Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού, μια υπενθύμιση της σημασίας της έγκαιρης διάγνωσης και της εκπαίδευσης στον αγώνα κατά του πιο κοινού καρκίνου στις γυναίκες.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Μία στις 20 γυναίκες θα διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής της, γεγονός που τον καθιστά την πιο κοινή μορφή καρκίνου για τις γυναίκες.
Το 2022, εκτιμάται ότι 2,3 εκατομμύρια γυναίκες διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού παγκοσμίως και περίπου 670.000 πέθαναν από τη νόσο. Μόνο στην Ευρώπη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κατέγραψε σχεδόν 558.000 νέες περιπτώσεις εκείνο το έτος.
Παρά τις ιατρικές εξελίξεις, η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα έγκαιρα προειδοποιητικά σημάδια και το πότε πρέπει να αναζητηθεί βοήθεια παραμένει αποσπασματική, γεγονός που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία.
Μιαμελέτη2025 από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που χάνουν το πρώτο ραντεβού για τον έλεγχο του καρκίνου του μαστού αντιμετωπίζουν 40% υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από τη νόσο.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από σχεδόν 434.000γυναίκες που κλήθηκαν για προληπτικό έλεγχο μεταξύ 1991 και 2020. Σχεδόν μία στις τρεις δεν προσήλθε στο πρώτο ραντεβού και οι γυναίκες αυτές ήταν πιο πιθανό να διαγνωστούν σε προχωρημένο στάδιο και λιγότερο πιθανό να προσέλθουν σε μελλοντικές εξετάσεις.
Σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης
Η Dr Denise Johnson, μαιευτήρας-γυναικολόγος (OB/GYN) και καθηγήτρια γυναικείας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, τόνισε τη διαφορά που μπορεί να κάνει η έγκαιρη ανίχνευση.
"Η έγκαιρη ανίχνευση είναι το κλειδί για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού", είπε,αναφέροντας τις τεχνολογικές και ιατρικές εξελίξεις των τελευταίων ετών που μπορούν να ενισχύσουν τα αποτελέσματα της θεραπείας.
"Τα ποσοστά επιβίωσης είναι εξαιρετικά όταν εντοπίζουμε τον καρκίνο του μαστού νωρίς. Μπορεί να φτάσει περίπου το 90% μέσα σε πέντε χρόνια από τη διάγνωση. Και ο αριθμός αυτός μειώνεται σημαντικά με την καθυστερημένη διάγνωση", δήλωσε η Τζόνσον.
Οι μαστογραφίες παραμένουν το πιο αξιόπιστο εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση. Οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστούν οι γυναίκες με μέσο κίνδυνο καρκίνου του μαστού να υποβάλλονται σε ετήσιες εξετάσεις από τα μέσα της δεκαετίας των 40 ετών.
Η διαδικασία, μια σάρωση με ακτίνες Χ που διαρκεί 15 έως 20 λεπτά, μπορεί να ανιχνεύσει εξογκώματα ή ανωμαλίες που μπορεί να μην γίνουν αντιληπτές κατά την αυτοεξέταση.
Όσες έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή γνωστές γενετικές μεταλλάξεις μπορεί να χρειαστεί να αρχίσουν τις τακτικές εξετάσειςνωρίτερα. Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό και ορισμένους γενετικούς παράγοντες.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι περίπου το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού οφείλονται σε κληρονομικό ελαττωματικό γονίδιο.
Η Johnson δήλωσε επίσης ότι εκτός από τις κλινικές εξετάσεις, οι γυναίκες θα πρέπει να αναπτύξουν μια αίσθηση του τι είναι φυσιολογικό για το σώμα τους.
"Να έχετε επίγνωση του πώς μοιάζουν τα στήθη σας και πώς τα αισθάνεστε και αν αλλάξει κάτι - σίγουρα δώστε προσοχή σε αυτό", είπε. "Φέρτε το στον γιατρό σας, ώστε να συζητήσουμε αν είναι απαραίτητη η πρόσθετη απεικόνιση".
Τα πρώιμα σημάδια του καρκίνου του μαστού μπορεί να περιλαμβάνουν ένα νέο εξόγκωμα στο στήθος ή στη μασχάλη, πάχυνση ή πρήξιμο τμήματος του μαστού, ερυθρότητα ή ξεφλουδισμένο δέρμα στην περιοχή της θηλής του μαστού ή οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή το σχήμα του μαστού.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι άνδρες δεν έχουν ανοσία στον καρκίνο του μαστού. Αν και είναι πολύ σπανιότεροι, με τις περιπτώσεις ανδρών να αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% συνολικά, θα πρέπει να φροντίζουν να προσέχουν για νέα ογκίδια ή αλλαγές στον ιστό του μαστού.
Κατανόηση των αποτελεσμάτων και των θεραπευτικών επιλογών
Μια μη φυσιολογική μαστογραφία δεν υποδηλώνει αυτόματα καρκίνο. Απαιτούνται επακόλουθες εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων βιοψιών, για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
"Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ακόμη και μόνο από την αρχική μη φυσιολογική μαστογραφία, υπάρχουν πολλά βήματα που πρέπει να κάνουμε για να διευκρινίσουμε, πρώτον, αν πρόκειται για διάγνωση και, δεύτερον, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μια διάγνωση", δήλωσε η Johnson.
Εάν επιβεβαιωθεί ο καρκίνος, οι θεραπευτικές επιλογές εξαρτώνται από τον τύπο και το στάδιο της νόσου και μπορεί να περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία ή ορμονικές θεραπείες.
Αυξανόμενες παγκόσμιες ανησυχίες
Μέχρι το 2050, οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθούν κατά 68%, ενώ τα νέα κρούσματα θα αυξηθούν κατά 38%, σύμφωνα με τις προβλέψεις που έγιναν νωρίτερα φέτος από την υπηρεσία έρευνας για τον καρκίνο του ΠΟΥ.
Αυτό θα αντιστοιχεί σε 3,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και 1,1 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.
"Κάθε λεπτό, τέσσερις γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού παγκοσμίως και μία γυναίκα πεθαίνει από τη νόσο, και τα στατιστικά αυτά επιδεινώνονται", ανέφερε σε ανακοίνωσή της η δρ Τζοάν Κιμ, επιστήμονας της IARC και μία από τις συγγραφείς της μελέτης.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες θα επιβαρυνθούν δυσανάλογα, προειδοποίησε ο οργανισμός.