Το Λαχίτζ, το χωριό των τεχνιτών βρίσκεται στα βουνά του Καυκάσου στο Αζερμπαϊτζάν. Για αιώνες, οι δεξιοτέχνες χαλκουργοί του έχουν δημιουργήσει καταπληκτικά επιτραπέζια σκεύη και αντικείμενα, χρησιμοποιώντας παραδοσιακές τεχνικές που περνούν από γενιά σε γενιά.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο αζέρικο χωριό Λαχίτζ βρίσκεται σε ένα φαράγγι στα βουνά Νιάλ σε απόσταση τριών ωρών με το αυτοκίνητο από το Μπακού. Τα στενά σοκάκια, τα πέτρινα σπίτια, τα εργαστήρια και τα μαγαζιά μοιάζουν ακριβώς όπως ήταν, πριν από αιώνες.
Το Λαζίτζ είναι γνωστό ως το χωριό των τεχνητών. Εδώ ασχολούνται με την ύφανση χαλιών και την επεξεργασία του δέρματος. Αυτοί όμως που έχουν κάνει γνωστό το Λαχίτζ είναι οι χαλκουργοί του. Φτιάχνουν εντυπωσιακά σκεύη και αντικείμενα, που είναι διακοσμημένα περίτεχνα.
Ο Κεμπλεγί Αλίεφ είναι χαλκουργός: «Αυτό το εργαστήριο μετρά 300 χρόνια ζωής. Άνοιξε το 1725 και συνεχίζει να λειτουργεί. Οι πρόγονοί μου στην οικογένεια, οι προπάπποι, οι θείοι και τα παιδιά τους, όλοι έχουν περάσει από αυτό το εργαστήριο. Έρχομαι και δουλεύω εδώ από τότε που ήμουν πέντε ετών. Κάθε μέρα. Τώρα είμαι 50 και τα παιδιά μου θα είναι η όγδοη γενιά της οικογένειας που θα εργαστεί εδώ».
Η χαλκουργία είναι μία από τις πιο παλιές μορφές επεξεργασίας μετάλλου. Η πρακτική της μορφοποίησης και της διακόσμησης των χάλκινων αντικειμένων μετρά χιλιάδες χρόνια, από τότε που οι άνθρωποι βρήκαν πώς να εξάγουν αυτό το μέταλλο από τη γη.
Οι τεχνικές και οι μέθοδοι έχουν αλλάξει ελάχιστα στο πέρασμα των ετών. Οι ντόπιοι χαλκουργοί χρησιμοποιούν παραδοσιακά εργαλεία, όπως μεγάλα σφυριά και σμίλες. Είναι μια δύσκολη και κοπιαστική εργασία που απαιτεί δύναμη, πάθος και υπομονή.
Ο Χάτζι Αλίεφ τονίζει: «Ο Κεμπλεγί φτιάχνει ένα σκεύος από τον ανεπεξέργαστο χαλκό, το καλύπτει με ένα στρώμα κασσίτερου και μετά το φέρνει σε μένα. Εγώ κάνω τη διακόσμηση. Κάθε σκεύος είναι μοναδικό. Δεν μπορείς να κάνεις το ίδιο μοτίβο σε κάθε σκεύος. Κάθε φορά είναι διαφορετικό. Πηγή έμπνευσης είναι το σχήμα του. Η σμίλη είναι το μόνο εργαλείο που χρησιμοποιώ. Δεν τονίζω καν την διακόσμηση με μολύβι. Τη φαντάζομαι, πριν την εγχαράξω στο σκεύος».
Σήμερα τα επιτραπέζια χάλκινα σκεύη του Λαχίτζ φιλοξενούνται σε μερικά από τα πιο γνωστά μουσεία όλου του κόσμου, όπως για παράδειγμα στο Λούβρο. Ακόμη όμως και εδώ, θεωρούνται πολύτιμα. Ο Καμάλ Αλίεφ είναι διευθυντής του Κρατικού Φορέα Πολιτισμού και Ιστορίας του Λαχίτζ: «Η τέχνη του χαλκού στο Λαχίτζ μετρά πολλούς αιώνες. Έχουμε αποδείξεις ότι έφτιαχναν εδώ περίτεχνα επιτραπέζια σκεύη τον 11ο αιώνα. Πέρα όμως από αυτό, οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει σε διάφορες περιοχές του Αζερμπαϊτζάν χάλκινα νομίσματα, που είχαν κατασκευαστεί στο Λαχίτζ, τον Μεσαίωνα. Γνωρίζουμε επίσης ότι το 1923, υπήρχαν πάνω από 200 εργαστήρια χαλκού που λειτουργούσαν στο χωριό».
Το 2015, η τέχνη του χαλκού συμπεριλήφθηκε στην Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.