«Αισθηματική Αγωγή»: Το μυθιστόρημα της ματαίωσης συναντά τις ρωγμές της γενιάς των Milliennials

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Η «Αισθηματική αγωγή» (1869), το μυθιστόρημα του Γκυστάβ Φλωμπέρ μεταφέρεται στο θέατρο για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον σκηνοθέτη Παντελή Φλατσούση και παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έως τις 2 Φεβρουαρίου. Η παράσταση, που ανεβαίνει στο Υποσκήνιο Β΄ της Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη, αναπλαισιώνει το κλασικό κείμενο και, με όχημα την αφηγηματικότητα αλλά και τη χρήση βίντεο, επιχειρεί πολλαπλούς παραλληλισμούς και διασταυρώσεις των ιστορικών συγκυριών, κατά τις οποίες εκτυλίσσεται το κείμενο του γάλλου συγγραφέα, με τη σημερινή εποχή.

1840. Γαλλία. O νεαρός Φρεντερίκ Μορό ξεκινάει το ταξίδι της ενήλικης ζωής του, γεμάτος προσδοκίες και όνειρα. Στο κατάστρωμα του ποταμόπλοιου που τον μεταφέρει, αντικρίζει, σαν σε όραμα, εκείνη που φαντάζει η ιδανική γυναίκα. 1868. Ο μεσήλικας Frédéric Moreau έχει πλέον ηττηθεί, και κανένα από τα νεανικά του όνειρα δεν έχει εκπληρωθεί. Στον απολογισμό της ζωής που κάνει με τον παιδικό του φίλο, δεν έχει «ίσως» τίποτα να θυμηθεί.

Στις σελίδες της «Αισθηματικής αγωγής» παράλληλα με την προσωπική ιστορία του Μορό εξελίσσεται και η συλλογική, τα γεγονότα που πλαισιώνουν την επανάσταση του 1848, που τερμάτισε την Ιουλιανή Μοναρχία (1830-1848) και οδήγησε στη δημιουργία της Δεύτερης Γαλλικής Δημοκρατίας (1848-1851), την οποία διαδέχτηκε αμέσως η Δεύτερη Αυτοκρατορία (1852-1870). Με πλαίσιο τη μεταβατική αυτή περίοδο, εποχή κομβική όχι μόνο για τη Γαλλία, ο Φλωμπέρ αφηγείται, με ύφος ειρωνικό-σατιρικό, όχι απλώς έναν ανεκπλήρωτο έρωτα για μια παντρεμένη γυναίκα, αλλά και όλη τη διάψευση της γενιάς του σε έναν κόσμο αμφιλεγόμενο.

Συναντήσαμε τον Παντελή Φλατσούση και μιλήσαμε για την παράσταση, τους παραλληλισμούς και τις αντιστοιχίες με τη σημερινή εποχή, για την υποχώρηση της δημοκρατίας, για το ρόλο των ρωγμών στο ιστορικό συνεχές και τη σημασία του αρχείου στη δουλειά του.

- Ποια ήταν η αφορμή να ξαναδιαβάσεις το μυθιστόρημα του Φλωμπέρ;

Το είχα διαβάσει πολλά χρόνια πριν, στα πιο ζοφερά χρόνια της κρίσης, το 2012. Δεν μου άρεσε καθόλου. Δεν το κατάλαβα. Το τελείωσα από ψυχαναγκασμό. Δεν καταλάβαινα, γιατί πράγμα μίλαγε. Κάποια χρόνια μετά, επανήλθα και βρήκα σ’ αυτό τρομερά ενδιαφέροντα πράγματα. Υπάρχει στο επίκεντρο η ματαιωμένη γενιά του κεντρικού χαρακτήρα Φρεντερίκ Μορό και των φίλων του. Με έναν τρόπο μπορώ να πω ότι ταυτίζομαι λιγάκι μαζί τους. Υπάρχει ένας εμφανής παραλληλισμός της γενιάς των Millennials με αυτή τη ματαιωμένη γενιά. Το πολύ ενδιαφέρον είναι βέβαια ότι ο Φλωμπέρ δεν προσεγγίζει αυτή τη ματαιωμένη γενιά θυματοποιώντας την. Έχουν πολλά όνειρα, πολλά από τα οποία θα τα χαρακτηρίζαμε και λίγο κακά όνειρα. Ούτε αυτά όμως πραγματώνονται. Δηλαδή όποιο όνειρο έκαναν, καλό, κακό, θετικό, αρνητικό, δεν πραγματοποιείται. Ταυτόχρονα αυτό που είναι καταπληκτικό και με ενδιαφέρει πολύ, είναι πώς μπορεί το σήμερα να συνομιλήσει με ένα κείμενο μεγάλης λογοτεχνίας.

