Το Euronews Business εξετάζει τους παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά καουτσούκ φέτος, ενώ διερευνά επίσης πώς οι βιώσιμες γεωργικές πρακτικές, όπως η αγροδασοπονία, μπορούν να επηρεάσουν τη βιομηχανία καουτσούκ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η παραγωγή φυσικού καουτσούκ αναμένεται να υπολείπεται της ζήτησης για πέμπτη συνεχή χρονιά το 2025. Σύμφωνα με την Ένωση χωρών παραγωγής φυσικού καουτσούκ (ANRPC), η παγκόσμια παραγωγή φυσικού καουτσούκ είναι πιθανό να αυξηθεί κατά 0,3% το 2025. Ωστόσο, η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να ξεπεράσει κατά πολύ αυτόν τον αριθμό, με εκτιμώμενο ποσοστό 1,8%.
Το καουτσούκ χρησιμοποιείται ευρέως σε διάφορα προϊόντα, όπως εξαρτήματα αυτοκινήτων, βιομηχανικά προϊόντα, υποδήματα, ιμάντες μεταφοράς, ιατρικός εξοπλισμός και δάπεδα, μεταξύ πολλών άλλων. Το υλικό εκτιμάται κυρίως για την ανθεκτικότητα, την ελαστικότητα, την ανθεκτικότητα στο νερό και τη χαμηλή συντήρηση.
Σύμφωνα με έκθεση της Grand View Research, η παγκόσμια αγορά καουτσούκ αναμένεται να φτάσει περίπου τα 65,7 δισ. δολάρια (60,3 δισ. ευρώ) μέχρι το 2030.
Στις παγκόσμιες αγορές διακινούνται κυρίως δύο είδη καουτσούκ. Αυτά είναι το συνθετικό καουτσούκ, το οποίο παράγεται από φυσικό αέριο και πετροχημικές πηγές, και το φυσικό καουτσούκ, το οποίο προέρχεται από τροπικά δέντρα.
Ορισμένες από τις κορυφαίες χώρες παραγωγής φυσικού καουτσούκ είναι η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία, το Βιετνάμ και η Μαλαισία. Άλλες χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ακτή Ελεφαντοστού, η Σρι Λάνκα, το Καμερούν και οι Φιλιππίνες είναι επίσης σημαντικοί παραγωγοί.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το καουτσούκ σημείωσαν πτώση περίπου 4% αυτή την εβδομάδα, διαπραγματευόμενα στα 195 σεντς ΗΠΑ ανά κιλό το πρωί της Παρασκευής, έχοντας επίσης πτώση 4,8% σε μηνιαία βάση. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα Φεβρουαρίου, καθώς οι έμποροι εξισορροπούσαν τις ανησυχίες για την προσφορά με τις επιπτώσεις των συνεχιζόμενων εμπορικών δασμών.
Γιατί η παραγωγή φυσικού καουτσούκ μειώθηκε πρόσφατα;
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους για το αναμενόμενο χάσμα μεταξύ της προσφοράς παραγωγής φυσικού καουτσούκ και της ζήτησης το 2025 οφείλεται στην υστέρηση της παραγωγής σε αρκετές βασικές χώρες, όπως το Βιετνάμ και η Ινδονησία, εδώ και αρκετά χρόνια.
Αυτό έχει προκληθεί κυρίως από τις συνεχείς δυσμενείς και ακραίες καιρικές συνθήκες των τελευταίων ετών. Αυτό συνέβη στην Ταϊλάνδη, η οποία επλήγη από καύσωνα στις αρχές του περασμένου έτους, πράγμα που σημαίνει ότι η περίοδος χαμηλής παραγωγής που συνήθως παρατηρείται στις καλλιέργειες καουτσούκ μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου παρατάθηκε. Ο πολύ ζεστός καιρός προκαλεί επίσης καχεκτική ανάπτυξη στα καουτσουκόδεντρα.
Στην Ταϊλάνδη, σημαντικές πλημμύρες και πολύ έντονες βροχοπτώσεις ακολούθησαν τον καύσωνα στις αρχές του 2024, γεγονός που περιόρισε επίσης την παραγωγή καουτσούκ της περιόδου αιχμής. Αυτά τα συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη συνολική παραγωγή λατέξ.
