Ανάλυση: Πώς διαμορφώνεται η αγορά των στεγαστικών δανείων και πώς θα απαντήσουν οι τράπεζες

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η αγορά των στεγαστικών δανείων στην Ευρώπη ξεπερνά τα 8 τρισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενυπόθηκων Δανείων (European Mortgage Federation, EMF), ενός οργανισμού που εκπροσωπεί τους παρόχους στεγαστικών δανείων σε όλη την Ευρώπη.

Η αγορά αυτή συνεχίζει να αναπτύσσεται παρότι η συνεχής αύξηση των επιτοκίων προκαλεί ανησυχίες ότι μπορεί να προκληθεί κύμα κόκκινων δανείων.

Για να το αποφύγουν, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ξεκινήσει διαβουλεύσεις για την εισαγωγή μέτρων που θα διευκολύνουν τους δανειολήπτες.

Ο γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενυπόθηκων Δανείων , Λούκα Μπερταλότ, μίλησε στο euronews για τις προκλήσεις των επόμενων μηνών και πώς θα απαντήσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες.

Λούκα Μπερταλότ: «Η αγορά ενυπόθηκων δανείων βρίσκεται σε πολύ σταθερή κατάσταση και είμαστε έτοιμοι να παίξουμε το δικό μας ρόλο στην ενιαία αγορά για να εξασφαλίσουμε πρόσβαση στη στέγαση σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες. Επιτρέψτε μου να πω ότι μετά την έγκριση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, η πρόκληση για τον χρηματοπιστωτικό τομέα δεν θα είναι μόνο η παροχή ενυπόθηκων δανείων και κατοικιών, αλλά η παροχή οικονομικών πόρων στους πολίτες για τη βελτίωση και την αναβάθμιση των κατοικιών τους.

Πρέπει να κάνουμε τα σπίτια των Ευρωπαίων πολιτών πιο βιώσιμα, πιο ποιοτικά και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των πολιτών. Αυτή είναι μια πρόκληση για ολόκληρη την ενιαία αγορά, από την Αθήνα έως το Γκέτεμποργκ, από τη Λισαβόνα έως το Κατοβίτσε.

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι το σπίτι είναι η πιο σημαντική επένδυση για τους πολίτες και πρέπει να παρέχουμε πρόσβαση σε αυτό, ακόμη και σε αυτές τις συνθήκες υψηλών επιτοκίων, υψηλού επιπέδου πληθωρισμού και επιτρέψτε μου να πω και μίας μαζικής πράσινης επανάστασης που θα αλλάξει το παράδειγμα για το πώς οι τράπεζες θα χρηματοδοτ ούν τον ισολογισμό τους με πράσινα ομόλογα και ομόλογα πράσινης κάλυψης.»

Πώς θα τα διαχειριστείτε όλα αυτά πρακτικά; Πρόκειται για πολλές προκλήσεις.

Λούκα Μπερταλότ: «Ναι, νομίζω ότι είμαστε έτοιμοι γι' αυτό. Παρέχουμε σαφείς κατευθυντήριες γραμμές στα μέλη μας. Παρέχουμε βέλτιστες πρακτικές για το πώς να αναβαθμίσουμε τις γνωστοποιήσεις, πώς να βελτιώσουμε τα πρότυπα εντοπισμού κινδύνου και τον ορισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χτίζουμε πραγματικά μια ευρωπαϊκή αγορά, συνεργαζόμενοι με τους παγκόσμιους εταίρους μας.»

Περιμένετε ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να αυξάνονται και αν ναι, τι θα σημαίνει αυτό για τους Ευρωπαίους με στεγαστικά δάνεια;

Λούκα Μπερταλότ: «Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να έχουμε την κρυστάλλινη σφαίρα. Είμαστε σίγουρα μπροστά σε μια σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Πρέπει να μειωθεί ο πληθωρισμός, αυτός είναι ένας στρατηγικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του πιο ευάλωτου τμήματος της οικονομίας μας, των πολιτών μας.

Η διατήρηση του πληθωρισμού υπό έλεγχο είναι ένα εξαιρετικά επείγον ζήτημα. Αυτό είναι ένα θέμα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και για όλες τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο. Νομίζω ότι ο ευρωπαϊκός τρόπος χρηματοδότησης των ενυπόθηκων δανείων είναι έτοιμος να το αντιμετωπίσει.

Διαθέτουμε έναν εξαιρετικό τρόπο διαχείρισης της αναντιστοιχίας μεταξύ ενεργητικού και παθητικού, η οποία είναι αρκετά σημαντική στις μέρες μας. Έχουμε ομόλογα κάλυψης, τα ομόλογα κάλυψης αποτελούν σημαντικό περιουσιακό στοιχείο για τις περισσότερες τράπεζες μας στην Ευρώπη. Διατηρούν περιουσιακά στοιχεία στον ισολογισμό και νομίζω ότι είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε απόφαση θα λάβει η ΕΚΤ το επόμενο διάστημα.»

Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος της αύξησης των επιτοκίων για τους ανθρώπους με δάνεια; Περιμένετε κάποιοι από αυτούς να καθυστερήσουν τις πληρωμές τους; Θα αυξηθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια;

Λούκα Μπερταλότ: «Εμείς νομίζουμε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες τα προηγούμενα χρόνια είχαν την ευκαιρία να έχουν στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικογένειες έχουν πράγματι παγώσει τα στεγαστικά τους δάνεια σε πολύ βολικά επίπεδα.

Υπάρχει βέβαια και σημαντικό μέρος με κυμαινόμενα επιτόκια. Και ναι, είναι πιθανό τα νέα στεγαστικά δάνεια να είναι πιο ακριβά. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη διαχείριση του διαθέσιμου εισοδήματος. Γι' αυτό καλούμε τις τράπεζές μας να προωθήσουν τα πράσινα στεγαστικά δάνεια που μπορούν να βοηθήσουν τις οικογένειες να διατηρήσουν το ενεργειακό κόστος υπό έλεγχο. Η διατήρηση του διαθέσιμου εισοδήματος των οικογενειών υπό έλεγχο είναι ένα κρίσιμο στοιχείο.

Οι τράπεζες βελτιώνουν το σύστημα πληροφορικής τους για την παρακολούθηση των ενυπόθηκων δανείων και την αποφυγή μη εξυπηρετούμενων δανείων. Νομίζω ότι οι τράπεζες είναι έτοιμες να αναλάβουν άμεσα δράση για να στηρίξουν τις οικογένειες βοηθώντας τες να διαχειριστούν την κατάσταση, όπως κάναμε και στην πανδημία.

Όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες κατά τη διάρκεια του COVID πάγωσαν τη μηνιαία δόση για τα στεγαστικά δάνεια. Εμείς ως Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενυπόθηκων Δανείων, έχουμε παράσχει συντονισμό σε όλη την Ευρώπη για να αναλάβουμε δράση συνολικά και να αποφύγουμε οποιαδήποτε κρίση. Θα είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε και να εξασφαλίσουμε τον συντονισμό, τη βελτίωση του λογισμικού και των πρακτικών λύσεων, για να βοηθήσουμε τις ευρωπαϊκές οικογένειες να διαχειριστούν όποια και αν είναι η κατάσταση.»

Θα μπορούσατε να μας δώσετε μια ιδέα για το ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές οι πρακτικές λύσεις;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Λούκα Μπερταλότ: «Λοιπόν, πρώτα απ' όλα, όπως είπα κατά τη διάρκεια του COVID, όλες οι τράπεζες μας αποφάσισαν πολύ νωρίτερα από τις κυβερνήσεις να παγώσουν την καταβολή των μηνιαίων δόσεων για τις οικογένειες που βρίσκονται σε κίνδυνο.

Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που μπορεί να εξεταστεί για να βοηθηθούν οι οικογένειες σε ορισμένες χώρες όπου το ενεργειακό κόστος είναι πολύ υψηλό. Έχουμε ήδη δει κάποια ανάλογα μέτρα σε ορισμένες αγορές. Είναι πολύ σημαντικό να παρέχονται ενημερώσεις. Έτσι, βοηθάμε τις τράπεζες στην αλλαγή του συστήματος λογισμικού χρησιμοποιώντας πολύ παρόμοιους ορισμούς για να εντοπίζουν αμέσως αν υπάρχει πρόβλημα στο δάνειο και να αναλαμβάνουν δράση.»

Βλέπετε την αγορά ακινήτων να επιβραδύνεται και οι Ευρωπαίοι να αγοράζουν λιγότερα σπίτια εξαιτίας των ακριβότερων δανείων;

Λούκα Μπερταλότ: «Είναι πιθανόν να δούμε μια επιβράδυνση των τιμών των ακινήτων. Είναι βέβαιο ότι τα υψηλά επιτόκια έχουν μια αρνητική επίδραση σε ορισμένες αγορές. Προς το παρόν, εξετάζοντας τους αριθμούς που έχουμε στα στατιστικά μας στοιχεία, δεν βλέπουμε ακόμη μαζική επιβράδυνση.

Παρά την αύξηση των επιτοκίων, βλέπουμε ότι η αγορά παραμένει ανοιχτή. Αν πάτε σε μία τράπεζα σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορείτει και τώρα να πάρετε στεγαστικό δάνειο , κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες αγορές, επειδή ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση.»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Και νομίζω ότι μετά από 12 χρόνια τραπεζικής ένωσης, ένωσης κεφαλαιαγορών, είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε το μεταβαλλόμενο παράδειγμα που έχουμε μπροστά μας.

Λούκα Μπερταλότ: «Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτοφανή γεωπολιτική πίεση για τις τράπεζές μας. Ο κόσμος ανησυχεί για τον εξωτερικό κίνδυνο, όχι μόνο για τον πληθωρισμό, όχι μόνο για τα επιτόκια. Αλλά μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε αυτή την πρωτοφανή πίεση με πολύ συντονισμένο τρόπο και να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα και τη μακροπροληπτική σταθερότητα της ενιαίας αγοράς όσο το δυνατόν περισσότερο.»