Έτσι κι αλλιώς με ενδιαφέρουν πάρα πολύ αυτά τα κείμενα. Όχι για να τα φέρω στο σήμερα. Δεν με ενδιαφέρει αυτή η προσέγγιση των κλασικών λογοτεχνικών και θεατρικών κειμένων. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η διαχρονία: να αναδείξεις δηλαδή τον παραλληλισμό των εποχών. Με έναν τρόπο ξυπνάει και ο χρόνος που μεσολαβεί. Έχουν μεσολαβήσει 160 χρόνια από το μυθιστόρημα. Επειδή λοιπόν με ενδιαφέρει αυτό το στοιχείο, μου φαινόταν πολύ γοητευτικό, πόσο το βιβλίο, ενώ έχει όλο το φορτίο του ψυχολογικού μυθιστορήματος της κλασικής γαλλικής λογοτεχνίας, είναι ταυτόχρονα, σχεδόν ένα κοινωνικό ντοκιμαντέρ. Στο υπόβαθρο υπάρχει ακόμα ένα στρώμα, που είναι το πολιτικό. Είναι γοητευτικό με πόση λεπτομέρεια ο συγγραφέας ανασυστήνει το κοινωνικό πεδίο και τις πολιτικές συνθήκες μέσα στις οποίες ματαιώθηκε αυτή η γενιά, διατηρώντας ταυτόχρονα στο φόντο έναν απραγματοποίητο έρωτα.

- Οπότε για σένα η «Αισθηματική αγωγή» είναι περισσότερο ένα ντοκουμέντο μιας εποχής, ένα ιστορικό μυθιστόρημα και λιγότερο ένα αισθηματικό ρομάντζο;*

Είναι όλα αυτά μαζί. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να αναδειχθεί το δικό μας βλέμμα πάνω σ’ αυτό το κλασικό κείμενο. Νομίζω ότι αυτό ενδιαφέρει και τους θεατές. Αλλιώς, ο καθένας μπορεί να πάρει το βιβλίο στο σπίτι του και να το διαβάσει. Σίγουρα το κοινωνικοπολιτικό ζήτημα έρχεται ένα επίπεδο πιο μπροστά. Για μένα το μυθιστόρημα μιλάει για την πολιτική μας συγκρότηση. Ταυτόχρονα αυτό που με ενδιαφέρει είναι πώς μπαίνει η μικρή ιστορία μέσα στη μεγάλη. Σε αυτό το σημείο ταυτίζεται απόλυτα το δικό μου βλέμμα με του Φλωμπέρ. Αυτό κάνει άλλωστε στην Αισθηματική Αγωγή: βάζει τη μικρή ιστορία μέσα στη μεγάλη. Πιστεύω ότι αυτό το μυθιστόρημα μοιάζει με μπάμπουσκα. Είναι βέβαια και ρομάντζο και έχει νόημα ότι είναι.

