Οι καινοτομίες που εφαρμόζονται στο σεισμογενές Μπουτάν, ώστε να θωρακιστεί απέναντι στους μεγάλους σεισμούς
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤα Ιμαλάια είναι ανάμεσα στις πιο σεισμικά ενεργές περιοχές του κόσμου. Στο Νεπάλ, ένας σεισμός σκότωσε χιλιάδες πολίτες το 2015. Θα δούμε πώς οι Ιάπωνες αρχιτέκτονες συνεργάζονται με συναδέλφους τους στο Μπουτάν για να ενισχύσουν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική ώστε να αντέξει τον επόμενο μεγάλο σεισμό.
Βρισκόμαστε στην πρωτεύουσα Θίμφου. Τα 2/3 των κτιρίων όλης της χώρας είναι φτιαγμένα με πέτρα και λάσπη. Από τα κυβερνητικά κτίρια, μέχρι το γήπεδο ποδοσφαίρου. Γι' αυτό το λόγοι οι αρχές του Μπουτάν μαζί με την Ιαπωνική Υπηρεσίας Διεθνούς Συνεργασίας (JICA) έκαναν το πρώτο μεγάλης κλίμακας τεστ αντοχής. Μια ομάδα εφαρμόζει υδραυλική πίεση για να μελετήσουν οι ειδικοί το αποτέλεσμα.
Ο Γκαϊτζίρο Άντο είναι συντονιστής του πρότζεκτ στο Μπουτάν, εκ μέρους της JICA:
«Ενισχύουμε τα κτίρια. Τοποθετούμε δομικό πλέγμα που είναι ένα διαθέσιμο υλικό στο Μπουτάν. Διαλέξαμε ένα ξύλινο υλικό για να στηρίξουμε την οροφή, για να την κάνουμε πιο ανθεκτική».
Είναι μια τοπική προσαρμογή της τεχνολογίας που αναπτύχθηκε αρχικά στην Ιαπωνία, στο Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας για τις Επιστήμες της Γης και την πρόληψη καταστροφών (NIED). Ο Χιρόσι Ίνουε είναι επικεφαλής του πρότζεκτ στο Μπουτάν. Στην Ιαπωνία, έβαλαν εκατοντάδες αισθητήρες υπόγεια και κατά μήκος της ακτής για να μελετήσουν τους σεισμούς και τα τσουνάμι.
«Οι 800 σταθμοί υψηλής ευαισθησίας που έχουμε, χρησιμοποιούνται για να ανιχνεύσουν έναν σεισμό το γρηγορότερο δυνατόν και επεξεργάζονται τα δεδομένα σε δευτερόλεπτα. Έχουμε ένα καλώδιο εγκατεστημένο στον βυθό του ωκεανού. Κάθε σημείο περιλαμβάνει κατά προσέγγιση 200 σεισμικούς αισθητήρες και έναν μετρητή πίεσης για να υπολογίζουμε το βάθος και να καταγράφουμε το τσουνάμι σε αληθινό χρόνο».
Ο συνάδελφός του στο NIED, Χιρόσι Νακαζάουα, ερευνητής στο Κέντρο Έρευνας Hyogo Μηχανικής των Σεισμών εργάζεται με μακέτες κτιρίων κανονικού μεγέθους όπου κάνει τρισδιάστατα τεστ για την αντοχή τους σε σεισμούς:
«Για να αξιολογήσουμε την αντισεισμικότητα ρεαλιστικά, πρέπει να πάμε επί τόπου στο μέρος που έγινε ο σεισμός. Δεν μπορούμε να βρούμε λύσεις, αν δεν μελετήσουμε τον τρόπο που καταρρέουν τα κτίρια. Γι' αυτό το λόγο χρησιμοποιούμε αυτή τη μεγάλη μηχανή πειραμάτων: για να δούμε με ακρίβεια τις αιτίες της καταστροφής και για να βρούμε λύσεις».
Ο Νακαζάουα έχει μελετήσει επίσης τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια Gabion του Νεπάλ, όπου ο φονικός σεισμός του 2015 κατέστρεψε πολλά ορεινά χωριά: «Παρατηρήσαμε ότι τα Gabion είναι πολύ ανθεκτικά στους σεισμούς. Ο λόγος που κατέρρευσαν ήταν ότι δεν είχαν καλή στήριξη. Μελέτησα λοιπόν πώς σ' αυτόν τον τύπο κατασκευής θα δημιουργήσουμε καλύτερες δομές».
Στο Μπουτάν όμως, η διεθνής συνεργασία επεκτείνεται πέρα από τις αντισεισμικές κατασκευές: «Πέρα από την επιστημονική μελέτη των υλικών της τοιχοποιίας που είδατε σήμερα το πρωί, προσπαθούμε να κατανοήσουμε τον σεισμικό κίνδυνο, χαρτογραφώντας όλη τη χώρα» επισημαίνει η Νάγκτσο Ντόρζι, αρχιτέκτονας, επικεφαλής του πρότζεκτ εκ μέρους του Μπουτάν.
Στο τμήμα Γεωλογίας υπάρχει ένας χάρτης με αισθητήρες που λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο και αφορά όλο το Μπουτάν. Είναι ένα πρότζεκτ που υποστηρίζεται από την JICA και την Παγκόσμια Τράπεζα. Στο πλαίσιο του προγράμματος, εκπαιδεύονται όμως και κτίστες. Ο τεχνίτης Τσέρινγκ Τόμπντεν επιμένει ότι δεν τον ενοχλεί αν το κτίριό του πέσει, κατά τη διάρκεια ενός τεστ αντοχής:
«Είμαι εντάξει, γιατί αν πέσει, θα βρούμε καινούργιες μεθόδους και τεχνικές. Θα βάλουν και κούκλες μέσα, για να μπορέσουμε μέσα από τα αποτελέσματα να σώζουμε και ζωές».
Η αρχιτέκτονας Πέμα ζει σε ένα σπίτι 100 ετών: «Είναι πολύ σημαντικό για μας να δείξουμε στις μελλοντικές γενιές πώς ζούσαν οι πρόγονοί μας. Είναι ευθύνη μας ως παρούσα γενιά να μεταφέρουμε αυτή τη γνώση στις μελλοντικές γενιές».