Το τρίτο επεισόδιο του μεγάλου αφιερώματος του Euronews Serbia για τα προγράμματα φιλοξενίας παιδιών από εμπόλεμες περιοχές σε ελληνικές οικογένειες κατά τη δεκαετία του 1990
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΈρευνα- Δημοσιογραφική επιμέλεια: ΜΑΓΙΑ ΠΟΠΟΒΙΤΣ
Κάμερα: ΜΙΡΚΟ ΤΟΝΤΟΡΟΒΙΤΣ
Μοντάζ: ΤΖΟΡΤΖΕ ΛΟΥΚΙΤΣ
Είκοσι μία χιλιάδες παιδικές ψυχές από την πρώην Γιουγκοσλαβία βρήκαν για ένα διάστημα ασφαλές καταφύγιο στην αγκαλιά ελληνικών οικογνειών από το 1993 έως το 2011.
Το αφιέρωμα της δημοσιογράφου Μάγια Πόποβιτς από το euronews serbia φωτίζει τις ιστορίες τους.
Τα περισσότερα παιδιά προσαρμόστηκαν πολύ γρήγορα στο νέο τους περιβάλλον.
Όμως, υπήρξαν και εκείνα που για διάφορους λόγους δεν τα κατάφεραν.
«Δυστυχώς, αυτό συνέβη, ειδικά στα πρώτα γκρουπ. Τα παιδιά έρχονταν κατευθείαν από τον πόλεμο. Κάποια είχαν χάσει τους γονείς τους ή είδαν τους γονείς τους να σκοτώνονται. Αυτό προκαλούσε φοβερά δραματικές καταστάσεις και ψυχικά προβλήματα», θυμάται η Σλατζαν Ντίμιτς από τον Ερυθρό Σταυρό της Σερβίας, που συμμετείχε ενεργά στα προγράμματα φιλοξενίας.
Υπήρξαν και δάσκαλοι ακόμα από την πρώην Γιουγκοσλαβία, οι οποίοι δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν, οπότε, γύριζαν πίσω.
Ωστόσο οι περισσότεροι κατάφεραν να ξεπεράσουν όλα τα εμπόδια. Εμπόδια που κάποιες φορές έμοιαζαν βουνό.
Ο Σέρβος δάσκαλος, Πρέτραγκ Στάρτσεβιτς, θυμάται: «Ήταν τρομακτικές οι στιγμές στο σχολείο όταν κάποιος από τους μαθητές θυμόταν κάτι. Πχ. ήταν ένα κορίτσι που θυμήθηκε τα ματωμένα ρούχα του πατέρα της και ξεκίνησε να κλαίει. Και όταν την ρώτησα: "Γιατί κλαις;" και μας εξήγησε, τότε, όλοι ξεκινούσαν να κλαίνε».
Και προσθέτει: «Τα παιδιά αυτά ήταν γεμάτα πόνο».
Αρχικά υπήρχαν δυσκολίες στην επικοινωνία, λόγω γλώσσας.
Σε κάποιες περιπτώσεις... χάνονταν στη μετάφραση.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα που εξιστορεί ο Πρέτραγκ Στάρτσεβιτς: «Ξαφνικά, εμφανίζεται μία μητέρα, Ελληνίδα, η οποία απελπισμένη και με δάκρυα προσπαθεί να μας μιλήσει επαναλαμβάνοντας τη λέξη "πείσμα", εννοώντας το πείσμα του παιδιού. Και την ρωτάω τι της έλεγε το παιδί, και η ίδια απάντησε: "πείσμα, πείσμα, πείσμα…και ενώ εγώ σκέπαζα το κορίτσι, εκείνο όλο πετούσε την κουβέρτα του". Και την ξανρωτάω: "Γιατί το σκεπάζατε το κορίτσι;" Μού λέει ότι το παιδί έλεγε συνέχεια τη λέξη "κουβέρτα, κουβέρτα". Όμως, το παιδί έγραψε ένα γράμμα (είναι η λέξη pismo στη γλώσσα του), και έλεγε τη λέξη "κουβέρτα", ζητώντας στη γλώσσα του ένα φάκελο».
Ένα μήνα αργότερα, τα παιδιά είχαν αρχίσει να μιλούν ελληνικά σαν να είναι η μητρική τους γλώσσα.
Η οργανωμένη διαμονή των παιδιών και η αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας έγιναν πραγματικότητα χάρη στη θέληση και την καλή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.
Άνθρωποι που πρωταγωνίστησαν σε αυτήν αλυσίδα ανθρωπιάς είχαν την ευκαιρία να ξανασυναντηθούν με αφορμή το αφιέρωμα του euronews serbia.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις ήταν τα παιδιά που προέρχονταν από μικτούς γάμους.
Ο ρόλος των δασκάλων στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν εξαιρετικά σημαντικός
Επίσης κάποια από τα παιδιά από την πρώην Γιουγκοσλαβία δεν είχαν βαφτιστεί.
Εάν συμφωνούσαν οι γονείς και οι κηδεμόνες τους κι αν το ήθελαν και τα ίδια βαφτίζονταν στην Ελλάδα και αποκτούσαν τον πνευματικό τους.
Η επιστροφή των παιδιών στη Σερβία μετά από σχεδόν έξι μήνες, συνοδεύτηκε επίσης με δάκρυα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑυτή τη φορά όμως ήταν δάκρυα χαράς.
Τα παιδιά όλο αυτό το διάστημα μεγάλωσαν, άλλαξαν, ακόμη και εμφανισιακά. Άλλαξε όμως και η ψυχοσύνθεσή τους. Κατάφεραν να ηρεμήσουν.