Το Euronews Business συγκρίνει τις τιμές του καφέ σε όλη την Ευρώπη για να αποκαλύψει πού οι πελάτες έχουν την καλύτερη και τη χειρότερη τιμή για το πρωινό τους ρόφημα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Για πολλούς από εμάς, ένα φλιτζάνι καφέ -ή ίσως αρκετά- είναι ένα απαραίτητο τελετουργικό που μας δίνει δύναμη μέσα στην εργάσιμη ημέρα. Το 2023-24, περίπου 10,62 δισεκατομμύρια κιλά καφέ καταναλώθηκαν παγκοσμίως, μια μικρή αύξηση από τα περίπου 10,38 δισεκατομμύρια κιλά το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την Statista.
Ενώ για κάποιους αρκεί ένα φτηνό φλιτζάνι στιγμιαίου καφέ που φτιάχνεται στην κουζίνα του γραφείου, άλλοι έχουν αναπτύξει μια προτίμηση για "έναν σικ καφέ" - που συχνά φτιάχνεται από έναν χίπστερ με ποδιά εργασίας.
Πόσο όμως μας κοστίζει ένα φλιτζάνι από αυτό το γλυκό νέκταρ; Μήπως μας κοροϊδεύουν; Και πόσο διαφέρουν οι τιμές στην Ευρώπη;
Πόσο καφέ αγοράζει η Ευρώπη;
Από τις 27 χώρες της ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που συμμετείχαν στην έρευνα της Pressat για τον καφέ στο χώρο εργασίας μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2025, οι εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο αγοράζουν τους περισσότερους καφέδες στο χέρι (takeaway), κατά μέσο όρο 1,96 φλιτζάνια την ημέρα. Ακολουθούν από κοντά το Βέλγιο (1,79 φλιτζάνια), η Πολωνία (1,77 φλιτζάνια), η Γαλλία (1,76 φλιτζάνια) και η Ρουμανία (1,68 φλιτζάνια).
Στο άλλο άκρο της κλίμακας, οι πιο φειδωλοί στην αγορά καφέ είναι οι εργαζόμενοι στο Λουξεμβούργο, αγοράζοντας κατά μέσο όρο 0,82 φλιτζάνια την ημέρα. Επίσης, «σφιχτοί» στη δαπάνη τους για καφέ από έξω είναι οι εργαζόμενοι στην Ουγγαρία (0,83 φλιτζάνια), την Τσεχία (0,84 φλιτζάνια) και τη Σουηδία (0,9 φλιτζάνια).
Μπορεί λοιπόν να εκπλήσσει η διαπίστωση ότι ως ο τέταρτος μεγαλύτερος αγοραστής καφέ στο χέρι στην Ευρώπη, η Γαλλία, πληρώνει τα περισσότερα ανά φλιτζάνι, με μέση τιμή 3,42 ευρώ. Τα στερεότυπα συνήθως μας οδηγούν να πιστεύουμε ότι οι Γάλλοι προτιμούν τον καφέ τους μικρό, σκούρο και δυνατό. Ωστόσο, από τους εργαζόμενους που συμμετείχαν στην έρευνα, μόλις το 8,94% από αυτούς αγόραζαν εσπρέσο για να τον πάρουν μαζί τους. Στην πραγματικότητα, η πιο δημοφιλής επιλογή καφέ για να τον πάρουν μαζί τους ήταν ο caffe latte (17,02%), ακολουθούμενος από τον caffe macchiato (16,17%).
Ο δεύτερος πιο ακριβός καφές takeaway βρίσκεται στη Λιθουανία, όπου η μέση τιμή του φλιτζανιού είναι 3,39 ευρώ και το πιο δημοφιλές στυλ ροφήματος μοιράζεται μεταξύ ενός καπουτσίνο και ενός cortado (και τα δύο προτιμώνται από το 14,87% των ερωτηθέντων).
Το φθηνότερο φλιτζάνι μπορεί να βρεθεί, ίσως παραδόξως, στη Δανία, με μέση τιμή 1,89 ευρώ. Οι Δανοί έχουν έναν μέτριο εθισμό στον καφέ, με τον μέσο όρο των εργαζομένων να αγοράζουν 1,32 φλιτζάνια καφέ από έξω την ημέρα - και να προτιμούν να πίνουν έναν americano.
