Μικρή μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το καλύτερο σενάριο σε περίπτωση εμπορικού πολέμου ΕΕ- ΗΠΑ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να έχει εξαπολύσει το πρώτο κύμα δασμών και την Ευρωπαϊκή Ένωση να προειδοποιεί με «αποφασιστικά και αναλογικά αντίμετρα», σε περίπτωση που στοχοποιηθούν τα ευρωπαϊκά προϊόντα, η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να υποστεί σημαντικό πλήγμα.
Για την Ελλάδα, οι άμεσες συνέπειες ενός εμπορικού πολέμου με τις Ηνωμένες Πολιτείες αφορούν στο 4,8% των εξαγωγών που κατευθύνονται στην αμερικανική αγορά.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να απορροφήσουν το κόστος των δασμών ή να αναζητήσουν εναλλακτικές αγορές.
Για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, οι έμμεσες επιπτώσεις ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τις προβλέψεις για ανάπτυξη 2,3% το 2025.
«Η ελληνική οικονομία δεν είναι τόσο εκτεθειμένη στην αμερικανική οικονομία σε σχέση με την ευρωπαϊκή οικονομία» εξηγεί στο euronews o Γιάννης Τσουκαλάς, επικεφαλής Γραφείου Προϋπολογισμού Βουλής και καθηγητής Οικονομικών Adam Smith Business School στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης.
«Συνήθως όταν μπαίνουν κάποιοι δασμοί, το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται και από το πόσο ανελαστική είναι η ζήτηση της χώρας που εισάγει αυτά τα προϊόντα. Αν υποθέσουμε ότι η ζήτηση είναι ανελαστική, για παράδειγμα, δηλαδή η αμερικανική αγορά θα απορροφήσει αυτά τα προϊόντα έτσι κι αλλιώς, τότε θα είναι πολύ μικρό το αποτύπωμα στην ΕΕ.
»Στις ελληνικές επιχειρήσεις μιλάμε πάντα για τις άμεσες επιδράσεις. Οι εξαγωγικές ελληνικές επιχειρήσεις είναι αρκετά ανθεκτικές γιατί είναι πιο παραγωγικές και πιο κερδοφόρες. Επομένως, σε κάποιο βαθμό ίσως θα μπορούσαν να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος που θα ήταν αναγκασμένοι οι αμερικανικοί αγοραστές να επωμιστούν. Θεωρώ λοιπόν ότι θα είναι σχετικά χαμηλές αυτές οι αρνητικές επιδράσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει φυσικά ότι θα είναι αμελητέες.
»Ταυτόχρονα, ίσως θα μπορούσαμε να πούμε θα ανακατευθύνουν τη μείωση των εξαγωγών που πιθανόν να υποστούν σε άλλες αγορές. Αυτό θα εξαρτηθεί και πάλι από το πόσο θα μειωθεί η ζήτηση προϊόντων στην αμερικανική αγορά. Συνήθως τους πρώτους μήνες δεν υπάρχει μεγάλη μεγάλη μείωση της ζήτησης, γιατί δεν είναι εύκολο και η αμερικανική αγορά να υποκαταστήσει αυτές τις εισαγωγές.
»Για την ελληνική οικονομία γενικότερα,* πρέπει πρώτα να ξεκινήσουμε με την υπόθεση ότι όντως ο πρόεδρος Τραμπ θα βάλει τους δασμούς που έχει υποσχεθεί και ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αντιδράσει , οπότε θα έχουμε έναν εμπορικό πόλεμο και από τις δύο πλευρές. Αυτό είναι φυσικά το χειρότερο σενάριο. Όντως, η ευρωπαϊκή οικονομία είναι πολύ εκτεθειμένη στην αμερικανική αγορά.
»Η μείωση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ εξαρτάται και από το τι θα κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αφενός, δηλαδή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να απορροφήσει τους κραδασμούς γιατί έχει περιθώριο να μειώσει κι άλλο τα επιτόκια, επομένως ίσως από εκεί αντισταθμίσουμε την απώλεια.
»Ταυτόχρονα, εξαρτάται και από το πώς θα κινηθεί η ισοτιμία δολαρίου προς ευρώ. Αν υποθέσουμε ότι το δολάριο ενισχύεται έναντι του ευρώ, αυτό πάλι θα αφαιρέσει από την αρνητική δυναμική των δασμών. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι δασμοί είναι το χειρότερο σενάριο που θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί σε αυτή τη νέα εποχή μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
»Για την ελληνική αγορά αναφερθήκαμε στις άμεσες επιδράσεις, τώρα ας δούμε τις έμμεσες επιδράσεις.
»Αν για παράδειγμα, οι μεγάλες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), που είναι οι πιο εκτεθειμένες στην αμερικανική αγορά, υποστούν μεγάλες απώλειες και άρα χάσουν εισόδημα, αυτό θα περάσει και στην ελληνική οικονομία σε κάποιο βαθμό, γιατί αυτές είναι κυρίως οι αγορές όπου κατευθύνουμε τις εξαγωγές μας και ταυτόχρονα έχουμε και τις υπηρεσίες μέσω του τουρισμού.
»Θεωρώ πολύ ακραίο το σενάριο να πέσουμε κάτω από το 2%- 2,1% (στην ανάπτυξη), είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι θα κινηθούμε πάνω από το 2%.
»Αν υποθέσουμε ότι θα υποστούμε κάποια κάποια μικρή μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, θα χάσουμε κάποια φορολογικά έσοδα, τα οποία ίσως θα πρέπει να κοιτάξουμε πώς να εξοικονομήσουμε από λειτουργικές δαπάνες του δημοσίου για να παραμείνουμε στην ίδια τροχιά σε κάθε περίπτωση. Επειδή η οικονομική πολιτική τα τελευταία χρόνια είναι πολύ σταθερή και πολύ συνεπής και πολύ συνετή, θεωρώ ότι μια τέτοια τάξη μεγέθους δεν θα επηρεάσει. Να μην ξεχνάμε εξάλλου ότι περιμένουμε και άλλα κέρδη από την πάταξη της φοροδιαφυγής για το 2025. Επομένως πιστεύω ότι θα αντισταθμίσουν τις όποιες απώλειες προέρχεται από την μείωση των εσόδων λόγω της μείωσης του ρυθμού ανάπτυξης».
Αναδιάρθρωση του ενεργειακού χάρτη
Ένας εμπορικός πόλεμος αναμένεται να προκαλέσει αναδιάρθρωση του παγκόσμιου εμπορικού, αλλά και ενεργειακού χάρτη. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι καταναλωτές στην Ευρώπη μπορεί να ωφεληθούν.
«Αυτή η εξέλιξη ίσως αποτελέσει τον καταλύτη για να εκκινήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να κινείται πιο γρήγορα στην ενεργειακή αυτονόμηση, αλλά και στην ενεργειακή διασύνδεση, ούτως ώστε να αρχίσει επιτέλους να μειώνεται το κόστος ενέργειας, το οποίο είναι αρκετά υψηλότερο σε σχέση με αυτό που πληρώνουν στην Αμερική. Αυτό ίσως είναι μια καλή εξέλιξη, που θα βάλει κι εμάς στο κάδρο των εξελίξεων» τονίζει ο Γιάννης Τσουκαλάς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, τις τελευταίες ημέρες, η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε να είναι έως τέσσερις φορές υψηλότερη από ό,τι στις ΗΠΑ, γεγονός που υπονομεύει άμεσα την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.