Το τέταρτο και τελευταίο μέρος του μεγάλου αφιερώματος του Euronews Serbia για τα προγράμματα φιλοξενίας παιδιών από τις περιοχές του πολέμου στην Ελλάδα
Έρευνα- Δημοσιογραφική επιμέλεια: ΜΑΓΙΑ ΠΟΠΟΒΙΤΣ
Κάμερα: ΜΙΡΚΟ ΤΟΝΤΟΡΟΒΙΤΣ
Μοντάζ: ΤΖΟΡΤΖΕ ΛΟΥΚΙΤΣ
Είκοσι ένα χιλιάδες παιδιά από τα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας βρήκαν ασφαλές καταφύγιο σε ελληνικές οικογένειες από το 1993 έως το 2011.
Η δημοσιογράφος, Μάγια Πόποβιτς, και το Euronews Serbia κατέγραψαν την ιστορία τους, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή τους.
Μερικούς μήνες μετά την επιστροφή των παιδιών στη Σερβία ακολούθησε και η επίσκεψη των Ελλήνων που τα φιλοξένησαν. Πήγαν ως εκεί με λεωφορεία.
«Ούτε ξέρω πώς είχα προετοιμάσει το φαγητό. Ξαφνιάστηκαν. Είχα μια σόμπα, και μπόρεσα κάτι να κάνω. Ένιωσα ντροπή που δεν μπόρεσα να καλωσορίσω τους ανθρώπους αυτούς. Συζητούσαμε με χέρια, πόδια, με ό,τι μπορούσαμε», θυμάται η Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς, ο γιος της οποίας φιλοξενήθηκε από ελληνική οικογένεια στην Παλαιοκώμη Σερρών.
Και μετά ήρθε πάλι η ώρα για έναν ακόμη συγκινητικό αποχωρισμό.
Ουδείς μπορούσε να κρατήσει τα δάκρυά του.
«Την ώρα που έφευγαν οι Έλληνες στην Ελλάδα, δε θα ξεχάσω ποτέ τα δάκρυα του Στράτου (σ.σ.: είναι ο πατέρας της οικογένειας που φιλοξένησε τον γιο της Ντράγκαν). Είναι ο άνθρωπος ο οποίος έχυνε δάκρυα για το παιδί μου. Και τότε είπα: "Ντράγκαν, μην ξεχάσεις ποτέ την καλοσύνη των ανθρώπων. Να τους τηλεφωνήσεις συχνά.», λέει στην κάμερα του euronews Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς.
Έτσι κι έγινε.
Τα τηλεφωνήματα ήταν τακτικά, οι επισκέψεις συχνές, και τα πρώτα χρόνια οι ελληνικές οικογένειες έστελναν βοήθεια κάθε είδους.
«Κάπως κατάφεραν να μεταφέρουν το πρώτο ψυγείο που είχα, ενώ εγώ από ηλεκτρικές συσκευές είχα μόνο εκείνη τη σόμπα. Το ψυγείο έκανε απίστευτα καλό τα επόμενα χρόνια», θυμάται η Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς.
Οι οικογένειες από την Ελλάδα πήγαιναν στο Βελιγράδι και κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών. Συμμετείχαν επίσης στα συλλαλητήρια που γίνονταν εκείνη την εποχή πάνω σε γέφυρες.
Μεταξύ αυτών ήταν και η Γεωργία Τσαμούρη από τον δήμο Βύρωνα, που φιλοξένησε παιδιά από την πρώην Γιουγκοσλαβία.
Δίπλα στους Σέρβους συμμετείχε το 1999 στην συγκέντρωση πάνω στη γέφυρα Μπράνκοβ.
Ο σύζυγός της, ηθοποιός Βασίλης Κολοβός, δραστήριο μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, ηγήθηκε των διαδηλώσεων που έγιναν στην Αθήνα, εναντίον των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ.
Τον αγώνα τους συνέχισαν και οι ομάδες του Ερυθρού Σταυρού οι οποίες, εκτός από τα τακτικά προγράμματα φιλοξενίας παιδιών ανά έξι μήνες, πολλές φορές το χρόνο έφερναν στην Ελλάδα παιδιά σε προγράμματα αποθεραπείας διάρκειας ενός μήνα.
Ο συνοριακός σταθμός των Ευζώνων μετατράπηκε για αυτούς σε «γραμμή ενότητας».
Ορισμένα από τα παιδιά που ήρθαν τότε στην Ελλάδα, αποφάσισαν να ζήσουν εδώ στην ενήλικη ζωή τους. Τα περισσότερα έχουν συνεχή επαφή με τις οικογένειες που τα φιλοξένησαν.
Έχουν αποκτήσει μια δεύτερη οικογένεια.