Στην πραγματικότητα, η Δανία ήταν η μόνη χώρα όπου η μέση τιμή του φλιτζανιού ήταν κάτω από 2 ευρώ, με τους πλησιέστερους ανταγωνιστές της να είναι η Σλοβακία (2,08 ευρώ) και η Κύπρος (2,09 ευρώ).
Ο δείκτης του καπουτσίνο
Μια ελαφρώς διαφορετική εικόνα προκύπτει από τα στοιχεία σχετικά με τη μέση τιμή ενός καπουτσίνο στις πρωτεύουσες της Ευρώπης, που συλλέχθηκαν από το Numbeo.com.
Αποδεικνύεται ότι η υψηλότερη τιμή στην Ευρώπη για τον γαλακτώδη καφέ καταβάλλεται στην Κοπεγχάγη. Στη δανική πρωτεύουσα, ένας καπουτσίνο κοστίζει κατά μέσο όρο 5,81 ευρώ - αρκετά υψηλότερη από τη μέση τιμή του καφέ στη Δανία.
Μόνο σε δύο άλλες χώρες ένας καπουτσίνο κοστίζει περισσότερο από 5 ευρώ: πρόκειται για την Ισλανδία, με τιμή 5,33 ευρώ ανά φλιτζάνι, και την Ελβετία με τιμή 5,27 ευρώ. Πάνω από 4 ευρώ ανά καπουτσίνο πληρώνουν στη Σκανδιναβία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Αυστρία.
Στο άλλο άκρο της κλίμακας βρίσκονται οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, η Βαλκανική Χερσόνησος και η Ιταλία. Στην πατρίδα του, ένα φλιτζάνι καπουτσίνο κοστίζει μόλις 1,53 ευρώ - αλλά το φθηνότερο φλιτζάνι μπορεί να βρεθεί στο Κοσσυφοπέδιο (1,27 ευρώ) και την Ουκρανία (1,36 ευρώ). Ελλάδα και Κύπρος είναι κάπου στη μέση.
Οι Πολωνοί, οι οποίοι συχνά διαμαρτύρονται για τις υψηλές τιμές του καφέ στις καφετέριες, βρίσκονται επίσης κάπου στη μέση της ευρωπαϊκής κλίμακας, με ένα φλιτζάνι καπουτσίνο στη Βαρσοβία να πωλείται προς 3,64 ευρώ. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι τα πολωνικά παράπονα είναι εντελώς αδικαιολόγητα. Εκτός από τη Γερμανία, όλες οι γειτονικές χώρες της Πολωνίας έχουν χαμηλότερες τιμές καφέ.
"Ένας καπουτσίνο στη Βαρσοβία κοστίζει 18 ζλότυ (4,24 ευρώ), ενώ στο Μπάρι κοστίζει 1,50 ευρώ. Βλέπουμε ότι οι τιμές στη Βαρσοβία, οι οποίες έχουν εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα, είναι σίγουρα υψηλότερες από ό,τι αλλού. Και δεν χρειάζεται να είναι καθόλου έτσι", δήλωσε στο Euronews ο Janusz Piechocinski, οικονομολόγος και πρώην υπουργός Οικονομίας της Πολωνίας.
"Η Πολωνία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας καφέ στην Ευρώπη. Οι πολωνικές εταιρείες εισάγουν περισσότερους από 200.000 τόνους κόκκων, καβουρδίζουν και στη συνέχεια εξάγουν επίσης στο σύγχρονο κανάλι του ηλεκτρονικού εμπορίου. Έτσι έχουμε δημιουργήσει μια αποτελεσματική αλυσίδα παραγωγής, και όμως οι τιμές για τον πελάτη είναι υψηλές. Γιατί; Μπορεί να οφείλεται στις υψηλότερες τιμές ακινήτων και τους υψηλότερους φόρους από ό,τι αλλού, οι οποίοι αυξάνουν το κόστος διατήρησης εστιατορίων και καφετεριών".
Πληρώνουμε υπερβολικά για τον καφέ μας;
Χρειάζονται περίπου 7 έως 9 γραμμάρια καφέ για να φτιαχτεί ένας εσπρέσο, που αντιστοιχεί σε καφέ αξίας 0,00009 ευρώ με τις τρέχουσες τιμές εμπορίας κόκκων αραβικής ποικιλίας (για μια μερίδα 9 γραμμαρίων). Αυτό φαίνεται σαν μια τεράστια προσαύξηση, αλλά φυσικά, πρόκειται για μια τεράστια υπεραπλούστευση.
