Το "Dollhouse", που παρουσιάστηκε σε παγκόσμια πρεμιέρα, είναι ο νικητής του διαγωνισμού φανταστικού κινηματογράφου στο φεστιβάλ του Πόρτο και υπόσχεται να γίνει ένα κλασικό "J-horror".
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Από τότε που η κούκλα Annabelle έγινε ένα άμεσα αναγνωρίσιμο σύμβολο στο σύμπαν του τρόμου πριν από λίγο περισσότερο από 10 χρόνια, ο μύθος της κούκλας που ζωντανεύει (τόσο παλιός όσο και ο ίδιος ο κινηματογραφικός τρόμος) έχει επανέλθει στη μόδα. Με το Dollhouse, του Ιάπωνα σκηνοθέτη Shinobu Yaguchi, τον μεγάλο νικητή του φετινού Fantasporto, που έκλεισε την 45η έκδοσή του το Σάββατο στο Πόρτο, ο μύθος αυτός κάνει τη μεγάλη του είσοδο στο σύμπαν του J-horror.
Η ταινία είναι παραγωγής του κολοσσού Toho και έκανε εδώ την παγκόσμια πρεμιέρα της, φέρνοντας στο Πόρτο μια ομάδα περισσότερων από 20 ατόμων και αποσπώντας χειροκροτήματα όρθιων χειροκροτημάτων διάρκειας άνω των 10 λεπτών. Ένα ζευγάρι χάνει την πεντάχρονη κόρη του σε ένα οικιακό ατύχημα και αποφασίζει να αγοράσει μια κούκλα που μοιάζει με αληθινή για να αναπληρώσει την απουσία του νεκρού κοριτσιού. Ξεχασμένη για χρόνια, αφού το ζευγάρι απέκτησε μια δεύτερη κόρη, η κούκλα ανακαλύπτεται ξανά από τη νέα κόρη της οικογένειας, η οποία καταλήγει να δημιουργήσει μια ανθυγιεινή σχέση μαζί της.
Το Dollhouse καταλήγει να εντάσσεται σε όλους τους κανόνες του κλασικού τρόμου και, κατά την απόφαση της κριτικής επιτροπής για το διαγωνιστικό τμήμα του φανταστικού κινηματογράφου, κέρδισε πιο τολμηρές παραγωγές όπως το Prédio Vazio, το όργιο νέου αίματος του Βραζιλιάνου Rodrigo Aragão (τον οποίο οι διοργανωτές του φεστιβάλ θεωρούν ως τον κύριο διάδοχο του José Mojica Marins ως μετρ του βραζιλιάνικου τρόμου) ή το αμερικανικό Succubus (RJ Daniel Hanna), μια σύγχρονη ιστορία για τον εθισμό στα κοινωνικά δίκτυα και τις διαδικτυακές επαφές. Σύμφωνα με τις σημειώσεις της κριτικής επιτροπής, το Dollhouse είναι "αξιοσημείωτα υλοποιημένο, προσφέροντας μια οδυνηρή και αξέχαστη εξερεύνηση της ανθρώπινης ευαλωτότητας".
Είναι αλήθεια ότι το φεστιβάλ του Πόρτο έχει καθιερωθεί ως βιτρίνα του ασιατικού κινηματογράφου, ιδίως του ιαπωνικού, στην Ευρώπη. Με τρεις Ιάπωνες νικητές στις τελευταίες πέντε διοργανώσεις, μήπως το Fantasporto γίνεται υπερβολικά επικεντρωμένο στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου; Η Beatriz Pacheco Pereira, ιδρύτρια και διευθύντρια του φεστιβάλ, μας δίνει μια απάντηση: "Δεν δίνουμε προτεραιότητα στις ιαπωνικές ταινίες, στην πραγματικότητα έχουμε τόσες ιαπωνικές ταινίες όσες και ευρωπαϊκές στο διαγωνιστικό τμήμα. Η αλήθεια είναι ότι η ιαπωνική παραγωγή είναι πολύ ισχυρή τα τελευταία χρόνια, ιδίως στον τομέα του φανταστικού κινηματογράφου, και είναι φυσιολογικό αυτό να αντικατοπτρίζεται στα βραβεία". Ο Mário Dorminsky, ο οποίος μαζί με την Beatriz Pacheco Pereira διευθύνει το φεστιβάλ από την ίδρυσή του το 1981, προσθέτει ότι η προβολή που δίνει το φεστιβάλ στον ιαπωνικό κινηματογράφο αντανακλάται και στο κύρος που έχει αποκτήσει το Fantsasporto στην Ιαπωνία, όπου αναφέρεται ως "ένα από τα τρία κυριότερα φεστιβάλ στον κόσμο στον τομέα του φανταστικού, μαζί με το Sitges και τις Βρυξέλλες".
Το Cielo δεν είναι το όριο
Αν το Dollhouse πήρε το πρώτο βραβείο, ο άλλος μεγάλος νικητής ήταν το Cielo, μια βρετανική παραγωγή που σκηνοθέτησε ο Ισπανός Alberto Sciamma και γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στη Βολιβία. Με "υπέροχη κινηματογράφηση και μια σκόπιμη και εντυπωσιακή παλέτα, εμπλουτισμένη από το άνυδρο τοπίο της Βολιβίας", σύμφωνα με τα λόγια της κριτικής επιτροπής, η ταινία εντυπωσίασε τόσο το κοινό όσο και τους κριτές με το οπτικό της στοιχείο, κερδίζοντας το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, το Βραβείο Καλύτερης Κινηματογράφησης και το Βραβείο Κοινού. "Η ταινία αυτή ξεχωρίζει ως μία από τις πιο πρωτότυπες και μαγευτικές ταινίες φαντασίας των τελευταίων ετών", προσθέτει η κριτική επιτροπή.
"Η ταινία γεννήθηκε από δύο νοητικές εικόνες", δήλωσε ο σκηνοθέτης Alberto Sciamma στο Euronews. "Σε αυτές τις εικόνες, είδα ένα μικρό κορίτσι να καταπίνει ένα ψάρι και να σπρώχνει ένα καροτσάκι με το σώμα της μητέρας του μέσα στην έρημο. Δεν είχα καμία ιστορία. Άρχισα να φαντάζομαι την ιστορία μόνο όταν ταξίδεψα στη Βολιβία παρέα με τον παραγωγό John Dunton-Downer και την πιανίστα Ana-Maria Vera, οι οποίοι με έπεισαν να γυρίσω στη Βολιβία". "Η ταινία οφείλει πολλά σε ολόκληρη τη βολιβιανή ομάδα, ιδίως στη νεαρή ηθοποιό, μόλις οκτώ ετών, Fernanda Gutierrez Aranda. Όλη η τεχνική ομάδα και οι ηθοποιοί, με εξαίρεση εμένα, τους παραγωγούς και τον διευθυντή φωτογραφίας, προσλήφθηκαν στη Βολιβία και η δουλειά τους ήταν εξαιρετική και καθοριστική για το τελικό αποτέλεσμα της ταινίας", προσθέτει ο σκηνοθέτης.
Δείκτης ευτυχίας
Αν όλοι οι άνθρωποι ήταν υποχρεωμένοι να έχουν στο λαιμό τους τυπωμένο έναν δείκτη ευτυχίας μεταξύ 0 και 99, όπως αναφέρεται στην υπόθεση της ουγγρικής ταινίας μικρού μήκους Happy People, που κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους στον φανταστικό κινηματογράφο, σε ποιον δείκτη θα αντιστοιχούσε αν ψωνίζατε στην αγορά της Βουδαπέστης ένα Σάββατο πρωί, λαμβάνατε την είδηση του βραβείου και βρισκόσασταν το ίδιο βράδυ στο Πόρτο για να το παραλάβετε;
"Αντιστοιχεί σε δείκτη 98", λέει το ζευγάρι που αποτελείται από τον Balázs Budavári (σκηνοθέτης) και την Angéla Eke (ηθοποιός). "Ο μόνος λόγος που δεν είναι 99 είναι επειδή η υπόλοιπη ομάδα δεν μπόρεσε να είναι εκεί", λένε. Το ζευγάρι, το οποίο ετοιμάζει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, επέλεξε το Πόρτο για την παγκόσμια πρεμιέρα της μικρού μήκους ταινίας.
Ο πορτογαλικός κινηματογράφος με τιμές έναρξης
Αν και δεν συμμετέχει ως σεναριογράφος ή σκηνοθέτης, ο Luís Diogo είναι πάντα παρών στο Fantasporto, τουλάχιστον ως θεατής κάθε χρόνο. Η προηγούμενη ταινία του, A Sublime Life, έγινε η πιο πολυβραβευμένη πορτογαλική ταινία όλων των εποχών.
