Το κορυφαίο αμερικανικό συγκρότημα σύγχρονου χορού Martha Graham Dance Company θα δώσει έξι παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με αφορμή τον εορτασμό των 100 ετών από την ίδρυσή του στη Νέα Υόρκη, το 1926.
Μετά την αποθεωτική υποδοχή σε τέσσερις πόλεις της Γαλλίας, όπου όλες οι παραστάσεις ήταν sold out, η θρυλική Martha Graham Dance Company, η σπουδαιότερη και μακροβιότερη ομάδα σύγχρονου χορού της Αμερικής, κάνει μια στάση στην Αθήνα, στο Μέγαρο Μουσικής με την επετειακή παραγωγή «The First and The Future», με την οποία γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της.
Η Μάρθα Γκράχαμ θεωρείται παγκοσμίως ως η θεμελιώτρια του σύγχρονου χορού και μία από τις πλέον επιδραστικές προσωπικότητες του 20ού αιώνα. Ήταν αυτή που δημιούργησε μια εντελώς νέα χορευτική τεχνική, γνωστή ως «τεχνική Γκράχαμ», που επέτρεψε στο χορό να γίνει μέσο έκφρασης της ανθρώπινης ψυχής και των συναισθημάτων της και χαρακτηρίζεται από δραματικές, έντονες και γωνιώδεις κινήσεις. Το έργο της υπήρξε επαναστατικό και παραμένει έως σήμερα σημείο αναφοράς για γενιές χορευτών και χορογράφων σε όλο τον κόσμο.
Οι χορογραφίες της υπογραμμίζουν τη θεατρικότητα της γλώσσας του σώματος, αναδεικνύουν όλες τις πτυχές της ανθρώπινης εμπειρίας και τονίζουν τη «γείωση» της δικής της γλώσσας. Στις 181 χορογραφίες που έφτιαξε, στα 70 χρόνια συνεχούς δημιουργίας της, συμμετείχαν κατά καιρούς διάσημες προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, η Μάργκοτ Φοντέιν, η Λάιζα Μινέλλι, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, η Μάγια Πλισέτσκαγια και η Κάθλιν Τέρνερ.
Πηγή έμπνευσης της Αμερικανίδας δημιουργού ήταν η μοντέρνα ζωγραφική, η αμερικανική μεθόριος, οι θρησκευτικές τελετές των ιθαγενών, αλλά και η ελληνική μυθολογία. Η Τζάνετ Άιλμπερ είναι καλλιτεχνική διευθύντρια της ομάδας από το 2005. Η ίδια υπήρξε επικεφαλής χορεύτρια της ομάδας στο παρελθόν και έχει δουλέψει στενά με την ίδια τη Μάρθα Γκράχαμ, η οποία την έχει χορογραφήσει σε σπουδαία έργα:
«Η Μάρθα Γκράχαμ είναι γνωστή ως μια σπουδαία εφευρέτρια του σύγχρονου χορού, επειδή ήταν η πρώτη χορογράφος που έβαλε τους ανθρώπους στη σκηνή. Απομακρύνθηκε από ένα στυλ χορού που ήταν εξωπραγματικό, ονειρικό, προϊόν φαντασίας, με κύκνους, λουλούδια, βασιλιάδες και βασίλισσες, και μας έδειξε πραγματικά την ανθρώπινη κατάσταση στη σκηνή. Αυτή είναι η ουσία των ανακαλύψεων της Μάρθα Γκράχαμ: βρήκε έναν τρόπο κίνησης που να μεταδίδει στο κοινό τι σκέφτεται και τι αισθάνεται ο χορευτής.
Ο στόχος της Μάρθα Γκράχαμ ήταν να φτάσει, με τις χορογραφίες της, στην ουσία της ανθρώπινης έκφρασης. Έκανε ένα έργο για τη Μήδεια. Αυτό που την ενδιέφερε ήταν ο θυμός και η ζήλια της Μήδειας. Σε άλλα χορογραφικά έργα, μιλούσε για την ουσία της αγάπης ή του κοινωνικού ακτιβισμού, για τη δύναμη του λαού. Αυτά τα θέματα έχουν διάρκεια στο χρόνο. Είναι αναγνωρίσιμα στις σημερινές γενιές, όπως ήταν και στις γενιές πριν από 100 χρόνια, όταν η Μάρθα Γκράχαμ δημιουργούσε αυτά τα έργα. Μιλούν με γλαφυρότητα και παραμένουν επίκαιρα για το σημερινό κοινό».
Η ομάδα, που για τους Αμερικανούς αποτελεί εθνικό πολιτιστικό θησαυρό, έχει παρουσιάσει το έργο της σε περισσότερες από 60 χώρες, εμφανιζόμενη στα σπουδαιότερα πολιτιστικά κέντρα του κόσμου. Η παραγωγή «The First and The Future» δημιουργήθηκε ειδικά για τον εορτασμό των 100 ετών από την ίδρυση τής διάσημης ομάδας στη Νέα Υόρκη, το 1926.
