Γιώργος Πυρπασόπουλος: «Για να αλλάξουμε, πρέπει να αντιληφθούμε τα λάθη μας, να τα βιώσουμε έντονα»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Γιώργος Πυρπασόπουλος πρωταγωνιστεί φέτος στα «Αξύριστα Πηγούνια» του Γιάννη Τσίρου, που παρουσιάζεται με επιτυχία στο θέατρο Μικρό Χορν, μέχρι την Κυριακή των Βαΐων. Ερμηνεύει τον Σάββα, έναν υπάλληλο στα έγκατα ενός δημόσιου νοσοκομείου, ο οποίος παραλαμβάνει και καταγράφει όσους δεν κατάφεραν να επιζήσουν. Είναι ο προϊστάμενος του νεκροθάλαμου, ένας τυπικός οικογενειάρχης, που φαίνεται άψογος σε όλα του. Μαζί με δύο άλλους άνδρες νοσοκόμους βάρδιας, αναλαμβάνουν την ταξινόμηση, τη φροντίδα και τη φύλαξή των νεκρών, πριν οδηγηθούν στο νεκροταφείο.

Μια βραδιά όμως όλα θα αλλάξουν: «έρχεται» μια γυναίκα να ταράξει τη νεκρή τους πραγματικότητα. Το σώμα της είναι στα αζήτητα, αλλά και οι τρεις άνδρες το «διεκδικούν», ο καθένας με το δικό του τρόπο. Τα μυστικά, οι αποκαλύψεις και οι συγκρούσεις θα φέρουν στο φως τις αδυναμίες και τα ταπεινά τους ένστικτα. Ακολουθεί το έγκλημα, η εκδίκηση, η ενοχή και όταν φτάσει το πρωί τίποτα δεν θα είναι ίδιο για κανέναν από τους τρεις.

Το βραβευμένο και πάντα επίκαιρο ρεαλιστικό κοινωνικό δράμα, που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη, ήταν η αφορμή να μιλήσουμε με τον δημοφιλή ηθοποιό για την παράσταση και τα ζητήματα που θίγει, για τις κακοποιήσεις και τη βία στο χώρο του πολιτισμού, αλλά και για τα επόμενα κινηματογραφικά του σχέδια.

-Τα Αξύριστα Πιγούνια είναι από τα σύγχρονα ελληνικά θεατρικά έργα που δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο, 20 και πλέον χρόνια από τότε που γράφτηκε. Διατηρεί ανέπαφη τη δύναμή του. Γιατί;

Είναι ένα έργο για τις σημερινές ανθρώπινες σχέσεις που πραγματεύεται ζητήματα όπως οι διακρίσεις που υφίσταται το γυναικείο φύλο, ο σεξισμός, η κατάχρηση εξουσίας, ο ρατσισμός καθώς και στερεότυπα της ελληνικής κοινωνίας. Ο θεατής θα αναγνωρίσει στοιχεία και καταστάσεις της καθημερινότητάς του και θα κληθεί να πάρει υπεύθυνη στάση απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω του.

-Όλα αυτά που διαδραματίζονται στο έργο είναι πολύ οικεία και γνώριμα σε όλους μας. Τίποτε δεν φαίνεται εξωφρενικό.

Αυτό οφείλεται στο ότι έχουμε να κάνουμε μ’ ένα εξαιρετικά σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Ειδικά την τελευταία χρονιά, έχουμε γίνει μάρτυρες πολλών γεγονότων που σχετίζονται με γυναικοκτονίες και σεξιστικές συμπεριφορές. Υπάρχει μεγάλη έξαρση. Είναι ζητήματα που είναι διαρκώς κρυμμένα κάτω από το χαλί της ελληνικής κοινωνίας και βγαίνουν τακτικά στο φως. Παρόλο ότι βρισκόμαστε στο 2022 και είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα, βιώνουμε μια απίστευτη κοινωνική αντιμετώπιση των γυναικών, που δεν ανταποκρίνεται στην εποχή που ζούμε. Το ίδιο ακριβώς όμως συμβαίνει και με το μεταναστευτικό ζήτημα. Υπάρχει μια υποκρισία του κόσμου ότι είναι πρόθυμος να βοηθήσει. Όταν όμως ο μετανάστης φτάσει μπροστά στην πόρτα του, γυρίζει από την άλλη. Είναι βαθύς ο συντηρητισμός της ελληνικής κοινωνίας και η έλλειψη παιδείας. Πέρα όμως από το πώς μεγαλώνει κάποιος στο σπίτι του, παίζει κομβικό ρόλο και ο τρόπος που λειτουργεί η πολιτεία σ’ αυτά τα θέματα. Πώς συμπεριφέρεται και πώς ευαισθητοποιεί τους πολίτες της.