Ως τακτικός πελάτης, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η διοργάνωση κάλεσε τον Luís Diogo να ανοίξει το φεστιβάλ με την τελευταία του ταινία, Criadores de Ídolos (Idol Makers), η οποία συμμετείχε τόσο στο διαγωνιστικό τμήμα του φανταστικού κινηματογράφου όσο και στο διαγωνιστικό τμήμα του πορτογαλικού κινηματογράφου, όπου τελικά κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας.
Η ταινία βασίζεται σε μια από τις πολλές ιδέες που έχει ο Luís Diogo: τι θα γινόταν αν μια μυστική κοινωνία δολοφονούσε διασημότητες σε όλο τον κόσμο προκειμένου να τους κάνει παγκόσμια είδωλα και να διαιωνίσει έτσι την έννοια του ειδώλου που δημιούργησε ο Σωκράτης; Η Σοφία στρατολογείται σε αυτή τη μυστική κοινωνία από τον πατέρα και τον παππού της. Αποστολή της είναι να δολοφονήσει έναν διάσημο τραγουδιστή, με τον αδελφό του οποίου καταλήγει να μπλέξει. Θα μπορέσει να φέρει εις πέρας αυτή τη μακάβρια αποστολή;
Ηταινία Creators of Idol έχει ήδη εγγυημένη διανομή στην Πορτογαλία το ερχόμενο φθινόπωρο. Ωστόσο, ο Luís Diogo εξομολογείται στο Euronews ότι δεν είναι οπαδός του πορτογαλικού κινηματογράφου και ότι δεν γράφει τις ταινίες του με σκοπό να τις γυρίσει στην Πορτογαλία: "Γράφω πάντα πρώτα ένα σενάριο που μπορεί να γυριστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες", λέει. "Στη συνέχεια καταλήγω να τα προσαρμόζω στην πορτογαλική πραγματικότητα".
Ακόμα στο θέμα των πορτογαλικών συμμετοχών, αξίζει να τονιστεί η παρουσία ενός άλλου τακτικού πελάτη του Fantasporto, του José Pedro Lopes(A Floresta das Almas Perdidas) στη συλλογή Luso-Brazilian Histórias Estranhas 2, που παρουσιάζεται εκτός διαγωνισμού, στην οποία είναι ο μοναδικός Πορτογάλος συμμετέχων, ανάμεσα σε έξι Βραζιλιάνους σκηνοθέτες, μεταξύ των οποίων και ο προαναφερθείς Rodrigo Aragão, ο οποίος είναι επίσης τακτικός πελάτης του Fantas, και ο οποίος συμμετέχει σε αυτή τη διοργάνωση σε διπλές δόσεις. "Άρχισα να έρχομαι εδώ ως έφηβος, ως θεατής", λέει ο José Pedro Lopes στο Euronews. "Οπότε είναι φυσικό ότι είναι μεγάλη χαρά να έρχομαι εδώ ως σκηνοθέτης". Στο φεστιβάλ ο José Pedro Lopes γνώρισε τον διοργανωτή της συλλογής, Ricardo Ghiorzi.
Εβδομάδα σκηνοθετών και Orient Express
Παράλληλα με το τμήμα του φανταστικού κινηματογράφου, το Fantasporto τιμά επίσης τον δημιουργικό κινηματογράφο όλων των ειδών με την Εβδομάδα Σκηνοθετών. Ενώ, όπως και στον διαγωνισμό φανταστικών ταινιών, ο ιαπωνικός κινηματογράφος ήταν στο επίκεντρο, κερδίζοντας τέσσερα από τα έξι προσφερόμενα βραβεία, το κύριο βραβείο σε αυτό το τμήμα απονεμήθηκε στο Zero (ΗΠΑ) του Jean-Luc Herbulot.
Το πρώτο βραβείο στο τμήμα Orient Express, αφιερωμένο στον ασιατικό κινηματογράφο, πήγε και πάλι σε ιαπωνική ταινία, αυτή τη φορά στο River Returns, του Masakasu Kaneko.
Το Frantasporto λέει "Αντίο" και τα λέμε το 2026. Δείτε στο παρακάτω βίντεο μερικές από τις καλύτερες στιγμές της έκδοσης που μόλις ολοκληρώθηκε: