Η διεθνής κοινότητα τηρεί για την ώρα στάση αναμονής, περιμένοντας να αποκαλυφθούν τα σχέδια της επόμενης ημέρας από τους νικητές
Μεγάλη είναι η διεθνής ανησυχία σχετικά με την επόμενη ημέρα στη Συρία μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Ο εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε το 2011 σκότωσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, προκάλεσε μία από τις μεγαλύτερες προσφυγικές κρίσεις της σύγχρονης εποχής και ισοπέδωσε κυριολεκτικά μια ολόκληρη χώρα. Η διεθνής κοινότητα τηρεί για την ώρα στάση αναμονής, περιμένοντας να αποκαλυφθούν τα σχέδια της επόμενης ημέρας από τους νικητές.
Για όλα αυτά συζητήσαμε με τον Τριαντάφυλλο Καρατράντο που είναι διεθνολόγος με ειδικότητα στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και στις νέες απειλές και ειδικότερα στην ριζοσπαστικοποίηση που οδηγεί στον βίαιο εξτρεμισμό και στην τρομοκρατία.
«Θα έλεγα ότι δεν είχαν καταφέρει αρκετοί να ενώσουν όλες τις κουκίδες και να τραβήξουν τις γραμμές που συνδέουν και τη Συρία με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και με την κατάσταση στην Ουκρανία. Δηλαδή, εάν αναζητήσουμε 20 ημέρες πριν κάποια αναφορά στη Συρία, η μόνη που θα μπορούσαμε να βρούμε θα ήταν κάποια επιχείρηση σποραδική που έκαναν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις οι ίδιες με ένα βομβαρδισμό εναέριου βομβαρδισμού κάποιου σημείου στη Συρία, το οποίο συνδέονταν είτε με στόχο είτε με κάποιες από τις πολιτοφυλακές του Ιράν. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τελικά, ενώ το μεγάλο ενδιαφέρον, με ελάχιστες εξαιρέσεις της κοινής γνώμης αλλά και της διεθνούς κοινότητας, άρχισε να εξασθενεί μετά το 2016 17, όταν υποχωρεί η προσφυγική μεταναστευτική κρίση και οι δυνάμεις του Άσαντ αρχίζουν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της Συρίας, με την εξαίρεση της περιοχής του Ιντλίμπ, όπου ουσιαστικά συγκεντρώνονται οι αντιπολιτευόμενες ένοπλες δυνάμεις. Η πραγματικότητα είναι ότι εδώ λοιπόν είχαν υποτιμηθεί δύο παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας ήταν η μεγάλη, μεγαλύτερη από ότι υπολόγιζαν εξάρτηση του καθεστώτος Άσαντ από εξωτερικούς παρόχους ασφαλείας και κυρίως από τη Ρωσία, από το από το Ιράν μέσω της Χεζμπολάχ και από διάφορες άλλες σιιτικές ένοπλες ομάδες και πολιτοφυλακές. Η δεύτερη παράμετρος είναι ότι τελικά οι ομάδες αυτές είναι τζιχαντιστικές και άλλες, αυτό το μωσαϊκό ένοπλων οργανώσεων που συνθέτει το αντάρτικο αντιπολιτευόμενο στρατό τα τελευταία χρόνια είχε αποκτήσει ηγεσία χωρίς απαραίτητα αυτή η ηγεσία να είναι αποδεκτή από όλους, γιατί υπάρχουν πάρα πολλές ιδιαιτερότητες. Άλλωστε, μιλάμε για μία οργάνωση η οποία είναι αναγνωρισμένη ως τρομοκρατική από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και από την από το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ άλλων, αλλά κατάφερε να κερδίσει διά της ισχύος τον πρωτεύοντα ρόλο και να είναι αυτή η οποία έτρεξε τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών το τελευταίο διάστημα. Άρα, επί της ουσίας, ξεκινώντας από την περίπτωση της εισβολής του πολέμου στην Ουκρανία, όταν αναγκάζεται η Ρωσία για να υποστηρίξει αυτό το πεδίο μάχης, να μεταφέρει στρατιώτες, να μεταφέρει διοικητές, είδαμε ότι ο διοικητής που είχε στη Συρία για πάρα πολλά χρόνια ήταν αυτούς τους οποίους ανέλαβε μετά τη δεύτερη φάση που δεν μπορούσε να τρέξει αντεπίθεση, να μεταφέρει την ομάδα Βάγκνερ και άλλες διάφορες ομάδες οι οποίες πολεμούσαν ή δρούσαν στη Συρία και στην όλη περιοχή στο πεδίο εκεί, συν το στρατιωτικό εξοπλισμό, ο οποίος προφανώς πήγαινε σε πολύ μεγάλο βαθμό στον πόλεμο της Ουκρανίας και δευτερευόντως εδώ να συνυπολογίσουμε και τη δράση του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ, η οποία ήταν η τελευταία συνθήκη, τελευταία στρατηγική ευκαιρία που δημιούργησε το πλαίσιο προδιέγραψε μία πορεία η οποία για τους πιο μυημένους έδειχνε ότι θα ερχόταν. Βέβαια, κανείς, ακόμη και ο πιο επίπονος μελετητής, δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι το καθεστώς θα κατέρρεε σε λιγότερες από δύο εβδομάδες», εξηγεί ο κ. Καρατράντος σχετικά με τους λόγους για τους οποίους το καθεστώς οδηγήθηκε τόσο γρήγορα σε κατάρρευση.