-Στο έργο, πρωταγωνιστούν τρεις άνδρες. Το πρόσωπο που πυροδοτεί τις εξελίξεις και αλλάζει την ισορροπία των σχέσεών τους είναι μια γυναίκα. Πώς την βλέπουν;

Ο καθένας για τους προσωπικούς του λόγους και για το προσωπικό του όφελος, προσπαθεί να εκμεταλλευθεί αυτή τη γυναίκα, ως υποχείριό του. Το βλέπουμε σε τρεις διαφορετικές εκδοχές, μέσα από τρεις διαφορετικούς άνδρες με διαφορετικές αντιλήψεις. Έρχονται στην επιφάνεια όλα τα στερεότυπα των σχέσεων των δύο φύλων, η υποτιμητική και φαλλοκρατική συμπεριφορά του άνδρα. Ανοίγει όλη η βεντάλια των ανδρικών συμπεριφορών και χαρακτήρων που μεταχειρίζονται με αυτόν τον τρόπο τις γυναίκες. Το εντυπωσιακό είναι ότι στη χώρα μας, οι οικογένειες φαίνονται ότι είναι μητριαρχικές. Παρόλα αυτά οι άνδρες αντιμετωπίζουν με υποτιμητικό τρόπο τις γυναίκες. Και οι μητέρες έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στο πώς έχουν μεγαλώσει τα αγόρια τους. Έχουν αφομοιώσει και οι ίδιες αυτή τη νοοτροπία και θεωρούν φυσιολογική την ανδρική συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες. Γι’ αυτό βλέπουμε αυτά που βλέπουμε στην ελληνική κοινωνία.

-Αντίστοιχες περιπτώσεις αποκαλύφθηκαν την τελευταία χρονιά και στο χώρο του πολιτισμού. Βιασμοί, σεξουαλική εκμετάλλευση, κακοποιητικές συμπεριφορές.

Το κακό στο θέατρο είναι ότι δεν υπάρχει πλαίσιο. Ο συγκεκριμένος χώρος είναι δομημένος και λειτουργεί με τέτοιο τρόπο, που μπορεί εύκολα να πέσεις θύμα ανάλογων συμπεριφορών. Μπορείς να βρεθείς να συζητάς μια επαγγελματική πρόταση στο σπίτι κάποιου σκηνοθέτη, σ’ ένα άδειο θέατρο, σ’ ένα καφέ. Αυτό δίνει την ευκαιρία σε κάποιους να εκμεταλλευθούν καταστάσεις κι ευαισθησίες. Παράλληλα, υπάρχει ένας φόβος απέναντι στον παραγωγό και τον σκηνοθέτη, ότι μπορείς να χάσεις την δουλειά σου, αν δεν πας με τα νερά του, αν δεν υπακούσεις σε ο,τι σου πουν. Θεωρώ ότι το Σωματείο μας πρέπει να αποκτήσει έναν πολύ πιο ισχυρό ρόλο, έτσι ώστε να μην υπάρχουν εκ των υστέρων καταγγελίες για ανάλογα φαινόμενα και να πηγαίνουν άμεσα οι συνάδελφοι να καταγγέλλουν τα τεκταινόμενα. Το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το έχει όμως η Πολιτεία, καθώς το επάγγελμα είναι ανοχύρωτο και οι ηθοποιοί είναι ανυπεράσπιστοι απέναντι στον κάθε εκμεταλλευτή. Πρέπει να υπάρξει λοιπόν ένα πλαίσιο ασφάλειας για όλους τους εργαζόμενους στο χώρο του πολιτισμού, έτσι ώστε αν ξανασυμβούν αντίστοιχα φαινόμενα, το θύμα να μην φοβάται να τα καταγγείλει αμέσως.

-Είχες γνώση ανάλογων περιστατικών;

