφωνούν με εμένα”.
Euronews: “Μία από τις αμαρτίες για το ισλαμικό καθεστώς της χώρας είναι η λεγόμενη “προπαγάνδα εις βάρος του καθεστώτος”. Αυτό σημαίνει ότι αν εγώ εκφράσω την γνώμη μου ή έχω ένα blog θεωρείται ότι κάνω προπαγάνδα κατά του καθεστώτος. Για τον λόγο αυτό βρίσκονται στη φυλακή πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι και υφίστανται βασανιστήρια”.
Euronews: “Ναι, αλλά η χρήση του ίντερνετ είναι περιορισμένη λόγω της λογοκρισίας και των φίλτρων που έχετε επιβάλει”.
Λαριτζανί: “Αυτό είναι ένα θέμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχουν ζητήματα που λειτουργούν εις βάρος των ανθρώπων σε εθνικό επίπεδο όπως η κακοποίηση των παιδιών ή το σεξ των ανηλίκων. Πρέπει να παρακολουθούμε τέτοιες σελίδες ή να τις φιλτράρουμε”.
Euronews: “Τι θα συμβεί αν κάποιος ασκήσει κριτική στην άρχουσα τάξη;”
Λαριτζανί: “Όχι, αυτό δεν φιλτράρεται”.
Euronews: “Τι γίνεται με τα βασανιστήρια στις φυλακές;”
Λαριτζανί: “Τα βασανιστήρια στις φυλακές είναι αρρώστια, είναι έγκλημα. Ας μας συγκρίνουν όμως με τις Ηνωμένες Πολιτείες…”.
Euronews: “Δεν μπορείτε να δικαιολογήσετε ατασθαλίες στο Ιράν μόνο και μόνο επειδή συμβαίνουν και αλλού, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες”.
Λαριτζανί: “Γνωρίζετε καλά ότι δεν υπάρχει το απόλυτο καλό. Σύμφωνα με το νόμο τα βασανιστήρια θεωρούνται σοβαρό έγκλημα. Σύμφωνα με το νόμο του Ισλάμ, τη Σαρία τα βασανιστήρια μπορούν να επιφέρουν τη θανατική ποινή”.
Euronews: “Επί της ουσίας όμως;”
Λαριτζανί: “Επί της ουσίας θα συμφωνήσω μαζί σας. πρόσφατα αλλάξαμε εντελώς το νομικό πλαίσιο για την επίβλεψη της αστυνομίας στα κέντρα προσωρινής κράτησης. Εμείς δεν υπερασπιζόμαστε τις λάθος πρακτικές. Θέλουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες. Όταν πρόκειται για την διαχείριση των φυλακών μιλάμε για έλλειψη αποτελεσματικότητας και ικανότητας. Η διοίκηση των φυλακών δεν είναι ένα απλό ζήτημα. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε όλες αυτές τις παγίδες και τις ελλείψεις μας, αλλά όχι με τις άλλες χώρες να μας κουνάνε το δάχτυλο. Η δυτική κοινότητα και ειδικότερα οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και οι Ευρωπαίοι προσεγγίζουν το Ιράν με λάθος τρόπο”.
Euronews: “Επιτρέψτε μου να προχωρήσουμε στις επικείμενες εκλογές. Σε άλλες δημοκρατίες τα πολιτικά κόμματα ή οι οργανώσεις συνήθως αξιολογούν τους υποψηφίους. Στο Ιράν το κάνει αυτό το Συμβούλιο των Φρουρών, που απαρτίζεται από 12 άνδρες. Έξι διορίζονται από τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ και έξι από το δικαστικό σώμα. Τι σημαίνει αυτό για τον λαό του Ιράν;”
Lasrijani: “Η δουλειά του Συμβουλίου των Φρουρών δεν είναι να αξιολογούν υποψηφίους. Εξετάζουν κατά πόσο κάποιος έχει δικαίωμα να είναι υποψήφιος ή όχι. Αν κάποιος είχε εμπλακεί σε πραξικόπημα δεν μπορεί να είναι υποψήφιος. Ένας άνθρωπος που δεν σχετίζεται με το Ισλάμ δεν μπορεί να είναι υποψήφιος. Είναι σαν να θέλει κάποιος να γίνει πρόεδρος της Γαλλία και μην αναγνωρίζει τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας”.