Ποιοι είναι όμως αυτοί που κατάφεραν να πάρουν τον έλεγχο στη Συρία; «Ουσιαστικά είναι μία οργάνωση η οποία ξεκίνησε και σε συνεργασία με την ISIS. Άρα λοιπόν είναι μία σκληρή τζιχαντιστική οργάνωση, η οποία μετεξελίχθηκε και το βλέπουμε και στις δηλώσεις που κάνει ο επικεφαλής ο οποίος είναι αυτή τη στιγμή το πρόσωπο κλειδί. Όμως θα πρέπει να ξέρουμε και κάτι άλλο, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει κοινή αποδοχή, δεν είναι ένα πολιτικό πρόγραμμα το οποίο έβαλε αυτή η οργάνωση στο τραπέζι και υποστηρίχθηκε. Ήταν η οργάνωση η οποία κατάφερε να ξεχωρίσει στο πεδίο από τις υπόλοιπες και να τρέξει τις εξελίξεις», επισημαίνει ο κ. Καρατράντος και συμπληρώνει: «Ένας δεύτερος πόλος και το μεγάλο ζήτημα είναι πως αυτοί που αυτή τη στιγμή έχουν την εξουσία, ο Τζολάνι δηλαδή, μάλλον τον έλεγχο, θα διαχειριστεί το καθεστώς Άσαντ και τους ανθρώπους, τους χιλιάδες ανθρώπους που αποτελούσαν τον ανθρώπινο βραχίονα του καθεστώτος Άσαντ, δηλαδή το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων, το οποίο είδαμε ότι σε μεγάλο βαθμό αρκετοί δεν πολέμησαν, δηλαδή παραδόθηκαν επί της ουσίας».
Το Ισραήλ έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες να βομβαρδίζει τη Συρία. Ο Νετανιάχου επιχειρεί να αποτρέψει τη δημιουργία μιας νέας πυριτιδαποθήκη στο κατώφλι του.
«Από τη μια πλευρά υπάρχει ένα μεγάλο καλό για το Ισραήλ και για τους Σύρους, όπως φαίνεται, αλλά και για διάφορες χώρες της περιοχής, η κατάρρευση ενός αυταρχικού καθεστώτος. Από την άλλη όμως πλευρά, υπάρχει μια πολύ μεγάλη αγωνία και υπάρχει και ανησυχία, θα έλεγα, για το πώς θα κινηθούν τόσο οργανώσεις, όπως δηλαδή αν δούμε μια οργάνωση που επί της ουσίας θα λειτουργήσει όπως οι Ταλιμπάν, με ένα προκάλυμμα κανονικοποίησης και απάρνησης του αυταρχικού φονταμενταλιστικό παρελθόντος, το οποίο σιγά σιγά θα πέφτει σαν φύλλο συκής στην όλη διαδικασία, αλλά και ακόμη χειρότερα. Στη Συρία βρίσκονται και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, είτε εντός των οργανώσεων που πολεμούσαν έναντι του καθεστώτος Άσαντ, είτε τις χρησιμοποιούν ως βάση, ως διαμετακομιστικό κέντρο. Όλο αυτό το μεγάλο ενδιαφέρον τόσο για το Ισραήλ όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής να μην ξαναγίνει η Συρία ό, τι έγινε το 2011. Η στρατηγική ευκαιρία για τη μια ή κάποια άλλη οργάνωση, την ISIS, να πάρει εδαφική υπόσταση και να αναπτύξει μια νέα τρομοκρατική διαδικασία, αλλά παράλληλα δίνει και ένα μήνυμα.
Μέχρι στιγμής φαίνεται ο Τζολάνι να επιδιώκει τη δημιουργία σταθερότητας στη χώρα.
«Ουσιαστικά αυτό υπόσχεται ότι θα κάνει. Είδαμε μια θετική κίνηση γιατί σίγουρα οι ανησυχίες και οι αμφιβολίες είναι πολλές, αλλά υπάρχουν και κάποια θετικά βηματάκια. Το πιο θετικό είναι ότι ήρθε σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό που είχε διορίσει ο Άσαντ για να υπάρξει μια μετάβαση. Αυτό δείχνει ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση δεν θα δούμε μια παρατεταμένη αστάθεια, αλλά μια προσπάθεια να λειτουργήσει κατά κάποιο τρόπο η Συρία ως ένα κράτος. Από την άλλη πλευρά, ο ίδιος μιλάει για μια αρκετά μάκρο μηνιαία να το πω έτσι, περίοδο μετά μετάβασης, μέχρι να δούμε εκλογές στη Συρία. Άρα, το αν τελικά θα μετατρέψει, όπως δείχνει την Ταχρίρ αλ Σαμ σε ένα περισσότερο πολιτικό σκέλος, δηλαδή και ο ίδιος να μετατραπεί από συντονιστή στρατιωτικών επιχειρήσεων σε πολιτικό πρόσωπο και τι θα σημάνει αυτό, αν θα αναζητήσει συμμάχους, ποιοι θα στελεχώσουν την οργάνωση εφόσον γίνει πολιτική και ποιοι άλλοι θα μπουν σε αυτή την ιστορία μένει να το δούμε», επισημαίνει προσθέτοντας ότι μένει να δούμε και τον ρόλο που θα παίξει η Δύση στην επόμενη μέρα της Συρίας αλλά και η Τουρκία.
Ολόκληρη η συνέντευξη στο βίντεο στην αρχή της σελίδας.