Μπροστά μου όχι δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Είχε τύχει να διακρίνω τέτοιες συμπεριφορές και απέφευγα να συνεργαστώ με τέτοιους ανθρώπους. Γιατί για μένα πρώτο λόγο έχει η ηθική του ατόμου με το οποίο συνεργάζομαι και ύστερα η καλλιτεχνική του αξία. Αν δεν έχει ηθική, δεν μπορώ να συνεργαστώ. Δεν στενοχωριέμαι κιόλας, γιατί σημαίνει ότι δεν μου κάνει σαν άνθρωπος και δεν έχω να κερδίσω κάτι από την επαφή μαζί του. Κάνουμε αυτή τη δουλειά για να πηγαίνουμε μπροστά, ως ηθοποιοί και να προσφέρουμε κάτι αντίστοιχο και στους θεατές. Αν βρεθείς σε μια άρρωστη κατάσταση, θα χάσεις την ηρεμία και την ψυχή σου. Οπότε όταν έβλεπα τέτοιες συμπεριφορές, απομακρυνόμουν. Βέβαια πρέπει να ομολογήσω ότι όταν ήμουν μικρότερος, στα πρώτα βήματά μου, αναγκάστηκα να κάνω κι εγώ υποχωρήσεις στο μπούλινγκ στο χώρο. Επειδή δεν υπάρχει επαγγελματισμός, τα πράγματα ξεφεύγουν. 

Έχω ακούσει πολλά από συναδέλφους που με έχουν κάνει έξαλλο. Κατανοώ τη φοβία τους να βγουν μπροστά και να καταγγείλουν τις άθλιες συμπεριφορές που έχουν βιώσει. Γιατί πολλές φορές είναι ο λόγος και η μαρτυρία του θύματος απέναντι στην μαρτυρία του θύτη. Σπάνια υπάρχουν μάρτυρες και αποδεικτικά στοιχεία για να καταγγείλουν κάτι. Επίσης, εσύ μπορεί να είσαι στην αρχή της πορείας σου και ο άλλος να είναι καταξιωμένος με κύρος. Να φοβάσαι τι θα σου κάνει. Και από την άλλη πλευρά, πρέπει να βρεις τον μηχανισμό να διαχειριστείς ο ίδιος αυτό που σου έχει συμβεί.

-Ένα πρόβλημα είναι επίσης ότι οι ηθοποιοί δεν λειτουργούν ως συλλογικότητα. Οι περισσότεροι εστιάζουν στη δουλειά τους και αδιαφορούν για το τι συμβαίνει στο «σπίτι του γείτονα».

Λειτουργούν συλλογικά μόνο όσον αφορά στο αποτέλεσμα της δουλειάς τους. Δεν λειτουργούν ως κλάδος. Είναι ατομιστές. Είναι πολύ δύσκολο να γίνει κάτι συλλογικό, γι’ αυτό και θεωρώ ότι μόνο η Πολιτεία μπορεί να κάνει κάτι, βάζοντας δικλείδες ασφαλείας. Επειδή είναι ένα επισφαλές επάγγελμα και ο ηθοποιός πάντα κυνηγά τη δουλειά, προσπαθεί να επιβιώσει, χωρίς να εξετάζει το πλαίσιο ή τι συμβαίνει γύρω του. Σ’ αυτό το κυνήγι είναι πολύ δύσκολο να υπάρχει συλλογικότητα και ενότητα. Γι’ αυτό και στις διαμαρτυρίες που γίνονται, συμμετέχουν ελάχιστοι σε σχέση με το σύνολο των ηθοποιών. Αυτό συμβαίνει γιατί ο καθένας κυνηγά το αύριο και μόλις το «καβατζώσει», δεν ασχολείται με τα υπόλοιπα.

-Έχεις καταφέρει να κρατήσεις μια απόσταση από τα πράγματα. Δεν παίζεις κάθε χρόνο στο θέατρο, ούτε στην τηλεόραση. Μοιάζεις σαν να μην κυνηγάς τον βιοπορισμό από τον συγκεκριμένο χώρο. Ισχύει;

Ισχύει! Συνειδητοποίησα τα τελευταία χρόνια ότι δεν μπορώ να εξαρτιέμαι ψυχολογικά από τη δουλειά μου κι έχει βρει και άλλα πράγματα στην καθημερινότητά μου και στη ζωή μου, πέρα από το θέατρο. Με ισορροπούν και με γεμίζουν. Παρόλα αυτά δεν παύει να αγωνιώ για το αν έχω δουλειά. Επειδή όμως έχω μάθει να αρκούμαι στα λίγα, έμαθα και τα βγάζω πέρα. Με βοήθησε μια περίοδο και η διαφήμιση, όσον αφορά στις εκφωνήσεις που έκανα. Επίσης η αποστροφή μου για την τηλεόραση, με τους όρους που γινόταν τα προηγούμενα χρόνια, με έχει κρατήσει κάπως έξω. Κρατώ μια απόσταση από τα πράγματα που δεν με αντιπροσωπεύουν όταν θέλω να γίνονται με άλλο τρόπο. Γι’ αυτό δεν με ενδιέφερε παλιά η τηλεόραση. Τώρα με ενδιαφέρει πολύ, αλλά δεν υπάρχουν προτάσεις! (γέλια) Έχει πλέον αλλάξει η αντιμετώπιση προς το προϊόν και γίνονται πολύ αξιόλογα πράγματα. Απουσιάζει η προχειρότητα, που ήταν διαδεδομένη τα προηγούμενα χρόνια. Ειδικά η δημόσια τηλεόραση έχει κάνει απίστευτο άλμα. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις σειρές. Πλέον μπορώ να ανοίξω τη δημόσια τηλεόραση και να βρω κάτι που με ενδιαφέρει, που θα μάθω κάτι καινούργιο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Εκτός δουλειάς, τι είναι αυτό που απολαμβάνεις, που σε ισορροπεί;