Είναι ένας διάλογος ανάμεσα σε εμβληματικά έργα της Μάρθα Γκράχαμ, όπως το «Chronicle» και το «Errand into the Maze» και σε νέες, τολμηρές παραγωγές όπως το «Cave» του Χόφες Σέχτερ:
«Το πρόγραμμα που παρουσιάζουμε στο κοινό των παραστάσεών μας στις μέρες μας, δεν περιλαμβάνει μόνο τα κλασικά έργα της Μάρθα Γκράχαμ, αλλά και νέα έργα από μερικούς από τους κορυφαίους χορογράφους της εποχής μας. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχει μια πραγματική επικοινωνία μεταξύ των κλασικών έργων και των έργων που δημιουργούνται σήμερα, επειδή όλα μιλούν για την ανθρώπινη κατάσταση και αυτά τα έργα έχουν κάτι να πουν το ένα στο άλλο. Τα κλασικά έργα της Μάρθα Γκράχαμ αφορούν την ουσία, την πρωταρχική ουσία του να είσαι άνθρωπος. Ο Χόφες Σέχτερ έχει δημιουργήσει ένα έργο που, όπως θα δείτε, είναι τόσο αρχέγονο, τόσο πολύ σχετικό με το ζωικό ένστικτο των ανθρώπων, που τα δύο έργα ταιριάζουν απόλυτα σε ένα πρόγραμμα. Συνομιλούν το ένα με το άλλο».
Οι έξι παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών πραγματοποιούνται από τις 20-23 Νοεμβρίου. Αμέσως μετά η αμερικανική ομάδα σύγχρονου χορού επιστρέφει στη βάση της. Θα ακολουθήσει μια μεγάλη αμερικανική περιοδεία της παραγωγής για τα 100 χρόνια της ομάδας σε 15 πόλεις. Την άνοιξη θα επιστρέψει στην Ευρώπη, με παραστάσεις στην Ιταλία και τη Λετονία.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
CHRONICLE
Χορογραφία και Κοστούμια: Μάρθα Γκράχαμ
Μουσική: Γουόλινγκφορντ Ρίγκερ
Φωτισμός: Ντέιβιντ Φίνλεϊ και Στίβεν Λ. Σέλεϊ
Πρεμιέρα: 20 Δεκεμβρίου 1936, Guild Theater, Νέα Υόρκη
ERRAND INTO THE MAZE
Χορογραφία: Μάρθα Γκράχαμ
Μουσική: Τζαν Κάρλο Μενόττι
Φωτισμός: Λόρεν Λιμπρέτι
Κοστούμια: Μαρία Γκαρσία
Πρεμιέρα: 28 Φεβρουαρίου 1947, Ziegfeld Theatre, Νέα Υόρκη
CAVE
Χορογραφία: Χοφές Σέχτερ
Παραγωγός: Ντανίιλ Σίμκιν
Μουσική: Ame και Χοφές Σέχτερ
Κοστούμια: Κάλεμπ Κριγκ
Φωτισμός: Γι-Τσουνγκ Τσεν
Βοηθός Χορογραφίας: Κιμ Κόλμαν
Παγκόσμια Πρεμιέρα: 6 Απριλίου 2022, New York City Center
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Τζάνετ Άιλμπερ
Χορεύουν: Lloyd KNIGHT, Xin YING, Leslie Andrea WILLIAMS, Anne SOUDER, Laurel DALLEY SMITH, Grace SAUTTER, Marzia MEMOLI, Richard VILLAVERDE, Devin LOH, Antonio LEONE, Meagan KING, Ane ARRIETA, Zachary JEPPSEN-TOY, Amanda MOREIRA, Jai PEREZ, Ethan PALMA.
Την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου, μετά το τέλος της παράστασης και για μισή ώρα, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια Τζάνετ Άιλμπερ και δύο χορευτές της ομάδας, μαζί με την Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών, δρ. Νίνα Παπαθανασοπούλου, που ειδικεύεται στη σχέση της Μάρθα Γκράχαμ με την αρχαία Ελλάδα, θ’ ανέβουν στην σκηνή της Αίθουσας Τριάντη, για να συνομιλήσουν για την αιωνόβια ιστορία της Martha Graham Dance Company και το όραμά της για το μέλλον του μοντέρνου χορού.
Η συζήτηση απευθύνεται σε όποιους θεατές θέλουν να παρατείνουν την παραμονή τους στην αίθουσα για να μάθουν περισσότερα για την Ομάδα και να γνωρίσουν από κοντά μερικούς από τους σημαντικότερους συντελεστές της.
INFO
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη
20 – 23 Νοεμβρίου 2025