«Under/Mining»: Μια διεθνής έκθεση για τον αντίκτυπο της μετάλλευσης στην Καλαβασό της Κύπρου

Μελίτα Κούτα & Βασίλης Ψαρράς
Μελίτα Κούτα & Βασίλης Ψαρράς Πνευματικά Δικαιώματα «Under/Mining, Εκ/μετάλλευση»
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Η διεθνής έκθεση «Under/Mining, Εκ/μετάλλευση» εστιάζει στη μνήμη, καθώς και στον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο της μετάλλευσης στο νησί, μέσα από σύγχρονες καλλιτεχνικές δημιουργίες και πολυμεσικές εγκαταστάσεις. Πραγματοποιείται σε διάφορες τοποθεσίες στην Καλαβασό της Λάρνακας.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η Κύπρος έχει μακραίωνη ιστορία μετάλλευσης και εξορύξεων, οι οποίες κορυφώθηκαν κατά τη διάρκεια της βρετανικής αποικιοκρατίας. Ακόμη και η ονομασία «Κύπρος» προέρχεται από τα μεταλλεία του νησιού, που είχαν πλούσια αποθέματα χαλκού: η λέξη Cuprous/από χαλκό, προέρχεται από το λατινικό cuprum/χαλκός.

Η διεθνής έκθεση «Under/Mining, Εκ/μετάλλευση» εστιάζει στη μνήμη, καθώς και στον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο της μετάλλευσης στο νησί, μέσα από σύγχρονες καλλιτεχνικές δημιουργίες και πολυμεσικές εγκαταστάσεις. Πραγματοποιείται σε διάφορες τοποθεσίες στην Καλαβασό, στο χωριό της επαρχίας Λάρνακας με την πλούσια εξορυκτική κληρονομιά, πάντοτε όμως σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες μεταλλευτικές κοινότητες της Κύπρου.

Στην ομαδική συμμετέχουν 10 καλλιτέχνες από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Μάλτα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι προσκαλούν τους θεατές να ανακαλύψουν έργα που είναι τοποθετημένα σε διάφορα σημεία της κοινότητας.

Ο επιμελητής της έκθεσης Γιώργος Λάζογλου αναφέρει: «Η συγκεκριμένη έκθεση σύγχρονης τέχνης καλείται να συνδέσει τον επισκέπτη με την εξορυκτική ιστορία της Κύπρου. Είναι μια ιστορία χιλιετιών, που εντατικοποιήθηκε κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, προκαλώντας ανθρώπινο πόνο και απώλειες σε ζωές αλλά κι ένα ανεξίτηλο περιβαλλοντικό τραύμα. Ο επισκέπτης καλείται μέσα από μια περιπατητική διαδρομή εντός της κοινότητας να ανασύρει μνήμες, να αναστοχαστεί και να επαναπροσδιορίσει τη θέση του στην αλόγιστη οικονομική δραστηριότητα, με οποιοδήποτε τίμημα».

Metallum Terrae
Κλίτσα ΑντωνίουMetallum Terrae

Η εικαστικός Κλίτσα Αντωνίου παρουσιάζει την τρίπτυχη εγκατάσταση «Metallum Terrae». Αυτό που την απασχολεί είναι οι συνέπειες της μετάλλευσης πάνω στον άνθρωπο και στο περιβάλλον. Αντιπαραβάλλει τα αφηγήματα του Βρετανού διευθυντή των μεταλλείων και ενός εργάτη, αναδεικνύοντας τον πόνο που προκάλεσε η συγκεκριμένη δραστηριότητα στην ανθρώπινη κοινότητα της περιοχής και τις τραγικές συνθήκες εργασίας των μεταλλωρύχων, με φόντο τις απεργίες του 1948:

«Ο αντίκτυπος της μετάλλευσης πάνω στον άνθρωπο αποτελεί το επίκεντρο και της δικής μου συμμετοχής στην έκθεση με το τρίπτυχο έργο Metallum Terrae. Στο πρώτο μέρος μια βιντεοπροβολή παρουσιάζει δύο παράλληλες και ταυτόχρονα αντίθετες αφηγήσεις, ως μια ενιαία ιστορική πραγματικότητα. Η πρώτη αφήγηση με πρωταγωνιστή των διευθυντή των μεταλλείων παρουσιάζει μια αποστασιοποιημένη περιγραφή μέσα από το πρωτότυπο γραπτό ημερολόγιό του. Η δεύτερη αφήγηση είναι του μεταλλωρύχου Παντελή Βαρνάβα, η οποία αποκαλύπτει την τραγωδία και τον ανθρώπινο πόνο στα έγκατα της γης. Τα άλλα δύο μέρη της εγκατάστασης επιδιώκουν την εμβύθιση του επισκέπτη στην υλικότητα των δεινών συνθηκών που βίωσαν οι μεταλλωρύχοι και οι οικογένειές τους, κατά τη διάρκεια των απεργιών του 1948. Οι μεταλλευτικές εταιρίες, ως μέτρο καταστολής των απεργιών, επιλέγουν να στερήσουν από τα παιδιά των μεταλλωρύχων το γάλα. Αντιθέτως, στο δικό μου έργο, δύο λευκές ράγες τρένου διασχίζουν ένα βουνό από γάλα σκόνη» εξηγεί η καλλιτέχνιδα.