Η ενασχόλησή μου με την ορειβασία. Με ηρεμεί η επαφή μου με το βουνό και τη φύση. Η ζωή με τη γυναίκα μου.

-Ετοιμάζεσαι να γίνεις σύντομα και πατέρας.

Ναι! Αυτό είναι κάτι που με έχει αλλάξει. Ήρθε απόλυτα φυσιολογικά στη ζωή μου. Ήταν κάτι που το ήθελα πολύ. Νομίζω ότι κάποια στιγμή παίρνουν τα πράγματα το χρόνο τους στη ζωή και ωριμάζουν. Φτάνεις να είσαι έτοιμος. Έτσι αισθάνομαι τώρα. Είμαι πολύ χαρούμενος. Πρέπει να ομολογήσω επίσης ότι η πανδημία μου έδωσε τον χρόνο να ασχοληθώ ακόμη περισσότερο με την οικογένειά μου και με τη φύση.

-Ο κινηματογράφος ήταν πάντα η μεγάλη σου αγάπη. Υπάρχει κάτι στα σκαριά;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ναι. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γυρίσαμε μια ταινία τον προηγούμενο Μάρτιο στην Χίο που λέγεται «Η ζωή της Βαλμίρα», σε σκηνοθεσία και σενάριο της Μαρίας Ντούζα. Είναι η ιστορία μιας κωφάλαλης κοπέλας, η οποία επανασυνδέεται με τον πατέρα της μετά από πολλά χρόνια και βρίσκεται στο περιβάλλον ενός νησιού, όπου θα πρέπει να ζήσει μαζί του. Νομίζω ότι θα βγει στους κινηματογράφους μέσα στο 2022. Μου αρέσει το σινεμά, γιατί μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο γίνεται. Είναι σαν ένα οικογενειακό περιβάλλον, όπου οι σχέσεις έχουν το χρόνο τους να αναπτυχθούν, όπως και η δουλειά. Δίνεται σημασία στη λεπτομέρεια και υπάρχει ο αναγκαίος χρόνος.

-Δεν έχεις παράπονο. Έχεις κάνει αρκετά πράγματα στο σινεμά.

Ναι έχω κάνει. Θα ήθελα να έχω κάνει πιο ολοκληρωμένα πράγματα. Δηλαδή στο Monday του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, θα ήθελα να έχω παραπάνω ρόλο (γέλια). Ίσως επειδή πέρασα πάρα πολύ ωραία και δεν ήθελα να τελειώσει. Αυτό που εννοώ είναι ότι θα ήθελα να έχω μεγαλύτερη διαδρομή ενός χαρακτήρα σε μια ταινία. Δεν έχω χορτάσει τις διαδρομές που έχω κάνει. Περιμένω την έκπληξη!

-Είσαι αισιόδοξος για το μέλλον;

Είμαι απαισιόδοξος για το ανθρώπινο είδος. Παρόλο που φαινομενικά η κοινωνία προοδεύει στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας, στο ηθικό κομμάτι μένει πολύ πίσω. Δεν ξέρω τι θα κάνει ο άνθρωπος την τεχνολογία και την επιστήμη, αν δεν καλλιεργήσει και δεν προστατεύσει κάποιες αρχές και αξίες. Αλλιώς, δεν θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει τις ανακαλύψεις και τα επιτεύγματα. Είναι δυσανάλογη η πορεία. Το ερώτημα είναι αν θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε προς όφελός μας όλα αυτά που μας προσφέρει η τεχνολογία και η επιστήμη, ή θα καταστραφούμε. Αισθάνομαι ότι στο δημοκρατικό μας πολίτευμα, υπάρχει ένας εκφυλισμός και μια διάλυση σε σχέση με αυτό που θεωρούμε δημοκρατία, λόγω των οικονομικών μοντέλων που ακολουθούν οι κοινωνίες. Δουλεύουμε από το πρωί ως το βράδυ και δουλεύουμε για να επιβιώσουμε. Ουσιαστικά ζούμε για να δουλεύουμε. Πλέον έχουμε φτάσει σε οριακό σημείο, γι’ αυτό και ζούμε αυτές τις καταστάσεις στην εποχή μας. Χτυπούν πολλά καμπανάκια. Η οικονομική κρίση, η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι καμπανάκια που μας λένε ότι δεν πάμε προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί φτάσαμε εδώ, πώς θα το αντιμετωπίσουμε και τι λάθη κάναμε για να μπορέσουμε να τα διορθώσουμε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Τι βλέπεις να γίνεται λοιπόν;