- Πόσο συνδέεται ο 19ος αιώνας με όσα συμβαίνουν σήμερα γύρω μας; Υπάρχουν αντιστοιχίες με τη δική μας εποχή;*

Σίγουρα μπορεί να βρει κανείς αντιστοιχίες. Αν το δούμε ιστορικά, εκεί στο 19ο αιώνα, έχουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό τη συγκρότηση πολιτικών ταυτοτήτων. Η Αισθηματική Αγωγή μιλάει γι’ αυτό. Δηλαδή βλέπουμε εκείνα τα χρόνια, στην επανάσταση του 1848, που είναι στο φόντο της Αισθηματικής Αγωγής, να συγκροτούνται οι πολιτικοί πόλοι. Συγκροτείται δηλαδή το πεδίο της πολιτικής αντιπροσώπευσης. Βλέπουμε όλο αυτό με τις τάξεις να παίρνει μορφή. Είναι και ένας πολιτικός λόγος που θα απασχολήσει πάρα πολύ και μέσα στον 20ο αιώνα. Συγκροτείται λοιπόν ένα πολιτικό πεδίο το οποίο φυσικά θα διαφοροποιηθεί. Στήνεται το σκηνικό πάνω στο οποίο θα παιχτεί το κοινωνικοπολιτικό έργο τα επόμενα περίπου 200 χρόνια.

- Όλο όμως αυτό δεν προλαβαίνει να ανθίσει, καθώς έρχεται η Β΄ Γαλλική Αυτοκρατορία. Συντρίβεται.

Αυτό συμβαίνει όντως. Για μένα, δεν υπάρχει όμως αποτυχημένη επανάσταση. Και αν αποτύχει, αφήνει τη μαγιά. Μέσα από τις αποτυχημένες επαναστάσεις, διαμορφώνονται και αναδιαμορφώνονται οι πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες. Οπότε, ναι, έρχεται ένα πραξικόπημα στις 2 Δεκεμβρίου 1851 από τον Ναπολέοντα Γ΄. Ακολουθούν αυτά τα περίπου 20 χρόνια της Δεύτερης Αυτοκρατορίας, τα οποία λέει ο Φλωμπέρ, βυθίζουν σε πνευματικό τέλμα για τη Γαλλία. Ταυτόχρονα βέβαια είναι και μια εποχή οικονομικής ακμής για τη χώρα, ειδικά η δεκαετία του 1850. Το 1850 είναι μια εποχή οικονομικής ευμάρειας, ας το πούμε έτσι, γιατί πιο πριν υπήρξε μια οικονομική κρίση που οδήγησε στην επανάσταση του 1848. Και σ’ αυτό το σημείο είναι εμφανής ο παραλληλισμός με το σήμερα.

- Η δεκαετία που εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα (1840-1850) ήταν μια μεταβατική εποχή για τη Γαλλία. Δεν αισθάνεσαι ότι η αντιστοιχία με το σήμερα είναι ακριβώς ότι ζούμε σε μια αντίστοιχη μεταβατική εποχή, όπου δεν υπάρχει κάτι σταθερό;

Είναι όντως μια μεταβατική εποχή και η δική μας. Και αυτό είναι ένα κοινό που έχουν βέβαια εξίσου όλες οι εποχές που είναι κάπως μεταβατικές. Το κοινό στοιχείο που θα έβρισκα, είναι ότι δεν θεωρώ ότι ζούμε πνευματικά και στην πιο ακμάζουσα περίοδο. Είναι μια περίεργη εποχή και πρέπει να δούμε αυτή η μετάβαση πού θα μας πάει. Γιατί είναι αρκετά ανησυχητικά τα σημάδια που έρχονται σήμερα από όλες τις γωνιές του πλανήτη.