Η Κίνα, η οποία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός καουτσούκ παγκοσμίως, έχει αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα με τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Οι τυφώνες και οι έντονες βροχοπτώσεις έχουν προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε ζωτικές περιοχές παραγωγής καουτσούκ, όπως οι Cheng Mai και Lin Gao, στο νησί Hainan.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών, η συνολική έκταση καλλιέργειας καουτσούκ στην Ταϊλάνδη μειώθηκε κατά 4,5% μεταξύ 2017 και 2022. Αυτό οφείλεται κυρίως στις θερμότερες καιρικές συνθήκες, την περιορισμένη διαθεσιμότητα γης, τις φυσικές καταστροφές, την αύξηση του κόστους εργασίας και τις εκτεταμένες επιπτώσεις της ασθένειας της φυλλορροής, η οποία μπορεί να μειώσει την παραγωγικότητα των δέντρων.
Η στροφή προς πιο κερδοφόρες καλλιέργειες, όπως οι φοίνικες, οι οποίοι μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή φοινικέλαιου, έχει επίσης επηρεάσει την παραγωγή καουτσούκ σε αρκετές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Σε αρκετές περιπτώσεις, η χαμηλή παραγωγή καουτσούκ, που προκαλείται κυρίως από το θάνατο αρκετών δέντρων καουτσούκ, μπορεί να ωθήσει τους αγρότες προς άλλες καλλιέργειες.
Άλλες προκλήσεις, όπως η αποψίλωση των δασών και η εργασιακή εκμετάλλευση, καθώς και η αστάθεια των τιμών και ο ανταγωνισμός από το συνθετικό καουτσούκ, εξακολουθούν να ταλαιπωρούν την παγκόσμια βιομηχανία φυσικού καουτσούκ.
Θα μπορούσε η αγροδασοπονία να είναι το κλειδί για την τόνωση της παραγωγής καουτσούκ;
Η αγροδασοπονία, η οποία είναι η διαδικασία φύτευσης δέντρων και καλλιεργειών στην ίδια γη, μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την παραγωγή καουτσούκ. Αυτό συμβαίνει κυρίως με την ενίσχυση της υγείας του εδάφους, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε υγιέστερα και πιο παραγωγικά δέντρα καουτσούκ. Φυτά όπως το μπαμπού, ο καφές ή το τσάι μπορούν να φυτευτούν παράλληλα με τα καουτσουκόδεντρα, μαζί με οπωροφόρα ή ξυλώδη δέντρα.
Η πρακτική αυτή μπορεί επίσης να βοηθήσει τις καλλιέργειες να είναι πιο ανθεκτικές στις ακραίες καιρικές συνθήκες και στην κλιματική αλλαγή. Με τη σειρά του, αυτό συμβάλλει στην προστασία των εισοδημάτων των αγροτών, διαφοροποιώντας τις ροές εισοδήματος μειώνοντας την εξάρτηση από μία μόνο καλλιέργεια. Εάν οι αγρότες αισθάνονται πιο ασφαλείς οικονομικά, είναι πιο πιθανό να συνεχίσουν να παράγουν λίγο καουτσούκ, αντί να στραφούν σε πιο κερδοφόρες καλλιέργειες.
Η αγροδασοπονία συμβάλλει επίσης στην αύξηση της παραγωγικότητας της γης και στη μείωση της εξάρτησης από χημικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα, καθώς ενισχύει την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων και τον φυσικό έλεγχο των παρασίτων. Επιπλέον, η πρακτική αυτή αυξάνει τη διάρκεια ζωής των καουτσουκόδεντρων.
Η Παγκόσμια Πλατφόρμα για το Αειφόρο Φυσικό Καουτσούκ (GPSNR), ένας βιομηχανικός φορέας που στοχεύει να βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας πιο βιώσιμης αλυσίδας εφοδιασμού καουτσούκ, αποκάλυψε πρόσφατα ότι θα παράσχει χρηματοδότηση για την εκπαίδευση 1.000 Ταϊλανδών αγροτών στην αγροδασοπονία έως το 2025.