Για να ζυμωθούν τα πράγματα στις κοινωνίες, χρειάζονται χρόνο. Για να αλλάξουμε, πρέπει να αντιληφθούμε τα λάθη μας και τα βιώσουμε έντονα. Θα είναι σίγουρα αργά με έναν τρόπο, για να μπορέσουμε να αντιδράσουμε. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι ο άνθρωπος θα αντιδράσει κάποια στιγμή και αυτό θα καθορίσει το μέλλον αυτού του κόσμου. Η κοινωνία δεν είναι ακόμη έτοιμη για αλλαγή, ούτε για επανάσταση. Θα είναι έτοιμη όταν φτάσει στα άκρα. Πιθανώς έχουμε αγγίξει κάποια όρια αλλά νομίζω ότι υπάρχει και παραπέρα. Τώρα με τον πόλεμο στην Ουκρανία ζούμε μια κατάσταση που μπορεί να είναι και το τέλος του πλανήτη. Μέσα σε αυτό το δυσοίωνο πλαίσιο, βλέπω θετικό ότι επιτέλους βλέπουμε την αλήθεια και θα την αντιμετωπίσουμε όπως θα την αντιμετωπίσουμε. Από την άλλη πλευρά μπορεί και να αφανιστούμε. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα ως άτομα: απλά να αλλάζουμε λίγο προς το καλύτερο τον εαυτό μας καθημερινά και να δίνουμε μικρά παραδείγματα στον διπλανό μας για το πώς πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι η ζωή μας. Μόνο με αυτά τα μικρά χιλιοστά αλλαγής σε ατομικό επίπεδο μπορούμε να φτάσουμε τα χιλιόμετρα στη μεγάλη κλίμακα, στην κοινωνία.

-Ποια είναι τα επόμενα σχέδια;

Έχω κλείσει δύο σκηνοθεσίες για την επόμενη θεατρική σεζόν. Θα σκηνοθετήσω το έργο του Γιάννη Τσίρου «Τα μάτια τέσσερα» στο Μικρό Ιλίσια και θα συνσκηνοθετήσω με τον Πέτρο Λαγούτη τους «Τέλειους Ξένους» στο θέατρο Αθηνά.

-Έχεις κάτι άλλο στο μυαλό σου;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αυτό που έχω στο μυαλό μου είναι, επειδή κάνω ορειβασία, να κάνω μια εκπομπή για την φύση. Θα ήθελα να παρουσιάσω την ιστορία της, τις κορυφές, τα πεδία. Είναι άλλωστε και μια μορφή τουρισμού που διαρκώς αναπτύσσεται στη χώρα μας. Έχουμε εξαιρετικούς αναρριχητές. Έρχονται και πολλοί ξένοι. Το βουνό είναι ελευθερία. Η επαφή με τη φύση μας είναι από τα λίγα πράγματα που μας ισορροπεί.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Σκηνοθεσία: Γιώργος Παλούμπης

Σκηνικά/Κουστούμια: Νατάσσα Παπαστεργίου

Σχεδιασμός Φωτισμών: Βασίλης Κλωτσοτήρας

Σχεδιασμός Ήχου: Αντρέας Μιχόπουλος

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Διανομή: Γιώργος Πυρπασόπουλος, Ηλίας Βαλάσης, Στέλιος Δημόπουλος, Μαρία Νεφέλη Δούκα

INFO

Μικρό Χόρν, Αμερικής 10, τηλ. 211.1026277

Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων: Τετάρτη, Κυριακή: 20:00, Πέμπτη & Παρασκευή: 21:00,

Σάββατο: 18:00 & 21:00

Διάρκεια παράστασης: 90’ (χωρίς διάλειμμα)

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Τιμή εισιτηρίων: Α΄Ζώνη 18 Ευρώ, Β’ Ζώνη 15 Ευρώ, Σάββατο Α΄ Ζώνη 20 Ευρώ, Β΄ Ζώνη 18 Ευρώ

Εισιτήρια 

Για ομαδικές κρατήσεις κος Κώστας Μπάλτας 6972217952