- Δεν είναι όμως και δύο εποχές όπου η δημοκρατία ηττάται ή βρίσκεται σε υποχώρηση, όπου οι στόχοι και οι επιθυμίες των αντίστοιχων γενεών διαψεύδονται;

Αυτή είναι μια πολύ ωραία ερώτηση και νομίζω ότι είναι πολύ καίρια. Γιατί αυτό που λέω ότι τότε στήνεται το πολιτικό σκηνικό, εννοώ την αστική δημοκρατία όπως την ξέρουμε σήμερα, την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Το κύριο αίτημα της επανάστασης του 1848 ήταν η καθολική ψηφοφορία. Δεν υπήρχε τότε καθολική ψηφοφορία, γιατί ψήφιζαν ανάλογα με τα κτήματα και τα χρήματα που είχαν οι άνθρωποι. Ένας ωραίος παραλληλισμός γι’ αυτό που λες σε σχέση με τη δημοκρατία είναι ότι τότε στήνεται το σκηνικό των παραδόξων της δημοκρατίας. Πώς βλέπουμε δηλαδή συνεχώς επαναστάσεις να νικάνε μέσω της ήττας τους, αλλά και άλλες να ηττώνται μέσω της νίκης τους. Αυτό είναι λίγο το παράδοξο αυτών των 200 χρόνων της αστικής δημοκρατίας.

Ενώ το αίτημα του 1848 για καθολική ψηφοφορία ηττάται, όταν γίνεται στη συνέχεια το πραξικόπημα του Ναπολέοντα, αυτός θα υιοθετήσει την καθολική ψηφοφορία, γιατί τον συμφέρει. Γιατί θα βγαίνει με σταλινικά νούμερα, όπως θα λέγαμε σήμερα. Οπότε στήνεται το παράδοξο όλου αυτού του συστήματος αντιπροσώπευσης. Δεν ξέρω αν είναι μια εποχή ήττας ή υποχώρησης για την δημοκρατία. Σίγουρα είναι μια εποχή που η έννοια της δημοκρατίας και τότε και τώρα μεταλλάσσεται. Σήμερα φαίνεται κάπως ότι ο καπιταλισμός δεν την έχει και πάρα πολύ ανάγκη. Συγκροτείται μάλλον ένας πόλος που λέει ότι μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτήν. Ας φτιάξουμε μία οικονομία δύο στρωμάτων.

- Όσον αφορά όμως στη διάψευση της γενιάς; Αυτή η ματαίωση, η διάψευση, η σύγκρουση με τον τοίχο δηλαδή είναι κάτι που φαίνεται πάρα πολύ μέσα από το μυθιστόρημα. Δεν βρίσκεις κάποια αντιστοιχία με τη σύγχρονη εποχή;*

Σίγουρα έχει. Υπάρχει ένας παραλληλισμός ανάμεσα στη γενιά του Φρεντερίκ Μορό, του κεντρικού ήρωα του βιβλίου με τη γενιά των Millennials. Εμείς φυσικά αυτό δεν το λέμε ευθέως, γιατί όταν ασχολείσαι με την κλασική λογοτεχνία, είναι ωραίο να αφήσεις το θεατή να βγάλει τα συμπεράσματά του. Η γνώμη μου είναι ότι το καλό θέατρο ολοκληρώνεται πάντα στο κεφάλι του θεατή. Δεν πρέπει να του δίνεις όλες τις απαντήσεις μέσω της παράστασης. Παρόλα αυτά, ναι, υπάρχει ένας παραλληλισμός με τη γενιά των Millennials. Ναι, μιλάμε για δύο χαμένες γενιές, με έναν τρόπο. Για δύο γενιές που συνεχώς βρίσκουν, όπως πολύ ωραία το είπες, τοίχο μπροστά τους. Δύο γενιές που βρίσκονται χωρίς να το έχουν υπολογίσει, σε μια ρωγμή στο συνεχές του χρόνου. Δύο γενιές, για τις οποίες θα έλεγα, ότι δεν είχαν αρκετή επαφή με το ρεαλισμό.

- Έχεις δώσει στην παράσταση τον υπότιτλο «Ένα αρχείο ρωγμών». Γιατί ακριβώς πρόκειται; Πώς βλέπεις εσύ τη ρωγμή;

Κάποιες φορές στο χρονικό συνεχές, στο ιστορικό συνεχές υπάρχουν ασυνέχειες, υπάρχουν ρωγμές. Υπάρχουν οι μεγάλες ρωγμές, οι οποίες αρχίζουν και προκαλούν ρήγματα και ρωγμές στις ανθρώπινες σχέσεις, εντός των ανθρώπων, σε πολλές εκφάνσεις της ζωής τους. Γι’ αυτό το λέμε και αρχείο ρωγμών. Δεν είναι μία μόνο ρωγμή στο χρονικό συνεχές. Είναι αλλεπάλληλες οι ρωγμές που προκαλούνται. Δεν είναι μόνο στη μεγάλη εικόνα, στην ιστορία, στην πολιτική, είναι και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Είδαμε λοιπόν αυτό το μυθιστόρημα σαν ένα αρχείο ρωγμών. Είναι σαν να είναι μία μεγάλη ρωγμή, η οποία αποτελείται από πάρα πολλές μικρότερες. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτό μπορούμε να το δούμε και σήμερα, με τη δικιά μας γενιά των Millennials, που έχει υποστεί πολλές ρωγμές. Η ματαίωση είναι κάτι πολύ συνηθισμένο.

- Το μυθιστόρημα έχει χαρακτηριστεί ως το μυθιστόρημα της ματαίωσης. Σκιαγραφεί το αδιέξοδο μιας εποχής. Ο Λούκατς είχε μιλήσει για τον κλειστό ορίζοντα αυτού του βιβλίου. Συμμερίζεσαι αυτή την απαισιοδοξία και τη μαυρίλα που υπάρχει στο βιβλίο;*

Κοίταξε και ναι και όχι. Είμαι ρεαλιστής. Δεν είμαι αισιόδοξος. Είμαστε σε μια εποχή που τα πράγματα σίγουρα δεν βαίνουν προς το θετικό. Από την άλλη πλευρά εμείς τι μπορούμε να κάνουμε; Μπορούμε να προσπαθούμε. Δεν θεωρώ ότι ζούμε σε μια αισιόδοξη εποχή. Νομίζω ότι διάγουμε ίσως τη χειρότερη περίοδο, εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι μια μεταβατική εποχή. Στις μεταβατικές εποχές υπάρχει μια απώλεια σημείων αναφοράς και άρα μία ανατοποθέτηση των στρατοπέδων. Σήμερα αναδιαμορφώνονται οι πόλοι. Κεκτημένα ετών απειλούνται. Θα έχουμε θεαματικές αλλαγές. Υπάρχει και μία απώλεια σημείων αναφοράς για τον πιο προοδευτικό πόλο. Λείπει από τον προοδευτικό πολίτη ένα αφήγημα. Λείπει πλήρως και απόλυτα από τον προοδευτικό πόλο. Αυτό δεν συμβαίνει βέβαια μόνο στην Ελλάδα.

- Τι σημαίνει λοιπόν αυτή η ματαίωση, αυτές οι ρωγμές για τους ήρωες αυτού του μυθιστορήματος και κυρίως για τον κεντρικό ήρωα δηλαδή, γιατί όντως είναι ένας ρηγματωμένος χαρακτήρας, ένας καθρέφτης ρωγμών της γενιάς του.*

Αυτό ακριβώς είναι. Πολύ ωραία το λες. Ένας καθρέφτης ρωγμών. Ένας ρηγματωμένος χαρακτήρας που συνεχώς προσπαθεί να βρει όχι θετικούς τρόπους δράσης. Είναι αντιήρωας. Ο Φρεντερίκ είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα υπόδειγμα γραφής αντιήρωα. Ο Φλωμπέρ ταυτίζεται μαζί του. Είναι φοβερό αυτό που έχει κάνει: ταυτίζεται και ταυτόχρονα έχει μια απόσταση και μια ειρωνεία για τον ήρωά του. Είναι ένας ρηγματωμένος χαρακτήρας που συνεχώς προσπαθεί να επιβιώσει των καταστάσεων. Είναι ένας Ιανός. Έχει πάντα δύο πρόσωπα. Αυτό είναι το εκπληκτικό. Δεν μπορείς να πεις ότι είναι πολύ ωραίο αυτό που κάνει. Επιδιώκει να είναι ελεύθερος. Φυσικά και αυτό είναι πολύ ωραίο. Ταυτόχρονα κάνει τους άλλους γύρω του να είναι ανελεύθεροι. Αυτό είναι το φοβερό, σε αυτό που φτιάχνει ο Φλομπέρ. Πάνω κάτω αυτό κάνουμε όλοι. Για να είμαστε ελεύθεροι, συνήθως καταπιέζουμε κάποιον άλλο.

