Τέσσερις στους δέκα πολίτες της ΕΕ πιστεύουν ότι οι φόροι είναι υπερβολικά υψηλοί και υποστηρίζουν τη μείωση των φόρων, ακόμη και αν αυτό οδηγεί σε λιγότερες ή χαμηλότερης ποιότητας δημόσιες υπηρεσίες. Παρόλα αυτά, περίπου το ένα τέταρτο τάσσεται υπέρ της καταβολής υψηλότερων φόρων με αντάλλαγμα καλύτερες και διευρυμένες υπηρεσίες.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Θα πληρώνατε υψηλότερους φόρους για καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες; Ή θα δεχόσασταν χαμηλότερης ποιότητας υπηρεσίες με αντάλλαγμα χαμηλότερες εισφορές; Οι Ευρωπαίοι είναι διχασμένοι, αλλά οι περισσότεροι τάσσονται υπέρ της μείωσης των φόρων.
Τέσσερις στους δέκα (39%) στην ΕΕ συμφωνούν ότι "οι φόροι είναι πολύ υψηλοί και θα τους μείωναν ακόμη και αν αυτό σήμαινε λιγότερες ή χαμηλότερες δημόσιες υπηρεσίες". Αυτές οι παροχές περιλαμβάνουν την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και τις δημόσιες υποδομές.
"Οι οικονομικές δυσκολίες στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή μπορεί να εξηγούν αυτή την επιδείνωση της υποστήριξης για υψηλότερους φόρους", δήλωσε στο Euronews Business ο Olivier Jacques, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ.
Από την άλλη πλευρά, περισσότερο από το ένα τέταρτο (27%) των πολιτών στην ΕΕ υποστηρίζει "την καταβολή υψηλότερων φόρων για καλύτερες και περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες".
Παρόμοιο ποσοστό (26%) των ερωτηθέντων υποστηρίζει τα σημερινά επίπεδα φόρων και δημόσιων υπηρεσιών. Το υπόλοιπο 8% δεν είναι σίγουρο.
Όταν εξετάζουμε τις απαντήσεις μεταξύ των διαφόρων χωρών της ΕΕ, οι απαντήσεις ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό. Οι απαντήσεις συλλέχθηκαν ως απάντηση σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που διεξήχθη τον Απρίλιο του 2025.
Η μείωση των φόρων μπορεί να έχει κόστος
Η Σλοβακία (59%), η Κροατία (57%), η Εσθονία (53%) και η Σλοβενία (50%) βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου των χωρών όπου πολλοί λένε ότι οι φόροι είναι πολύ υψηλοί και πρέπει να μειωθούν, ακόμη και με κόστος για τις δημόσιες υπηρεσίες. Το ήμισυ ή περισσότερο του πληθυσμού θα αποδεχόταν αυτή την επιλογή σε αυτές τις χώρες.
Η υποστήριξη είναι επίσης 45% ή υψηλότερη στην Ελλάδα και τη Ρουμανία (48%), την Πολωνία (47%) και το Βέλγιο, τη Λετονία και την Ουγγαρία (45%).
Ο Δρ Dimitri Gugushvili, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο KU Leuven του Βελγίου, εξήγησε ότι οι άνθρωποι συνήθως αντιτίθενται σε περισσότερους φόρους εάν δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση και υποψιάζονται ότι τα επιπλέον κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από τους δημόσιους υπαλλήλους.
"Υπάρχει τεράστια διαφορά στην εμπιστοσύνη στους δημόσιους θεσμούς σε όλη την Ευρώπη, με την πολιτική εμπιστοσύνη να είναι η υψηλότερη στη Σκανδιναβία και η χαμηλότερη στην Ανατολική Ευρώπη, ιδίως στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία", δήλωσε.
Η Φινλανδία (22%), η Σουηδία (24%) και η Δανία (26%) - οι τρεις σκανδιναβικές χώρες - εμφανίζουν τη χαμηλότερη υποστήριξη για τις φορολογικές περικοπές έναντι των δημόσιων υπηρεσιών, με μόνο περίπου το ένα τέταρτο να τις υποστηρίζει.
Η Γερμανία (40%), η Γαλλία (37%) και οι Κάτω Χώρες (39%) βρίσκονται κοντά στο μέσο όρο της ΕΕ.
Γενικά, οι χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης τείνουν πολύ περισσότερο προς τις μειώσεις φόρων εις βάρος των υπηρεσιών. Οι χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης είναι λιγότερο πρόθυμες να περικόψουν τις δημόσιες υπηρεσίες.