Τα καφεκοπτεία πρέπει επίσης να συνυπολογίσουν το κόστος του προσωπικού, καθώς και τα ποτήρια για τον καφέ στο χέρι, την ενέργεια για την τροφοδοσία του χώρου και τα πρόσθετα του καφέ, όπως γάλατα, σιρόπια και σοκολάτες.
Αν και είναι δύσκολο να συγκρίνουμε ακριβώς πόσο πληρώνουν οι επιχειρήσεις για την ενέργειά τους, το μέσο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους μη οικιακούς, μεσαίους καταναλωτές στην ΕΕ είναι 155,80 €/MWh. Αυτό είναι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat από το 2024.
Τα στοιχεία έδειξαν ότι η Ιρλανδία πλήρωνε τα περισσότερα για την ηλεκτρική ενέργεια στην ΕΕ, 254,30 €/MWh. Μόνο τρεις άλλες χώρες ξεπέρασαν τα 200 ευρώ: Η Κροατία (216,90 ευρώ), η Ουγγαρία (205,50 ευρώ) και το Λουξεμβούργο (204,10 ευρώ).
Μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων οικονομιών της ΕΕ, οι τιμές διέφεραν δραματικά: Γαλλία (163,90 ευρώ), Ισπανία (121,70 ευρώ), Ιταλία (151,50 ευρώ) και Γερμανία (197,60 ευρώ). Η φθηνότερη ενέργεια στην ΕΕ βρέθηκε στη Νορβηγία (79,10 ευρώ).
Ευθυγραμμίζονται οι τιμές του καφέ στην Ευρώπη με τα εισοδήματα;
Αν ρίξουμε μια ματιά στις τιμές του καφέ σε πακέτο σε σχέση με τους μισθούς σε όλη την ήπειρο, ποιος έχει την καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής;
Η Γαλλία, η οποία έχει την υψηλότερη τιμή φλιτζανιού, είχε μέσο μισθό για έναν άγαμο χωρίς παιδιά λίγο πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, με τους Γάλλους εργένηδες να λαμβάνουν 32.354 ευρώ ετησίως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat 2024. Αυτό σημαίνει ότι ο μέσος όρος του καφέ είναι περίπου το 0,0106% του οικιακού μισθού.
Εν τω μεταξύ, στη Δανία, όπου ο καθαρός μισθός είναι 43.913 ευρώ, ο καφές είναι αναλογικά ακόμη φθηνότερος, μόλις 0,004% του μισθού.
Και στην πατρίδα του δεύτερου πιο ακριβού καφέ στην Ευρώπη, οι καταναλωτές στη Λιθουανία παίρνουν ιδιαίτερα κακή τιμή. Ο μέσος καθαρός μισθός των πολιτών είναι 15.909 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι ένα φλιτζάνι καφέ κοστίζει περίπου το 0,021% του ετήσιου μισθού τους.
Οι χώρες με υψηλότερο εισόδημα φαίνεται να έχουν καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής. Οι εργαζόμενοι στο Λουξεμβούργο λαμβάνουν κατά μέσο όρο 50.410 ευρώ ετησίως και πληρώνουν περίπου 3 ευρώ ανά καφέ. Αυτό είναι μόλις το 0,005% του μισθού τους.
Δείκτης καπουτσίνο ανά μισθό
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Numbeo.com σχετικά με τον μέσο μηνιαίο μισθό μετά από φόρους στις ευρωπαϊκές πόλεις, μπορούμε να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο πόσα φλιτζάνια καπουτσίνο μπορούν να αγοράσουν οι κάτοικοι.
Όσον αφορά την οικονομική προσιτότητα του καπουτσίνο, η Ιταλία κατατάσσεται στην υψηλότερη θέση. Στη Ρώμη, ο μέσος μηνιαίος μισθός μπορεί να αγοράσει 1.399 φλιτζάνια αυτού του είδους καφέ, ενώ η Βέρνη της Ελβετίας (1378 φλιτζάνια) και το Λουξεμβούργο (1347 φλιτζάνια) τα πήγαν οριακά χειρότερα.
Ο δείκτης καπουτσίνο χωρίζει επίσης σαφώς την ήπειρο στη μέση. Στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης (με εξαίρεση την Πορτογαλία), ένας μισθός είναι αρκετός για τουλάχιστον 750 φλιτζάνια καπουτσίνο, ενώ στην Ανατολική Ευρώπη, ο καφές που αγοράζεται από έξω είναι «τσουχτερός», και η Ελλάδα είναι η πρωταθλήτρια.