**- Η έννοια του αρχείου πρωταγωνιστεί στα έργα σου: είτε στο «Μετά το τέλος του κόσμου: ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων» στην Κάμιρο, είτε στο «Εθνικό Ντεφιλέ» στο Φεστιβάλ Αθηνών και στον «Άτλαντα της δεκαετίας του 2000». Γιατί τέτοια εμμονή με το αρχείο;**

Όλοι αρχεία είμαστε. Είμαστε αρχεία στιγμών, αρχεία μνήμης, αρχεία κινούμενα και δρώντα. Κάθε άτομο είναι ένα αρχείο διαφορετικών, μοναδικών στιγμών. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ το άτομο στη σύνδεσή του με το συλλογικό. Όλη μας η ζωή με έναν τρόπο είναι ένα αρχείο. Απλά είναι ένα αρχείο από το οποίο ανασύρουμε απρόβλεπτα στιγμές και βλέμματα. Με ενδιαφέρει πολύ το αρχείο ως ένα δρων αρχείο αλλά και ως κάτι τρυφερό και απρόβλεπτο, όχι τετριμμένο, με την έννοια ότι είναι κάτι που δεν ξέρεις, ψάχνεις και δεν γνωρίζεις και τι θα σου πεταχτεί κάθε στιγμή. Είναι ένα μεγάλο αρχείο ρωγμών, όπου δεν ξέρεις πού θα σου σκάσει η ρωγμή. Δεν μπορείς να το ξέρεις. Με ενδιαφέρει πολύ να καταλάβω την κατάσταση, να μελετήσω την ιστορική συγκυρία, αλλά ταυτόχρονα εκεί υπάρχει και η ατομική ρωγμή, η ρωγμή στη σχέση που δεν ξέρεις πού θα σε βρει. Αυτό είναι το πολύ ενδιαφέρον.

- Από την άλλη πλευρά, ένα αρχείο δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Πάντα κάτι λείπει ή κάτι θα συμπληρώνεται. Σου δημιουργεί μια αίσθηση ματαιότητας η ενασχόληση με τα αρχεία;

Εγώ έχω μια περίεργη αίσθηση. Στη ζωή μου αρέσουν τα αιώνια πράγματα, αυτά που δεν τελειώνουν εύκολα. Δεν ξέρω τι τελειώνει στη ζωή. Ίσως η ίδια η ζωή. Μου αρέσουν οι αιώνιοι έρωτες. Δεν μου αρέσουν αυτά που τελειώνουν. Οπότε όλο αυτό αναστέλλει σε μένα την αίσθηση της ματαιότητας. Αυτό ίσως συνδέεται με ένα τρόπο με τη λειτουργία της μνήμης μου. Θυμάμαι τα πάντα. Ξέρω ότι τα αρχεία αλλάζουν, δεν τελειώνουν. Το ίδιο και η μνήμη. Κι αυτή ένα αρχείο είναι. Η μνήμη έχει να κάνει επίσης άμεσα με την συγκρότηση της ταυτότητάς σου, με το ποιος είσαι. Οπότε τα αρχεία, όπως και η μνήμη με κάνουν, έστω και στιγμιαία, να καταλαβαίνω ποιος είμαι και πού πάω.

- Και η ιστορία είναι ένα τεράστιο αρχείο. Με την ιστορία καταπιάνεσαι πολύ συχνά στις παραστάσεις σου. Σε ενδιαφέρει πολύ πώς καθρεφτίζεται και επηρεάζει τις ατομικές πορείες των ανθρώπων. Γιατί;

Δεν μπορώ να σκεφτώ τον εαυτό μου ή τους λόγους περί του εαυτού μου για να το πω έτσι, έξω από την ιστορία. Είμαστε ριγμένοι στην ιστορία, ζούμε μέσα στην ιστορία, είμαστε φτιαγμένοι στην ιστορία και φτιάχνουμε την ιστορία. Διαμορφώνουμε και μας διαμορφώνουν οι καταστάσεις. Δεν μπορώ λοιπόν να δω τον εαυτό μου έξω από όλο αυτό. Με επιλέγει αυτό. Σχεδόν δεν το έχω επιλέξει εγώ. Αυτό που μου προσφέρει είναι μια αίσθηση διαχρονίας και μιας συνομιλίας με άλλους χρόνους και τόπους. Με έναν τρόπο όλοι έχουμε μάθει ότι ιστορία είναι το παρελθόν. Αρχίζεις λοιπόν και μιλάς με το παρελθόν. Με αυτό τον τρόπο όμως αρχίζεις και συνομιλείς και διαμορφώνεις και το μέλλον. Θεωρώ ότι μου δίνει το έναυσμα αυτή η σχέση μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. Με βάζει να σκέφτομαι «Ποιοι είμαστε; Πού πάμε;».

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

«Η αισθηματική αγωγή· ερευνώντας ένα αρχείο ρωγμών»

Μετάφραση | Παναγιώτης Μουλλάς

Διασκευή | Παντελής Φλατσούσης, Παναγιώτα Κωνσταντινάκου

Σκηνοθεσία | Παντελής Φλατσούσης

Δραματουργία | Παναγιώτα Κωνσταντινάκου 

Σκηνικά-Κοστούμια | Κωνσταντίνος Ζαμάνης

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση | Σταύρος Γασπαράτος

Video Design | Μάριος Γαμπιεράκης, Χρυσούλα Κοροβέση

Επιμέλεια κίνησης-Χορογραφίες | Θεανώ Ξυδιά

Σχεδιασμός φωτισμών | Ελίζα Αλεξανδροπούλου

Σχεδιασμός ήχου | Κώστας Μιχόπουλος 

Βοηθός σκηνοθέτη | Παντελής Μπακατσέλος 

Βοηθός ενδυματολόγου | Ελευθερία Τζίβα Πέτροβα

Επικοινωνία για την παράσταση | Ευαγγελία Σκρομπόλα

Οργάνωση παραγωγής | Ζωή Μουσχή

Εκτέλεση παραγωγής | Spectrum AMKE

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά) | Βαγγέλης Δαούσης, Χρήστος Διαμαντούδης, Γιώργος Κριθάρας, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Ντέμπορα Οντόγκ

Συμπαραγωγή | Spectrum ΑΜΚΕ - Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού

INFO

Ημέρες και ώρες παραστάσεων

Τετάρτη 22/1/2025 19.00

Πέμπτη 23/1/2025 20.00

Παρασκευή 24/1/2025 20.00

Σάββατο 25/1/2025 20.00

Κυριακή 26/1/2025 19.00

Τετάρτη 29/1/2025 19.00

Πέμπτη 30/1/2025 20.00

Παρασκευή 31/1/2025 20.00

Σάββατο 1/2/2025 20.00

Κυριακή 2/2/2025 19.00

Εισιτήρια: Τιμές εισιτηρίων: 14 € (φοιτητές, νέοι έως 25 ετών, άνεργοι, ΑμεΑ, 65+, πολύτεκνοι) ● 20 €

Διάρκεια: 150 λεπτά (με διάλειμμα)

Eισιτήρια: 210 72 82 333 ● www.megaron.gr