"Η υποστήριξη της φορολογίας είναι υψηλότερη όταν οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι οι δημόσιες υπηρεσίες που λαμβάνουν σε αντάλλαγμα για τους φόρους τους είναι υψηλότερης ποιότητας ή όταν διατηρούν υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης στους κυβερνητικούς θεσμούς", δήλωσε ο Jacques.
Επισήμανε ότι οι χώρες στις οποίες η υποστήριξη για τη φορολογία είναι χαμηλότερη φαίνεται να είναι έθνη με χαμηλή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και χαμηλή ικανοποίηση από τις δημόσιες υπηρεσίες.
Ποιες χώρες είναι πρόθυμες να πληρώσουν περισσότερα;
Μόνο το 27% των ερωτηθέντων στην ΕΕ υποστηρίζει "υψηλότερους φόρους για περισσότερες ή καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες". Η Ισπανία (42%), η Σουηδία (42%) και η Φινλανδία (40%) προηγούνται στην υποστήριξη, ενώ η Βουλγαρία (39%) και η Ελλάδα (37%) ακολουθούν από κοντά.
Αυτό αναδεικνύει μια ισχυρή ζήτηση για αυξημένες επενδύσεις σε δημόσιες υπηρεσίες σε όλη τη Νότια Ευρώπη, με την Ισπανία και την Ελλάδα να πρωτοστατούν. Η Ιταλία και η Πορτογαλία (και οι δύο στο 31%) παρουσιάζουν επίσης υποστήριξη άνω του μέσου όρου, αντανακλώντας παρόμοιες τάσεις στην περιοχή αυτή.
Η έρευνα του Olivier Jacques δείχνει ότι τα υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, καθώς και η αριστερή ιδεολογία, συσχετίζονται με υψηλότερη υποστήριξη για τη φορολογία.
"Η αριστερή ταύτιση είναι πολύ υψηλή στην Ισπανία και οι Ισπανοί έχουν μακράν την υψηλότερη υποστήριξη για τη φορολογία από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης", δήλωσε.
Η Βουλγαρία αποτελεί εξαίρεση στην Ανατολική Ευρώπη, με τις απαντήσεις να υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι εκεί θέλουν ισχυρότερες υπηρεσίες ακόμη και αν οι φόροι αυξηθούν.
Τα χαμηλότερα επίπεδα παρατηρούνται στο Λουξεμβούργο (16%), καθώς και στη Λετονία, τη Σλοβακία και το Βέλγιο (και τα τρία 17%), υποδεικνύοντας ισχυρή αντίσταση στις αυξήσεις φόρων. Στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, η υποστήριξη είναι γενικά χαμηλότερη: Η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Λιθουανία και η Σλοβενία κυμαίνονται στο 22-23%.
Η Γερμανία (20%), η Αυστρία (20%) και η Γαλλία (23%) συγκαταλέγονται επίσης μεταξύ των λιγότερο υποστηρικτικών χωρών.
Ωστόσο, η μη υποστήριξη υψηλότερων φόρων δεν συνεπάγεται απαραίτητα αντίθεση σε καλύτερες ή βελτιωμένες δημόσιες υπηρεσίες- μπορεί αντίθετα να αντανακλά την απαίτηση για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Το ίδιο σκεπτικό θα μπορούσε να ισχύει και για όσους τάσσονται υπέρ της μείωσης των φόρων.
Διατήρηση των υπηρεσιών και των φόρων στο ίδιο επίπεδο
Ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ, περίπου το ένα τέταρτο (26%), πιστεύει ότι τόσο οι φόροι όσο και οι δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να παραμείνουν στα σημερινά τους επίπεδα, αν και οι απόψεις ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των κρατών μελών.
Η υποστήριξη της υφιστάμενης κατάστασης είναι ισχυρότερη στο Λουξεμβούργο (47%), τη Μάλτα (46%) και τη Δανία (43%), όπου σχεδόν ο μισός πληθυσμός έχει αυτή την άποψη.
Η υποστήριξη αυτής της επιλογής είναι επίσης πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ στην Αυστρία (37%), τη Φινλανδία (34%), τη Γαλλία (32%) και τη Γερμανία (31%), υποδηλώνοντας την προτίμηση για σταθερότητα.
Η υποστήριξη είναι χαμηλή στη Νότια Ευρώπη, με πολλές χώρες να υπολείπονται κατά πολύ του μέσου όρου της ΕΕ: Ελλάδα (11%), Κροατία (13%), Ιταλία (18%), Ισπανία (21%) και Πορτογαλία (25%). Αυτό καταδεικνύει τη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης και την επιθυμία για αλλαγή.
Οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων διαφέρουν ευρέως στην Ευρώπη, με τα υψηλότερα επίπεδα στις σκανδιναβικές χώρες και τα χαμηλότερα στην Ανατολική Ευρώπη.