Euronews: “Ας αναφερθούμε στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η χώρα βρίσκεται υπό στρατιωτική απειλή από τη διεθνή κοινότητα. Την ίδια ώρα ο πληθωρισμός έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Οι κυρώσεις έχουν κόστος. Όλα αυτά για ένα κακοσχεδιασμένο πυρηνικό πρόγραμμα”.
Λαριτζανί: “Η κατάσταση δεν είναι τόσο κακή όσο την περιγράψατε. Η χώρα επιβιώνει και προχωράει μπροστά. Η πυρηνική τεχνολογία δεν είναι ένα απλό ζήτημα εμπλουτισμού με ουράνιο κατά 20%. Πρέπει να ανήκουμε στη διεθνή κοινότητα και να είμαστε σαν τους άλλους πολίτες πρώτης κατηγορίας. Αυτό είναι ένα δικαίωμα που έχει κάθε Αμερικανός. Ανήκει σε μία ανοιχτή κοινωνία. Οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι ζούμε υπό το καθεστώς φόβου στο Ιράν. Αυτό είναι δικό τους πρόβλημα. Είναι παρανοϊκοί”.
Euronews: “Δεν θέλω να κρίνω το επιχείρημα της κάθε πλευράς. Για μένα αυτό είναι ρεαλιστική πολιτική. Το Ιράν είναι αντιμέτωπο με δύο επιλογές: να υποστεί τις κυρώσεις σύμφωνα με τις παρούσες συνθήκες ή να γίνει σαν τη Βόρεια Κορέα που απειλείται από στρατιωτική επίθεση. Τι από τα δύο επιλέγετε;”
Λαριτζανί: “Είμαστε πολύ καλύτερα και πολύ πιο πλούσιοι από πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης. Μία στρατιωτική επίθεση εναντίον του Ιράν δεν είναι εφικτή. Μπορεί να επιτεθεί η μία πλευρά ή η άλλη στο Ιράν, αλλά το Ιράν θα είναι αυτό που θα τερματίσει τον πόλεμο. Η τρίτη επιλογή είναι να καθίσουμε όλοι κάτω και να μας αναγνωρίσετε το δικαίωμα να είμαστε μέλος της διεθνούς κοινότητας στο πλαίσιο της συνθήκης περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων. Δεν θέλουμε κάτι περισσότερο από αυτό”.
Euronews: “Ας προχωρήσουμε στην εξωτερική πολιτική και τη Συρία. Γιατί υποστηρίζετε τον Μπασάρ Άσαντ;”
Λαριτζανί: “Η υποστήριξη του Μπασάρ Άσαντ είναι μέρος της περιφερειακής πολιτικής μας για την αντιμετώπιση της ηγεμονίας του Ισραήλ στην περιοχή. Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι θέλουν να επιβάλουν μια αλλαγή στη Συρία και επιθυμούν να βάλουν έναν δικτάτορα εκεί στο όνομα της δημοκρατίας, ο οποίος θα είναι ανδρείκελο του Ισραήλ. Ο καλύτερος τρόπος είναι ο εξής: να σταματήσουμε την παροχή όπλων στους τρομοκράτες που πάνε εκεί και ας επιτρέψουμε τις εκλογές στην αντιπολίτευση, στην όποια αντιπολίτευση. Όλοι πρέπει να συμμετέχουν στις εκλογές, και ο Μπασάρ Άσαντ συμφώνησε σε αυτό.Τότε το Ιράν θα στηρίξει την απόφαση του συριακού λαού”.