Σύμφωνα με νέα μελέτη, μόνοι νιώθουν και όσοι βρίσκονται στη μέση ηλικία
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι Ευρωπαίοι μπορούν να περιμένουν να γίνουν πιο μοναχικοί καθώς γερνούν - αλλά οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη μεγαλύτερη κοινωνική νηνεμία στη μέση ηλικία, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Η μοναξιά έχει αναδειχθεί σε μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας που αυξάνει τον κίνδυνο για όλες τις ασθένειες, από την κατάθλιψη και τον διαβήτη τύπου 2 μέχρι την άνοια **και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Όμως συχνά θεωρείται ως ένα πρόβλημα που πλήττει τους πολύ νέους και τους πολύ ηλικιωμένους, ενώ ο πληθυσμός της μέσης ηλικίας αρκετές φορές παραβλέπεται.
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα μοναξιάς σε περισσότερα από 64.000 άτομα ηλικίας 50 έως 90 ετών σε 29 χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρώπη. Χρησιμοποίησαν μια κλίμακα μοναξιάς που λάμβανε υπόψη πόσο συχνά οι άνθρωποι ένιωθαν ότι δεν είχαν συντροφιά, ότι ήταν παραμερισμένοι ή κοινωνικά απομονωμένοι.
Οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι ενήλικες ήταν οι πιο μοναχικοί στην Κύπρο και την Ελλάδα, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Aging & Mental Health. Ήταν οι λιγότερο μοναχικοί στη Δανία, την Ελβετία και την Αυστρία.
Σε όλες τις χώρες, οι άνθρωποι έτειναν να γίνονται πιο μοναχικοί καθώς γερνούσαν - αλλά το πόσο μοναχικοί ήταν εξαρτιόταν από το πού ζούσαν, με εκείνους στη Βουλγαρία και τη Λετονία να βλέπουν τη μεγαλύτερη αύξηση με την ηλικία.
Σε όλες τις ηλικίες, η μοναξιά συνδεόταν με το να μην εργάζεται κανείς και να είναι ανύπαντρος, καταθλιπτικός ή με κακή υγεία, αλλά το πόσο σημαντικοί ήταν αυτοί οι παράγοντες εξαρτιόταν από τη χώρα και την ηλικιακή ομάδα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η ανεργία ήταν στενά συνδεδεμένη με τη μοναξιά στη μέση ηλικία. Ήταν η μόνη χώρα στην οποία οι μεσήλικες αισθάνονταν περισσότερο μοναξιά από ό,τι οι μεγαλύτερες γενιές. (Η ίδια τάση προέκυψε και στις Κάτω Χώρες, αλλά η έκθεση σημείωσε περιορισμούς στα δεδομένα που καθιστούν τη συσχέτιση αυτή λιγότερο βέβαιη).
Η μοναξιά μοιάζει με την πείνα
Οι διαφορές μεταξύ χωρών και ηλικιακών ομάδων υποδηλώνουν ότι η μοναξιά δεν είναι απλώς μια φυσική συνέπεια της γήρανσης - είναι πιθανό να συνδέεται με ευρύτερους κοινωνικούς παράγοντες, όπως η εργασία και οι απαιτήσεις φροντίδας, δήλωσαν οι ερευνητές.
"Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η μοναξιά δεν είναι μόνο ένα θέμα που αφορά το τέλος της ζωής", δήλωσε ο Esteban Calvo, πρύτανης στο Universidad Mayor της Χιλής και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
"Μια προσέγγιση για όλους δεν θα λύσει αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα", πρόσθεσε ο Calvo.
Η έκθεση έχει ορισμένους περιορισμούς, ιδίως ότι τα δεδομένα συλλέχθηκαν πριν από την πανδημία COVID-19 και ότι τα ποσοστά ανταπόκρισης ήταν χαμηλά σε ορισμένες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι τα ευρήματα μπορεί να μην είναι πλήρως αντιπροσωπευτικά.
Επίσης, δεν διερεύνησε τους παράγοντες που λέει ότι συνδέονται με τη μοναξιά. Ένας εργένης μπορεί να είναι διαζευγμένος, χήρος ή να μην έχει παντρευτεί ποτέ, για παράδειγμα, ενώ ένας άνεργος μπορεί να είναι είτε άνεργος είτε συνταξιούχος - και αυτές οι διακρίσεις μπορεί να κάνουν μεγάλη διαφορά.
"Κάποια πράγματα που δεν είναι απαραίτητα τόσο εφαρμόσιμα. ... Όλοι χάνουν τελικά έναν σύντροφο", δήλωσε στο Euronews Health η Caterina Mauri, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνικών και Πληθυσμιακών Μελετών των Βρυξελλών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (VUB).
Δεδομένων όμως των δεσμών μεταξύ της μοναξιάς, των αποτελεσμάτων της υγείας και της ποιότητας ζωής, είναι ένα θέμα που πιστεύει ότι χρήζει μεγαλύτερης προσοχής - για ανθρώπους όλων των ηλικιών.
"Η μοναξιά είναι κάτι που αποτελεί μέρος της ζωής μας, αλλά γίνεται προβληματική όταν είναι χρόνια, όταν οδηγεί σε κατάθλιψη", δήλωσε η Mauri, η οποία δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
Η μοναξιά "μοιάζει λίγο με την πείνα", είπε, λειτουργώντας ως "σήμα για να αναζητήσουμε περισσότερες συνδέσεις".