Αισιοδοξία για την επανεμφάνιση του πρασίνου και προειδοποιήσεις: Για να ξαναγεννηθεί το δάσος χρειάζεται πρόληψη και αναδάσωση, αλλά κυρίως να μην ξανακαεί.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι εικόνες της πύρινης λαίλαπας από τη βόρεια Εύβοια τον περασμένο Αύγουστο αμαύρωσαν το καλοκαίρι του 2021 και θα στοιχειώνουν για πάρα πολύ καιρό τις μνήμες των κατοίκων της περιοχής, όπου για ένα μήνα έβρεχε καύτρες και στάχτη.
Πέραν των περιουσιών που καταστράφηκαν, είτε πρόκειται για σπίτια είτε για καλλιέργειες, ο απολογισμός ως προς τα δάση είναι εφιαλτικός: Πάνω από μισό εκατομμύριο στρέμματα δασικής έκτασης, το ένα τρίτο των δασών της Εύβοιας, παραδόθηκαν στη μανία της φωτιάς.
Θα έλεγε κανείς πως για τον πράσινο πλούτο του νησιού ελπίδα δεν υπάρχει.
Κι όμως ίσως αυτή η πρόταση να μην είναι εντελώς σωστή. Κι αυτό γιατί στα δάση της βόρειας Εύβοιας η μονοτονία του αποκαρδιωτικού μαύρου αρχίζει σιγά σιγά και σπάει. Το πράσινο δείχνει πως η διαδικασία της αναγέννησης είναι ήδη σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με τον Νίκο Γεωργιάδη, συντονιστή προγράμματος δασών του WWF Ελλάδας, «υπάρχει αναγέννηση, αλλού πολύ καλή, αλλού λιγότερο καλή, αλλά σε γενικές γραμμές υπάρχει αναγέννηση. Στα κομμάτια με την ελάτη και τη μαύρη πεύκη, στα ψηλότερα δηλαδή σημεία, τα πράγματα είναι όπως τα περιμέναμε, δηλαδή δύσκολα. Θα χρειαστεί σίγουρα ανθρώπινη βοήθεια και θα πρέπει το κράτος να προβεί σε αναδασώσεις».
Από την πλευρά του, ο συντονιστής δράσεως κατά των δασικών πυρκαγιών του WWF Ελλάδας Ηλίας Τζιρίτης σημειώνει πως «ζούμε πλέον σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, κλιματικής κρίσης, που επηρεάζει τη συχνότητα και την δριμύτητα των δασικών πυρκαγιών. Για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σε αυτό, θα πρέπει να δουλέψουμε στην πρόληψη».
Είναι όμως αυτή η αυτοαναδημιουργία αρκετή για να χαρίσει στη βόρεια Εύβοια ξανά την ομορφιά που το 2021 μέσα σε λίγες ημέρες έγινε παρανάλωμα του πυρός; Σίγουρα όχι. Κατ' αρχάς χρειάζεται χρόνος. Χρειάζονται δεκαετίες. Επιπλέον, παραφράζοντας το αρχαίο ρητό, συν αναγέννηση και χείρα κίνει. Αν θέλουμε το δάσος πραγματικά να αναγεννηθεί από τις στάχτες του, το πρώτο που πρέπει να προσέξουμε είναι να μην ξανακαεί.
Ο δασολόγος Ηλίας Αποστολίδης εξηγεί: «Βασικός σκοπός είναι να μην ξαναγίνει το ίδιο που έγινε πέρυσι. Δηλαδή να μπορέσουμε να κάνουμε όλες εκείνες τις ενέργειες και τις πράξεις και να έχουμε την οργάνωση και τον σχεδιασμό, ούτως ώστε να μην ξαναγίνει».
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι επίσης και ο έλεγχος της βόσκησης. Όμως πώς μπορεί να επιβληθεί αυτό σε ανθρώπους που περιμένουν το δάσος να θεριέψει για να ζήσουν από αυτό; Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον Γιάννη Δήμου, έναν βοσκό της περιοχής, ο οποίος βλέπει τα ζώα του να μην έχουν κυριολεκτικά μέρος να σταθούν. Όπως λέει, «τα έχω κοιμούνται μέσα στη ζέστη. Ίσκιος δεν υπάρχει πουθενά να πάνε τα ζώα να κοιμηθούν. Αν έξω έχει 30 βαθμούς θερμοκρασία, μέσα εκεί που θα τα βάλω έχει 50, κάτω από τον τσίγκο. Λοιπόν; Ποια θα είναι η προκοπή μας; Μηδέν. Σβήσαμε. Τέρμα».
Οι συνέπειες της φωτιάς προφανώς δεν περιορίζονται στη φύση. Όμως εξίσου προφανώς η καταστροφή της φύσης έχει σοβαρές συνέπειες στις τοπικές δραστηριότητες που άνθιζαν στην περιοχή εξαιτίας αυτής. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του συνεταιρισμού μελισσοκόμων Ιστιαίας Στάθη Αλμπάνη, οι συνάδελφοί του αναγκάζονται να μεταφέρουν τα μελίσσια τους αλλού: «Δεν θα πάρουν το γνωστό μέλι από την περιοχή. Αναγκάζονται και κάνουν μετακινήσεις αυτοί που είναι κατ' επάγγελμα μελισσοκόμοι σε περιοχές εκτός της βόρειας Εύβοιας».
Καθώς η αναγέννηση συνεχίζεται, η περιοχή ετοιμάζεται για το φετινό καλοκαίρι, ελπίζοντας ολόψυχα να μην έχει καμία σχέση με το περυσινό.