«The relevance of exposures»
Λεόντιος Τουμπουρής«The relevance of exposures»

Η εγκατάσταση του Λεόντιου Τουμπουρή «The relevance of exposures» χρησιμοποιεί μια σειρά από γλυπτά προκειμένου να επικοινωνήσει με το πληγωμένο τοπίο της Καλαβασού. Τα αντικείμενα της εγκατάστασης προσφέρουν την ευκαιρία στον θεατή να συνδεθεί με το παρελθόν και το παρόν, με το περιβάλλον και τις διαχρονικές χρήσεις και καταχρήσεις του. Ο ίδιος επισημαίνει:

«Πρόκειται για ένα τρίπτυχο, που αποτελείται από επιτοίχια έργα από μέταλλο και γυαλί. Προτείνουν διάδραση με το τοπίο και αλληλεπίδραση με τη γη, μέσω μιας σειράς αντικειμένων και κειμένων προτροπών. Το έργο αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρακτικής μου, που εστιάζει στη σύζευξη μεταξύ σώματος, ύλης και τοπίου».

Καππακλί
Μελίτα ΚούταΚαππακλί

Μετά από μια εκτενή έρευνα στην ιστορία και την καθημερινότητα των μεταλλωρύχων, η Μελίτα Κούτα δημιούργησε μια εγκατάσταση που περιλαμβάνει μια σειρά από κεραμικά κι ένα βίντεο. Στο επίκεντρο βρίσκεται το Καππακλί, το σκεύος στο οποίο οι μεταλλωρύχοι μετέφεραν κι έτρωγαν το φαγητό τους το μεσημέρι, παραμένοντας στα έγκατα της γης, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο.

Η καλλιτέχνιδα αναφέρει: «Παρουσιάζω μια γλυπτική εγκατάσταση, που η βάση της είναι τα κεραμικά αντικείμενα κι ένα βίντεο που συνοδεύει την έκθεση. Τα κεραμικά αντικείμενα έχουν κατασκευαστεί από πηλό, από χώμα, που έχω μαζέψει από το στόμιο των μεταλλείων, καθώς και από πετρώματα, οξείδια και μέταλλα, που έχω μαζέψει από την περιοχή. Αυτά τα κεραμικά αντικείμενα λοιπόν ονομάζονται καππακλί και είναι βασισμένα πάνω στο πρωτότυπο, το οποίο ήταν ένα αντικείμενο που χρησιμοποιούσαν οι μεταλλωρύχοι για να μεταφέρουν το φαγητό τους στα μεταλλεία, εν ώρα εργασίας. Φτιάχνοντας λοιπόν αυτό το αντικείμενο σε κεραμικό από πηλό, από τα χώματα των μεταλλείων, θέλω να δώσω μια μεταφορά, έναν συμβολισμό πάνω στην έννοια της θρέψης. Πώς αυτό το αντικείμενο που συμβολίζει τη θρέψη, γίνεται ταυτόχρονα και τοξικό, λόγω του ότι τα χώματα των περιοχών, τα χώματα των μεταλλείων έχουν γίνει πλέον τοξικά λόγω της εκμετάλλευσης και της οικολογικής καταστροφής που έχει επιφέρει το μεταλλείο».

Η ομαδική έκθεση «Under/Mining, Εκ/μετάλλευση» στην Καλαβασό διαρκεί μέχρι τις 20 Νοεμβρίου και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Πολιτιστικής Αποκέντρωσης του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.

x
Αντώνης Βολανάκηςx

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

Συμμετέχουν οι εικαστικοί: Κλίτσα Αντωνίου (Κύπρος) Αντώνης Βολανάκης (Ελλάδα) Ελίνα Ιωάννου (Κύπρος) Μελίτα Κούτα (Κύπρος) Vince Briffa (Μάλτα) Trevor Borg (Μάλτα) Lara Salmon (ΗΠΑ) Κωνσταντίνος Ταλιώτης (Κύπρος) Λεόντιος Τουμπουρής (Κύπρος) Βασίλης Ψαρράς (Ελλάδα)

Επιμελητές: Δρ Γαβριήλ Κουρέας Herman Bashiron Mendolicchio Γιώργος Λάζογλου

Θεωρητικά κείμενα για την τέχνη Δρ Γαβριήλ Κουρέας (Κύπρος) Herman Bashiron Mendolicchio (Ιταλία) Μαρία Λοϊζίδου (Κύπρος) Δρ Έλενα Πάρπα (Κύπρος

INFO

«Under/Mining, Εκ/μετάλλευση»

Μέχρι 20 Νοεμβρίου 2022

Ώρες Λειτουργίας Έκθεσης: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 10.00-18.00 ή με ραντεβού 

Apliki Cu
Lara SalmonApliki Cu
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Buffer Fringe: Η πλατφόρμα έρευνας & συνύπαρξης καλλιτεχνών από όλη την Κύπρο, που αψηφά τα σύνορα

Γιώργος Τζιρτζιλάκης: «Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου είναι ένα ημερολόγιο, το συναξάρι μιας δεκαετίας»

«Δάσος» & «Eternal you»: Δύο εξαιρετικές ταινίες τεκμηρίωσης στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης